Zwemmen op de Olympische Zomerspelen

Baanzwemmen en openwaterzwemmen zijn twee van de vijf disciplines binnen de olympische sport zwemmen die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend. De discipline baanzwemmen staat vanaf de eerste editie van de moderne Olympische Spelen onafgebroken op het programma. In 1912 kwam het baanzwemmen voor vrouwen op het programma. Openwaterzwemmen stond in 2008 voor het eerst op het programma.

De drie andere olympische zwemdisciplines zijn schoonspringen, synchroonzwemmen en waterpolo.

Onderdelen

Baanzwemmen

Mannen

Het olympische zwemprogramma bij de mannen heeft in de beginjaren een aantal wijzigingen ondergaan. De afstanden van de zwemwedstrijden in 1904 waren in yards.

Onderdeel	96	00	04	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	Totaal
Huidige onderdelen
50 m vrije slag			•																		•	•	•	•	•	•	•	•	•	10
100 m vrije slag	•		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	28
200 m vrije slag		•	•													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
400 m vrije slag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	27
800 m vrije slag																													•	1
1500 m vrije slag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	27
100 m rugslag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	26
200 m rugslag		•													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
100 m schoolslag																•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	14
200 m schoolslag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	26
100 m vlinderslag																•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	14
200 m vlinderslag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	17
200 m wisselslag																•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	12
400 m wisselslag															•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
4x100 m vrije slag															•	•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	13
4x200 m vrije slag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	26
4x100 m wisselslag														•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
Afgevoerde onderdelen
100 m vrije slag matrozen	•																													1
500 m vrije slag	•																													1
1200 m vrije slag	•																													1
1000 m vrije slag		•																												1
4000 m vrije slag		•																												1
200 m teamzwemmen		•																												1
200 m hinderniszwemmen		•																												1
onderwaterzwemmen		•																												1
880 yard vrije slag			•																											1
4x50 yard vrije slag			•																											1
400 m schoolslag			•		•	•																								3
	96	00	04	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	Totaal
Totaal	4	7	9	6	7	7	6	6	6	6	6	6	7	8	10	15	15	13	13	15	16	16	16	16	16	16	16	16	17	317

Vrouwen

Sinds 1912 staat zwemmen voor vrouwen op het olympisch programma.

Onderdeel	1896-1908	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	Totaal
Huidig programma
50 m vrije slag																		•	•	•	•	•	•	•	•	•	9
100 m vrije slag		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	25
200 m vrije slag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
400 m vrije slag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	23
800 m vrije slag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
1500 m vrije slag																										•	1
100 m rugslag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	23
200 m rugslag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
100 m schoolslag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
200 m schoolslag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	23
100 m vlinderslag										•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	17
200 m vlinderslag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	14
200 m wisselslag													•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	12
400 m wisselslag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
4x100 m vrije slag		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	25
4x200 m vrije slag																				•	•	•	•	•	•	•	7
4x100 m wisselslag											•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
Afgevoerd onderdeel
300 m vrije slag			•																								1
Totaal		2	3	5	5	5	5	5	5	6	7	8	14	14	13	13	14	15	15	16	16	16	16	16	16	17	267

Gemengd

Onderdeel	1896-2016	20	Totaal
4x100 m wisselslag		•	1
Totaal		1	1

Openwaterzwemmen

Onderdeel	1896-2006	08	12	16	20	Totaal
10 km (m)		•	•	•	•	4
10 km (v)		•	•	•	•	4
Totaal		2	2	2	2	8

Medailles

Zie Lijst van olympische medaillewinnaars zwemmen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Baanzwemmen

Over alle onderdelen

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het baanzwemmen weer.

	Olympiër	Jaren	1	2	3	Totaal
ten minste vijf gouden medailles
01	Michael Phelps	2004-2016	23	3	2	28
02	Mark Spitz	1968-1972	9	1	1	11
03	Jenny Thompson	1992-2004	8	3	1	12
04	Matt Biondi	1984-1992	8	2	1	11
05	Ryan Lochte	2004-2016	6	3	3	12
06	Kristin Otto	1988	6	0	0	06
06	Amy Van Dyken	1996-2000	6	0	0	06
08	Gary Hall jr.	1996-2004	5	3	2	10
09	Ian Thorpe	2000-2004	5	3	1	09
10	Aaron Peirsol	2000-2008	5	2	0	07
11	Nathan Adrian	2008-2016	5	1	2	08
12	Tom Jager	1984-1992	5	1	1	07
0"	Krisztina Egerszegi	1988-1996	5	1	1	07
0"	Dana Vollmer	2004-2016	5	1	1	07
15	Don Schollander	1964-1968	5	1	0	06
0"	Katie Ledecky	2012-2016	5	1	0	06
17	Missy Franklin	2012-2016	5	0	1	06
18	Johnny Weissmuller	1924-1928	5	0	0	05
ten minste acht medailles
	Dara Torres	1984-2008	4	4	4	12
	Natalie Coughlin	2004-2012	3	4	5	12
	Franziska van Almsick	1992-2004	0	4	6	10
	Aleksandr Popov	1992-2000	4	5	0	09
	Shirley Babashoff	1972-1976	3	6	0	09
	Dawn Fraser	1956-1964	4	4	0	08
	Kornelia Ender	1972-1976	4	4	0	08
	Roland Matthes	1968-1976	4	2	2	08
	Inge de Bruijn	2000-2004	4	2	2	08
	Jason Lezak	2000-2012	4	2	2	08
	Allison Schmitt	2008-2016	4	2	2	08

