Gebruiker:Donald Trung/Geschiedenis van Chinees muntgeld tijdens de Yuan-dynastie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Munten van de Yuan-dynastie.

Het muntgeld van de Yuan-dynastie (Chinees: 元朝貨幣) werd in kleinere hoeveelheid geproduceerd dan dat van eerdere dynastieën. De reden hiervoor was dat de Mongolen in tegenstelling tot de eerdere Song-dynastie de monetaire stabiliteit van papiergeld konden waarborgen. De Yuan poogden meermaals om muntgeld te produceren, maar van het regentschap van Ayurbarwada Buyantu Khan tot dat aan dat van Toghon Temür circuleerde er alleen papiergeld.

De Yuan-dynastie was een Mongools kanaat en onderdeel van het Mongoolse Rijk dat over China heerste van 1271 tot 1368. Nadat de Mongolen de Westelijke Xia-, Westelijke Liao- en Jin-dynastieën hadden veroverd stonden zij het lokaal gebruik en de lokale productie van hun kèpèng-munten toe. Ook werd het gebruik van oudere vormen van Chinese valuta en muntgeld toegestaan, terwijl de Mongolen onmiddellijk het papiergeld van de Jurchen Jin-dynastie ongeldig hadden verklaard vanwege de inflatie van dit papier, dat voortkwam uit de zware militaire kosten die aan de Mongoolse invasies te danken waren.

Nadat de Mongolen de Song-dynastie hadden veroverd begonnen zij hun eigen koperen munten te slaan gebaseerd op die van de Jin-dynastie, maar uiteindelijk gaven de Mongolen de voorkeur aan de papieren Chāo-bankbiljetten en de zilveren sycees en raakte het muntgeld over het algemeen buiten gebruik.[1][2] In het begin was de Chāo gebaseerd op reserves in edelmetalen maar vanwege hoge uitgaven was de regering van de Yuan-dynastie gedwongen om de Chāo-bankbiljetten in fiduciair geld te veranderen om zo hun hoge uitgaven te ondersteunen.[3][4]

Kruis inscripties op de munten kwamen zowel in Traditionele Chinese karakters als in Phagspa-schrift voor, de munten werden in de volgende waardes geslagen: 2 wén, 3 wén, 5 wén en 10 wén. De hoge denominaties leidden echter tot muntontwaarding wat een factor speelde in de inflatie van het muntgeld.[5]

Achtergrond[bewerken | brontekst bewerken]

Nadat de Mongol hun militaire campagnes tegen de Tanguten, Kitans en Jurchens begonnen, goten zij hun eigen kèpèng-munten met de inscriptie "Da Chao Tong Bao" (大朝通寶). Het is momenteel onbekend of de productie van deze munten al onder Dzjengis Khan was begonnen of dat Koeblai Khan deze munten tijdens de vroege Yuan-dynastie maakte, aangezien de munten niet gedocumenteerd waren en zeldzaam zijn. De productie van koperen munten tijdens de Yuan-dynastie begon met de "Zhong Tong Yuan Bao" (中統元寶) die tegelijkertijd werden geproduceerd met papiergeld dat gedekt werd door zilveren sycees.[6]

Nog voor de oprichting van de Yuan-dynastie had Möngke Khan in 1253 het Departement van Monetaire Zaken opgericht om toezicht te houden op de productie van papiergeld. Dit was om ervoor te zorgen dat de Mongoolse adel geen inflatie zou veroorzaken door te veel geld te drukken.[7] De Yuan-dynastie introduceerde een dubbele standaard waarbij koper als betaalmiddel werd gebruikt voor lokale handel en zilver voor de handel over langere afstanden.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Koeblai Khan vroeg aan zijn adviseur Liu Bingzhong over het gebruik van muntgeld en als antwoord beschreef hij met een Yin en yang metafoor dat geen vrede binnen de Yuan-dynastie kon bestaan zolang munten gebruikt werden. Hij adviseerde dat uitsluitend moerbei bankbiljetten in het rijk zouden moeten circuleren.

