Valeri Gergiev

Valeri Gergiev
	Valeri Gergiev in 2015
Volledige naam	Valeri Abisalovitsj Gergiev
Geboren	2 mei 1953
Geboorteland	Moskou, Rusland
Beroep(en)	Dirigent
	Officiële website;
	(en) IMDb-profiel
	(en) Allmusic-profiel
	(en) Discogs-profiel;
	(en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Klassieke muziek

Valeri Abisalovitsj Gergiev (Russisch: Вале́рий Абиса́лович Ге́ргиев; Ossetisch: Гергиты Абисалы фырт Валери) (Moskou, 2 mei 1953) is een Russisch dirigent van Noord-Ossetische afkomst.

Carrière[bewerken | brontekst bewerken]

Gergiev bracht zijn jeugd door in Vladikavkaz in Noord-Ossetië in de Kaukasus. In het voortgezet onderwijs leerde hij piano spelen. Daarna ging hij naar Leningrad om te studeren aan het Rimski-Korsakovconservatorium. In 1976 won hij de Berlijnse Herbert von Karajanprijs voor dirigenten.

In 1978 werd Gergiev assistent-dirigent van de Kirov-opera, sinds 1992 het Mariinskitheater in Leningrad (Sint-Petersburg), onder Joeri Temirkanov. Hij maakte daar zijn debuut met Oorlog en Vrede van Prokovjev. Van 1981 tot 1985 was hij hoofddirigent van het Staatsorkest van Armenië. In 1988 werd hij hoofddirigent en artistiek directeur van het Mariinskitheater.

Zijn Nederlandse debuut maakte Valeri Gergiev op 31 oktober 1987. Hij dirigeerde het Radio Filharmonisch Orkest in een concert in VARA's Matinee op de Vrije Zaterdag in het Amsterdamse Concertgebouw. Een jaar later, in november 1988, leidde Gergiev vier concerten bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest in de Doelen. Die uitvoeringen leidden tot zijn benoeming als vaste gastdirigent van dat orkest met ingang van het seizoen 1989-1990.

Gergiev dirigeerde in 1991 Boris Godoenov van Moessorgski bij de Bayerische Staatsoper in München. Zijn Amerikaanse debuut volgde in hetzelfde jaar met Oorlog en Vrede, opgevoerd door de San Francisco Opera.

In 1995 werd Gergiev de chef-dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. In Rotterdam werd tot 2022 elk jaar het Gergiev Festival gehouden; de eerste editie was in september 1996. De gemeente Rotterdam heeft hem in 1999 de Wolfert van Borselenpenning toegekend. Tijdens het tiende Gergiev Festival (2005) werd Gergiev benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In dat jaar werd hij ook benoemd tot chef-dirigent van het London Symphony Orchestra. Hij werd in 2008 als chef van het Rotterdams Philharmonisch Orkest opgevolgd door Yannick Nézet-Séguin, maar hij bleef leiding geven aan het Gergiev Festival.

Gergiev's stijl van dirigeren is zeer expressief. Hij lijkt met de muziek mee te prevelen, en springt af en toe op en neer. Zijn stijl van dirigeren komt het best tot uiting bij grote dramatische stukken. Hij gebruikt zijn muzikale invloed om de Russische muziek, en de opera in het bijzonder, in het westen bekendheid te geven.

Ook maatschappelijk is hij zeer actief. Hij is een vriend en aanhanger van Putin en steunt diens verlangen naar een groot Russisch rijk. Hij heeft na de annexatie van Zuid-Ossetië door Rusland opgetreden in Tschinvali, als ondersteuning van de Russische inval in Georgië^[1]^[2]. In april 2014 ontstond in de westerse wereld enige ophef door zijn openlijke steun van de Russische annexatie van de Krim.

Op 5 mei 2016 gaf Gergiev met het Mariinski-orkest uit Sint-Petersburg een klassiek optreden in het Romeinse amfitheater van het net door het Syrische leger heroverde Palmyra, dat daarvoor nog in handen van IS was.^[3]

Op 1 maart 2022 werd Gergiev ontslagen als chef-dirigent van de Münchner Philharmoniker, nadat hij niet was ingegaan op het verzoek van orkestleden om zich openlijk uit te spreken tegen de Russische invasie van Oekraïne.^[4] Ook het Rotterdams Philharmonisch Orkest beëindigde op die dag om dezelfde reden de samenwerking met Gergiev.^[5] Hiermee kwam er tevens een einde aan het jaarlijkse Gergiev Festival, dat sinds 1995 werd gehouden in De Doelen.^[6]

