Overleg:Ketikoti

Slaven of tot slaaf gemaakten

Ik heb net een (anonieme) wijziging teruggedraaid waarin 'slaven' consequent wordt veranderd in 'tot slaaf gemaakten' - op grond van WP:BTNI: geen duidelijke verbetering. Ik heb eerder in de media gehoord dat sommigen de voorkeur geven aan 'tot slaaf gemaakten', ik meen om te benadrukken dat iemand niet 'zomaar' slaaf is of wordt, maar door andere mensen tot slavernij wordt gedwongen. Daar tegenover staat echter dat een slaaf per definitie iemand is die tot slavernij is gedwongen, een 'onvrije' (om maar een wat verouderd synoniem te gebruiken), iemand die essentiële burgerrechten wordt ontzegd, terwijl anderen in de maatschappij die wel kunnen en mogen uitoefenen. Dat alles (en meer) ligt wat mij betreft besloten in dat ene woordje 'slaaf'. Niemand heeft zichzelf ooit tot slaaf gemaakt... KKoolstra (overleg) 11 jun 2020 10:20 (CEST)

Hoewel ik er in principe een voorstander van ben om "te benadrukken dat iemand niet 'zomaar' slaaf is of wordt, maar door andere mensen tot slavernij wordt gedwongen" (mooi omschreven, KKoolstra!), vind ik 'tot slaaf gemaakten' ook altijd een wat vreemde term. De term 'slaaf' zit in 'tot slaaf gemaakt', wat suggereert dat 'slaaf' zelf al uitdrukt wat bedoeld wordt. In het Engels kun je naast het zelfstandig naamwoord 'slave' ook het werkwoord 'enslave' gebruiken, en de mensen dan 'enslaved' noemen. Maar in het Nederlands komt het wat gekunsteld over, vind ik. Vooral ook omdat iemand ook in slavernij geboren kon worden, en het klinkt alsof het woord niet helemaal daarop van toepassing is. Ik zou willen dat er gekozen was voor een term als 'geslaafden' (naast 'verslaafden' wat iets heel anders betekent). Ik denk dat de toevoeging 'in slavernij' beter zou werken.

Ik denk trouwens dat dat benadrukken niet het enige argument is, maar dat ook meespeelt dat het benoemen van een persoon met de term 'slaaf' suggereert dat iemand op de allereerste plaats slaaf is, en daarna pas mens. Iemand is een mens, die 'tot slaaf gemaakt' ('geslaafd') is, maar nog meer eigenschappen heeft, zoals ouderschap of muzikaliteit of van Malinese afkomst, etc. Kortom: ik ben er nog niet helemaal uit, maar ben geneigd de voorkeur te geven aan 'mensen in slavernij' (of 'tot slaaf gemaakte mensen' en 'in slavernij geboren mensen') boven 'slaaf'.

Aan de andere kant: wie ben ik eigenlijk überhaupt om er iets van te vinden: ik heb voor zover ik weet geen voorouders die in slavernij geleefd hebben. Het zou mooi zijn als grote media in het Nederlands hier een standaard voor kozen, en dit in hun openbare stijlboek opnamen, net als gebeurd is bij de Nederlandse Omroep Stichting (NOS), die in haar berichten de voorkeur geeft aan de term 'wit' boven 'blank' als het om de tegenstelling met 'zwart' gaat; Blank roept associaties op met rein en schoon en zwart is dat dan blijkbaar niet.