Op één onderdeel

De Amerikaanse Dara Torres is de enige olympiër die vijf medailles heeft gewonnen op hetzelfde zwemonderdeel, met 24 jaar tussen de eerste en laatste keer. Haar landgenoten Michael Phelps en Jenny Thompson hebben vier maal een medaille wonnen op twee of meer verschillende onderdelen. Phelps won vier opeenvolgende medailles op een recordaantal van zes verschillende onderdelen.

Olympiër	Jaren	Medailles	Onderdeel
Dara Torres	1984, 1988, 1992, 2000, 2008	1 3 1 1 2	4x 100 m vrij (v)
Michael Phelps	2004, 2008, 2012, 2016	1 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 3 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1	100 m vlinderslag (m) 200 m vlinderslag (m) 200 m wisselslag (m) 4x 100 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m)
Jenny Thompson	1992, 1996, 2000, 2004	1 1 1 2 1 1 1 2	4x 100 m vrij (v) 4x 100 m wissel (v)
Jason Lezak	2000, 2004, 2008, 2012 2000, 2004, 2008	2 3 1 2 1 1 1	4x 100 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m)
Leisel Jones	2000, 2004, 2008 2000, 2004, 2008, 2012	2 3 1 2 1 1 3	100 m school (v) 4x 100 m wissel (v)
Ryan Lochte	2004, 2008, 2012, 2016	2 3 2 1 1 1 1	200 m wisselslag (m) 4x 200 m vrij (m)
Henry Taylor	1908, 1912, 1920	1 3 3	4x 200 m vrij (m)
Frank Beaurepaire	1908, 1920, 1924	3 3 3	1500 m vrij (m)
Duke Kahanamoku	1912, 1920, 1924	1 1 2	100 m vrij (m)
Dawn Fraser	1956, 1960, 1964	1 1 1 1 2 2	100 m vrij (v) 4x 100 m vrij (v)
Galina Prozumenshikova	1964, 1968, 1972	1 3 3	200 m school (v)
Roland Matthes	1968, 1972, 1976	1 1 3	100 m rug (m)
Conny van Bentum	1980, 1984, 1988	3 2 2	4x 100 m vrij (v)
Matt Biondi	1984, 1988, 1992	1 1 1	4x 100 m vrij (m)
Tom Ponting	1984, 1988, 1992	2 3 3	4x 100 m wissel (m)
Krisztina Egerszegi	1988, 1992, 1996	1 1 1	200 m rug (v)
Susie O'Neill	1992, 1996, 2000	3 1 2	200 m vlinder (v)
Kieren Perkins	1992, 1996, 2000	1 1 2	1500 m vrij (m)
Aleksandr Popov	1992, 1996, 2000	1 1 2	100 m vrij (m)
Franziska van Almsick	1996, 2000, 2004	2 3 3	4x 200 m vrij (v)
Amanda Beard	1996, 2000, 2004	2 3 1	200 m school (v)
Gary Hall jr.	1996, 2000, 2004	2 1 1 1 2 3	50 m vrij (m) 4x 100 m vrij (m)
Petria Thomas	1996, 2000, 2004	2 3 2	200 m vlinder (v)
Ian Crocker	2000, 2004, 2008	1 1 1	4x 100 m wissel (m)
Grant Hackett	2000, 2004, 2008	1 1 2 1 2 3	1500 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m)
Klete Keller	2000, 2004, 2008	2 1 1	4x 200 m vrij (m)
Aaron Peirsol	2000, 2004, 2008	2 1 2	200 m rug (m)
Natalie Coughlin	2004, 2008, 2012	2 2 3	4x 100 m vrij (v)
Inge Dekker	2004, 2008, 2012	3 1 2	4x 100 m vrij (v)
Brendan Hansen	2004, 2008, 2012	1 1 1	4x 100 m wissel (m)
Kosuke Kitajima	2004, 2008, 2012	3 3 2	4x 100 m wissel (m)
Libby Trickett	2004, 2008, 2012	1 3 1	4x 100 m vrij (v)
Marleen Veldhuis	2004, 2008, 2012	3 1 2	4x 100 m vrij (v)
Amanda Weir	2004, 2012, 2016	2 3 2	4x 100 m vrij (v)
Nathan Adrian	2008, 2012, 2016	1 2 1	4x 100 m vrij (m)
Bronte Barratt	2008, 2012, 2016	1 2 2	4x 200 m vrij (v)
Cate Campbell	2008, 2012, 2016	3 1 1	4x 100 m vrij (v)
Fabien Gilot	2008, 2012, 2016	2 1 2	4x 100 m vrij (m)
Allison Schmitt	2008, 2012, 2016	3 1 1	4x 200 m vrij (v)
Emily Seebohm	2008, 2012, 2016	1 2 2	4x 100 m wissel (v)

Openwaterzwemmen

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het openwaterzwemmen weer.

