Gebruiker:Bart Terpstra/Rechtvaardig je taalgebruik
|
Dit is een essay. De pagina beschrijft niet een officiële regel of richtlijn, maar geeft enkel de mening weer van de auteur(s). Voel je vrij om aanpassingen te maken of erover te discussiëren op de overlegpagina. |
|
Deze pagina in een notendop: Voorkeur voor taalgebruik op Wikipedia moet onderbouwt worden met argumentatie, niet alleen "ik denk dat dit correct is" als het begin en eind van redenering. |
 |
Mee bezig Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen. |
Het is zeer "tempting" om in een discussie over taalgebruik te komen voor het schrijven van wikipedia.
Indien een discussie over taalgebruik is het belangrijk om de neiging "ik heb gelijk omdat ik gelijk heb" of "het is gewoon correct nederlands" te vermijden.
Het is ook belangrijk in gedachten te houden dat Nederlands geen objectieve categorie is, het bestaat niet in de natuur, maar is een stel regels die impliciet en expliciet zijn afgesproken tussen mensen. Het is dus belangrijk je argumenten te gronden in menselijk taalgebruik en niet objectieve waarheid.
Indien je in een taaldiscussie komt heb je 2 hoofd strategien om je taalgebruik te verantwoorden:
Descriptivistisch & Prescriptivistisch.
In een Prescriptivistisch argument argumenteer je dat het correcte taalgebruik stemt van een autoriteit van de Nederlandse taal, en dat hun instructies gevolgd horen te worden als het aankomt op Nederlands taalgebruik.
In Nederland is de taalunie de organisatie die het meeste te zeggen heeft over de taal, gevolgd door de woordenboeken en taalgidsen, gevolgd door editoriale standaarden van uitgevers, gevolgd door taalgebruik van experts in het veld.
Een prescriptivisistisch argument is zeer sterk, indien de aannames kloppen, klopt de conclussie, maar de aannames werpen bij velen vragen op. Indien taal sociaal bepaald is, waarom maken de expliciete regels dan uit? Waarom deze autoriteit maar niet de andere? wat als mijn autoriteit ouder is (een boek van 30 jaar geleden).
Indien je "interlocutor" de autoriteit die je gebruikt niet erkend, kun je eerst proberen uit te leggen waarom de autoriteit wel belangrijk is voor het bepalen van het correct taalgebruik.
In een Decscriptivisistisch argument argumenteer je dat correct taalgebruik stemt door het gebruik van de taal gemeenschap (Nederlands sprekers & schrijvers). Indien er overeenstemming is tussen genoeg sprekers, dan is het geldig taal gebruik.
Een descriptivistisch argument berust op het taalgebruik in de maatschappij.
Indien de meeste mensen op deze manier spreken, dan is het Nederlands, zelfs als de prescriptivisten achterlopen op de feiten of de verandering zien als verbastering ipv taalverandering.
Een descriptivist zal zeggen dat er geen echt verschil is tussen verbastering of taalverandering, behalve de mening van prescriptivisten.
Een descriptivist geeft meer om nuttigg taalgebruik dan correct taalgebruik. Het belangrijkste is dat de andere persoon het begrijpt en niet onnodige moeite moet doen bij het lezen van een tekst (vreemde spelling of te moeilijke grammatica wordt vermeden).
Een descriptivistisch argument is zwakker, de conclussie volgt niet per se van de aannames. Er is geen garantie dat wat door de meeste te begrijpen is ook "correct" taalgebruik is, maar het is ook zeer moeilijk te weerleggen.
Natuurlijke talen worden fundamenteel bepaald door het geloof en gebruik van hun sprekers, en indien er wijd taalgebruik kan worden aangetoond is hier moeilijk mee te argumenteren.
Iemand die tegen descriptivisme wil argumenteren moet of keihard aanhouden dat de taalautoriteit leidend is en dat die met hun eens is, of moet aangeven hoeveel % van de bevolking genoeg is, of anderzijds hun kritiek falsifieerbaar maken: hoeveel mensen tot welke graad is genoeg?
Indien dit niet genoeg is, is het overgaan op een descriptisvistisch argument ook nog mogelijk.
Dit klinkt mischien als een boel uitleg van simpele regels, maar het is echt allemaal zo simpel was zouden mensen er niet zo veel over ruziën.
Indien iemand niet te overtuigen is hoe goed je argumenten ook zijn, overweeg naar een taalbord te stappen en daar om hulp te vragen. probeer ook hun zo ver te krijgen te zeggen wat hun wel als een goede falsifieerbare maatstaaf zien om taalgebruik te bepalen (welke autoriteit wel, welke beschrijving van echt taalgebruik wel)
Tot nu toe is echter correct taalgebruik besproken, maar correct taalgebruik betekent niet per se gepast taalgebruik.
Sommige zinnen zijn legale zinnen en bedoelen het zelfde maar zijn nier even gepast voor een artikel.
Het is belangrijk niet alleen te focusen op wat toegestaan is, maar wat hier van toepassing is.
WP:BLP geeft aan dat men respectvol moet schrijven in de biografie van levende personen, dit betekent dat dingen die waar zijn en legaal nederlands zijn niet perse gepast zijn om in het artikel te zetten.
WP:niet zegt
WP:VOICE zegt
WP:taalgebruik
WP:NPOV
De combinatie van legaal taalgebruik en gepast taalgebruik maakt correct taalgebruik.
· 
· 