Laurier (overleg) 11 jun 2020 12:02 (CEST)

In 2018 is een boek met tips verschenen door een werkgroep uit de culturele sector waarin het (af te raden) gebruik van bepaalde terminologie wordt toegelicht. Daarin staat helder uitgelegd waarom het de voorkeur heeft niet langer de term "slaaf" te gebruiken, maar "tot slaaf gemaakten": Berger, M., Jones, G., Kleeven, L., Kofi, R., Kunst, M., Lelijveld, R., Modest, Peeren, E., W., Rassool, C., Schmidt, A., Schoonderwoerd, S., Sint Nicolaas, E., Steinbock, E., Trigt, P. van, Vermaat, S., Vollebergh, A., Warsame, H. en Zeefuik, S. (2018) Woorden doen ertoe, Een Incomplete Gids voor woordkeuze binnen de culturele sector/Words Matter, An Unfinished Guide to Word Choices in the Cultural Sector. OCLC 1043356484. De publicatie is gratis online beschikbaar. E.Doornbusch (overleg) 1 jul 2021 07:18 (CEST)

Ha E.Doornbusch! Bedankt voor de toevoeging! Ja, het boek dat je noemt is een publicatie van het Nationaal Museum van Wereldculturen. Het hele boek is online beschikbaar op de site van het Tropenmuseum. Misschien kunnen we dit opnemen op de pagina? Vooral mooi om dat vandaag te doen, qua datum (Ketikoti). Laurier (overleg) 1 jul 2021 09:28 (CEST)

Het standpunt van de werkgroep kan hier worden toegevoegd Slavernij#De_term_'slaafgemaakte'. Hannolans (overleg) 1 jul 2021 10:38 (CEST)

Woorden als slaaf en slavin zijn correct Nederlands. Als zo'n woord gebruikt wordt in een artikel, lijkt het me ongewenst om dat te gaan veranderen omdat iemand een iets andere term mooier/beter vindt. Als in de samenleving een andere term gangbaarder wordt, zal dat t.z.t. steeds meer opduiken in nieuwe artikelen of toevoegingen in bestaande artikelen. Blijkt het op termijn een hype te zijn geweest, dan zal het na verloop van tijd steeds minder opduiken in nieuwe teksten en aanvullingen van bestaande artikelen. Daarmee worden ontwikkelingen in de maatschappij op een natuurlijke manier wel of amper/geen onderdeel van de encyclopedie. Wikipedia is er niet om op mogelijke ontwikkelingen vooruit te lopen of sturend te zijn richting de maatschappij. - Robotje (overleg) 1 jul 2021 17:21 (CEST)

Bronnen, noten en/of referenties

'Ketikoti' of 'Keti Koti'?

Voor het gemak ook hier: er is op 5 juli 2020 besloten de spelling 'Ketikoti' te handhaven, zie dit overleg. Laurier (overleg) 21 jun 2022 09:00 (CEST)

Geschiedenis emancipatiefeest

Tijdens de koloniale tijd werd het Emancipatiefeest gehouden. Het is me niet duidelijk of dit jaarlijks plaatsvond, maar uit de kranten blijkt dat de vieringen na 25 jaar, na 50 jaar en na 75 jaar belangrijk waren. Ik neem aan dat na de onafhankelijkheid dit voortgezet werd als Ketikoti? Hannolans (overleg) 22 jun 2022 10:43 (CEST)

Het heette denk ik al in 1863 Ketikoti. Met de jubileumjaren zal er meer zijn 'uitgepakt' waardoor je het makkelijker in de kranten kan terugvinden. Wellicht hangt de benaming emanicipatiedag/ketikoti samen met de status van het Sranan en is de ontwikkeling van emancipatiedag naar ketikoti op die manier terug te zien in de geschreven bronnen? De eerste vermelding van Ketikoti in Delpher is 1958. Emancipatiedag/Emancipation Day is sinds 1863 de term op de Bovenwinden, daar heette het nooit Ketikoti. Carib93 (overleg) 9 okt 2022 00:40 (CEST)

Informatie over wanneer herdenken

Volgens mij hoort dit niet onder het kopje, dat m.i. gericht is op puur de historische context. Wat vinden jullie? Encycloon (overleg) 12 sep 2022 15:39 (CEST)

Eens, dit artikel hoort te gaan over het feest/herdenking van de afschaffing/emancipatie, niet over excuses of contractarbeid. Hannolans (overleg) 12 sep 2022 22:58 (CEST)