Naar inhoud springen

Amphiperatherium: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k preventief onderhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 16: Regel 16:


'''''Amphiperatherium'''''<ref>{{Citeer web |url=http://www.fossilworks.org/cgi-bin/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=39948 |titel=Fossilworks: Amphiperatherium |bezochtdatum=11-04-2023 |werk=www.fossilworks.org}}</ref> is een [[Geslacht (biologie)|geslacht]] van [[Uitsterven|uitgestorven]] [[buideldieren]] uit de [[Familie (biologie)|familie]] [[Herpetotheriidae]]. Deze [[opossums|opossumachtige]] dieren leefden van het [[Eoceen|Vroeg-Eoceen]] tot [[Mioceen|Midden-Mioceen]], ongeveer 50 tot 14 miljoen jaar geleden, in [[Europa (werelddeel)|Europa]].
'''''Amphiperatherium'''''<ref>{{Citeer web |url=http://www.fossilworks.org/cgi-bin/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=39948 |titel=Fossilworks: Amphiperatherium |bezochtdatum=11-04-2023 |werk=www.fossilworks.org}}</ref> is een [[Geslacht (biologie)|geslacht]] van [[Uitsterven|uitgestorven]] [[buideldieren]] uit de [[Familie (biologie)|familie]] [[Herpetotheriidae]]. Deze [[opossums|opossumachtige]] dieren leefden van het [[Eoceen|Vroeg-Eoceen]] tot [[Mioceen|Midden-Mioceen]], ongeveer 50 tot 14 miljoen jaar geleden, in [[Europa (werelddeel)|Europa]].

== Soorten ==
Het geslacht ''Amphiperatherium'' omvat meerdere soorten. De eerste soorten verschenen in het Vroeg-Eoceen. [[Fossiel]]en van ''Amphiperatherium'' zijn gevonden in [[België]], [[Frankrijk]], [[Zwitserland]], [[Duitsland]], [[Oostenrijk]], [[Tsjechië]] en [[Spanje]]. ''Amphiperatherium frequens'' was de laatst bekende Europese soort uit de Herpetotheriidae. Deze soort leefde 17 tot 14 miljoen jaar geleden tijdens het [[Early Middle Miocene Climatic Optimum]], toen het [[klimaat]] in Europa veel warmer en vochtiger was dan tegenwoordig.<ref>{{aut|M Furió ''et al.''}} (2012). The southernmost Miocene occurrence of the last European herpetotheriid ''Amphiperatherium frequens'' (Metatheria, Mammalia). [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1631068312000504 ''Comptes Rendus Palevol'' '''11'''(5): 371–377] {{DOI|10.1016/j.crpv.2012.01.004}}</ref> [[Klimaatsverandering]]en met lagere temperaturen en veranderende [[vegetatie]] speelden vermoedelijk een rol in het uitsterven van ''Amphiperatherium frequens''.


== Kenmerken ==
== Kenmerken ==
''Amphiperatherium'' had een [[lichaamslengte]] van ongeveer vijftien centimeter met een [[staart]] van ongeveer zeventien centimeter lang. Het dier leefde met name op de grond, maar door de [[grijpstaart]] was ''Amphiperatherium'' ook een goede klimmer. Het was een [[omnivoor]].<ref>{{aut|Kurz, C.}} (2005). Ecomorphology of opossum-like marsupials from the Tertiary of Europe and a comparison with selected taxa. ''Kaupia'' '''14''': 21–26</ref>
''Amphiperatherium'' had een [[lichaamslengte]] van ongeveer vijftien centimeter met een [[staart]] van ongeveer zeventien centimeter lang. Het dier leefde met name op de grond, maar door de [[grijpstaart]] was ''Amphiperatherium'' ook een goede klimmer. Het was een [[omnivoor]].<ref>{{aut|Kurz, C.}} (2005). Ecomorphology of opossum-like marsupials from the Tertiary of Europe and a comparison with selected taxa. ''Kaupia'' '''14''': 21–26</ref>


== Classificatie ==
{{Appendix|2=
''Amphiperatherium'' maakt deel uit van een evolutionaire verspreiding van opossum-achtige metatheriërs, bekend als Herpetotheriidae, typisch voor het Vroeg-[[Cenozoïcum]] van Europa, [[Azië]] en [[Noord-Amerika]], momenteel beschouwd als ofwel de meest primitieve van alle buideldieren, of de zustertaxa van de buideldieren. ''Amphiperatherium'' was niet alleen de laatst bekende herpetotheriide, maar ook het laatst bekende buideldier in Europa. Het stierf uit tijdens het Midden-Mioceen, 15 miljoen jaar geleden. Het uitsterven viel samen met een algemene afkoeling van het Europese klimaat, wat de fatale klap lijkt te zijn geweest voor de herpetotheriiden, die zich hadden aangepast aan een milder klimaat.

