Overleg gebruiker:Bertux/onaf

Onvoltooide teksten b222 (Bertux)

De tompoes als statussymbool: karakter van een cultuurfenomeen

(In dit artikel reageer ik op een geanimeerde discussie over relevantie op Overleg:Tompoes). Het artikel is daar ook te vinden, als het niet verwijderd wordt.

Het lijkt me dat het eten van de tompoes inderdaad iets zegt over sociale status, en misschien nog meer over een sociale mobiliteitswens, en daarmee over iemands karakter.

Wie dit niet gelooft, moet zich het volgende eens afvragen: hoe kan een gebakje zich diep in een cultuur nestelen, terwijl het onmogelijk zonder geklieder te eten is? Het brengt een waterscheiding aan tussen mensen die onbevangen en zonder schroom hun primaire -zo je wilt kinderlijke- behoefte bevredigen, en degenen die dat niet durven. Ook de onnozele, mierzoete smaak die sommigen verrukkelijk vinden, wijst in deze richting.

Van oudsher is status altijd geëtaleerd met het gebruiken van onpraktische, dure spullen. Ik weet niet of de tompoes ooit echt duur is geweest, maar het negentiende-eeuwse plebs kon zich zeker geen geglaceerd gebak met room veroorloven.

Door zijn onhanteerbaarheid valt de tompoes in een categorie spullen die hoog in de sociale ladder begonnen zijn, en zachtjes afgegleden zijn doordat ze bereikbaar werden voor lagere klassen, om in hun laatste jaren het stempel ordinair te krijgen. Voorbeelden uit diverse culturen en tijden, inclusief hedendaagse:

• De ellenlange nagels van chinese keizers en hoge edelen die voordurend aandacht en omzichtigheid vroegen en zelfs het eten en het zelfstandig toiletbezoek onmogelijk maakten. Alleen extravagant rijken konden zich de nodige schare aan dienaren veroorloven. Onze tegenwoordige, lange laknagels zijn hier een zwakke schaduw van, maar bewijzen in elk geval dat de draagster haar handen nooit vuil hoeft te maken.

• Het colbert dat alles warm houdt, behalve het belangrijkste, de keel en de borst. Ze hebben gewoonlijk een klein binnenzakje, maar de onbruikbaarheid wordt benadrukt door op de buitenkant namaakzakken of zelfs opzettelijk dichtgestikte zakken te maken. Met een colbert is zitten zonder kreuken onmogelijk, dus er moet altijd een een knaapje aanwezig zijn. Hiermee bewees de Engelse plattelandsadel dat ze geen practisch werk hoefde te doen en geld te veel had.

• De stropdas die geen enkele functie heeft, behalve misschien het warmhouden van de keel van colbertdragers. Sommige zijden exemplaren kosten honderden euro's. De gebruiker bewijst naast zijn rijkdom dat hij een bijzondere, nutteloze knooptechniek beheerst. Dat moet hij bekopen met een aanzienlijk overlijdensrisico in de buurt van draaiende machines. Perfecte gebruiker: de directeur die hiermee bewijst nooit een stap te willen en te hoeven zetten in zijn eigen machinefabriek.

• Het zijden overhemd met vadermoorder die de vrije ademhaling en de bloedstroom naar het hoofd belemmert. En met boorden die bij elk handwerk smoezelig worden.

• In Engeland was halverwege de negentiende eeuw geen tuinkabouter-industrie. De omslachtige en dure import uit Duitsland maakte hem geschikt als statussymbool voor de Engelse happy few, misschien mede met dank aan dat andere snufje voor toenmalige snobs: de geïllustreerde catalogus. Zie [1].

• De grote sportauto voor twee personen en een tandenborstel, die bij elke verkeersdrempel aan de grond zit en dus alleen stapvoets kan rijden op zijn superlichte magnesium velgen die na ieder stoeprandje door een vakman geïnspecteerd moeten worden.

• Stads-SUV's die het zwaarste terrein aankunnen, zoals de folders bewijzen, maar nergens te parkeren zijn. Ideaal voor de Wassenaarder die niet alleen thuis en op het werk, maar ook bij klanten, vrienden en Duindigt zijn eigen parkeerplekje heeft.

• Extravagante japons die maar een keer gedragen worden.

• Collecties damesschoenen die bewijzen dat de eigenares nooit meer dan tweehonderd meter hoeft te lopen.

• Zowel de lelieblanke huid tot de negentiende eeuw, als de zongebruinde huid daarna, bewezen dat de trotse bezitter nauwelijks hoefde te werken, en tijd had om de juiste tint angstvallig te bewaken.

