Wikipedia:Medisch café/Archief/2023

Anderhalf-eiïge tweelingen?

Zie mijn vraag op: Overleg:Eeneiige tweeling#Anderhalf-eiïge tweelingen? Erik Wannee (overleg) 14 jan 2023 18:15 (CET)

Kankeratlas

Ter informatie: kankeratlas.iknl.nl (naar aanleiding van dit bericht in de NRC). Tip: kijk eens bij mesothelioom. Wutsje 17 jan 2023 23:05 (CET)

Bankartlaesie

Het artikel Bankartlaesie is gisteren gemaakt door iemand die zich aanduidt als afstuderend fysiotherapeut en dat lijkt aannemelijk. Ik heb er wat aan gepoetst maar heb wat twijfels over de gebruikte terminologie. Moet labrum bijvoorbeeld linken naar glenoïde labrum?

Ik denk niet dat er veel werk aan is, zou iemand een paar minuten kunnen uittrekken voor controle?  →bertux 7 feb 2023 10:26 (CET)

Neuroanatomie

In mijn zoektocht naar wat meer "obscure" onderdelen van de hersenen stuitte ik op het feit dat redelijk wat basale neuroanatomische structuren niet eens een basale beschrijving dragen op de Nederlandse wiki, maar wel op de Engelse. Lijkt me goed om artikelen over dergelijke structuren wél te hebben. Beste wat ik daarvoor kan doen is denk ik vertalen. Hier bijvoorbeeld begonnen met een draft over de olijven. Wat denken jullie van een dergelijk vertaalprojectje? De makkelijk begrijpbare en bevestigbare claims overnemen en de beweringen en termen die uit 1 fringe paper schijnen te komen links laten liggen leek me het meest passend. LucasThree (overleg) 10 feb 2023 18:47 (CET)

👍 Goed initiatief! De olijven en olijfkernen zijn toch behoorlijk essentiële structuren. Zou je wel willen proberen zoveel mogelijk in begrijpelijk Nederlands te schrijven en 'potjeslatijn' te vermijden? Ik heb als arts geen moeite om te begrijpen wat je geschreven hebt, maar de gemiddelde lezer (zo die zou bestaan) zal er aanmerkelijk meer moeite mee hebben. Soms ontkom je niet aan een wetenschappelijke term, en dan is het wenselijk om die zo veel mogelijk te voorzien van een link.
Ik heb even de vrijheid genomen om wat in jouw kladblokstukje te bewerken. Erik Wannee (overleg) 10 feb 2023 19:05 (CET)

Trastuzumab en Categorie:Immunologie

Het artikel Trastuzumab is vandaag aangemaakt door Els.vanbastelaere en werd door iemand anders in de Categorie:Immunologie gezet. Ik heb er geen verstand van, maar uit de tekst kan ik niet opmaken wat het verband is. Klopt het en kan het duidelijker?  →bertux 31 mei 2023 11:50 (CEST)

Het is een monoklonale antistof en het artikel daarover behoort ook tot de categorie immunologie. Ook op de Engelse Wikipedia zag ik dat het tot de categorie immunologie aldaar behoort. Kortom lijkt mij terecht. Novopas (overleg) 31 mei 2023 18:05 (CEST)

Het artikel hoort in ieder geval thuis in de Categorie:Antitumoraal middel: in het Kompas wordt het geschaard onder de monoklonale antilichamen bij maligniteiten (indicaties). Wutsje 1 jun 2023 03:59 (CEST)

Ah, ik zie nu dat het daar al te vinden is. Wat dan de vraag oproept waarom een vergelijkbaar middel als pembrolizumab niet in Immunologie is opgenomen. Wutsje 1 jun 2023 04:06 (CEST)

Misschien moeten we Categorie:Kankerimmunotherapie aanmaken? Dat kan dan binnen Categorie:Immunologie en Categorie:Kanker vallen? Novopas (overleg) 1 jun 2023 15:20 (CEST)

