Naar inhoud springen

Atletiek op de Olympische Zomerspelen

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Micnl (overleg | bijdragen) op 26 aug 2018 om 13:18. (→‎Gemengd)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Atletiek is een van de sporten die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend. Sinds de start van de moderne Olympische Spelen in 1896 staat deze sporttak op het programma.

In 1913 besloot de IAAF dat de Olympische Spelen als wereldkampioenschappen atletiek fungeerden en kende atletiek geen WK. Dit bleef zo totdat de IAAF in 1976 besloot dat de wereldkampioenschappen en de Olympische Spelen apart gevoerd moest worden.

Het olympisch atletiekprogramma bij de mannen heeft in de begin jaren van de Olympische Spelen een aantal grote wijzigingen ondergaan. Sinds de Spelen van 1928 is het programma ongewijzigd, met uitzondering van de beide onderdelen in het snelwandelen.

Sinds 1928 staat atletiek ook voor vrouwen op het olympisch programma. Aanvankelijk waren er vijf onderdelen, maar langzamerhand is het programma bij de vrouwen gelijk geworden aan dat van de mannen. Met de toevoeging van de 3000 m steeple chase voor vrouwen in 2008 is de 50 kilometer snelwandelen het enige onderdeel dat alleen door de mannen wordt gelopen. Verschillen in onderdelen zijn de 110 m horden bij de mannen versus de 100 m horden bij de vrouwen en de meerkamp; deze wordt bij de mannen in de tienkamp en bij de vrouwen in de zevenkamp beslecht.

Twaalf atletiekonderdelen hebben op alle edities van de Spelen op het programma gestaan. Dit zijn de 100 m, 200 m, 800 m, 1500 m, 110 m horden, hink-stap-springen, hoogspringen, polsstokhoogspringen, verspringen, discuswerpen, kogelstoten en de marathon. Het zijn ook de enige twaalf onderdelen over alle sporten op de Olympische Zomerspelen gerekend.

Onderdelen

Mannen

Tussen haakjes staan eerdere afstanden vermeld.
Onderdeel 96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 Totaal
Huidig programma
100 m 29
200 m 28
400 m 29
4x 100 m estafette 25
4x 400 m estafette 25
800 m 29
1500 m 29
5000 m 25
10.000 m 25
110 m horden 29
400 m horden 27
Steeplechase (2500/3200/) 3000 m 27
Tienkamp 26
Hink-stap-springen 29
Hoogspringen 29
Polsstokhoogspringen 29
Verspringen 29
Discuswerpen 29
Kogelslingeren 28
Kogelstoten 28
Speerwerpen 26
Marathon 29
Snelwandelen (10 km/) 20 km 23
Snelwandelen 50 km 20
96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20
Afgevoerde onderdelen
Steeplechase 4000 m 1
5000 m team 1
60 m 2
200 m horden 2
Hink-stap-springen uit stand 2
Hoogspringen uit stand 4
Verspringen uit stand 4
4 mijl team 1
Driekamp 1
Gewichtwerpen 2
Snelwandelen 3500/3000 m 2
5 mijl 1
3 mijl team 1
Olympische estafette 1
Discuswerpen Griekse stijl 1
Speerwerpen vrije stijl 1
Discuswerpen beide handen 1
Kogelstoten beide handen 1
Speerwerpen beide handen 1
3000 m team 3
Veldlopen individueel 3
Veldlopen team 3
Vijfkamp 3
96 00 04 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20
Totaal 12 23 25 26 30 29 27 22 23 23 24 24 24 24 24 24 24 23 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 695
NB: Touwtrekken stond van 1900 tot en met 1920 vijfmaal op het programma van de Olympische Spelen. Alhoewel het in die jaren een onderdeel vormde van het atletiekprogramma, beschouwt het IOC het touwtrekken nu als een aparte olympische sport. Vandaar dat het touwtrekken ontbreekt in het overzicht en de medailletabel.[1]

