Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Zuidhorn
Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Zuidhorn geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Zuidhorn in de periode 1850-1918.
Het kiesdistrict Zuidhorn werd ingesteld in 1850 bij de inwerkingtreding van de Kieswet. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Adorp, Aduard, Baflo, Bedum, Eenrum, Ezinge, Grijpskerk, Grootegast, Hoogkerk, Kloosterburen, Leek, Leens, Marum, Noorddijk, Oldehove, Oldekerk, Ulrum, Warffum, Winsum en Zuidhorn.
In 1858 werd de indeling van het kiesdistrict gewijzigd. De gemeenten Grootegast en Marum werden toegevoegd aan het kiesdistrict Dokkum. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Appingedam (de gemeenten Kantens, Middelstum en Usquert) toegevoegd aan het kiesdistrict Zuidhorn.
In 1864 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Baflo, Bedum en Warffum werden toegevoegd aan het kiesdistrict Appingedam en de gemeenten Adorp, Hoogkerk, Noorddijk en Winsum aan het kiesdistrict Groningen. Tevens werd een gedeelte van de kiesdistricten Assen (de gemeenten Eelde, Norg, Peize en Roden) en Dokkum (de gemeenten Grootegast en Marum) toegevoegd aan het kiesdistrict Zuidhorn.
In 1869 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Grijpskerk, Grootegast en Marum werden toegevoegd aan het kiesdistrict Dokkum. Tevens werd een gedeelte van de kiesdistricten Appingedam (de gemeente Baflo) en Groningen (de gemeenten Adorp, Noorddijk en Winsum) toegevoegd aan het kiesdistrict Zuidhorn.
In 1878 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Adorp, Baflo, Bedum, Eenrum, Kloosterburen, Noorddijk, Warffum en Winsum werden toegevoegd aan het kiesdistrict Appingedam. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Dokkum (de gemeenten Grijpskerk, Grootegast en Marum) toegevoegd aan het kiesdistrict Zuidhorn.
In 1888 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Eelde, Norg, Peize en Roden werden toegevoegd aan het kiesdistrict Assen. Tevens werd een gedeelte van de kiesdistricten Appingedam (de gemeente Kloosterburen) en Groningen (de gemeente Hoogkerk) toegevoegd aan het kiesdistrict Zuidhorn.
Het kiesdistrict Zuidhorn vaardigde in dit tijdvak per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.
Legenda
- cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
- vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.
27 augustus 1850[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer, na inwerkingtreding van de Kieswet waarbij het kiesdistrict Zuidhorn werd ingesteld.
27 augustus | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.482 |
Opkomst | 690 |
Geldige stemmen | 647 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
G. Reinders[1] | 456 |
J.G. Allershof | 44 |
J.F. Zijlker | 26 |
8 juni 1852[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.512 |
Opkomst | 582 |
Geldige stemmen | 578 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 504 |
A.J. Thomassen à Thuessink van der Hoop | 18 |
17 mei 1853[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[3]
17 mei | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.493 |
Opkomst | 611 |
Geldige stemmen | 598 |
Blanco stemmen | 1 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 382 |
O.Q.J.J. van Swinderen | 140 |
G.W.H. van Imhoff | 31 |
13 juni 1854[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
13 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.493 |
Opkomst | 631 |
Geldige stemmen | 624 |
Blanco stemmen | 3 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 440 |
O.Q.J.J. van Swinderen | 144 |
8 juni 1858[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
8 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.567 |
Opkomst | 565 |
Geldige stemmen | 561 |
Blanco stemmen | 1 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 391 |
O.Q.J.J. van Swinderen | 126 |
H.W. Willemsen | 20 |
10 juni 1862[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.634 |
Opkomst | 705 |
Geldige stemmen | 692 |
Blanco stemmen | 13 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 411 |
12 juni 1866[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.341 |
Opkomst | 467 |
Geldige stemmen | 465 |
Blanco stemmen | 0 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 267 |