Dat lijkt me een goed idee, ook al omdat bij sommige kankers immunotherapie steeds vaker niet meer pas aan bod komt nadat eerst chemo's zijn geprobeerd (o.a. melanomen en NSCLC). Om dezelfde reden zou een artikel over nivolumab (d:Q7041828) trouwens ook wenselijk zijn. Wutsje 1 jun 2023 17:52 (CEST)

Oké, aangemaakt en de categorie toegevoegd aan een aantal pagina's. Misschien kan iemand nog even checken of ik het bij de juiste lemma's heb gezet en of er nog andere bij kunnen. Novopas (overleg) 2 jun 2023 17:23 (CEST)

Uremie en nierfalen

Ik zag dat de term Uremie op nl wiki een redirect is naar nierfalen. Op andere wiki's kent Uremia een eigen lemma. Nu begrijp ik wel dat er een link is tussen de twee maar zou ook hier Uremie niet een eigen lemma verdienen? Zelf ben ik helaas onvoldoende geschoold om dit te beoordelen laat staan uit te voeren. Ben benieuwd naar reacties. Geerestein3 (overleg) 31 aug 2023 11:15 (CEST)

Ja, uremie is een gevolg van nierfalen. Deze redirect is een beetje te vergelijken met hypoglykemie door laten verwijzen naar diabetes mellitus. Dqfn13 (overleg) 31 aug 2023 12:32 (CEST)

Een klein beetje dan. Want je kunt ook hypoglykemie krijgen zonder dat je diabetes mellitus hebt. Als iemand (die geen DM heeft) 'zomaar' een flinke hoeveelheid insuline injecteert dan krijgt diegene geheid een hypoglykemie. Ook een pasgeboren baby die nog niet voldoende voedsel binnengekregen heeft, kan makkelijk een hypoglykemie ontwikkelen. Hypoglykemie komt ook nogal eens voor bij hongerstakers, al dan niet op basis van anorexia nervosa. Allemaal geen diabeten. Andere niet-diabetische oorzaken staan beschreven in het artikel Hypoglykemie.

In het geval van uremie denk ik dat de redirect daar wel terecht is.. Erik Wannee (overleg) 31 aug 2023 12:51 (CEST)

Dat klopt ook allemaal Erik Wannee, het was vanuit mijn eigen ervaring een voorbeeld. Ik denk dat ik met hyperglykemie misschien een beter voorbeeld had gehad. Misschien heeft een groot artikel over de symptomen en gevolgen van uremie wel nut, zoals het door Geerestein3 gelinkte Engelstalige artikel. Dqfn13 (overleg) 31 aug 2023 12:55 (CEST)

De redirect is kort door de bocht en ons artikel nierfalen is bescheiden. Andere oorzaken van uremie zijn hartproblemen, leverproblemen, autoimmuunziektes e.d., zie de-wiki, en-wiki. Zwitser123 (overleg) 31 aug 2023 14:32 (CEST)

Dank voor jullie reacties. Ikzelf ben van mening dat het uiteindelijk onwenselijk is dat Uremie doorverwijst naar nierfalen en dat het beter is dat er een rode link verschijnt. Context is dat ik laatst een artikel heb uitgebreid (Gösta Ekman (1890-1938)), Ekman is overleden aan een combinatie van urinevergiftiging en longontsteking (volgens de gevolgde bronnen). Urinevergiftiging zou moeten kunnen doorverwijzen naar Uremie en dan kom nu uit bij nierfalen. Dit wekt de suggestie dat Ekman zou zijn overleden aan een indirect gevolg van nierfalen maar dat is een gevolgtrekking die niet direct uit de gebruikte bronnen is op te maken. Mochten ik iets over het hoofd zien dan is natuurlijk een reactie op de bewuste TBP mogelijk. Geerestein3 (overleg) 4 sep 2023 13:06 (CEST)

Je zou inderdaad kunnen beginnen met een verwijdernominatie op de redirect, zodat die link rood wordt. Daarbij kun je verwijzen naar deze discussie. Verder zien we wel wanneer en door wie er een nieuw artikel wordt gecreëerd. Erik Wannee (overleg) 4 sep 2023 14:41 (CEST)

