Mainz
Gemeente in Duitsland | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Deelstaat | Rijnland-Palts | ||
Coördinaten | 50° 0′ NB, 8° 16′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 97,73 km² | ||
Inwoners (31-12-2020[1]) |
217.123 (2.222 inw./km²) | ||
Hoogte | 88 m | ||
Burgemeester | Michael Ebling (SPD) | ||
Overig | |||
Postcodes | 55116–55131 | ||
Netnummers | 06131 06136 (Ebersheim) | ||
Kenteken | MZ | ||
Gemeentenr. | 07 3 15 000 | ||
Website | www.mainz.de | ||
Locatie van Mainz | |||
|
Mainz (Nederlands, verouderd, Ments; Frans: Mayence[2]) is de hoofdstad en grootste stad van de Duitse deelstaat Rijnland-Palts (Rheinland-Pfalz). Eind 2018 telde de stad ruim 217.000 inwoners. Mainz behoort niet tot een Landkreis en is daarom een kreisfreie Stadt. De stad ligt op de linkeroever van de Rijn tegenover de plaats, waar de Main in de Rijn vloeit. Mainz ligt op de 50e breedtegraad noorderbreedte.
Geschiedenis
Mainz heeft een lange geschiedenis, die teruggaat tot de prehistorie. Op de plaats van een Keltische nederzetting stichtte de Romeinse generaal Drusus in 13/12 v. Chr. een legerkamp. Hieruit ontwikkelde zich de stad Mogontiacum, het huidige Mainz. Vooral de brug over de Rijn maakte de stad van groot strategische belang. Na de splitsing van Germanië werd Mainz in het jaar 90 na Chr. officieel de hoofdstad van de provincie Germania Superior, vanaf circa 300 Germania Prima genoemd.
Mainz was in de vierde eeuw al een bisdom. Vanaf de achtste eeuw hadden de (aarts)bisschoppen er wereldlijke macht. Belangrijke figuren uit de middeleeuwse geschiedenis van Mainz zijn: Bonifatius (ca. 675-754; de eerste aartsbisschop van Mainz), Hrabanus Maurus (780-856); aartsbisschop en toonaangevend geleerde) en Willigis (ca. 940-1011; aartsbisschop en aartskanselier van het Heilige Roomse Rijk). Het was Willigis die van keizer Otto III in 983 de "Veronese schenking" ontving, waarbij een flink deel van de Rheingau onder het aartsbisdom werd gebracht. Willigis liet een voorloper van de Dom van Mainz en de Sint-Stefanuskerk bouwen. De bisschoppen van Mainz voerden de eretitel Primas Germaniae. Later behoorden de Mainzer aartsbisschoppen tot de zeven keurvorsten in het Heilige Roomse Rijk.
Mainz kreeg in 1476 voor het eerst een universiteit, maar deze werd in de zeventiende eeuw gesloten. De huidige Johannes Gutenberg Universiteit dateert van 1946. Hij is genoemd naar de beroemde boekdrukker Johannes Gutenberg, die uit Mainz kwam.
In 1792 werd Mainz ingenomen door Franse revolutionaire troepen, die vervolgens de Mainzer Vrijstaat uitriepen. Negen maanden later werd de stad heroverd (zie: beleg van Mainz).
Mainz hanteert een bijzondere wijze van het bewegwijzeren van straatnamen, daterend uit 1853: alle straten parallel aan de Rijn hebben blauwe straatnaamborden, de straten loodrecht op de Rijn zijn met rode straatnaamborden aangegeven.
In de Tweede Wereldoorlog werd een groot gedeelte van de stad vernietigd, vooral door een Engels bombardement in augustus 1942. Na de oorlog werden bij de bestuurlijke herindeling van Duitsland zes stadsdelen aan de overzijde van de Rijn ingedeeld bij de nieuwe bondsstaat Hessen. Drie van die stadsdelen gingen naar Wiesbaden, dat sindsdien groter is. De treinstations in die wijken dragen echter nog steeds de naam van Mainz. Na de oorlog werd de binnenstad gerestaureerd, waarbij het middeleeuwse stratenpatroon behouden bleef.
Bevolkingsontwikkeling
Kunst, cultuur, erfgoed
Musea
In de stad staan diverse musea, waaronder het Gutenberg-Museum (onder andere twee Gutenberg-bijbels), het Römisch-Germanisches Zentralmuseum (oudheden uit de Keltische en Romeinse periode) en het Landesmuseum (kunst en gebruiksvoorwerpen vanaf de Romeinse tijd tot heden, met een zekere nadruk op de Middeleeuwen).
