Motorrijtuig

Motorrijtuig was tot 1966 de officiële benaming voor wat thans motorvoertuig heet.

Nederlands dieselelektrisch motorrijtuig type DE 1

Belgische motorwagen reeks 46

Een GAZ-12 ZIM-motorrijtuig (een GAZ-limousine uit de jaren '50) op een smalspoorlijn (750mm) voor de brug over de Zuidelijke Boeg nabij het Oekraïense plaatsje Gajvoron

Een motorrijtuig is een spoorwegrijtuig met een eigen aandrijving. Motorrijtuigen zijn te onderscheiden in elektrische en diesel(elektrische)motorrijtuigen.

Dieselmotorrijtuigen worden veelal gebruikt op secundaire spoorlijnen waar het reizigersaanbod te beperkt is voor de inzet van dieseltreinstellen.

Er bestaan ook elektrische motorrijtuigen, bijvoorbeeld vroeger de ZHESM- en Blokkendoos-motorrijtuigen. Meestal betreft het echter het aangedreven rijtuig van een treinstel dat niet los kan rijden, zoals bij de Nederlandse Spoorwegen het mDDM.

Ook bij (oudere) trams is er sprake van motorrijtuigen en aanhangrijtuigen, zie verder: trammotorwagen.

Nederlandse motorrijtuigen

• omBC - oliemotorrijtuig (buiten dienst)
• Plan X "Blauwe Engel" (DE 1) - dieselelektrisch motorrijtuig (buiten dienst)
• De Kameel - inspectierijtuig; dieselelektrisch motorrijtuig (buiten dienst)
• Motorpost - elektrisch postrijtuig (buiten dienst)
• Wadloper (DH 1) - dieselhydraulisch motorrijtuig
• mDDM - elektrisch motorrijtuig voor aandrijving van een treinstam DD-AR

Van deze motorrijtuigen zijn de Motorpost en mDDM "echte" motorrijtuigen, in de zin dat ze bedoeld zijn om niet-aangedreven wagons of rijtuigen te trekken (of duwen). De Plan X en Wadloper rijden alleen los of in combinatie met andere stellen uit dezelfde serie, waarbij alle stellen aangedreven zijn. Van zowel de Plan X als Wadloper bestaan ook treinstelversies (tweedelig), die technisch weinig verschillen van een eendelige versies, en daarmee ook gekoppeld kunnen rijden.

Belgische motorrijtuigen

In België spreekt men niet van motorrijtuigen, maar van motorwagens (of de Franse term Autorail) als men het heeft over een rijtuig met een eigen dieselmotor. Een rijtuig met een elektrische motor heet motorstel. Hieronder vindt men enkele motorwagens terug:

• Reeks 42 - buiten dienst
• Reeks 43 - buiten dienst
• Reeks 44 - buiten dienst
• Reeks 45 - buiten dienst
• Reeks 46 - buiten dienst

Duitse motorrijtuigen

• Serie 627
• LINT 27 (Serie 640)
• Serie 641
• Regio-Shuttle (Serie 650)
• Serie 670 (dubbeldeks motorrijtuig)
• Serie 771/772

Zie ook

• Railbus