Summertime (aria)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door J9B5 (overleg | bijdragen) op 22 dec 2019 om 20:13. (→‎Radio 2 Top 2000)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Summertime
Single van:
Billie Holiday e.a.
B-kant(en) Billie's Blues
Uitgebracht 1936
Soort drager vinyl
Genre Aria, jazz
Label Vocalion Records
Schrijver(s) George Gershwin en DuBose Heyward (tekst)
Hoogste positie(s) in de hitlijsten
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal  Portaalicoon   Muziek
Bestand:Summertime.ogg
Summertime, 16 maten, tenorsaxofoon

Summertime is een aria uit de opera Porgy and Bess (1935). Het lied groeide eind jaren dertig uit tot een klassieker onder liefhebbers van klassieke muziek, jazz, blues en popmuziek. Summertime werd geschreven door George Gershwin (muziek) en DuBose Heyward (tekst). De tekst is mee ontleend aan de traditional All my trials.

Ira Gershwin was de voornaamste tekstschrijver voor Porgy and Bess, maar aan Summertime droeg hij niet bij, hoewel zijn naam uit zakelijke overweging door ASCAP vermeld wordt. DuBose Heyward was de schrijver van de roman Porgy, waarop de opera is gebaseerd. Toen de samenwerking met Heyward spaak liep, schakelde George Gershwin zijn broer Ira in als librettist.

De opera begint als Clara Summertime als slaapliedje voor haar baby zingt. De melodie keert enkele malen terug.

Summertime and the livin' is easy
Fish are jumpin' and the cotton is high
Your dad is rich and your ma is good lookin'
So hush little baby, don't you cry.

Summertime (Gershwin/Heyward)

De melodie start als:

Instrumenten

Het origineel is een opera-aria, gezongen door een (mezzo-)sopraan, begeleid door een symfonisch orkest en een koor. Tegenwoordig kent de Summertime Connection uitvoeringen in verschillende stijlen als ska, Zuid-Amerikaans (alle ritmes), rock, housemixes in allerlei vormen, alle stijlen van jazz van dixieland tot bop en geïmproviseerde muziek.

Elk denkbaar instrument is gebruikt: van tuinslang (Noguru Hata op de Nederlandse tv), koeienhoorn (Bengt Jonsson) en zingende zaag (Matthew Beckman) tot de traditionele So(Koreaanse fluit) (Lee Sang Gang), theremin (Lydia Kavina), carillon (Piet van den Broek), xaphoon (Arthur Mary op 4 juni 2007 in Boedapest) en handbellen (Rhapsody).

Op 23 juli 2007 heeft Stone Jazz (een Koreaanse formatie) een uitvoering van Summertime gegeven waarbij de haegm (Koreaanse viool); de piri (Koreaanse hobo) en de gayagm (Koreaanse harp) worden gecombineerd met piano, bas en drum.

In 2007 nam de Chinese 12 Girls Band tijdens een concert in Shanghai met gastzangeres Lila Downs ook Summertime op. Daarbij werden onder meer de pipa, de erhu, de guzheng, de yang qin en de dizi gebruikt.

Ook niet onvermeld mag blijven de uitvoering in 2007 op de hydraulophone (waterpijporgelfluit) door de uitvinder van dit instrument, Steve Mann.

Er bestaan ongeveer 25 zes-snarige elektrische cello's in deze wereld en daarvan is er een in handen van Jennifer Adams, die samen met haar man het duo Montana Skies vormt. Zij speelt haar instrument staande en heeft inmiddels in 2006 een versie van Summertime opgenomen.

De dulzaina is een traditioneel Castiliaans instrument, dat als een voorloper van de hobo kan worden beschouwd. In januari 2008 voerde Samuel Brogeras Summertime op dit instrument uit.

Ook elke stijl van zingen is opgenomen: van a capella via karaoke en doowop tot grote gemengde koren, maar ook een opvoering in een zwembad omdat de extra echo nodig was.

Versies

In 1935 maakte het publiek voor het eerst kennis met Summertime. In dat jaar ging Porgy and Bess in première en werd de eerste plaatversie van Summertime opgenomen door Helen Jepson met koor en orkest onder leiding van Alexander Smallens. De alleroudste opname door Abbie Mitchell, op piano begeleid door Gershwin zelf, is een repetitieopname uit juli 1935 die decennia later boven water kwam en pas in 1991 op cd werd uitgebracht. Abbie Mitchell speelde de rol van Clara in de allereerste opvoeringen van Porgy and Bess. Het succes van de opera kwam slechts langzaam op gang. Het duurde tot de jaren vijftig voor Porgy and Bess als een klassieker werd beschouwd. Summertime was inmiddels, door de coverversies van onder meer Billie Holiday, Caspar Reardon, Maxine Sullivan, Sidney Bechet en Jerry Kruger uitgegroeid tot een jazzstandard. Sam Cookes versie uit 1957 is waarschijnlijk de eerste versie die als pop kan worden aangemerkt. In latere jaren zorgden onder meer Billy Stewart en Janis Joplin ervoor dat Summertime behalve als jazz- ook als popklassieker wordt beschouwd. Ook de Nederlandse band Brainbox heeft in 1969 een hit met een rock-bewerking van dit nummer.

Sandra Reemer nam in 1963 Sluimer zacht op - waarschijnlijk de eerste Nederlandstalige versie van Gershwins klassieker. Een jaar later volgde Mariska Veres als onderdeel van zanggroepje Les Mystères met hun versie van het origineel, haar start als opnemend artiest.

Jazzinterpretaties

Talen

Summertime is oorspronkelijk geschreven in het Engels, maar het is inmiddels in veel talen vertolkt. The Summertime Connection kent en heeft uitvoeringen in (bij elke taal een willekeurige artiest):

Kwartet Okazjonalny uit Polen heeft een cabareteske drietalige versie opgenomen waarbij de stereotypen van de drie talen aan bod komen.

Ron Porter (USA) heeft Genesis hoofdstuk 8 gezongen op de muziek van Summertime (zie https://www.youtube.com/watch?v=GiSAVPxKHkk). Er bestaat ook een tekst in het Engels als 'Invitation to communion and/or Agnus Dei' door David Lee met de titel Bread is Broken, maar deze is helaas nog nooit uitgevoerd.

Radio 2 Top 2000

Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23
Summertime (Billie Holiday) 562-1012789547776859115181282712931118119418001837------ {{{22}}}{{{23}}}{{{24}}} ?
  1. Een getal geeft de plaats aan en een '-' dat het nummer niet genoteerd was. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.
Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23
Summertime (Ella Fitzgerald & Louis Armstrong) -------978900166013111152113911461012113211671427156811881492 {{{22}}}{{{23}}}{{{24}}} ?
  1. Een getal geeft de plaats aan en een '-' dat het nummer niet genoteerd was. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.
Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23
Summertime (Billy Stewart) -152719521947----------------- {{{22}}}{{{23}}}{{{24}}} ?
  1. Een getal geeft de plaats aan en een '-' dat het nummer niet genoteerd was. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.
Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23
Summertime (Brainbox) 2892292522793453152783473333084103734427727248149631086109015381536 {{{22}}}{{{23}}}{{{24}}} ?
  1. Een getal geeft de plaats aan en een '-' dat het nummer niet genoteerd was. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.

Externe links