Samenvatting

Samenvattend: nu de tompoes zijn levenscyclus als statussymbool bijna heeft afgesloten, is het misschien moeilijk voor te stellen, maar nog in de jaren vijftig was de tompoes een luxe traktatie voor de omhoog strevende middenklasse. Juist de ironie van het Wikipedia-artikel, waar ik zeker nog een schepje bovenop heb gedaan, toont deze functie helder aan de sensitieve lezer met goede kennis van de cultuurgeschiedenis, maar een expliciete uiteenzetting van de culturele waarde van de tompoes zou het artikel helemaal af maken.

Meedenken, bronnen, bronnen!

Een lang verhaal. Met wat bronnen erbij zou het een goed artikel of sectie opleveren. Vooral bronnen! Ik zou het fijn vinden als je mee wilt werken aan een mooi artikel. Zet een tip op mijn overlegpagina!

Bertux 24 dec 2007 13:19 (CET)

Waar ligt Haaften? (kladversie, half af)

Natuurlijk ligt Haaften in de Tielerwaard was mijn eerste reactie! Toch kan ik begrijpen hoe meneer Schuiling aan de Vijfheerenlanden komt. Allereerst staat het zo te lezen op de wiki:Vijfheerenlanden. In de tweede plaats zijn de hoogheemraadschappen en andere bestuursorganen met grenzen en namen aan het goochelen geweest. Dat geeft aanleiding om de argumenten voor beide opties te bekijken.

Bestuurlijk

• De Vijfheerenlanden zijn een zeer oude bestuurseenheid. Of dat voor de Tielerwaard ook geldt is mij niet helemaal duidelijk, maar er kan dus reden zijn om de grenzen aan te houden, die honderden jaren golden, tot het geschuif begon, zo in de jaren tachtig. In dat geval is het duidelijk: Haaften ligt in de Tielerwaard, en de Vijfheerenlanden liggen in Zuid-Holland net Gorinchem.
• Wat is er in en na 1980 gebeurd? Dat kan ik nu, tweede kerstdag, niet helemaal achterhalen, want daarvoor zou ik moeten mailen met het Waterschap Rivierenland. Het lijkt me wel mogelijk dat Haaften op enig moment viel onder het Hoogheemraadschap Alblasserwaard.
• Wat is de huidige situatie? In bestuurlijke zin ligt Haaften niet in de Tielerwaard, maar evenmin in de Vijfheerenlanden. Beide bestuurslichamen zijn immers opgegaan in het Waterschap Rivierenland.

Waterloopkundig, historisch en landschappelijk

Een waard, en dus ook de Tielerwaard, is een gebied dat als één project op het water veroverd is door baggeren, ontwateren en natuurlijk dijkbouw.

De eerste twintig jaar van mijn leven heb ik (als leergierig kind met een geheugen als een ijzeren pot) doorgebracht in Haaften, en het was altijd: Bommelerwaard (de overkant van de Waal) en de Tielerwaard (wij). Van de Vijfherenlanden ben ik iets minder zeker, maar het was altijd: de Alblasserwaard en de Vijfherenlanden, in een adem. Volgens mij liggen de Vijfheerenlanden van oudsher in Zuid-Holland. Ik zie ook wel Natuurlijk had mijn moeder zich ook kunnen vergissen, maar een ontelbaar aantal bronnen op internet geeft aan dat Haaften

http://www.deheerlijkheidvuren.nl/introductie.htm http://www.rivierengebied.nl/documenten/Uitw.NLrivierengebiedversieaug.doc (augustus 2006) http://www.waterschaprivierenland.nl/het_waterschap/wie_zijn_wij (26-12 2007) http://www.alblasserwaardvijfheerenlanden.nl/archief/55.pdf (februari 2007) http://zoeken.nieuwsgrazer.nl/site.php?q=tielerwaard&s=1 (over de stroomstoring) http://www.gelderlandinbeeld.nl/TopView.php?module=topview&index=2 (kaart 1825) http://www.landschapsplan.nl/documenten/landschapsplan-NL.doc (2e druk, 2002)

Willekeurige pagina: Amerikaanse gehuchten en Deense parochies

Een verdwaalde sombrero bouwt op zijn erf een huis voor z'n opoe en hamert een bord Welcome to New Catalunya ^{population -17- 18} in de berm. En voor het heil van 143 zielen in Påsbröd-Pæckstern predigt Pastor Petroneas Poulsen die deze week een collecte aankondigt voor het jaarlijks onderhoud van de torenspits uit 1899.

