Kanaal Bocholt-Herentals: verschil tussen versies
k cor. afb breedte |
|||
| Regel 13: | Regel 13: | ||
== Aanleg == |
== Aanleg == |
||
Het kanaal Bocholt-Herentals is deel van de [[Schelde (rivier)|Schelde]]-[[Maas]]-[[Rijn]]verbinding die [[Napoleon Bonaparte]] wou bereiken met zijn [[Grand Canal du Nord]], waarvan echter slechts het gedeelte [[Lommel]]-[[ |
Het kanaal Bocholt-Herentals is deel van de [[Schelde (rivier)|Schelde]]-[[Maas]]-[[Rijn]]verbinding die [[Napoleon Bonaparte]] wou bereiken met zijn [[Grand Canal du Nord]], waarvan echter slechts het gedeelte [[Lommel]]-[[Beringen]] en [[Venlo (stad)|Venlo]]-[[Neuss]] met het voedingskanaal [[Lanaken]]-[[Lozen]] (de huidige [[Zuid-Willemsvaart]]) werd voltooid. |
||
Om het Luikse industriebekken te ontsluiten via de [[haven van Antwerpen]] was de Maas-Scheldeverbinding echter nog steeds belangrijk. Via het [[Verdrag van Fontainebleau (november 1807)|Verdrag van Fontainebleau]] werd [[Lommel]] tegen [[Luyksgestel]] uitgewisseld, waardoor de aanleg van het kanaal mogelijk werd. Die begon in 1843 onder leiding van ingenieur Kümmer en was binnen drie jaar voltooid. Het kanaal sloot aan op de Zuid-Willemsvaart bij [[Bocholt (België)|Bocholt]] en op de gekanaliseerde [[Nete]] bij [[Herentals]]. Met het Maaswater uit het kanaal werden de droge [[Kempen (gebied)|Kempen]] |
Om het Luikse industriebekken te ontsluiten via de [[haven van Antwerpen]] was de Maas-Scheldeverbinding echter nog steeds belangrijk. Via het [[Verdrag van Fontainebleau (november 1807)|Verdrag van Fontainebleau]] werd [[Lommel]] tegen [[Luyksgestel]] uitgewisseld, waardoor de aanleg van het kanaal mogelijk werd. Die begon in 1843 onder leiding van ingenieur Kümmer en was binnen drie jaar voltooid. Het kanaal sloot aan op de Zuid-Willemsvaart bij [[Bocholt (België)|Bocholt]] en op de gekanaliseerde [[Nete]] bij [[Herentals]]. Met het Maaswater uit het kanaal werden de droge [[Kempen (gebied)|Kempen]] bevloeid. |
||
In [[1928]] werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam [[spriet]] naar boven, een goedkope brandstof, die in de [[Tweede Wereldoorlog]] zeer geliefd was. De rol als verbinding tussen de Maas en de Schelde zou vanaf zijn ingebruikname in [[1940]] grotendeels overgenomen worden door het Albertkanaal dat een kortere en snellere verbinding met grotere capaciteit biedt. Industrie aan het kanaal: o.a. de zinkfabriek van Umicore (Union Minière) in [[Overpelt]] uit 1888. |
In [[1928]] werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam [[spriet]] naar boven, een goedkope brandstof, die in de [[Tweede Wereldoorlog]] zeer geliefd was. De rol als verbinding tussen de Maas en de Schelde zou vanaf zijn ingebruikname in [[1940]] grotendeels overgenomen worden door het Albertkanaal dat een kortere en snellere verbinding met grotere capaciteit biedt. Industrie aan het kanaal: o.a. de zinkfabriek van Umicore (Union Minière) in [[Overpelt]] uit 1888. |
||
Versie van 20 sep 2009 20:57
| Kanaal Bocholt-Herentals | ||||
|---|---|---|---|---|
| Lengte | 58,8 km km | |||
| Scheepsklasse | II | |||
| Jaar ingebruikname | 1846 | |||
| Van | Zuid-Willemsvaart | |||
| Naar | Albertkanaal | |||
| Loopt door | Belgisch-Limburg, Antwerpen | |||
| ||||
Het Kanaal Bocholt-Herentals (ook wel Kempisch Kanaal of Maas-Scheldekanaal genoemd) is een kanaal in België dat de Zuid-Willemsvaart te Bocholt met het Albertkanaal te Herentals verbindt, over een afstand van ruim 60 kilometer.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde het kanaal een strategische rol als springplank voor de grondtroepen van de Operatie Market Garden.
