Monschau

**Monschau**
Stad in Duitsland
	;
Situering
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen
Kreis	Stedenregio Aken
Regierungsbezirk	Keulen
Coördinaten	50° 33′ NB, 06° 15′ OL
Algemeen
Oppervlakte	94,60 km²
Inwoners ; (31-12-2020)	11.686 ; (124 inw./km²)
Hoogte	517 m
Burgemeester	Margareta Ritter (CDU)
Overig
Postcode	52156
Netnummer	02472
Kenteken	AC, MON
Stad	7 stadsdelen
Gemeentenr.	05 3 34 020
Website	www.monschau.de
Locatie van Monschau in Stedenregio Aken
Portaal	Duitsland

Monschau (tot 1918: "Montjoie") is een plaats in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen op een hoogte van ongeveer 420 meter in de Stadsregio Aken. Zij ligt aan de rand van de Eifel aan de bovenloop van de Roer (Duits: Rur). De stad telt 11.686 inwoners (31 december 2020)^[1] op een oppervlakte van 94,62 km². Op korte afstand liggen de plaatsen Simmerath, Schleiden, Hellenthal, Roetgen en het Belgische Eupen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Monschau ligt in de smalle en diepe vallei van de Roer, op amper vier kilometer van de Belgische grens.

Monschau werd voor het eerst vermeld in 1198 als Mons Ioci. De burcht ontstond vermoedelijk in de 13e eeuw en werd opgericht door de Hertog van Limburg als Castrum in Munioie. In 1352 kreeg de nederzetting bij de burcht stadsrechten. In 1433 ging het stadje over naar het Hertogdom Gulik.

In de late Middeleeuwen en de vroege moderne tijd werd het stadje in het algemeen Monjoye genoemd.^[2] In de Franse tijd (vanaf 1795) was het stadje een kantonhoofdplaats in het Roerdepartement en heette het Montjoie. Ten gevolge van de Dertigjarige Oorlog verduitste het stadje door de toevloed van protestantse Duitstalige vluchtelingen op zoek naar godsdienstvrijheid. Velen van hen waren werkzaam in de lakennijverheid. Ook vanuit Aken kwamen protestanten, nadat ze vanaf 1616 daar vervolgd werden.

Dit alles leidde ertoe dat de lakennijverheid in het stadje tot bloei kwam, waarbij onder meer de uit Aken gevluchte Arnold Schmitz een rol speelde. Daarnaast bracht ook Johann Heinrich Scheibler, afkomstig uit het Bergisches Land, de textielindustrie tot grote bloei. Het beroemde Rotes Haus stamt uit die tijd (1760).

Pas in 1918 veranderde het stadje onder keizerlijk bevel van Wilhelm II van naam. Sindsdien heet het officieel Monschau.^[3]

Het voormalige station Monschau ligt samen met de Vennbahn sinds het verdrag van Versailles niet op Duits maar Belgisch grondgebied.

Monschau is in 2020 vooral een toeristisch centrum met voorzieningen zoals hotels. De ligging in een diep dal langs de Roer, de historische architectuur en het vele groen maken Monschau populair bij toeristen. Het stadje kent een grote hoeveelheid vakwerkhuizen. Een van de bezienswaardige gebouwen is het eerdergenoemde Rode Huis (Rotes Haus). Daarnaast trekt Monschau toeristen die het Nationaal Park Eifel bezoeken.

De oude Franse oorlogskreet "Montjoie-Saint-Denis" verwijst niet naar de Franse naam van het stadje, maar naar het lijdensverhaal van bisschop Dionysius op de Montmartre bij Parijs.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Tal van monumentale gebouwen, vakwerkhuizen en dergelijke in het historische stadscentrum.
Haller, de ruïne van een oude 13e-eeuwse burcht
Burg Monschau, de door de Hertogen van Gulik midden 14e eeuw gebouwde burcht.
Slotkapel
Aukirche (of Onze-Lieve-Vrouw-Onbevlekt-Ontvangenkerk) en Aukloster
Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk van 1649
Lutherse Stadskerk van 1787
Rotes Haus van 1760, woning annex hoofdkantoor annex textielfabriek van de familie Scheibler, nu een museum.
Haus Troisdorf van 1783, in Lodewijk XVI-stijl
Watermolen aan Rurstraße 10

Het kasteel van de hertogen van Gulik uit de 14de eeuw
Historisch centrum aan de Roer
Gezicht op de stad
De Roer
Zicht op de rivier
De rooms-katholieke kerk (1726-1751)
De evangelische kerk
Das Rote Haus in straatzicht
Hotel in straatzicht
Burg Monschau
De Eschbachstraße
Vakwerkhuis aan de Eschbachstraße

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Monschau ligt in het dal van de Roer op een hoogte van 517 meter. Een aantal andere riviertjes, zoals de Laufenbach, vloeien hier in de Roer. Het stadje wordt gedomineerd door de burcht, die op een hoogte ligt.

Bestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]

Monschau was tot 1972 de hoofdplaats van het gelijknamige district. Dat jaar werd het district opgeheven en werden de omliggende dorpen bij de gemeente Monschau gevoegd. Zij vormen nu stadsdelen, hoewel ze op enkele kilometers afstand van Monschau liggen en veel hoger in de heuvels. De stadsdelen zijn:

Verkeer[bewerken | brontekst bewerken]

Monschau staat via de Bundesstraße 258 in verbinding met Roetgen en Aken (noordwaarts) en Schleiden (zuidoostwaarts). Aan de Belgische kant van de grens gaat de N67 bijna twintig kilometer vrijwel kaarsrecht door de Hoge Venen, naar Eupen en verder naar Welkenraedt. De Bundesstraße 399 loopt naar Kalterherberg en gaat daarna als de N669 België in.

Monschau wordt omringd door een ringweg, die door de heuvels ver boven het stadscentrum loopt.

Per openbaar vervoer is Monschau bereikbaar per bus vanuit Aken en in het weekeinde ook vanaf Eupen.

Nabijgelegen kernen[bewerken | brontekst bewerken]

Höfen, Imgenbroich, Mützenich, Kalterherberg

Zie de categorie Monschau van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.
↑ Geschiedenis van de stad, Monschau.de
↑ Zie voor het gebruik van de oude naam "Montjoie" in het Nederlandse taalgebied bijvoorbeeld: Heimans, Eli (1906), Wandelen en waarnemen, "Montjoie in den Eifel", p. 231f.

[inw_statistiek-1] (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.

[2] Geschiedenis van de stad, Monschau.de

[Montjoie-3] Zie voor het gebruik van de oude naam "Montjoie" in het Nederlandse taalgebied bijvoorbeeld: Heimans, Eli (1906), Wandelen en waarnemen, "Montjoie in den Eifel", p. 231f.

[1]

[2]

[3]

Ortsteile:	Höfen · Imgenbroich · Kalterherberg · Konzen · Monschau · Mützenich · Rohren
Overige plaatsen:	Alzen · Rückschlag · Ruitzhof · Widdau