Een "Zhi Da Tong Bao" (至大通寶) munt uitgegeven onder Külüq Khan

De "Zhong Tong Yuan Bao" munten waren maar voor een periode drie jaar geproduceerd vanaf 1260 tot 1263. Later, onder regentschap van Koeblai Khan, werden meer munten geslagen maar onder de gehele regentschap van Temür Khan werden munten exclusief symbolisch geslagen voor religieuze stichten. Onder Külüq Khan werd de schatkist van de Yuan-dynastie bijna volledig uitgeput omdat hij extravagante cadeaus voor de Mongoolse adel kocht om hen aan zijn kant te houden. Külüq Khan gaf een nieuw bankbiljet uit om zijn hoge persoonlijke uitgaven te bekostigen, de "Zhi Da Yin Chao" (至大銀鈔). De productie hiervan gebeurde tegelijkertijd met de productie van de "Zhi Da Tong Bao" (至大通寶) kèpèng munten, wat de meest geproduceerde munt van de gehele Yuan-periode werd. Onder Külüq Khan steeg de inflatie niveau met 80% omdat de regering teveel bankbiljetten bleef drukken. Om de controle over de valuta te behouden werd het gebruik van zilveren en gouden munten verboden door Külüq Khan, en werden de zilverbons vervangen door fiduciaire bankbiljetten.[8]

Ayurbarwada Buyantu Khan had de volledige productie van muntgeld stilgezet en begon exclusief papiergeld te drukken. Om dit te bevorderen maakte hij het gebruik van munten als middel van betaling illegaal, maar ondanks deze wetten bleven particulieren munten produceren. Omdat kans van de Yuan-dynastie sympathieker tegenover het Boeddhisme waren gaven zij Boeddhistische tempels naast ontheffing op het betalen van belastingen het recht om bronzen standbeelden te maken en hun eigen munten slaan voor intern gebruik. In tijden dat papiergeld hard door inflatie werd geraakt gebruikte de bevolking deze "tempelmunten" (供養錢) als alternatief ruilmiddel.[9]

Veertig jaar lang werd de productie van muntgeld stopgezet, tot de regentschap van Toghon Temür, die vanaf het jaar 1350 weer begon met het maken van nieuwe kèpèngs, samenvallend met de introductie van een nieuwe serie bankbiljetten. In 1350 probeerde kanselier Toqto'a het monetaire system van de Yuan-dynastie te hervormen door een grote hoeveelheid bankbiljetten te drukken en de grote "Zhi Zheng Zhi Bao" (至正之寶) koperen munten te introduceren. Deze munten waren gegraveerd met de belofte dat zij met papiergeld gedekt waren en dat hun waarde aan het papiergeld gelijk was gesteld. Omdat het papier van een inferieur materiaal was gemaakt raakten de bankbiljetten snel beschadigd en was het vaak moeilijk voor de mensen om ze in te wisselen en te verhandelen. Daarom braken er opstanden uit in de zuidelijke regio's, waarna de regering van de Yuan meer papiergeld ging drukken om hun militaire kosten te financieren. De bevolking kreeg daardoor weinig vertrouwen in de bankbiljetten en er ontstond hyperinflatie. Uiteindelijk waren hele kruiwagens vol bankbiljetten voor de kleinste transacties nodig waardoor de bevolking terugkeerde naar ruilhandel. Zowel het gebruik van papiergeld als dat van muntgeld was daardoor een zeldzaamheid geworden.

Na de opkomst van de Ming-dynastie produceerde de Noordelijke Yuan-dynastie geen eigen kèpèngs. Het gebruik van papiergeld door de Yuan-dynastie inspireerde andere landen zoals Korea, Japan en vele landen in wat nu India is om hun eigen papieren valuta’s te ontwikkelen.[10]

Lijst van munten geproduceerd door de Yuan-dynastie[bewerken | brontekst bewerken]

Een "Da Yuan Tong Bao" (大元通寶) munt geschreven in het Phagspa-schrift op tentoon in het Chinese Muur Museum, Peking

De kèpèng-munten geproduceerd door de Mongolen voor de oprichting van de Yuan zijn de "Da Chao Tong Bao" (大朝通寶), "Da Guan Tong Bao" (大觀通寶), "Tai He Tong Bao" (泰和重寶) en "Da Ding Tong Bao" (大定通寶), deze munten waren allemaal uitgegeven in de veroverde gebieden van wat voorheen de Jurchen Jin-dynastie was en om deze reden zijn de munten bekend als grensgebiedmunten. Na de val van de Song-dynastie begonnen de Mongolen met het produceren van nieuwe munten.