G. Groen van Prinsterer | 119 |
J.H. Geertsema | 55 |
30 oktober 1866[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[4]
30 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.341 |
Opkomst | 709 |
Geldige stemmen | 707 |
Blanco stemmen | 1 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 446 |
L.W.C. Keuchenius | 137 |
E. van Loon | 94 |
22 januari 1868[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.[5]
22 januari | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.368 |
Opkomst | 602 |
Geldige stemmen | 599 |
Blanco stemmen | 1 |
Kandidaten | |
G. Reinders[2] | 368 |
G. Groen van Prinsterer | 122 |
J.H. Geertsema | 68 |
24 maart 1869[bewerken | brontekst bewerken]
Geert Reinders, gekozen bij de verkiezingen van 22 januari 1868, overleed op 24 februari 1869. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
24 maart | 7 april[6][7] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 1.368 | 1.368 |
Opkomst | 531 | 632 |
Geldige stemmen | 529 | 631 |
Blanco stemmen | 2 | 1 |
Kandidaten | ||
N. Olivier | 255 | 255 |
E. de Wendt Alberda van Ekenstein | 115 | 196 |
H.W. Wierda | 115 | 180 |
B.J. Gratama | 65 |
8 juni 1869[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
8 juni | 22 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 1.417 | 1.417 |
Opkomst | 736 | 672 |
Geldige stemmen | 725 | 667 |
Blanco stemmen | 0 | 3 |
Kandidaten | ||
N. Olivier[2] | 331 | 363 |
H.W. Wierda | 206 | 304 |
B.J. Gratama | 170 |
8 december 1869[bewerken | brontekst bewerken]
Nicolaas Olivier, gekozen bij de verkiezingen van 8 juni 1869, overleed op 12 november 1869. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
8 december | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.417 |
Opkomst | 558 |
Geldige stemmen | 556 |
Blanco stemmen | 1 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers | 310 |
B.J. Gratama | 121 |
H.W. Wierda | 66 |
E. de Wendt Alberda van Ekenstein | 31 |
10 juni 1873[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
10 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.506 |
Opkomst | 429 |
Geldige stemmen | 423 |
Blanco stemmen | 4 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers[2] | 317 |
S. van Velzen | 85 |
12 juni 1877[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
12 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.568 |
Opkomst | 646 |
Geldige stemmen | 639 |
Blanco stemmen | 3 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers[2] | 423 |
J.G. Nederhoed | 197 |
14 juni 1881[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.
14 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.483 |
Opkomst | 659 |
Geldige stemmen | 653 |
Blanco stemmen | 4 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers[2] | 368 |
B.J. Gratama | 272 |
28 oktober 1884[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[8]
28 oktober | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.497 |
Opkomst | 769 |
Geldige stemmen | 765 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers[2] | 452 |
M.A. de Savornin Lohman | 290 |
15 juni 1886[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[9]
15 juni | 29 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 1.551 | 1.551 |
Opkomst | 1.020 | 1.077 |
Geldige stemmen | 1.016 | 1.075 |
Blanco stemmen | 4 | 1 |
Kandidaten | ||
E.J.J.B. Cremers[2] | 497 | 675 |
U.H. Huber | 283 | 400 |
K.P. Feringa | 230 |
1 september 1887[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[10]
1 september | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 1.521 |
Opkomst | 794 |
Geldige stemmen | 791 |
Blanco stemmen | 2 |
Kandidaten | |
E.J.J.B. Cremers[2] | 488 |
S. van Velzen | 276 |
6 maart 1888[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[11]
6 maart | 20 maart[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 3.342 | 3.342 |
Opkomst | 2.801 | 2.971 |
Geldige stemmen | 2.795 | 2.962 |
Blanco stemmen | 2 | 6 |
Kandidaten | ||
E.J.J.B. Cremers[2] | 1.146 | 1.662 |
S. van Velzen | 1.171 | 1.300 |
J.H. Smit | 341 | |
E. Warmolts | 129 |
12 februari 1891[bewerken | brontekst bewerken]
Eppo Cremers, gekozen bij de verkiezingen van 6 maart 1888, trad op 17 januari 1891 af vanwege zijn verkiezing als lid van de Eerste Kamer. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.