Vrouwen

Tussen haakjes staan eerdere afstanden/onderdelen vermeld.
Onderdeel 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 Totaal
Huidig programma
100 m 22
200 m 19
400 m 15
4x100 m estafette 22
4x400 m estafette 13
800 m 17
1500 m 13
(3000 m/) 5000 m 10
10.000 m 9
(80 m/) 100 m horden 21
400 m horden 10
Steeple chase 3000 m 4
(Vijfkamp/) Zevenkamp 15
Hink-stap-springen 7
Hoogspringen 22
Polsstokhoogspringen 6
Verspringen 19
Discuswerpen 22
Kogelslingeren 6
Kogelstoten 19
Speerwerpen 21
Marathon 10
Snelwandelen (10 km/) 20 km 8
28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20
Totaal 5 6 6 9 9 9 10 12 12 14 14 14 17 18 19 20 22 22 23 23 23 23 330

Gemengd

Tussen haakjes staan eerdere afstanden/onderdelen vermeld.
Onderdeel 20 Totaal
4x400 m estafette 1
Totaal 1 1

Medailles

Zie Lijst van olympische medaillewinnaars atletiek (mannen) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Zie Lijst van olympische medaillewinnaars atletiek (vrouwen) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Meervoudige medaillewinnaars

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' (vier maal goud en meer) in de atletiek weer.

Olympiër Jaren Goud Zilver Brons Totaal Onderdelen
1 Vlag van Finland Paavo Nurmi 1920-1928 9 3 0 12 (m) 1500 m / 5000 m / 10.000 m / 3000 m steeple chase / 3000 m team / veldlopen / veldlopen team
2 Vlag van Verenigde Staten Carl Lewis 1984-1996 9 1 0 10 (m) 100 m / 200 m / 4x 100 m / verspringen
3 Vlag van Jamaica Usain Bolt 2008-2016 8 0 0 8 (m) 100 m / 200 m / 4x 100 m
4 Vlag van Verenigde Staten Ray Ewry 1900-1908 8 0 0 8 (m) hoogspringen uit stand / verspringen uit stand / hink-stap-springen uit stand
5 Vlag van Verenigde Staten Allyson Felix 2008-2016 6 3 0 9 (v) 200 m / 400 m / 4x 100 m / 4x 400 m /
6 Vlag van Finland Ville Ritola 1924-1928 5 3 0 8 (m) 5000 m / 10.000 m / 3000 m steeple chase / 3000 m team / veldlopen / veldlopen team
7 Vlag van Finland Hannes Kolehmainen 1912-1920 4 1 0 5 (m) 5000 m / 10.000 m / marathon / veldlopen / veldlopen team
Vlag van Tsjecho-Slowakije Emil Zátopek 1948-1952 4 1 0 5 (m) 5000 m / 10.000 m / marathon
Vlag van Verenigde Staten Evelyn Ashford 1984-1992 4 1 0 5 (v) 100 m / 4x 100 m
10 Vlag van Verenigde Staten Alvin Kraenzlein 1900 4 0 0 4 (m) 60 m / 110 m horden / 200 m horden / verspringen
Vlag van Verenigde Staten Jesse Owens 1936 4 0 0 4 (m) 100 m / 200 m / 4x 100 m / verspringen
Vlag van Nederland Fanny Blankers-Koen 1948 4 0 0 4 (v) 100 m / 200 m / 4x 100 m / 80 m horden
Vlag van Verenigde Staten Harrison Dillard 1948-1952 4 0 0 4 (m) 100 m / 4x 100 m / 110 m horden
Vlag van Australië Betty Cuthbert 1956-1964 4 0 0 4 (v) 100 m / 200 m / 400 m / 4x 100 m
Vlag van Verenigde Staten Al Oerter 1956-1968 4 0 0 4 (m) discuswerpen
Vlag van Finland Lasse Virén 1972-1976 4 0 0 4 (m) 5000 m / 10.000 m
Vlag van Duitse Democratische Republiek Bärbel Wöckel-Eckert 1976-1980 4 0 0 4 (v) 200 m / 4x 100 m
Vlag van Verenigde Staten Michael Johnson 1992-2000 4 0 0 4 (m) 200 m / 400 m / 4x 400 m
Vlag van Polen Robert Korzeniowski 1996-2004 4 0 0 4 (m) 20 km + 50 km snelwandelen
Vlag van Verenigd Koninkrijk Mo Farah 2012-2016 4 0 0 4 (m) 5000 m / 10.000 m

Meervoudige medaillewinnaars op één onderdeel

Acht mannen en twee vrouwen wonnen drie of meer gouden medailles op ten minste één onderdeel. Al Oerter en Carl Lewis zijn de enigen die vier keer een gouden medaille wonnen.