Het geslacht werd voor het eerst beschreven door Filhol in 1879, op basis van gevonden materiaal in Frankrijk, maar later werden nog meer fossielen gevonden in [[Spanje]], [[Duitsland]], [[België]], [[Tsjechië]], [[Zwitserland]], [[Oostenrijk]] en [[Engeland]]. Het geslacht overleefde 35 miljoen jaar, van het Vroeg-Eoceen tot het Laat-Mioceen. ''Amphiperatherium'' moet een evolutionair succes zijn geweest, omdat het geslacht miljoenen jaren kon overleven zonder belangrijke veranderingen te hebben ondergaan. Tot de bekendste soorten behoren ''Amphiperatherium bourdellense'', ''Amphiperatherium exile'', ''Amphiperatherium fontense'', ''Amphiperatherium minutum'' en ''Amphiperatherium frequens'', de laatst overgebleven soort uit het Midden-Mioceen. Deze soort leefde 17 tot 14 miljoen jaar geleden tijdens het [[Early Middle Miocene Climatic Optimum]], toen het [[klimaat]] in Europa veel warmer en vochtiger was dan tegenwoordig.<ref>{{aut|M Furió ''et al.''}} (2012). The southernmost Miocene occurrence of the last European herpetotheriid ''Amphiperatherium frequens'' (Metatheria, Mammalia). [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1631068312000504 ''Comptes Rendus Palevol'' '''11'''(5): 371–377] {{DOI|10.1016/j.crpv.2012.01.004}}</ref> [[Klimaatsverandering]]en met lagere temperaturen en veranderende [[vegetatie]] speelden vermoedelijk een rol bij het uitsterven van ''Amphiperatherium frequens.'' Het was verwant aan het Europese geslacht ''[[Peratherium]]'' en het Amerikaanse geslacht ''[[Herpetotherium]]''.

== Paleoecologie ==
De [[Morfologie (biologie)|morfologische]] kenmerken van ''Amphiperatherium'' geven aan dat het, in tegenstelling tot vergelijkbare maar kleinere geslachten zoals ''[[Peradectes]]'', het grootste deel van zijn tijd op de grond doorbracht. Sommige kenmerken van het [[skelet]], zoals de [[grijpstaart]], wijzen er echter op dat het op zijn minst een deels boombewonend dier was, dat zich voedde met een grote verscheidenheid aan voedsel, waaronder kleine dieren en planten.{{Appendix|2=
'''Literatuur'''
'''Literatuur'''
*J. J. Hooker. 1996. Mammals from the Early (late Ypresian) to Middle (Lutetian) Eocene Bracklesham Group, southern England. Tertiary Research 16(1-4):141-174
*J. J. Hooker. 1996. Mammals from the Early (late Ypresian) to Middle (Lutetian) Eocene Bracklesham Group, southern England. Tertiary Research 16(1-4):141-174

Versie van 9 nov 2023 19:44

Amphiperatherium
Status: Uitgestorven
Fossiel voorkomen: Eoceen - Mioceen
Onderkaak van Amphiperatherium
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Infraklasse:Metatheria
Familie:Herpetotheriidae
Geslacht
Amphiperatherium
Filhol, 1879
Typesoort
Amphiperatherium frequens
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

Amphiperatherium[1] is een geslacht van uitgestorven buideldieren uit de familie Herpetotheriidae. Deze opossumachtige dieren leefden van het Vroeg-Eoceen tot Midden-Mioceen, ongeveer 50 tot 14 miljoen jaar geleden, in Europa.

Kenmerken

Amphiperatherium had een lichaamslengte van ongeveer vijftien centimeter met een staart van ongeveer zeventien centimeter lang. Het dier leefde met name op de grond, maar door de grijpstaart was Amphiperatherium ook een goede klimmer. Het was een omnivoor.[2]

Classificatie

Amphiperatherium maakt deel uit van een evolutionaire verspreiding van opossum-achtige metatheriërs, bekend als Herpetotheriidae, typisch voor het Vroeg-Cenozoïcum van Europa, Azië en Noord-Amerika, momenteel beschouwd als ofwel de meest primitieve van alle buideldieren, of de zustertaxa van de buideldieren. Amphiperatherium was niet alleen de laatst bekende herpetotheriide, maar ook het laatst bekende buideldier in Europa. Het stierf uit tijdens het Midden-Mioceen, 15 miljoen jaar geleden. Het uitsterven viel samen met een algemene afkoeling van het Europese klimaat, wat de fatale klap lijkt te zijn geweest voor de herpetotheriiden, die zich hadden aangepast aan een milder klimaat.

Het geslacht werd voor het eerst beschreven door Filhol in 1879, op basis van gevonden materiaal in Frankrijk, maar later werden nog meer fossielen gevonden in Spanje, Duitsland, België, Tsjechië, Zwitserland, Oostenrijk en Engeland. Het geslacht overleefde 35 miljoen jaar, van het Vroeg-Eoceen tot het Laat-Mioceen. Amphiperatherium moet een evolutionair succes zijn geweest, omdat het geslacht miljoenen jaren kon overleven zonder belangrijke veranderingen te hebben ondergaan. Tot de bekendste soorten behoren Amphiperatherium bourdellense, Amphiperatherium exile, Amphiperatherium fontense, Amphiperatherium minutum en Amphiperatherium frequens, de laatst overgebleven soort uit het Midden-Mioceen. Deze soort leefde 17 tot 14 miljoen jaar geleden tijdens het Early Middle Miocene Climatic Optimum, toen het klimaat in Europa veel warmer en vochtiger was dan tegenwoordig.[3] Klimaatsveranderingen met lagere temperaturen en veranderende vegetatie speelden vermoedelijk een rol bij het uitsterven van Amphiperatherium frequens. Het was verwant aan het Europese geslacht Peratherium en het Amerikaanse geslacht Herpetotherium.

Paleoecologie

De morfologische kenmerken van Amphiperatherium geven aan dat het, in tegenstelling tot vergelijkbare maar kleinere geslachten zoals Peradectes, het grootste deel van zijn tijd op de grond doorbracht. Sommige kenmerken van het skelet, zoals de grijpstaart, wijzen er echter op dat het op zijn minst een deels boombewonend dier was, dat zich voedde met een grote verscheidenheid aan voedsel, waaronder kleine dieren en planten.