Hoe graag zou ik niet onder Mijn voorkeuren een tabje vinden met instellingen voor "Willekeurig"! Helemaal wegwerken hoeft niet eens, want deze onderwerpen hebben een eigen charme. Maar niet als gehuchten zich konijnsgewijs vermenigvuldigen. Voor deze categorieën zou ik graag een wegingsfactor 0,1 opgeven. Wie weet of zoiets technisch mogelijk is vóór 2015? Zo niet, dan maar helemaal uitsluiten, zodat ik ook eens iets leer over klankvorming in de trombone.

P.S. Het trombone-artikel is echt interessant. Een wat soepeler schrijfstijl, wat plaatjes en een geluidsopname en het kan zo in de etalage. - Bertux 7 jan 2008 14:36 (CET)

Och, wees blij dat je niet alleen Franse gemeenten krijgt, zoals tot voor kort gebruikelijk was ;-) Die wegingsfactor is een interessante optie, maar dan zul je waarschijnlijk bij de developers moeten zijn. Voor de duidelijkheid: in principe ben ik niet tegen grootschalig "botten" van gemeenten e.d., het is alleen jammer dat ze de "willekeurige pagina"-optie nogal "vervuilen". Paul B 7 jan 2008 14:41 (CET)

<sarcasme>ahem ... is er al een artikelserie van lemmas' per ster over alle sterretjes in ons universum? </sarcasme> Tjako (overleg) 7 jan 2008 14:47 (CET), (die het verder maar van de zonnige zijde bekijkt)

Mijn remedie is gewoon artikelen schrijven over andere onderwerpen. Als er maar genoeg druppels op de hete plaat worden gegooid... Roelzzz 7 jan 2008 15:17 (CET)

Tja, maar als botartikelen door de Randstadlui hier hoger worden gewaardeerd dan personen uit het "boerse Oosten des lands"... ;) Celloman 7 jan 2008 15:36 (CET)

Je bent overtuigender als je er geen vergezochte verbanden bij sleept, Celloman. Wat de Randstad ermee te maken heeft, ontgaat me. Maar je hebt gelijk: de Wikipediaan is dol op botartikelen. Ze blijken immers niet te bestrijden. Wie er niet van houdt zal er toch mee moeten leven. En ze verder maar negeren, net als alles wat hier met kwantiteit te maken heeft.

Wie van plan was om ooit een echt artikel over een van die atollen te maken, heeft pech. Dat is in de zee van non-artikelen over al die andere atollen met geen mogelijkheid meer terug te vinden. Fransvannes 7 jan 2008 15:45 (CET)'

<offtopic-aan>"De Randstad" doelt meer op: sommige Wikipedianen die kennen bepaalde musici uit Overijssel niet (bv. Adriaan Stoet) en drukken er dan een "weg" op. Net zomin zullen veel Randstadmusici mij niet bekend zijn.<offtopic-uit> Celloman 7 jan 2008 15:51 (CET)

Cellomans verzuchting is een serieus punt: het hangt van vele factoren af, waaronder standpunt en gezichtspunt, of je iets encyclopediabel vindt of niet. Een waardenvrije encyclopedie bestaat niet, hoezeer we hier ook keer op keer pleiten voor een neutraal POV. Maar zijn verzuchting gaat in wezen wel over iets anders dan het door Bertux gesignaleerde euvel.

Want een euvel is het; al zou ik bijna vrede krijgen met al die non-artikeltjes als er zulke fraai geschreven commentaar in de Kroeg op kwam als deze van Bertux. Maar verzoening zal wellicht niet zijn bedoeling zijn, in dít geval, ook al releveert hij de charme.

We kunnen lang en breed over deze artikelen tikken. Dat doen we ook. Misschien moeten we maar eens kort en goed opsommen wat de gevolgen van deze konijnerij eigenlijk zijn. Een voorzetje:

• Wie triviale artikelen maakt, moet niet op al te veel respect van lezer of collega's rekenen.
• Het is (zie Frans hierboven) een extra zware opgave, temidden van wildgroei nog tot latere kwaliteitsverbetering te komen.
• Triviale artikelen trivialiseren de wikipedie, en trekken het hele netwerk mee naar beneden.
• Triviale artikelen trivialiseren de belangwekkende artikelen, die de lezer wel prikkelen, wel de ogen openen, wel nieuwe gezichtspunten verschaffen. Het omlaaggetrokken netwerk sleept immers ook zijn hogere knopen mee in de eigen teloorgang.
• Periodieke, als een protuberans opvlammende opwinding over de zoveelste mijlpaal, krijgt er een extra wrange bijsmaak door. Wekt deze opwinding ipso facto al de indruk kwantiteit boven kwaliteit te stellen, dan vindt die indruk in de gewichtloosheid van de niemendalartikelen een dodelijke bevestiging.