Aanleg
Het kanaal Bocholt-Herentals is deel van de Schelde-Maas-Rijnverbinding die Napoleon Bonaparte wou bereiken met zijn Grand Canal du Nord, waarvan echter slechts het gedeelte Lommel-Beringen en Venlo-Neuss met het voedingskanaal Lanaken-Lozen (de huidige Zuid-Willemsvaart) werd voltooid.
Om het Luikse industriebekken te ontsluiten via de haven van Antwerpen was de Maas-Scheldeverbinding echter nog steeds belangrijk. Via het Verdrag van Fontainebleau werd Lommel tegen Luyksgestel uitgewisseld, waardoor de aanleg van het kanaal mogelijk werd. Die begon in 1843 onder leiding van ingenieur Kümmer en was binnen drie jaar voltooid. Het kanaal sloot aan op de Zuid-Willemsvaart bij Bocholt en op de gekanaliseerde Nete bij Herentals. Met het Maaswater uit het kanaal werden de droge Kempen bevloeid.
In 1928 werd het kanaal verbreed en verdiept. Hierbij kwam spriet naar boven, een goedkope brandstof, die in de Tweede Wereldoorlog zeer geliefd was. De rol als verbinding tussen de Maas en de Schelde zou vanaf zijn ingebruikname in 1940 grotendeels overgenomen worden door het Albertkanaal dat een kortere en snellere verbinding met grotere capaciteit biedt. Industrie aan het kanaal: o.a. de zinkfabriek van Umicore (Union Minière) in Overpelt uit 1888.
Sluizen
Het hoogteverschil tussen Bocholt en Herentals bedraagt 33 meter en wordt overwonnen door 3 sluizencomplexen met dubbele sluizen, en 7 enkelvoudige sluizen.
- Lommel (Blauwe kei): sluis nr. 1A & 1N, 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,30 m
- Mol : sluis nr. 2A & 2N, 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,30 m
- Mol : sluis nr. 3A & 3N , 50 m x 7 m en 55 m x 7,50 m - verval van 4,31 m
- Dessel : sluis nr. 4 van 50 m x 7 m - verval van 1,91 m
- Dessel : sluis nr. 5 van 50 m x 7 m - verval van 2,13 m
- Mol : sluis nr. 6 van 50 m x 7 m - verval van 1,93 m
- Geel : sluis nr. 7 van 50 m x 7 m - verval van 2,49 m
- Geel Ten Aard : sluis nr. 8 van 50 m x 7 m - verval van 2,03 m
- Geel Larum : sluis nr. 9 van 50 m x 7 m - verval van 1,99 m
- Herentals : sluis nr. 10 van 55 m x 7,50 m - verval van 7,51 m
Verbinding met andere kanalen
Het kanaal staat behalve met het Albertkanaal en de Zuid-Willemsvaart in verbinding met enkele andere kanalen. Deze werden reeds vrij snel na de afwerking van het kanaal gebouwd samen vormen ze het netwerk der Kempense kanalen.
- Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten: te Dessel
- Kanaal Dessel-Kwaadmechelen: te Dessel
- Kanaal naar Beverlo: te Lommel
Operatie Market Garden
Op 10 september 1944 kregen Britse troepen brug nummer 9 in Lommel bij een verrassingsaanval ongeschonden in handen. Duitse troepen, die in het zuidelijk gelegen Hechtel nog hevig slag leverden, werd daardoor de terugtocht afgesneden. Verwoede pogingen van de Duitse Wehrmacht om de brug alsnog te heroveren, o.a. met lijf-aan-lijf-gevechten, mislukten. Een week lang lag de frontlijn aan het kanaal tussen Neerpelt en Lommel, waarbij de noordelijke kanaaloever op brug 9 na, in Duitse handen was. Op 17 september 1944 startten Britse troepen het grondoffensief van de Operatie Market Garden vanaf brug nummer 9. De brug kreeg van hen de naam Joe's Bridge.
Recreatie
De voorbije jaren speelt het kanaal Bocholt-Herentals steeds meer een recreatieve rol door het stijgende aantal plezierboten op de binnenvaart in België en Nederland. O.a. in Herentals, Geel-Ten Aard en Neerpelt werden de jonste jaren plezierhavens aangelegd voor watertoerisme. De nieuwe jachthaven aan de "Molse Meren" is via het kanaal Dessel-Kwaadmechelen eveneens toegankelijk. Het kanaal wordt op diverse plaatsen ook gebruikt door plaatselijke kano- en kajakclubs. Het (geasfalteerde) jaagpad langs het kanaal vormt de ruggengraat van het fietsnetwerk door de Kempen.