Olympiër Jaren Medailles Onderdeel
Vlag van Verenigde Staten Ray Ewry 1900, 1904, 1908 Goud Goud Goud
Goud Goud Goud
(m) hoogspringen uit stand
(m) verspringen uit stand
Vlag van Verenigde Staten John Flanagan 1900, 1904, 1908 Goud Goud Goud (m) kogelslingeren
Vlag van Verenigde Staten Al Oerter 1956, 1960, 1964, 1968 Goud Goud Goud Goud (m) discuswerpen
Vlag van Sovjet-Unie Viktor Sanjejev 1968, 1972, 1976 Goud Goud Goud (m) hink-stap-springen
Vlag van Verenigde Staten Evelyn Ashford 1984, 1988, 1992 Goud Goud Goud (v) 4x 100 m
Vlag van Verenigde Staten Carl Lewis 1984, 1988, 1992, 1996 Goud Goud Goud Goud (m) verspringen
Vlag van Tsjechië Jan Železný 1992, 1996, 2000 Goud Goud Goud (m) speerwerpen
Vlag van Polen Robert Korzeniowski 1996, 2000, 2004 Goud Goud Goud (m) 50 km snelwandelen
Vlag van Jamaica Usain Bolt 2008, 2012, 2016 Goud Goud Goud
Goud Goud Goud
(m) 100 m
(m) 200 m
Vlag van Verenigde Staten Allyson Felix 2008, 2012, 2016 Goud Goud Goud (v) 4x 100 m