12 februari | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 3.241 |
Opkomst | 2.388 |
Geldige stemmen | 2.374 |
Blanco stemmen | 8 |
Kandidaten | |
G. Zijlma | 1.252 |
A. Brummelkamp | 891 |
K.P. Feringa | 220 |
9 juni 1891[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
9 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 3.299 |
Opkomst | 2.279 |
Geldige stemmen | 2.265 |
Blanco stemmen | 10 |
Kandidaten | |
G. Zijlma[2] | 1.265 |
M. Noordtzij | 882 |
F. Domela Nieuwenhuis | 75 |
10 april 1894[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.[12]
10 april | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 3.179 |
Opkomst | 1.056 |
Geldige stemmen | 1.047 |
Blanco stemmen | 5 |
Kandidaten | |
G. Zijlma[2] | 1.015 |
15 juni 1897[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | 25 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 6.300 | 6.300 |
Opkomst | 4.688 | 5.412 |
Geldige stemmen | 4.571 | 5.336 |
Blanco stemmen | 117 | 76 |
Kandidaten | ||
G. Zijlma[2] | 1.373 | 3.022 |
A. Kuyper | 2.019 | 2.314 |
R. Boonstra | 971 | |
W.P.G. Helsdingen | 208 |
14 juni 1901[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
14 juni | 27 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 6.421 | 6.421 |
Opkomst | 4.841 | 5.277 |
Geldige stemmen | 4.760 | 5.214 |
Blanco stemmen | 81 | 63 |
Kandidaten | ||
G. Zijlma[2] | 1.880 | 2.811 |
J.C. Wirtz | 2.157 | 2.403 |
P.J. Troelstra | 723 |
16 juni 1905[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
16 juni | 28 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 7.880 | 7.880 |
Opkomst | 7.133 | 7.330 |
Geldige stemmen | 7.047 | 7.273 |
Blanco stemmen | 86 | 57 |
Kandidaten | ||
G. Zijlma[2] | 2.726 | 3.950 |
D.G. Postma | 3.197 | 3.323 |
W.H. Vliegen | 1.124 |
11 juni 1909[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
11 juni | 23 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 8.647 | 8.647 |
Opkomst | 7.884 | 7.812 |
Geldige stemmen | 7.777 | 7.757 |
Blanco stemmen | 107 | 55 |
Kandidaten | ||
E.M. Teenstra | 3.326 | 4.154 |
G. Hofstede | 3.617 | 3.603 |
W.H. Vliegen | 834 |
17 juni 1913[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
17 juni | 25 juni[6] | |
---|---|---|
Kiesgerechtigden | 9.324 | 9.324 |
Opkomst | 8.508 | 8.262 |
Geldige stemmen | 8.428 | 8.227 |
Blanco stemmen | 80 | 35 |
Kandidaten | ||
E.M. Teenstra[2] | 4.116 | 4.783 |
A. Zijlstra | 3.627 | 3.444 |
P. Hiemstra | 685 |
15 juni 1917[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.
15 juni | |
---|---|
Kiesgerechtigden | 9.908 |
Opkomst | 3.908 |
Geldige stemmen | 3.857 |
Blanco stemmen | 51 |
Kandidaten | |
E.M. Teenstra[2] | 3.405 |
G. Sterringa | 452 |
Opheffing[bewerken | brontekst bewerken]
De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Zuidhorn. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.
Bronnen
- Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Zuidhorn op www.verkiezingsuitslagen.nl
- Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl
Noten
- ↑ Reinders was aftredend Kamerlid voor Onderdendam, waarvan het kiesdistrict Zuidhorn in 1850 een afsplitsing was.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Zuidhorn.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden in verband met een regeringscrisis over het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat deze een motie had aangenomen waarin het kabinetsbeleid op het gebied van Koloniën werd afgekeurd.
- ↑ Nadat de begroting voor Buitenlandse Zaken door de Tweede Kamer verworpen was, bood het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt zijn ontslag aan. Hierop ontbond de Koning de Tweede Kamer.
- ↑ a b c d e f g h i Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd normaal gesproken gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
- ↑ Omdat in maart 1869 de kandidaten geëindigd op de tweede en derde plaats een gelijk aantal stemmen behaald hadden, werd de tweede verkiezingsronde in dit geval tussen drie kandidaten gehouden en was een enkelvoudige meerderheid in de tweede ronde voldoende om gekozen te worden.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden na aanvaarding van een voorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat het kabinet-Heemskerk Azn.zijn functie ter beschikking had gesteld.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden na aanvaarding van een voorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing.
- ↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
- ↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat een conflict was ontstaan tussen de Kamer en de regering.