Nieuwland

Er zijn wat vragen over de doodsoorzaak van Pieter Nieuwland in 1794, zie hier. Heeft hier iemand toegang tot dat tijdschrift (gevonden met Google naar Nieuwland keelontsteking 1794)? Of misschien weet iemand een betere bron te vinden? Hobbema (overleg) 16 okt 2023 10:47 (CEST)

Twijfel over kwaliteit van Rectus-diastase

Ik ben niet medisch onderlegd, vandaar dat ik me tot jullie wend. Toevallig kwam het artikel Rectus-diastase op mijn scherm. In eerste instantie dacht ik wat klein opknapwerk te kunnen doen, maar naarmate ik verder las vond ik toch meer rare dingen. Het tweede deel van het artikel (vanaf "12 studies bekeken") lijkt mij volledig eigen onderzoek, maar misschien interpreteer ik het verkeerd.

Dat ik het mogelijk verkeerd interpreteer is gelijk het tweede probleem: Als leek zou ik niets aan dit artikel (of ieder ander artikel op Wikipedia) verkeerd moeten kunnen interpreteren. Als dat zo is dan is het tekortgeschoten.

Kan het tweede deel beter verwijderd worden, en staan er in het eerste deel naar jullie oordeel beweringen die niet kloppen of een vreemde interpretatie van de bron zijn? Ik hoor het graag. Voel je vooral vrij ook zelf in het artikel te snoeien, jullie weten er immers het meeste van. –Frank Geerlings (overleg) 24 okt 2023 01:50 (CEST)

Jargon

Het artikel Hamartoom bevat nogal wat medisch jargon zonder links en is door leken niet gemakkelijk te begrijpen: focale afwijking, heterotopisch, pancreas, aberrant, mesenchymale component, maligne invasie, etiologisch, genetisch karakter, pulmonaal, herschikking van het HMGA2-gen, translocatie. Dit geldt overigens ook voor nogal wat andere artikelen over medische onderwerpen. Wie kan voor een vertaalslag zorgen? Vriendelijke groet, Kattiel (overleg) 4 dec 2023 13:30 (CET)

Ja, mijn poging tot opleiding verpleegkunde (20 jaar geleden) is te lang geleden en heeft mij onvoldoende geleerd. Zoveel jargon in zo'n klein artikel, het duizelt nog in mijn hoofd... Dqfn13 (overleg) 4 dec 2023 13:36 (CET)

Nu beter? Erik Wannee (overleg) 4 dec 2023 14:21 (CET)

Zeker!

Je vraagt je af wat zo'n IP'er denkt als die zinnen opschijft zoals Etiologisch kan een genetisch karakter worden opgetekend. Praat die ook zo als die iemand de weg vraagt?

Overigens is het op Wikipedia volstrekt gangbaar om de lezer tot ontlezing te schoppen.

---

Is u-edele in staat aan ondergetekende een spatiële weergave te disponeren, strekkende van onze huidige locatie tot aan de Albertus Jacobus Duymaer van Twiststraat te dezen plaatse?

 →bertux 4 dec 2023 16:01 (CET)

Veel beter, dankjewel. Ik heb nog een disclaimer toegevoegd. Groet, Kattiel (overleg) 5 dec 2023 11:09 (CET)

In Memoriam: Marc-Henri Van Laer (1893-1951)

Heeft iemand toegang tot het in een medisch blad gepubliceerde artikel In Memoriam: Marc-Henri Van Laer (1893-1951)? Zoja, kan deze nagaan of er een relatie is tussen deze man en de in 1923 begonnen stokerij Maison Van Laer? Zie ook dit overleg. — Chescargot ツ (overleg) 8 dec 2023 14:31 (CET)

Het artikel lijkt het eerst gepubliceerd te zijn in de Annales de la Société Royale des Sciences Médicales et Naturelles de Bruxelles. Met Google kom ik niet verder, maar WorldCat geeft 118 edities die in bibliotheken te raadplegen zijn  →bertux 8 dec 2023 14:56 (CET)

Je weet waar ik woon :) — Chescargot ツ (overleg) 8 dec 2023 15:18 (CET)

Ik had niet de illusie dat het erg nuttig voor jou zou zijn, maar je weet nooit, misschien wonen Anouckswinnen en Ingert2022 pal naast een universiteitsbibliotheek of zijn zij studenten  →bertux 8 dec 2023 15:35 (CET)

Artikelen over genderzorg

Hey allen,

Ik ben een redelijk nieuwe bewerker - oké, ik bouw al meer dan 10 jaar aan Wikipedia maar niet erg inhoudelijk en vaak ook niet zo lang.