Lijst van munten geproduceerd door de Mongolen tijdens de Yuan-dynastie:[11][12][13]

Inscriptie Traditioneel Chinees Schrift Khagan
(Mongoolse naam)
Keizer
(Mandarijn Chinese naam)
Zhong Tong Yuan Bao 中統元寶 Chinees schrift (gewoon schrift en zegelschrift), Mongools alfabet Koeblai Khan Shìzǔ (世祖)
Zhi Yuan Tong Bao 至元通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift Koeblai Khan Shìzǔ (世祖)
Yuan Zhen Tong Bao 元貞通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift Temür Khan Chéngzōng (成宗)
Yuan Zhen Yuan Bao 元貞元寶 Chinees schrift, Mongools alfabet Temür Khan Chéngzōng (成宗)
Da De Tong Bao 大德通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift, Mongools alfabet Temür Khan Chéngzōng (成宗)
Zhi Da Tong Bao 至大通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift, Mongools alfabet Külüq Khan Wǔzōng (武宗)
Zhi Da Yuan Bao 至大元寶 Chinees schrift Külüq Khan Wǔzōng (武宗)
Da Yuan Tong Bao 大元通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift, Mongools alfabet Külüq Khan Wǔzōng (武宗)
Huang Qing Yuan Bao 皇慶元寶 Chinees schrift Ayurbarwada Buyantu Khan Rénzōng (仁宗)
Yan You Tong Bao 延祐通寶 Chinees schrift Ayurbarwada Buyantu Khan Rénzōng (仁宗)
Yan You Yuan Bao 延祐元寶 Chinees schrift Ayurbarwada Buyantu Khan Rénzōng (仁宗)
Zhi Zhi Tong Bao 至治通寶 Chinees schrift Gegeen Khan Yīngzōng (英宗)
Zhi Zhi Yuan Bao 至治元寶 Chinees schrift Gegeen Khan Yīngzōng (英宗)
Tai Ding Tong Bao 泰定通寶 Chinees schrift Yesün Temür Jìnzōng (晉宗)
Tai Ding Yuan Bao 泰定元寶 Chinees schrift Yesün Temür Jìnzōng (晉宗)
Zhi He Yuan Bao 致和元寶 Chinees schrift Yesün Temür Jìnzōng (晉宗)
Tian Li Yuan Bao 天曆元寶 Chinees schrift Jayaatu Khan Tugh Temür Wénzōng (文宗)
Zhi Shun Yuan Bao 至順元寶 Chinees schrift Jayaatu Khan Tugh Temür Wénzōng (文宗)
Yuan Tong Yuan Bao 元統元寶 Chinees schrift Toghon Temür Huìzōng (惠宗)
Zhi Yuan Tong Bao 至元通寶 Chinees schrift, Mongools alfabet, Oeigoerse schrift, Jurchen-schrift, Tangut-schrift[14] Toghon Temür Huìzōng (惠宗)
Zhi Yuan Yuan Bao 至元元寶 Chinees schrift Toghon Temür Huìzōng (惠宗)
Mu Qing Tong Bao 穆清通寶 Chinees schrift Toghon Temür Huìzōng (惠宗)
Zhi Zheng Tong Bao 至正通寶 Chinees schrift, Phagspa-schrift, Mongools alfabet Toghon Temür Huìzōng (惠宗)
Zhi Zheng Zhi Bao 至正之寶 Chinees schrift Toghon Temür Huìzōng (惠宗)

Muntgeld van de opstandelingen[bewerken | brontekst bewerken]

Tijdens de opstand van de Rode Hoofdbanden die in het begin georganiseerd was door leden de Witte Lotus begonnen vele van hun krijgsheren eigen koninkrijken en keizerrijken uit te roepen in verschillende regio’s van China. De meest succesvolle daarvan was Zhu Yuanzhangs Ming-dynastie die later heel China zou verenigen. Ondanks het feit dat de meeste van deze opstandige gebieden maar kort bestonden hebben sommige van deze politieke entiteiten hun eigen muntgeld geproduceerd.[15][16]

Inscriptie Traditioneel Chinees Vereenvoudigd Chinees Denominaties Jaren van productie Monarch Rebellerende partij
Long Feng Tong Bao 龍鳳通寶 龙凤通宝 1, 2文, 3文, 5文 1355-1366 Han Lin’er (韓林兒) Vroege rode hoofdbanden opstand
Tian You Tong Bao 天佑通寶 天佑通宝 1文, 2文, 3文, 5文 1354-1357 Zhang Shicheng (張士誠) Koninkrijk Groot-Zhou (大周)
Tian Qi Tong Bao 天啟通寶 天启通宝 1文, 2文, 3文 1358 Xu Shouhui (徐壽輝) Tianwan (天完)
Tian Ding Tong Bao 天定通寶 天定通宝 1文, 2文, 3文 1359-1360 Xu Shouhui (徐壽輝) Tianwan (天完)
Da Yi Tong Bao 大義通寶 大义通宝 1文, 2文, 3文 1360-1361 Chen Youliang (陳友諒) Koninkrijk Groot-Han (大漢)

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Munten van de Yuan-dynastie van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Categorie:Historische munteenheid Categorie:Mongoolse Rijk Categorie:Geschiedenis van Mongolië Categorie:Geschiedenis van China