Varsseveld (plaats)

**Varsseveld**
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Oude IJsselstreek
Coördinaten	51° 57′ NB, 6° 28′ OL
Algemeen
Inwoners	6000
Overig
Postcode	7051
Netnummer	0315
Portaal	Nederland

Varsseveld is een dorp in de gemeente Oude IJsselstreek in de Nederlandse provincie Gelderland, met bijna 6000 inwoners. De naam Wazovelde, de oude naam van Varsseveld, is voor het eerst genoemd in een akte uit 823.

Geschiedenis

Waarschijnlijk was Varsseveld al veel eerder bewoond. In de Vennebulten (dicht bij Varsseveld) zijn al vondsten gedaan van de rendierjagers. Later leefden in de omgeving van Varsseveld de Chamaven, die contact onderhielden met het Romeinse Rijk, in de vorm van o.a. handel en het leveren van soldaten. Er is een munt van Antoninus Pius (138-161) gevonden. Er liep ook een grote Hessenweg langs de Vennebulten en het Zwarte Veen. Deze weg was erg onveilig vanwege rovers. Rond 1110 vestigt een zoon van Godschalk I van Loon Godschalk van Varsseveld zich in een versterkt huis te Varsseveld dat toen in het Graafschap Lohn lag. (In 2009 werden bij een archeologische opgraving in het centrum sporen van de bijbehorende gracht gevonden^[1].) In 1234 verlaat deze adellijke familie Varsseveld weer als het goed tegen goederen van klooster Betlehem wordt geruild. In 1723 breekt in Varsseveld een brand uit, waarbij geen enkel huis gespaard bleef ^[2].

In de huidige dorpskern van Varsseveld staat de Grote of Laurentiuskerk, die in 1556 is gewijd. Ook staat er het gemeentehuis van de voormalige gemeente Wisch. Op 1 januari 2005 fuseerde Wisch met de gemeente Gendringen tot de nieuwe gemeente Oude IJsselstreek. Varsseveld was tot begin vorige eeuw het knooppunt van spoor- en tramlijnen: de spoorlijnen Winterswijk - Doetinchem - Zevenaar en Varsseveld - Dinxperlo en de tramlijn Zeddam - Terborg - Varsseveld - Lievelde (station Lichtenvoorde-Groenlo). Het personenvervoer op de twee laatstgenoemde lijnen werd in de jaren '30 beëindigd. De spoorlijn naar Dinxperlo is in 1942 opgebroken. Het goederenvervoer op de tramlijn hield nog stand tot 1953, waarna ook de tramlijn werd opgebroken. Enkele sporen van deze lijn zijn overigens nog te vinden, zoals langs de Lichtenvoordseweg, in de buurt van de kruising met de Slingebeek.

Het dorp heeft in de Tweede Wereldoorlog een sterke stempel gedrukt op het verzetsleven. Met name de rol van burgemeester Boot was daarbij zeer belangrijk. Hij tekende na de oorlog zijn ervaringen op in het boek Burgemeester in bezettingstijd. Daarnaast was de rol van de dames Jolink zeer belangrijk; zij hielpen joden, verzetsmensen en geallieerde piloten met onderduiken en op de vlucht. Na een aanslag door de regionale verzetsgroep "de Bark" werden even buiten het dorp door de bezetter zesenveertig willekeurige gevangenen door de Duitsers opgesteld in een akker en aldaar geëxecuteerd.^[3] Een monument, bij de kruising van de Aaltenseweg en de Entinkweg, bevat nog altijd graan met het daar verspilde bloed en herinnert zo nog aan het drama.

Economie

In het dorp staan onder andere een kaasfabriek en fabrieken van Lundia, Svedex, Waterkracht en Kramp. Bovendien zijn er ook nog sporen van een oudere economie. Zo staan er in het dorp nog twee windmolens, hoewel een exemplaar zonder kap en wieken, functioneert de andere ("de Engel") - nog volledig en maalt nog altijd koren.

Landschap rondom Varsseveld

Het landschap rond Varsseveld wordt gekenmerkt door kleinschalige reliëfverschillen. Dit gebied staat bekend als de Varsseveldse kopjes. Deze dekzandkopjes zijn ontstaan in de laatste ijstijd. Het is een fraai overblijfsel van het Oost-Nederlandse kampenlandschap.

Bekende Varssevelders

Robert Gesink (1986), wielrenner
Gert-Jan Wassink (1985), atleet
Guus Hiddink (1946), oud-voetballer en voetbaltrainer (oud-bondscoach van het Nederlands voetbalelftal)
Hermina Jolink (1891-1944), onderwijzeres en verzetsstrijdster