Damvallei
| Damvallei | ||
|---|---|---|
| Natuurgebied | ||
  | ||
| Situering | ||
| Land | België | |
| Locatie | Destelbergen & Laarne | |
| Coördinaten | 51° 3′ NB, 3° 49′ OL | |
| Informatie | ||
| Beheer | Natuurpunt | |
| Foto's | ||
| ||
Het Damvalleimeer
| ||
| Damvallei onderdeel van Schelde- en Durme-estuarium van de Nederlandse grens tot Gent | ||
|---|---|---|
| Natura 2000-gebied | ||
| Situering | ||
| Locatie | Oost-Vlaanderen | |
| Informatie | ||
| Geldende richtlijn(en) | Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn | |
| Beheer | Natuurpunt | |
| Site code (Europees) | BE2300006 | |
De Damvallei is een natuurgebied in de Oost-Vlaamse gemeenten Destelbergen en Laarne in Nationaal Park Scheldevallei. Het gebied is ontstaan in een oude meander van de Schelde, het gebied wordt enigszins ontsierd doordat de verkeerwisselaar van Destelbergen in het gebied ligt, en de E17, de R4 die het doorsnijden. Het natuurgebied is Europees beschermd als deel van Natura 2000-gebied 'Schelde en Durme-estuarium van de Nederlandse grens tot Gent' (BE 2300006).
Biotopen[bewerken | brontekst bewerken]
De Damvallei is een laagveenecosysteem dat ontstaan is doordat de voormalige Scheldemeander volledig verveende. Eeuwen geleden werden er een 50-tal turfputten uitgegraven. Hier ontwikkelde een unieke vegetatie gekenmerkt door uitgebreide velden van krabbenscheer en uitgebreide oevervegetaties. In de sloten leeft nog de kleine modderkruiper. Op enkele plaatsen vindt men zelfs nog mesotrofe trilvenen en overgangsvenen met veenmossen terug. Door opslag van elzen en wilgen dreigen deze unieke maar kwetsbare habitats echter volledig te verdwijnen.
Verder zijn in het gebied verschillende zeer waardevolle graslandtypen aanwezig, afhankelijk van de gradiënten in vochtigheid en voedselrijkdom. Een vijftigtal jaar geleden waren deze botanische pareltjes bekend om onder andere de grootste populatie van harlekijnorchis in Vlaanderen. Nu vindt men er nog steeds bijzondere soorten zoals waterkruiskruid, moeraskartelblad, hondsviooltje, gewone vleugeltjesbloem, kleine valeriaan, Grote watereppe, blauwe knoop, grote ratelaar, moeraskruiskruid en waterdrieblad. Over vrijwel de gehele gradiënt kan men ten slotte ook allerlei bostypen terugvinden.
Knotwilgenrijen, kleine wilgenbroekbosjes en graslanden bepalen het landschap. Natte en droge bodems wisselen elkaar af en op diverse plaatsen komt kwelwater aan de oppervlakte. Uiteraard speelt het water ook hier een belangrijke rol. In de sloten en poelen vinden we pijlkruid, kikkerbeet, witte waterlelie, waterdrieblad, grote boterbloem, allerlei fonteinkruiden en kroossoorten. Hier en daar treffen we ook restanten van blauwgraslanden met moeraskartelblad en tormentil.
Meer[bewerken | brontekst bewerken]
De grote blikvanger in het gebied is het Damvalleimeer, een kunstmatige waterpartij die ontstond door zandwinning voor de aanleg van de autosnelweg E17. De lokale afdeling van de vereniging Natuurpunt vzw liet de steile oevers afvlakken om een brede modderige oeverzone te creëren, waarin zich een riet- en moerasvegetatie kan ontwikkelen met libellen, kikkers en salamanders. Grotere vissen vinden hier een nieuwe paaiplaats en ook watervogels komen er broeden. In de winterperiode dobberen slobeend, kuif- en tafeleend en enkele koppeltjes pijlstaart op het meer rond.
De vrijwilligers van Natuurpunt laten vlotten op het meer drijven waarop visdiefjes komen broeden. Het visdiefje is een sternensoort die in Vlaanderen slechts zelden tot broeden komt, maar de Damvallei is voor deze soort sinds enkele jaren een echte kraamkliniek geworden. Vis om hun jongen groot te brengen vangen ze in dit waterrijke gebied in overvloed. Aalscholvers en futen gebruiken de vlotjes na het broedseizoen als rust- en uitkijkplaats.
De Damvallei en omgeving is vooral ook bekend om haar grote verscheidenheid aan libellen en juffers. Daarvan komen niet minder dan 28 soorten voor, waaronder een aantal erg zeldzame, die het daar bijzonder goed doen. Variabele waterjuffer, grote roodoogjuffer en een vijftal soorten heidelibellen worden er vaak opgemerkt. Paardenbijter, keizerlibel en blauwe glazenmaker behoren tot de grootste.
In 2024 werd een stuw geopend aan de Damsloot om het waterpeil te regelen.[1]
Bronnen, noten en/of referenties
|