Medaillespiegel

N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2016.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 335 259 207 801
2 Vlag van de Sovjet-Unie Sovjet-Unie URS 64 55 74 193
3 Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië GBR 55 80 67 202
4 Vlag van Finland Finland FIN 48 36 30 114
5 Vlag van de DDR DDR GDR 38 36 35 109
6 Vlag van Kenia Kenia HEN 30 37 26 93
7 Vlag van Polen Polen POL 25 18 14 57
8 Vlag van Jamaica Jamaica JAM 22 33 21 76
9 Vlag van Ethiopië Ethiopië ETH 22 10 21 53
10 Vlag van Australië Australië AUS 21 26 26 73
11 Vlag van Rusland Rusland RUS 21 19 20 60
12 Vlag van Zweden Zweden SWE 19 21 41 81
13 Vlag van Italië Italië ITA 19 15 26 60
14 Vlag van Duitsland Duitsland GER 18 24 38 80
15 Vlag van Frankrijk Frankrijk FRA 14 26 29 69
16 Vlag van Canada Canada CAN 14 15 31 60
17 Vlag van Duitsland Bondsrepubliek Duitsland FRG 12 14 17 43
18 Vlag van Roemenië Roemenië ROM 11 14 10 35
19 Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije TCH 11 8 5 24
20 Vlag van Cuba Cuba CUB 10 14 17 41
21 Vlag van Hongarije Hongarije HUN 10 12 18 40
22 Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland NZL 10 3 11 24
23 Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika RSA 8 14 6 28
24 Vlag van China China CHN 8 7 12 27
25 Vlag van Griekenland Griekenland GRE 7 12 11 30
26 Vlag van Gezamenlijk team Gezamenlijk team EUN 7 11 3 21
27 Vlag van Japan Japan JPN 7 8 10 25
28 Vlag van Noorwegen Noorwegen NOR 7 5 8 20
29 Vlag van Marokko Marokko MAR 6 5 8 19
30 Vlag van Nederland Nederland NED 6 4 6 16
31 Vlag van Bulgarije Bulgarije BUL 5 8 6 19
32 Vlag van België België BEL 5 5 2 12
33 Vlag van Brazilië Brazilië BRA 5 3 8 16
34 Vlag van de Bahama's Bahama's BAH 5 2 5 12
35 Vlag van Tsjechië Tsjechië CZE 5 1 7 13
36 Vlag van Duitsland Duits eenheidsteam EUA 4 18 8 30
37 Vlag van Algerije Algerije ALG 4 3 2 9
38 Vlag van Puerto Rico Puerto Rico PUR 4 2 4 10
39 Vlag van Ierland Ierland IRL 4 2 1 7
40 Vlag van Mexico Mexico MEX 3 6 2 11
41 Vlag van Wit-Rusland Wit-Rusland BLR 3 5 6 14
Vlag van Spanje Spanje ESP 3 5 6 14
43 Vlag van Kroatië Kroatië CRO 3 1 1 4
Vlag van Litouwen Litouwen LAT 3 1 1 5
45 Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago TTO 2 5 8 15
46 Vlag van Nigeria Nigeria NGR 2 4 7 13
47 Vlag van Argentinië Argentinië ARG 2 3 0 5
48 Vlag van Oekraïne Oekraïne UKR 2 2 13 17
49 Vlag van Tunesië Tunesië TUN 2 2 1 5
50 Vlag van Estland Estland EST 2 1 3 6
51 Vlag van Dominicaanse Republiek Dominicaanse Republiek DOM 2 1 0 3
52 Vlag van Kazachstan Kazachstan KAZ 2 0 2 4
53 Vlag van Oeganda Oeganda UGA 2 0 1 3
54 Vlag van Kameroen Kameroen CMR 2 0 0 2
55 Vlag van Oostenrijk Oostenrijk AUT 1 2 4 7
56 Vlag van Slovenië Slovenië SLO 1 2 1 4
57 Vlag van Bahrein Bahrein BRN 1 1 1 3
Vlag van Colombia Colombia COL 1 1 1 3
59 Vlag van Burundi Burundi BDI 1 1 0 2
Vlag van Ecuador Ecuador ECU 1 1 0 2
Vlag van Grenada Grenada GRN 1 1 0 2
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea KOR 1 1 0 2
Vlag van Gemengd team Gemengd team ZZX 1 1 0 2
64 Vlag van Panama Panama PAN 1 0 2 3
65 Vlag van Mozambique Mozambique MOZ 1 0 1 2
66 Vlag van Luxemburg Luxemburg LUX 1 0 0 1
Vlag van Slowakije Slowakije SVK 1 0 0 1
Vlag van Syrië Syrië SYR 1 0 0 1
Vlag van Tadzjikistan Tadzjikistan TJK 1 0 0 1
70 Vlag van Zwitserland Zwitserland SUI 0 6 2 8
71 Vlag van Denemarken Denemarken DEN 0 4 3 7
72 Vlag van Letland Letland LAT 0 4 1 5
73 Vlag van Namibië Namibië NAM 0 4 0 4
74 Vlag van Chili Chili CHI 0 2 0 2
Vlag van India India IND 0 2 0 2
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka SRI 0 2 0 2
Vlag van Tanzania Tanzania TAN 0 2 0 2
Vlag van Joegoslavië Joegoslavië YUG 0 2 0 2
79 Vlag van Qatar Qatar QAT 0 1 2 3
80 Vlag van Israël Israël ISR 0 1 1 2
Vlag van Chinees Taipei Chinees Taipei TPE 0 1 1 2
Vlag van Venezuela Venezuela VEN 0 1 1 1
83 Vlag van Bohemen Bohemen BOH 0 1 0 1
Vlag van Botswana Botswana BOT 0 1 0 1
Vlag van Ivoorkust Ivoorkust CIV 0 1 0 1
Vlag van Guatemala Guatemala GUA 0 1 0 1
Vlag van Haïti Haïti HAI 0 1 0 1
Vlag van Iran Iran IRI 0 1 0 1
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië KSA 0 1 0 1
Vlag van Senegal Senegal SEN 0 1 0 1
Vlag van Soedan Soedan SUD 0 1 0 1
Vlag van Zambia Zambia ZAM 0 1 0 1
93 Vlag van Turkije Turkije TUR 0 0 3 3
94 Vlag van West-Indische Federatie West-Indische Federatie BWI 0 0 2 2
Vlag van de Filipijnen Filipijnen PHI 0 0 2 2
96 Vlag van Australazië Australazië ANZ 0 0 1 1
Vlag van Barbados Barbados BAR 0 0 1 1
Vlag van Djibouti Djibouti DJI 0 0 1 1
Vlag van Eritrea Eritrea ERI 0 0 1 1
Vlag van Ghana Ghana GHA 0 0 1 1
Vlag van Servië Servië SRB 0 0 1 1
Totaal 979 982 983 2.944