Bezienswaardigheden
Mainz heeft een bezienswaardige binnenstad, met als belangrijkste monument de Dom van Mainz, een van de drie romaanse keizerkerken langs de Rijn. Interessant is ook de Sint-Stefanuskerk, met glas-in-loodramen van Marc Chagall.
- Romeins theater van Mainz, ruïnes van het grootste antieke theater benoorden de Alpen
- Jupiterzuil van Mainz, reconstructie van ruim 9 m hoge, gebeeldhouwde zuil met bronzen Jupiterbeeld
- Sint-Quintinuskerk, uit de 8e eeuw; deels herbouwde gotische kerk
- Maria ad Graduskerk, uit de 9e eeuw; begin 19e eeuw gesloopt
- Sint-Christoffelkerk, ruïne van gotische kerk, tijdens de oorlog uitgebrand
- Sint-Petruskerk, barokkerk; oorspronkelijk uit de 10e eeuw
- Augustijnerkerk, barokkerk
- Christuskerk, neobarokke kerk
- Sint-Stefanuskerk (Mainz-Gonsenheim), neogotische kerk
- Citadel van Mainz, groot vestingwerk uit 1660
- Deutschhaus, 18e-eeuws barokpaleis, thans parlementsgebouw van Rijnland-Palts
- Osteiner Hof, 18e-eeuws stadspaleis, thans hoofdkwartier legerleiding
- Theodor-Heuss brug, brug over de Rijn uit 1885
-
Dom van Mainz
-
Sint-Christoffelkerk
-
Sint-Petruskerk
-
Augustijnerkerk
-
Holzturm
-
Weinhaus zum Spiegel
-
Gutenberg Museum
-
Deutschhaus en Jupiterzuil
Folklore en evenementen
In Duitsland is Mainz, samen met Keulen, de stad waar het Rijnlands carnaval het uitbundigst wordt gevierd.
Economie
Mainz heeft een veelzijdige economie, met onder andere een universiteit en de regeringsgebouwen van het bondsland Rijnland-Palts. Mainz staat verder bekend als mediastad door de aanwezigheid van ZDF, SWR en 3sat. Ook het hoofdkantoor van DB Schenker Rail (vroeger: Railion en Deutsche Bahn Cargo) is in Mainz gevestigd. Er is een glasfabriek, die door de deling van Duitsland zich sterk kon ontwikkelen, doordat de concurrentie van de glasindustrie van Jena in de DDR wegviel. Ook staat er een fabriek van onder meer toiletpapier, maandverband en zwangerschapstesten.
Sport
1. FSV Mainz 05 is de professionele voetbalclub van Mainz en speelt in de Opel Arena. Sinds 2009 speelt de club op het hoogste niveau van de Bundesliga.
Stedenbanden
- Zagreb (Kroatië), sinds 1967
Geboren in Mainz
- Johannes Gutenberg (1397-1468), uitvinder van de boekdrukkunst
- Johann Fust (1400-1466), drukker en politicus
- Joseph Karl Stieler (1781-1858), portretkunstschilder
- Franz Bopp (1791-1867), taalkundige
- Johann-Joseph Krug (1800-1866), Champagnemaker
- Johann Nepomuk Král (1839-1896), Oostenrijks componist en militaire kapelmeester van Boheemse afkomst
- Rudolf Rocker (1873-1958), Anarchist en dichter
- Georg Jacoby (1882-1964), scenarioschrijver en filmregisseur
- Anna Seghers (1900-1983), schrijfster
- Walter Hallstein (1901-1982), academicus, diplomaat, politicus en voorzitter van de Europese Commissie (1958-1967)
- Geneviève Pastre (1924-2012), schrijfster en holebi-militante
- Jochen Rindt (1942-1970), Formule 1 coureur
- Manuel Reuter (1961), autocoureur
- Immanuel Höhn (1991), voetballer
- Christian Mathenia (1992), voetballer
- Mario Pašalić (1995), Kroatisch voetballer
- Paula Beer (1995), actrice
Externe links
- (en) Mogontiacum (Mainz) over Mainz in de Romeinse tijd
- (de) Gutenberg-Museum Mainz (15e-eeuwse Gutenbergbijbel digitaal te raadplegen)
- (de) Römisch-Germanisches Zentralmuseum
Bronnen, noten en/of referenties
|