Informatie is niet triviaal. Informatie is niet leukjes. Informatieoverdracht is onderdeel van de cultuur, een bevochten goed dat minder vanzelfsprekend is dan we weleens schijnen te denken. Met informatie, met de eisen van informatieoverdracht, gaan we soms lankmoedig en wankelmoedig om. Maar daarin schuilt een groot gevaar.

Er is informatie die er wél toe doet; er bestaan waardensystemen, en zonder zulke systemen kunnen we niet leven. Cultuur is niet gratuit. Verdedig haar. Cultiveer haar.

Als we ons niet terdege bewust zijn van standaarden, van informatiewaarde, van de kwetsbaarheid van cultuur, dan verliezen we onze relevantie. Dan worden we roependen in de woestijn. Niet doordat er een woestijn om ons heen was — maar doordat we zelf onze woestenij hebben opgeroepen.

Bessel Dekker 7 jan 2008 18:59 (CET)

Mag ik mij verstouten het op dit punt grotendeels met je oneens te zijn Bessel? De door sommigen verfoeide mini-geo-artikeltjes die al dan niet botmatig zijn aangemaakt hebben naar mijn al dan niet bescheiden mening wel degelijk een aantal nuttige functies. Nee, niet het opschroeven van het aantal artikelen; dat zal me al jaren worst zijn. Kwaliteit van een encyclopedie uit zich ook in dekking; misgrijpen voor een rijtje eenvoudige gegevens (inwonertal, locatie) is funest/frustrerend. Het aardige van onze wikipedie is - onder veel meer - interwiki. Een eenregelig artikeltje over een miniplaatsje op wiki-nl heeft soms een heel verhaal op de anderstalige zuster/broederpagina's. Dat soort artikeltjes fungeren m.i. als kapstok en als doorverwijzing: er is weliswaar (nog) nauwelijks boeiende Nederlandstalige informatie voorhanden maar al wel interwiki, externe links, coördinaten waarmee het vinden wat je zoekt makkelijker wordt. En dat is wat de lezer denkelijk wil: antwoord op zijn vraag - al is het maar gedeeltelijk, maar met een handvat om verder te zoeken. Mij dunkt dat de veel voorkomende triviaal schijnende artikeltjes veel nuttiger blijken te heten dan het lijkt toe te schijnen :-) - B.E. Moeial 9 jan 2008 02:00 (CET)

Helaas moet ik het dáár weer mee oneens zijn. Je doet de aanname dat een gemiddelde lezer binnenkomt bij een eenregelig geo-artikel en van daaruit verder klikt. Dit klinkt in theorie heel goed, maar vaak zal de praktijk precies andersom zijn. In het onderhavige geval van de eilandjes van de Maldivische atollen, waarbij ten eerste de spelling soms afwijkend is en ten tweede de titel van het artikel te moeilijk is (met allerlei haakjes ed). De toevallig passerende lezer zal eerst het meest specifieke artikel proberen te zoeken (het eilandje zelf). Als dit niet lukt, zoekt de lezer het hogerop en komt dan misschien uit bij Maldiven. Van hieruit kan dan de weg terug naar het eiland worden gevonden, maar al gauw merkt de lezer dat hoe dieper hij komt, hoe minder informatief het artikel is, totdat uiteindelijk het eiland zelf is gevonden, waarbij de lezer teleurgesteld leest: "is een van de onbewoonde eilanden van het xx-atol behorende tot de Maldiven". "Tja", denkt de lezer: "dat wist ik eigenlijk al". M.vr.gr. brimz 9 jan 2008 09:10 (CET)

Hoe de "gemiddelde" lezer op zo'n atol/gehucht uitkomt zou ik niet echt weten (echt veel zullen er niet naar op zoek zijn, maar dat geldt voor het leeuwendeel van de artikelen -tjes). Als ie daar echt naar op zoek is denk ik via (een redirect na) intikken in een zoekmachine. Een artikeltje is m.i. meer dan alleen die - toegegeven - magere tekstregel. Naastliggende atollen zijn vervolgens op het kaartje, categorie en navigatieboxje te vinden. Ik heb verder niets met atollen of parochies maar heb wel een hang naar volledigheid. - B.E. Moeial 9 jan 2008 10:52 (CET)

Uitproberen notificatiesysteem: user talk:Bertux

user talk:Bertux