Lijst van Byzantijnse keizers

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Keizers van Byzantium)
Constantijn I de Grote wordt gezien als de eerste Byzantijnse keizer.

Het Byzantijnse Rijk is een voortzetting van het oostelijk deel van het Romeinse Rijk na de val van het westelijk deel in 476. De splitsing van het Romeinse Rijk begint wanneer Diocletianus in 284 het Keizerrijk in een Westelijk en Oostelijk deel verdeelt voor bestuurlijke doeleinden. Een diepere splitsing tussen Oost en West vindt plaats vanaf 364. Men kan echter reeds spreken van het Byzantijnse Rijk wanneer Constantijn de Grote de hoofdstad in 330 van Rome verplaatst naar de Griekse stad Byzantium aan de Bosporus, het latere Constantinopel, het huidige Istanboel. De definitieve splitsing was in 395 toen de laatste keizer die over het onverdeelde rijk heerste stierf.

Voor de lijst keizers vanaf het begin van het keizerrijk tot de val van het westelijke gedeelte, zie Keizers van Rome.

Legenda[bewerken | brontekst bewerken]

Kleur Betekenis
Onder- of medekeizer
Tegenkeizer

Oost-Romeinse of Vroege Byzantijnse Rijk[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Constantijnse dynastie
Constantijn I Flavius Valerius Constantinus 306–337 Stichtte Constantinopel
Calocaerus onbekend 333/334 Tegenkeizer op Cyprus
Dalmatius Flavius Dalmatius 335–337 Onderkeizer van zijn oom Constantijn
Hannibalianus Flavius Hannibalianus 335–337 Rex Regum et Ponticarum Gentium
Constantius II Flavius Julius Constantius 337–361 Keizer in het oosten, sinds 353 alleenheerser
Constantius Gallus Flavius Constantius Gallus 351–354 Neef van Constantius II, onderkeizer in Syrië
Julianus Apostata Flavius Claudius Iulianus 355–361 (Caesar)
361–363
Jovianus Flavius Iovianus 363–364 Geen lid van de dynastie van Constantijn
Dynastie van Valentinianus
Valens Flavius Iulius Valens 364–378
Procopius onbekend 365–366 Tegenkeizer in het oosten, geëxecuteerd
Marcellus onbekend 366 Tegenkeizer in het oosten, geëxecuteerd
Dynastie van Theodosius
Theodosius I Flavius Theodosius 379–395 Keizer in het oosten, sinds 394 laatste heerser over het gehele rijk
Arcadius Flavius Arcadius 395–408 Keizer in het oosten, zoon van Theodosius
Theodosius II Flavius Theodosius 408–450 Keizer in het oosten
Marcianus Flavius Marcianus 450–457 Keizer in het oosten, aangetrouwd lid van de dynastie
Thracische dynastie
Leo I Flavius Valerius Leo 457–474
Leo II Flavius Leo 474
Zeno Tarasicodissa
Zeno
474–491
Basiliscus Flavius Basiliscus 475–476 Tegenkeizer, stierf in ballingschap
Anastasius I Flavius Anastasius 491–518
Justiniaanse dynastie
Justinus I Flavius Iustinus 518–527
Justinianus I Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus 527–565
Justinus II Flavius Iustinus 565–578
Tiberius I Constantijn Flavius Tiberius Constantinus 574–578 (Caesar)
578–582
Regeerde sinds eind 574 namens de geesteszieke Justinus II
Mauricius Flavius Mauricius Tiberius 582–602 Geëxecuteerd door Phocas
Phocas Flavius Phocas 602–610 Geen lid van de dynastie
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Dynastie van Herakleios[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Herakliden
Herakleios Flavius Heraclius 610–641
Constantijn III Herakleios Neos Konstantinos 641
Heraklonas Konstantinos Herakleios 641 Stierf in ballingschap
Constans II Konstantinos 641–668
Gregorios onbekend 646–647 Usurpator in Carthago/Africa
Olympios onbekend ca. 651–651/652 Usurpator in Italië
Mizizios onbekend 668 Tegenkeizer op Sicilië
Constantijn IV Konstantinos Pogonatos 668–685
Justinianus II Ioustinianos Rhinotmetos 685–695
705–711
Niet-dynastieke keizers
Leontios Leon 695–698
Tiberios II Apsimaros,
Tiberios
698–705
Philippikos Philippikos Bardanes 711–713
Anastasios II Artemios,
Anastasios
713–715
Theodosios III Theodosios 715–717
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Iconoclasme[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Syrische dynastie
Leo III Leon o Isauros 717–741
Constantijn V Konstantinos Kopronymos 741–775
Artabasdos Artabasdos 741–743 Tegenkeizer
Leo IV Leon o Chasaros 775–780
Constantijn VI Konstantinos 780–797
Irene Eirene 797–802 Eerste keizerin
Niet-dynastieke keizers
Nikephoros I Nikophoros Logothetes,
Nikephoros Genikos
802–811
Staurakios Staurakios 811
Michaël I Michael Rhangabes 811–813
Leo V Leon o Armenios 813–820
Amorische dynastie
Michaël II Michael Psellos 820–829 Liet Leo V vermoorden
Thomas Thomas 820–822 Tegenkeizer, Slavisch veldheer, geëxecuteerd
Theophilos Theophilos 829–842
Michaël III Michael Methousos 842–867
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Macedonische dynastie[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Macedonische dynastie
Basileios I Basileios o Makedon 867–886
Leo VI Leon o Philosophos 886–912
Alexander Alexandros 912–913
Constantijn VII Konstantinos Porphyrogennetos 913–959
Lekapenen
Romanos I Romanos Lekapenos 920–944
Christophoros Christophoros Lekapenos 921–931 Zoon en medekeizer van Romanos I
Stephanos Stephanos Lekapenos 924–945 Zoon en medekeizer van Romanos I
Constantijn (VIII) Konstantinos Lekapenos 924–945 Zoon en medekeizer van Romanos I
Macedonische dynastie
Romanos II Romanos 959–963
Nikephoros II Nikephoros Phokas 963–969
Johannes I Ioannes Tzimiskes 969–976
Basileios II Basileios o Boulgaroktonos 976–1025
Constantijn VIII Konstantinos 1025–1028
Romanos III Romanos Argyros 1028–1034
Michaël IV Michael o Paphlagon 1034–1041
Michaël V Michael o Kalaphates 1041–1042
Zoë Zoë Porphyrogenita 1042
Theodora Theodora 1042
1055–1056
Zuster van Zoë
Constantijn IX Konstantinos Monomachos 1042–1055
Georgios Georgios Maniakes 1042–1043 Tegenkeizer
Michaël VI Michael Stratiotikos 1056–1057 Geen lid van de Macedonische dynastie
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Komnenen, Doukai en Angeloi[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Komnenen
Isaäk I Isaakios Komnenos 1057–1059
Doukai
Constantijn X Konstantinos Doukas 1059–1067
Romanos IV Romanos Diogenes 1068–1071 Geen lid van de dynastie Doukas
Michaël VII Michael Doukas,
Michael Parapinakes
1071–1078
Nikephoros Nikephoros Botaneiates 1078–1081 Geen lid van de dynastie Doukas
Komnenen
Alexios I Alexios Komnenos 1081–1118
Johannes II Ioannes Komnenos 1118–1143
Manuel I Manouel Komnenos 1143–1180
Alexios II Alexios Komnenos 1180–1183
Andronikos I Andronikos Komnenos 1183–1185 Geëxecuteerd
Angeloi
Isaäk II Isaakios Angelos 1185–1195
1203–1204
Alexios III Alexios Angelos 1195–1203 Vluchtte voor de kruisvaarders
Alexios IV Alexios Angelos 1203–1204 Geëxecuteerd
Nicolaas Nikolaos Kanabos 1204 Tegenkeizer
Alexios V Alexios Mourtzouphlos 1204 Geëxecuteerd
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Laskariden, Paleologen en Kantakouzenen[bewerken | brontekst bewerken]

Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking
Laskariden
Constantijn (XI) Konstantinos Laskaris 1204 Nooit gekroond
Theodoros I Theodoros Laskaris 1204–1222 Stichtte het Keizerrijk Nicea
Johannes III Ioannes Doukas Batatzes 1222–1254
Theodoros II Theodoros Laskaris 1254–1258
Johannes IV Ioannes Doukas Laskaris 1258–1261
Paleologen
Michaël VIII Michael Palaiologos 1259–1282 Van 1259 tot 1261 Niceaans Keizer, daarna Byzantijns Keizer.
Andronikos II Andronikos Palaiologos 1282–1328
Michaël IX Michael Palaiologos 1294–1320 Zoon en medekeizer van Andronikos II
Andronikos III Andronikos Palaiologos 1328–1341
Johannes V Ioannes Palaiologos 1341–1391
Kantakouzenen
Johannes VI Ioannes Kantakouzenos 1347–1354
Mattheüs Matthaios Asanes Kantakouzenos 1353–1357 Zoon en medekeizer van Johannes VI.
Paleologen
Andronikos IV Andronikos Palaiologos 1376–1379
Johannes VII Ioannes Palaiologos 1390
1399–1402
Manuel II Manouel Palaiologos 1391–1425
Johannes VIII Ioannes Palaiologos 1425–1448
Constantijn XI Konstantinos Palaiologos
Konstantinos Dragases
1448–1453 Laatste Byzantijnse keizer
Keizer Volledige naam Regeringsperiode Opmerking

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]