Salomé II

Salomé door de ogen van Gustav Klimt

Salomé is de naam van de dochter van Herodes Filippus en Herodias. We kennen haar naam uit het werk van de Joodse historicus Flavius Josephus. Zij is genoemd naar Salomé, de zuster van Herodes de Grote. Toen Herodias scheidde van Herodes Filippus om te trouwen met Herodes Antipas, ging Salomé met haar moeder mee.

Nieuwe Testament

In het Nieuwe Testament wordt Salomé niet bij naam genoemd, maar komen we haar wel tegen als de dochter van Herodias. Op aandringen van haar moeder bewerkstelligde Salomé de dood van Johannes de Doper door als beloning voor haar dansen het hoofd van Johannes de Doper te vragen. Deze gebeurtenis wordt in de bijbel beschreven in Matteüs 14:6 e.v. en in Marcus 6:22 e.v.

Huwelijken en nakomelingen

Stamboom van Salomé (detail uit de Stamboom van de Herodianen)

De onthoofding van Johannes de doper en aanbieding van zijn hoofd aan Salomé' door Willem Thybaut (glas 19 in de St. Janskerk te Gouda).

Salomé werd uitgehuwelijkt aan haar oom Filippus, die tetrarch was over de Joodse gebieden ten noordoosten van het meer van Galilea. Zij kreeg bij hem geen kinderen. Na zijn dood in 34 na Chr. hertrouwde Salomé met Aristobulus van Chalkis, de zoon van haar oom Herodes, de koning van Chalkis.

Enkele jaren na de dood van Herodes van Chalkis ontving Aristobulus het koningschap over het koninkrijk Chalkis. Drie jaar later stelde keizer Nero hem aan als koning over Klein Armenië, en later werden ook delen van Groot Armenië aan hem toegewezen. Salomé volgde haar man naar Chalkis en Armenia. Op munten uit Chalkis staat Salomé afgebeeld als 'Koningin Salomé'. Aristobulus en Salomé kregen drie kinderen: Herodes, Agrippa en Aristobulus (alle drie droegen zij typisch Herodiaanse namen). Deze zouden echter geen van drieën een rol van betekenis spelen binnen de Herodiaanse dynastie in het Joodse land.

Salomé in de kunst

Salomé's aandeel in de dood van Johannes de Doper is voor veel kunstenaars een inspiratiebron gebleken.

De Britse schrijver Oscar Wilde publiceerde zijn toneelstuk Salomé in 1891 in het Frans, waarna in 1894 een Engelse vertaling verscheen. Richard Strauss schreef naar aanleiding van dit stuk een opera onder dezelfde titel (1905). Deze opera, in het Duits, is voor het grootste deel een vertaling van het stuk van Wilde.

In de schilderkunst is de figuur van Salomé vaak onderwerp van kunstenaars (onder andere Caravaggio, Vera Willoughby, Gustave Moreau, Georges-Olivier Desvallières, Gustav Adolph Mossa, Aubrey Beardsley) waarbij zij veelal als een mooie en verleidelijke vrouw wordt afgebeeld. In 2003 brachten het Groninger Museum en het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (Antwerpen) een aantal uitvoeringen van Salomé bijeen in de tentoonstelling 'Fatale Vrouwen 1860-1910'.

De Puerto Ricaanse zanger Chayanne bracht in 1998 het nummer Salomé uit.

Externe afbeelding

• Schilderij van Caravaggio

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Salome op Wikimedia Commons.