Midlum (Harlingen)
Plaats in Nederland ![]() | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | ![]() | ||
Gemeente | ![]() | ||
Coördinaten | 53° 11′ NB, 5° 27′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 0,23[1] km² | ||
- land | 0,23[1] km² | ||
- water | 0[1] km² | ||
Inwoners (2023-01-01) |
505[1] (2.196 inw./km²) | ||
Woningvoorraad | 239 woningen[1] | ||
Overig | |||
Woonplaatscode | 2892 | ||
Belangrijke verkeersaders | ![]() ![]() ![]() | ||
Detailkaart | |||
![]() | |||
Locatie in de gemeente Harlingen | |||
Foto's | |||
![]() | |||
Kerk van Midlum | |||
![]() | |||
Rijksmonument aan de Harlingerstraatweg | |||
|
Midlum (Fries: Mullum) is een dorp in de gemeente Harlingen, in de Nederlandse provincie Friesland. Midlum ten noorden van de stad Harlingen aan de oude rijksweg naar Franeker. In 2023 telde het dorp 505 inwoners. Binnen het dorpsgebied liggen de buurtschappen De Blijnse en Saltryp, ook wel aangeduid als Almenum.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Midlum is van oorsprong een terpdorp en is ontstaan op een kwelderwal. Hoe oud het dorp precies is is niet bekend, maar rond 1200 is al sprake van een kerk. Bij archeologisch onderzoek is veel aardewerk en bewerkte metalen gevonden uit 8e eeuw t/m 12e eeuw. Ook werden er scherven uit IJzer- en- Bronstijd gevonden.
In 13e eeuw werd het vermeld als Middelum, in 1319 als Midelum, in 1357 als Myddelum, in 1400 als Mydlim en in 1406 als Midlum. De plaatsnaam zou mogelijk duiden op de middelste woonplaats.
In de 13e eeuw stond net ten westen van Midlum de Sibadastins. Sibada was een aanzienlijke eigenerfde state. Het had deel aan de rechtsomgang.[2] Vermoedelijk eind 18e, of begin 19e eeuw werd aan de noordkant van de terp waarop Sibadastins heeft gestaan een buitenverblijf gebouwd dat Middelstein werd genoemd. De buitenplaats is vóór 1919 verdwenen, want in dat jaar werd de terp afgegraven waar Sibadastins en Middelstein hadden gestaan. Tegenwoordig is de plek van de stins weiland, nog geen 100 meter van het dorp Midlum vandaan.[3] De stins stond in de buurtschap Saltryp dat een stuk oostelijker lag dan het huidige Saltryp.
De buurtschap Koningsbuurt behoorde oorspronkelijk ook tot het dorp. Deze verdween bijna geheel door de oprukkende industrie vanuit Harlingen. Naast de industrie ontstond een nieuwe arbeidersbuurt. Zowel die buurt, als het gehele industriegebied worden Koningsbuurt genoemd en liggen nu binnen de bebouwde kom van Harlingen.
Kerk
[bewerken | brontekst bewerken]Midden in het dorp staat op een restant van de terp de Nicolaaskerk. De kerk is gebouwd in 1200. De kerk is in de loop der tijd veel veranderd en gerestaureerd. In 1988 is de kerk, van binnen en buiten, door A. Zijlstra, R. de Vries en A. Bosscha volledig gerenoveerd. De kerktoren is in 1999 gerestaureerd. Tegen de torenmuur staat nog een oude, goed bewaarde grafsteen met een houtzaagmolen erop.
Boerderij
[bewerken | brontekst bewerken]In 1963 werd een kop-hals-rompboerderij uit Midlum gesloopt, om het bewaren en in het Nederlands Openluchtmuseum herbouwen, waar het te bezichtigen is.
Onderwijs
[bewerken | brontekst bewerken]Het dorp heeft een basisschool, de Middelstein. De school is onderdeel van het kindcentrum Middelstein waarin een peuterspeelzaal/opvang zit.
Voorzieningen, cultuur en sport
[bewerken | brontekst bewerken]In Midlum zijn weinig voorzieningen, aangezien de meeste voorzieningen zich in Harlingen bevinden. Wel zijn er onder andere een café en dorpshuis gevestigd in het dorp. Naast de kaatsvereniging is er sinds 2009 een hondensportvereniging. Verder is er een toneelgezelschap.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard
- Midluminfo.nl
- ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ De Sibadastins te Midlum. www.stinseninfriesland.nl. Geraadpleegd op 5 januari 2024.
- ↑ De buitenplaats Middelstein te Midlum. www.stinseninfriesland.nl. Geraadpleegd op 5 januari 2024.