Zwart (kleur)

Zwart is geen kleur zoals de andere kleuren uit het spectrum. Zwart moet eerder gezien worden als het ontbreken van licht. In het dagelijks leven en spraakgebruik wordt zwart echter wel ervaren als een kleur. Een oppervlakte, zoals zwarte kleding of zwart papier, heeft een zwarte kleur, als er geen licht wordt teruggekaatst. Al het licht wat op het voorwerp valt wordt door de pigmenten van de verf geabsorbeerd. Bij een licht uitstralend voorwerp, zoals de monitor van een computer wordt zwart verkregen door geen licht uit te stralen. De pixels van het scherm staan in dat geval uit.

Wordt zwart gemengd met wit, dan ontstaan tinten van grijs.

Van donker naar licht (grote afbeelding):

000000

111111

222222

333333

444444

555555

666666

777777

998888

999999

AAAAAA

BBBBBB

CCCCCC

DDDDDD

EEEEEE

FFFFFF

Geen enkel voorwerp is in de werkelijkheid echter volledig zwart, er wordt altijd wel iets van het licht teruggekaatst. Een uitzondering is het zwarte gat, waaruit door de grote zwaartekracht geen licht kan ontsnappen.

Zwarte voorwerpen zullen over het algemeen wel infrarood kunnen uitstralen als ze warm zijn. De straling van een zwart lichaam heeft aanleiding gegeven tot het postulaat dat elektromagnetische straling uit kwanta bestaat.

Gebruik en gevoelswaarde

Zwart wordt algemeen gezien als de kleur van dood en droefheid. Weduwen en weduwnaars gaan dus veelal in het zwart gekleed.

Zwart is echter ook een modekleur, die feestelijkheid kan aanduiden. Sinds het laatste kwart van de twintigste eeuw wordt veel zwart gedragen met Kerstmis. Bepaalde subculturen, zoals de gothics dragen ook bij voorkeur zwarte kleding.

Zwart wordt ook veel gedragen door priesters en kloosterlingen, en is dan vaak zelfs een voorgeschreven kleur.

In de elektronische kleurcode staat het cijfer 0 voor zwart.

Andere betekenissen

Zwarten is de naam die negers sinds hun emancipatie vaak aan zichzelf geven. Zie ook: Afro-Amerikaan

Zwart is de kleur van vruchtbare aarde. Zwart wordt geassocieerd met de zwarte maan; een heel vruchtbare periode. Als u in die tijd zaait, zal de plant vrucht dragen met volle maan.

Zwarte kleuren

Aanduidingen van zwart:
Inktzwart, pikzwart, lampenzwart, roetzwart, ivoorzwart, gitzwart ...

Zwart in de taal

• Zwartkijker - Iemand die het somber inziet
• Op een zwarte lijst staan - op een verboden lijst staan
• Het land der zwarte aarde - Oekraïne
• Iets zwart op wit zetten - een schriftelijk bewijsstuk opstellen, door zwarte letters op een wit papier.
• Het zag er zwart van de mensen - er waren heel veel mensen aanwezig
• De Zwarte Dood - de pest
• Iemand zwart maken - over iemand kwaadspreken, slechte verhalen rondvertellen
• Zwart werken - werken zonder belasting te betalen (vergelijk de witte illegalen)
• Zwarte handel - vooral in de oorlog, handel buiten het formele circuit
• De zwarte markt - de symbolisch bedoelde markt waar zwarte handel plaatsvindt.
• Zwart geld, geld dat verdiend is met zwart werken, zwarte handel of andere illegale activiteiten.
• Zwarte kunst - tovenarij, hekserij
• Zwartgallig - chagrijnig, afkomstig uit de Oudheid waar ziektes veroorzaakt zouden worden door een overmaat van één van de vier vloeistoffen, bloed, slijm, gele gal en zwarte gal.
• Zwarthemd - een Italiaanse fascist
• Zwarte dag - dag waarop iets ongunstigs gebeurt
• Zwarte Piet - de hulp van Sinterklaas
• Zwart rijden - zonder te betalen meerijden in het openbaar vervoer
• Zwarte school - school met veel gekleurde leerlingen