Het is me opgevallen dat er recentelijk enorm veel bewerkt wordt aan pagina's over genderzorg (Rapid-onset genderdysforie, Irreversible Damage, WPATH, Dutch protocol, Genderteam, Transspijt, Tavistock-schandaal, Stephen B. Levine, en meer). Ik stoor me aan de nieuwe bewerkingen omdat ze steeds hetzelfde verhaal herhalen over het gebrekkige wetenschappelijke bewijs voor de voordelen transitie, over de gevaren van wat kinderen aangedaan wordt, over de vermeende onherstelbaarheid van in transitie gaan, en ook hier en daar over ruimschoots ontkrachte ideeën over de maakbaarheid en "besmettelijkheid" van transgender zijn; en omdat ze in een heel rap tempo toegevoegd worden.

De omschrijvingen zijn erg lang, voorzien van uitgebreide documentatie die niet altijd bevestigt wat er beweert wordt in het artikel, en voor zover er weerwoord is vanuit medische bronnen wordt deze omschreven als controversieel; wat letterlijk het geval is volgens de definitie als controverse maar misschien iets meer gewicht zou mogen dragen. Er is evident een balansprobleem en ik durf te beweren dat activisme mogelijk voor het encyclopedisch vastleggen komt te staan in deze artikelen.

Dit vloeit soms ook over in artikelen over transgender celebrities (Valentijn de Hingh, Jazz Jennings), waar hun spijt van in transitie gaan vaak nog dubbel benadrukt wordt terwijl dit al eerder te in het artikel te lezen viel.

Ik heb niet zo’n zin in een bewerkingsoorlog en ik voel me een beetje alsof ik tegen een muur van misinformatie opboks, zeker omdat ik zelf geen medisch-wetenschappelijke achtergrond heb (maar wel vanuit een andere, niet-academische invalshoek genoeg van dit onderwerp afweet) en omdat ik niet half zoveel tijd heb als de hoofdbewerker van deze artikelen. Maar ik geef te veel om het onderwerp om het maar te laten gaan.

Dus als nieuwe bewerker vraag ik me af: hoe dien je hiermee om te gaan op Wikipedia? En wat kan ik doen om een meer gebalanceerd en correcter beeld op genderzorg vast te leggen op Wikipedia?

80.113.96.94 8 dec 2023 15:17 (CET)

Het korte antwoord is denk ik dat de neutrale mensen weinig behoefte voelen in dit mijnenveld tussen activisten van twee kanten de balans te herstellen. Er zijn conservatieve krachten actief die inderdaad hetgeen proberen door te drukken wat je stelt. En dat weer in balans trekken leidt vrijwel zonder uitzondering tot een bwo of een eindeloze discussie om discussie en niet om werkelijk een inhoudelijk correcte representatie te bereiken. Het is net zo een vermoeiend onderwerp als israel-palestina wat dat aangaat. Helaas zijn op dergelijke onderwerpen professionals nodig naar mijn idee. Wikipedia heeft niet het juiste format hiervoor. Overigens geldt dat in de breedte voor medische onderwerpen als je het mij vraagt. Amateurs moeten er weg blijven.Labrang (overleg) 10 dec 2023 21:02 (CET)

Musculus peroneus brevis naar Korte kuitbeenspier?

Ik heb het vreselijke artikeltje Musculus peroneus brevis herschreven naar normalemensentaal, en ook aangevuld zodat je er iets aan hebt. Ik heb mijn best gedaan, maar ben ben geen deskundige, dus meekijkers zijn welkom. Ik wilde het artikel ook hernoemen naar Korte kuitbeenspier, maar daar blijkt een modverzoek voor nodig te zijn. Meningen?  →bertux 17 dec 2023 14:21 (CET)