Velm

**Velm**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Limburg
Gemeente	Sint-Truiden
Coördinaten	50° 46′ NB, 5° 8′ OL
Algemeen
Oppervlakte	10,45 km²
Inwoners ; (2001)	2.175 ; (208 inw./km²)
Hoogte	52 - 102 m
Overig
Postcode	3806
Netnummer	011
Detailkaart
	;
Portaal	België

Velm is een dorp in de Belgische provincie Limburg en een deelgemeente van Sint-Truiden. Het dorp heeft een oppervlakte van 10,45 km² en telde in 2001 2175 inwoners.

Velm is een Haspengouws woondorp dat op 6 kilometer ten zuidwesten van Sint-Truiden gelegen is. In het oosten passeert de N80, de weg van Sint-Truiden naar Namen en in het westen loopt de spoorlijn van Sint-Truiden naar Landen waar Velm tot in 1957 een station had.

Geschiedenis

Velm werd voor het eerst vermeld in 790 als Falmia. Vanaf 982 werd het Velme genoemd. Opmerkelijk is dat in het plaatselijke dorpsdialect nog steeds gesproken wordt over "Fallem", een duidelijke verbastering van de dorpsnaam in de 8ste eeuw. Oorspronkelijk was Velm een leen van de Abdij van Gorze bij de Franse stad Metz. In de 16e eeuw werd de heerlijkheid verkocht aan het prinsbisdom Luik. Prins-bisschop Everhard van der Marck schonk de rechten onmiddellijk daarna aan het Kapittel van Sint-Lambertus te Luik.

Bij het ontstaan van de gemeenten in 1795 werd Velm een zelfstandige gemeente. Het was oorspronkelijk een landbouwdorp maar ontwikkelde zich in de 20e eeuw tot een woondorp. In 1977 werd de gemeente Velm opgeheven en werd het een deelgemeente van Sint-Truiden.

Bezienswaardigheden

De classicistische Sint-Martinuskerk uit 1783. In 1912 werd de kerk uitgebreid met een transept en een koor.
Het eveneens classicistische voormalige Jozefietenklooster uit de 18e eeuw. Het gebouw is nu een school voor taalonderwijs.
Het Kasteel Peten, een neoclassicistisch kasteel uit de 19e eeuw. Hier was, tot voor enkele jaren, een technische school in ondergebracht. Na een tiental jaar van leegstand is het Kasteel gerestaureerd in een woon- en leefproject 'Triamant Haspengouw'.
In de deelgemeente zijn nog verscheidene gesloten hoeven uit de 18e en 19e eeuw gelegen.
Een mechanische maalderij (1901) en een jeneverstokerij (vierde kwart 19e eeuw) zorgden voor enige industriële activiteit. De gebouwen daarvan bestaan nog steeds.

Natuur en landschap

Velm is gelegen in Droog-Haspengouw. Hier ontspringt de Molenbeek, welke in noordelijke richting stroomt, zich ten westen van Sint-Truiden voortzet, en uiteindelijk in de Melsterbeek uitmondt. Naar het zuiden toe loopt de hoogte op van 52 meter tot ruim 100 meter.

De landbouwbedrijvigheid wordt vooral door de fruitteelt gekenmerkt.

Demografische ontwikkeling

Bronnen: NIS en www.limburg.be - Opm:1806 t/m 2001=volkstellingen; 1976=inwoneraantal op 31 december

Nabijgelegen kernen

Halmaal, Halle, Gussenhoven, Attenhoven, Gingelom, Muizen, Kerkom-bij-Sint-Truiden

Externe links