Metaxygnathus

Metaxygnathus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Devoon
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia Stam: Chordata Superklasse: Osteichthyes (beenvissen) Klasse: Sarcopterygii (kwastvinnigen) Onderklasse: Tetrapodomorpha
Geslacht
Metaxygnathus Campbell & Bell, 1977
Typesoort
Metaxygnathus denticulus
Portaal    Biologie

Metaxygnathus is een geslacht van uitgestorven basale Tetrapodomorpha. De fossiele overblijfselen zijn gevonden in New South Wales (Australië), in afzettingen van het Laat-Devoon (Frasnien - Famennien, ongeveer 360 miljoen jaar geleden).

Naamgeving

De enige fossiele resten die tot nu toe zijn gevonden, holotype ANU28780A, & B, worden vertegenwoordigd door een geïsoleerde rechteronderkaak, benoemd door Campbell en Bell in 1977. Bell ontdekte het specimen bij Forbes; het bestaat uit de kaak en een tegenoverliggend natuurlijk afgietsel ervan. De typesoort is Metaxygnathus denticulus. De geslachtsnaam betekent de 'tussenkaak', vermoedelijk een verwijzing naar de evolutionaire positie, waarbij de kaakvorm tussen die van 'vissen' en 'amfibieën' instaat. De soortaanduiding betekent 'met tandjes'.

Beschrijving

De kaak is ongeveer twaalf centimeter lang en draagt ongeveer dertig tanden. Grote vangtanden ontbreken.

Fylogenie

De onvolledigheid van de vondst en de geografische locatie lieten veel twijfels bij de onderzoekers, die de ware aard van deze kaak niet onmiddellijk herkenden. Pas na vele jaren (en na andere ontdekkingen van basale tetrapodomorfen uit het Devoon), maakten nieuwe studies door Jennifer A. Clack het mogelijk om te begrijpen dat Metaxygnathus inderdaad een basaal familielid was van de eerste tetrapoden. Naast Sinostega uit China is het Metaxygnathus-fossiel het enige overblijfsel van een tetrapode (of voorouderlijke vormen) uit het Devoon, die niet afkomstig is van het Euro-Amerikaanse platform.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur

• Campbell, K.S.W. en M.W. Bell. 1977. A primitive amphibian from the Late Devonian of New South Wales. Alcheringa 1: 369-382.
• Clack, J.A. 1988. New material of the early tetrapod Acanthostega from the Upper Devonian of East Greenland. Paleontology 31: 699-724.
• Clack, J.A. 1997. Devonian tetrapod trackways and trackmakers: a review of the fossils and footprints. Paleogeography, Paleoclimatology, Paleoecology 130: 227-250.
• Long, J.A. en M.S. Gordon. 2004. The greatest step in vertebrate history: a paleobiological review of the fish-tetrapod transition. Physiological and Biochemical Zoology 77(5): 700-719.
• Young, G.C. 1999. Preliminary report on the biostratigraphy of new placoderm discoveries in the Hervey Group (Upper Devonian) of central New South Wales. Records of the West Australian Museum 57(supplement): 139-150.

Noten

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Metaxygnathus denticulatus op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.