In december 2023 werd bekendgemaakt dat Gergiev voor een periode van vijf jaar benoemd is tot directeur van het Bolsjoitheater in Moskou, naast zijn aanstelling bij het Mariinskitheater. Hij is de opvolger van Vladimir Oerin, die na het tekenen van een petitie tegen de Russische invasie van Oekraïne "op eigen verzoek van zijn functie was ontheven”.^[7]

Discografie (selectie)[bewerken | brontekst bewerken]

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Liszt - My piano hero	2011	27-08-2011	25	7	met Lang Lang & Wiener Philharmoniker

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Liszt - My piano hero	2011	15-10-2011	90	1	met Lang Lang & Vienna Philharmonic

Opera's	Componist	Jaar van verschijning	met medewerking van
Prince Igor	Alexander Borodin	1995	Kirov Opera, Orkest en Koor
Ruslan and Lyudmila	Michail Glinka	1996	Kirov Opera, Orkest en Koor
Khovanshchina	Modest Moessorgski	1991	Kirov Opera, Orkest en Koor
Boris Godunov	Modest Moessorgski	1998	Kirov Opera, Orkest en Koor
The Fiery Angel	Sergej Prokofjev	1995	Kirov Opera, Orkest en Koor
The Gambler	Sergej Prokofjev	1996	Kirov Opera, Orkest en Koor
Love for Three Oranges	Sergej Prokofjev	2001	Kirov Opera, Orkest en Koor
Semyon Kotko	Sergej Prokofjev	2000	Kirov Opera, Orkest en Koor
Betrothal in a Monastery	Sergej Prokofjev	1991	Kirov Opera, Orkest en Koor
War and Peace	Sergej Prokofjev	1991	Kirov Opera, Orkest en Koor
The Maid of Pskov	Nikolaj Rimski-Korsakov	1994	Kirov Opera, Orkest en Koor
Kashchey the Immortal	Nikolaj Rimski-Korsakov	1999	Kirov Opera, Orkest en Koor
Sadko	Nikolaj Rimski-Korsakov	1994	Kirov Opera, Orkest en Koor
The Legend of the Invisible City of Kitezh	Nikolaj Rimski-Korsakov	1999	Kirov Opera, Orkest en Koor
The Tsar's Bride	Nikolaj Rimski-Korsakov	1998	Kirov Opera, Orkest en Koor
Iolanta	Pjotr Iljitsj Tsjaikovski	1996	Kirov Opera, Orkest en Koor
Mazeppa	Pjotr Iljitsj Tsjaikovski	1998	Kirov Opera, Orkest en Koor
Eugene Onegin	Pjotr Iljitsj Tsjaikovski	2014	Metropolitan Opera
Pique Dame	Pjotr Iljitsj Tsjaikovski	1993	Kirov Opera, Orkest en Koor

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Manana Gabrichidze, “I Still Cannot Forgive Gergiev” - Georgian violinist named the season's artist in residence with the New York Philharmonic. GeorgianJournal. Geraadpleegd op 29 september 2020.
↑ New York Times artikel 2009.
↑ Valery Gergiev brengt muziek als protest tegen IS in Palmyra, NOS, 5 mei 2016
↑ Orkest München ontslaat dirigent Gergiev wegens vriendschap met Poetin., NU.nl, 1 maart 2022
↑ Einde samenwerking met Valery Gergiev, Rotterdams Philharmonisch Orkest
↑ Rotterdams Philharmonisch Orkest verbreekt samenwerking met Valery Gergiev. Entertainment Business (2 maart 2022). Geraadpleegd op 6 november 2022.
↑ Russische sterdirigent en Poetin-loyalist Valery Gergjev gaat ook het Bolsjoi Theater leiden. NRC, 1 december 2023.

Zie de categorie Valery Gergiev van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Manana Gabrichidze, “I Still Cannot Forgive Gergiev” - Georgian violinist named the season's artist in residence with the New York Philharmonic. GeorgianJournal. Geraadpleegd op 29 september 2020.

[2] New York Times artikel 2009.

[3] Valery Gergiev brengt muziek als protest tegen IS in Palmyra, NOS, 5 mei 2016

[4] Orkest München ontslaat dirigent Gergiev wegens vriendschap met Poetin., NU.nl, 1 maart 2022

[5] Einde samenwerking met Valery Gergiev, Rotterdams Philharmonisch Orkest

[6] Rotterdams Philharmonisch Orkest verbreekt samenwerking met Valery Gergiev. Entertainment Business (2 maart 2022). Geraadpleegd op 6 november 2022.

[7] Russische sterdirigent en Poetin-loyalist Valery Gergjev gaat ook het Bolsjoi Theater leiden. NRC, 1 december 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]