	Olympiër	Jaren	1	2	3	Totaal	Onderdeel
01	Maarten van der Weijden	2008	1	0	0	01	mannen
0"	Larisa Iltsjenko	2008	1	0	0	01	vrouwen
0"	Oussama Mellouli	2012	1	0	0	01	mannen
0"	Éva Risztov	2012	1	0	0	01	vrouwen
0"	Ferry Weertman	2016	1	0	0	01	mannen
0"	Sharon van Rouwendaal	2016	1	0	0	01	vrouwen
mervoudige medaillewinnaars
	Thomas Lurz	2008-2012	0	1	1	02	mannen

Medaillespiegel

N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2016.

Plaats	Land	NOC	1 Goud	2 Zilver	3 Brons	Totaal
1	Verenigde Staten	USA	246	172	135	553
2	Australië	AUS	60	64	64	188
3	DDR	GDR	38	32	22	92
4	Hongarije	HUN	28	25	20	73
5	Japan	JPN	22	26	32	80
6	Nederland	NED	22	18	19	59
7	Groot-Brittannië	GBR	16	28	30	74
8	Duitsland	GER	13	19	29	59
9	China	CHN	13	19	11	43
10	Sovjet-Unie	URS	12	21	26	61
11	Zweden	SWE	9	15	14	38
12	Canada	CAN	8	15	26	49
13	Frankrijk	FRA	8	15	20	43
14	Zuid-Afrika	RSA	6	6	6	18
15	Gezamenlijk team	EUN	6	3	1	10
16	Rusland	RUS	5	9	9	23
17	Italië	ITA	5	5	12	22
18	Oekraïne	UKR	4	2	1	7
19	Bondsrepubliek Duitsland	FRG	3	5	14	22
20	Denemarken	DEN	3	5	6	14
21	Roemenië	ROU	3	2	4	9
22	Ierland	IRL	3	0	1	4
23	Zimbabwe	ZIM	2	4	1	7
24	Australazië	ANZ	2	3	3	8
25	Spanje	ESP	2	2	4	8
26	Nieuw-Zeeland	NZL	2	1	3	6
27	Tunesië	TUN	2	0	1	3
28	Oostenrijk	AUT	1	6	5	12
29	Duits eenheidsteam	EUA	1	5	6	12
30	Brazilië	BRA	1	4	9	14
31	Griekenland	GRE	1	4	3	8
32	Polen	POL	1	3	2	6
33	Zuid-Korea	KOR	1	3	0	4
34	België	BEL	1	2	2	5
35	Costa Rica	CRC	1	1	2	4
36	Argentinië	ARG	1	1	1	3
	Bulgarije	BUL	1	1	1	3
38	Joegoslavië	YUG	1	1	0	2
39	Mexico	MEX	1	0	1	2
	Suriname	SUR	1	0	1	2
41	Kazachstan	KAZ	1	0	0	1
	Litouwen	LTU	1	0	0	1
	Singapore	SIN	1	0	0	1
44	Wit-Rusland	BLR	0	2	1	3
45	Slowakije	SVK	0	2	0	2
46	Finland	FIN	0	1	3	4
47	Cuba	CUB	0	1	1	2
	Noorwegen	NOR	0	1	1	2
49	Kroatië	CRO	0	1	0	1
	Servië	SRB	0	1	0	1
	Slovenië	SLO	0	1	0	1
52	Filipijnen	PHI	0	0	2	2
53	Zwitserland	SUI	0	0	1	1
	Trinidad en Tobago	TRI	0	0	1	1
	Venezuela	VEN	0	0	1	1
Totaal			559	557	558	1674

· ·

Zwemmen op de Olympische Zomerspelen

Athene 1896 · Parijs 1900 · St. Louis 1904 · Londen 1908 · Stockholm 1912 · Antwerpen 1920 · Parijs 1924 · Amsterdam 1928 · Los Angeles 1932 · Berlijn 1936 · Londen 1948 · Helsinki 1952 · Melbourne 1956 · Rome 1960 · Tokio 1964 · Mexico-stad 1968 · München 1972 · Montréal 1976 · Moskou 1980 · Los Angeles 1984 · Seoel 1988 · Barcelona 1992 · Atlanta 1996 · Sydney 2000 · Athene 2004 · Peking 2008 · Londen 2012 · Rio de Janeiro 2016 · Tokio 2020 · Parijs 2024
Medaillewinnaars · Olympische records

· ·

Olympische Spelen

Olympische Zomerspelen

Olympische Winterspelen

Gerelateerd

Olympische Jeugdspelen · Paralympische Spelen · Deaflympische Spelen · Special Olympic World Games

IOC · COA · BOIC · NOC*NSF · NAOC · SOC

Bronnen, noten en/of referenties

Gewichtheffen op www.sports-reference.com