Pareiasauromorpha
| Pareiasauromorpha Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Midden- tot Laat-Perm | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||
| Pareiasaurus serridens | |||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Clade | |||||||||||
| Pareiasauromorpha Tsuji, 2011 | |||||||||||
| |||||||||||
| Skelet van Scutosaurus | |||||||||||
| |||||||||||
De Pareiasauromorpha zijn een groep van uitgestorven parareptiele amnioten uit het Perm. Ze omvatten geslachten die over de hele wereld worden gevonden, vooral uit Azië en Zuid-Afrika. De clade werd voor het eerst als groep gebruikt door Linda A. Tsuji in 2011, om de familie Nycteroleteridae en de superfamilie Pareiasauroidea (pareiasauriërs) te combineren. Pareiasauromorpha wordt beschouwd als een monofyletische nodusclade, de zustergroep van de procolophonoïden.
Classificatie[bewerken | brontekst bewerken]
De term Pareiasauromorpha werd voor het eerst gebruikt om een groep parareptielen te definiëren, in 2011 door Linda Akiko Tsuji, als Nycteroleteridae + Pareiasauroidea, zonder verankerende soorten aan te geven.[1] Het jaar daarop gebruikten Tsuji e.a. Pareiasauromorpha als een nodusklade in Procolophonia. In hun publicatie van 2012 definieerden Tsuji et alii het als een monofyletische nodus met Nycteroleteridae en Pareiasauroidea, opnieuw zonder verankerende soorten.
Nycteroleteridae[bewerken | brontekst bewerken]
Nycteroleteridae is een familie ingedeeld in de Pareiasauromorpha. De groep omvat de geslachten Emeroleter, Nycteroleter, Bashkykroleter, Rhipaeosaurus, Macroleter en Bashykroleter mesensis. Het geslacht Tokosaurus wordt vaak geclassificeerd als het zustertaxon van Macroleter, maar is waarschijnlijker een juveniel van de laatste. Bashykroleter, met inbegrip van beide soorten, wordt nu beschouwd als parafyletisch, omdat Bashykroleter mesensis nauwer verwant is aan andere geslachten dan de typesoort Bashykroleter bashkyricus.
Pareiasauroidea[bewerken | brontekst bewerken]
Pareiasauroidea is een superfamilie die wordt geclassificeerd als de zustergroep van de nycteroleteriden. Ze omvat vele geslachten, en in sommige classificaties wordt Macroleter gezien als het meest basale lid, of het zustertaxon net buiten Nycteroleteridae. Afgezien van het mogelijke geslacht Macroleter, wordt de soort Bradysaurus seeleyi vaak geclassificeerd buiten zijn nominale geslacht als de meest basale soort, terwijl dat geslacht overigens ook als basaal wordt geclassificeerd.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
Het onderstaande cladogram werd in 2011 gevonden door Tsuji, en in 2012 aangepast door Tsuji et alii:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Een latere studie van parareptiliaanse verwantschappen gepubliceerd door Cisneros et alii (2021) een diphyletische Lanthanosuchoidea teruggevonden, met Lanthanosuchus genest in Pareiasauromorpha:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verspreiding[bewerken | brontekst bewerken]
Pareiasauromorfen zijn bekend van over de hele wereld, met een groot aantal geslachten uit het Karoobekken van Zuid-Afrika en Azië. Onder pareiasauriërs bevinden zich de geslachten Pareiasaurus, Anthodon, Bradysaurus, Pareiasuchus, Embrithosaurus, Nochelesaurus, Nanoparia, Pumiliopareia en The Welgevonden Pareiasaur (genoemd naar de boerderij waar hij gevonden is) bekend uit het Karoobekken; Scutosaurus, Obirkovia en Deltavjatia komen uit Rusland; Shihtienfenia, Shanchuansaurus en Shansisaurus komen uit China; Parasaurus is bekend uit Duitsland; Bunostegos is bekend uit Niger; Arganaceras komt uit Marokko; Provelosaurus is bekend uit Brazilië; en Elginia komt uit Schotland. Hoewel pareiasauriërs wijdverbreid zijn, zijn alle zes benoemde nycteroleteriden momenteel alleen bekend uit Rusland. De groep varieert in leeftijd van het Vroeg-Guadalupien (271 miljoen jaar geleden) tot het Laat-Lopingien (ongeveer 251 miljoen jaar geleden).
Bronnen, noten en/of referenties
|