Paratypothorax

Paratypothorax Status: Uitgestorven
Paratypothorax andressorum
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Onderklasse: Diapsida Infraklasse: Archosauromorpha Orde: Aetosauria Familie: Stagonolepididae
Geslacht
Paratypothorax Long en Ballew, 1985
Typesoort
Paratypothorax andressi
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie Herpetologie

Paratypothorax is een geslacht van uitgestorven aetosauriërs, bekend van de enige soort Paratypothorax andressi, ook wel bekend als Paratypothorax andressorum. Het was een wijdverbreid lid van de groep die werd aangetroffen in Duitsland, Noord-Amerika en mogelijk delen van Gondwana. De beste exemplaren komen uit Duitsland, hoewel ze meer dan een eeuw lang ten onrechte werden beschouwd als een phytosauriërpantser. Paratypothorax was een grote en breed gebouwde aetosauriër, evenals de naamgenoot van de stamklade Paratypothoracisini.

Beschrijving

Paratypothorax bezit paramediane schubben die breed en riemachtig zijn en groeven en putjes hebben die radiale patronen vormen. Net zoals Typothorax, dragen de laterale schubben grote stekels die naar achteren haakvormig zijn. De achterkant van elke schub wordt overlapt door een vooruitstekende knobbel.

Ontdekking en verspreiding

Paratypothorax werd voor het eerst bekend van exemplaren verzameld in het Heslach-gebied bij Stuttgart in Duitsland. Deze zijn afkomstig uit de Stubensandstein (ook bekend als de Löwenstein-formatie), een geologische formatie uit het Midden-Norien. Heslach heeft ook veel fossielen opgeleverd van de kleinere aetosauriër Aetosaurus. Het holotype ofwel type-exemplaar van Paratypothorax, SMNS 5721, bestaat uit een reeks scharnierende osteodermen naast een paar botten van het bekken en de ledematen. Grote osteodermen van Paratypothorax werden lange tijd verkeerd geïnterpreteerd als phytosauriërpantser en toegewezen aan Belodon. Onder dit voorheen verkeerd geïdentificeerde materiaal bevindt zich SMNS 19003, een fossiel dat in 1945 werd opgegraven in de Schlipf-steengroeve bij Murrhardt. Verdere onderzoek onthulde dat SMNS 19003 een compleet skelet was met een goed bewaard gebleven schedel en een volledig gearticuleerd schild. Paratypothorax werd voor het eerst erkend als een aetosauriër in 1953 en werd in 1985 als een nieuw geslacht benoemd.

In 1992 werden Paratypothorax-fossielen voor het eerst geïdentificeerd in de Chinle-formatie in het zuidwesten van de Verenigde Staten. Het geslacht is gevonden in het Sonsela-afzetting van het Petrified Forest National Park in Arizona, evenals in de Bluewater Creek-formatie in het westen van New Mexico. Het is ook algemeen in lagen van de Dockum Group verder in het oosten van New Mexico en Texas. Osteodermen van Paratypothorax zijn ook gemeld van de Fleming Fjordformatie uit het Norien van Groenland, de Zarzaitine Series van Algerije en verder is er een niet bevestigd voorkomen in India.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• Long, R. A.; and Ballew, K. L. (1985). "Aetosaur dermal armor from the Late Triassic of southwestern North America, with special reference to material from the Chinle Formation of Petrified Forest National Park". Museum of Northern Arizona Bulletin 47: 45–68.
• Murry, P. A. (1986). "Vertebrate paleontology of the Dockum Group". In K. Padian (ed.). The Beginning of the Age of Dinosaurs. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 109–138.
• Hunt, A. P.; and Lucas, S. G. (1992). "The first occurrence of the aetosaur Paratypothorax andressi (Reptilia:Aetosauria) in the western United States and its biochronological significance". Paläontologische Zëitschrift 66: 147–157.
• Parrish, J. M. (1994). "Cranial osteology of Longosuchus meadei and the phylogeny and distribution of the Aetosauria". Journal of Vertebrate Paleontology 14 (2): 196–209. doi:10.1080/02724634.1994.10011552.
• Jenkins, F. A. Jr.; Shubin, N. H.; Amaral, W. W.; Gatesy, S. M.; Schaff, C. R.; Clemmensen, L. B.; Downs, W. R.; Davidson, A. R.; Bonde, N.; and Osbaeck, F. (1994). "Late Triassic continental vertebrates and depositional environments of the Fleming Fjord Formation, Jameson Land, East Greenland". Meddelelser om Grønland, Geoscience 32: 1–25.
• Heckert, A. B.; and Lucas, S. G. (1999). "A new aetosaur (Reptilia: Archosauria) from the Upper Triassic of Texas and the phylogeny of aetosaurs". Journal of Vertebrate Paleontology 19 (1): 50–68. doi:10.1080/02724634.1999.10011122.
• W. G. Parker. 2007. Reassessment of the Aetosaur "Desmatosuchus" chamaensis with a reanalysis of the phylogeny of the Aetosauria (Archosauria: Pseudosuchia). Journal of Systematic Palaeontology 5:41-67

Noten

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Paratypothorax op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.