Citroën BX

Citroën BX
Productiejaren	1982-1995
Productieaantal	2.316.234
Uitvoeringen	1.4, 1.6, 1.9, 1.8 TurboDiesel, 1.9D
Voorganger	Citroën GS
Opvolger	Citroën Xantia Citroën ZX
Portaal    Auto

De Citroën BX was een middenklasse automodel van het Franse automerk Citroën. De BX werd in 1982 geïntroduceerd, oorspronkelijk als een aanvulling van het gamma naast de Citroën GSA (de toenmalige middenklasser van het merk). De BX werd ietwat hoger in de markt gepositioneerd. Na 4 jaar - in 1986 - werd de BX de defintieve opvolger van de GSA en verdween voorgaande uit het gamma. De BX was een gezinswagen, die de nadruk legde op degelijkheid, betaalbaarheid en comfort. Kenmerkend voor iedere grote Citroën was de unieke hydropneumatische vering, die ook in de BX standaard aanwezig was. De wagen werd getekend door Marcello Gandini van ontwerpstudio Bertone. (Waarschijnlijk ontworpen voor VOLVO als in volvo tundra, 343 daf77 maar volvo wees het af naar verhalen) De BX was opmerkelijk vormgegeven. De rechte, hoekige lijnen die zowel in het exterieur als het interieur doorgetrokken werden, vormden een radicale trendbreuk met de glooiende, natuurlijke lijnen uit jaren '70.

Bij zijn introductie was de BX een revolutionaire auto, en werd door Carl Hahn - de toenmalige CEO van Volkswagen - omschreven als "in theorie de beste auto."

De BX was een ruime gezinsauto die veel comfort bood aan zijn inzittenden. De XUD-dieselmotoren werden tot de beste in hun soort gerekend, zowel door de goede prestaties als hun betrouwbaarheid. De 1.9 atmosferische diesel van PSA (65pk en later 71 pk) was het populairst. Door de jaren heen zijn er meerdere sportieve versies verschenen van de BX, zoals de BX Sport, de GT, de GTi, en als absoluut topmodel in 1987 de BX GTi 16V die in Nederland de beschikking had over 160 pk.

Er werden zo'n 2,3 miljoen BX'en geproduceerd gedurende de 12 jaar van zijn geschiedenis. De goedkopere modellen in het BX-assortiment werden vanaf 1991 geleidelijk vervangen door de Citroën ZX. De duurdere versies kregen vanaf 1993 een opvolger onder de naam Xantia. Aanvankelijk verkrijgbaar als berline en later ook als break. Daarom werd de BX Break nog een jaar langer geproduceerd.

Ontwikkeling

In 1974 begon de ontwikkeling van wat later de BX zou worden, onder de interne benaming project X. De wagen die men ontwikkelde, zou in de markt gezet worden tussen de GS en de recent geïntroduceerde CX. Na de overname van Citroën door Peugeot, werd project X door de nieuwe directie geherdefinieerd tot project XA. De XA zou op termijn de plaats van de duurdere GS'en in het gamma overnemen, maar zou grotendeels de techniek en motoren uit de GS behouden. De wagen zou leverbaar zijn als berline en als break.

Het ontwerpen van de wagen verliep echter moeizaam. Nadat Robert Opron (de hoofdontwerper van onder andere de Citroën GS, SM en CX) het merk verlaten had, was het een moeilijke opgave voor de ontwerpers van Citroën om met iets vernieuwends te komen. De meeste concepttekeningen kwamen van ontwerpers Luc Louis en Jean Giret. Die laatste was na het vertrek van Opron aangesteld als hoofdontwerper, maar kreeg nooit de bijhorende bevoegdheden.

In 1977 werd Jean-Paul Parayre de nieuwe directeur van PSA (de groep waar Citroën en Peugeot samen deel van uitmaken). Parayre stroomlijnde de werking van de twee zusterbedrijven, door ze elk een duidelijk omlijnde eigen identiteit te geven, door lanceringen van nieuwe modellen op elkaar af te stemmen, en vooral door wagens onderling zoveel mogelijk onderhuidse technische componenten te laten delen. Het gevolg hiervan was dat project XA wederom bijgestuurd moest worden. Project XB zou zowel gloednieuwe motoren als het onderstel delen met een later te introduceren Peugeot.

Daar het ontwerpen van project XB nog steeds niet wilde vlotten, werd er voor het eerst in de geschiedenis van het merk beroep gedaan op een extern bureau om de toekomstige BX vorm te geven. De keuze viel uiteindelijk op het ontwerp van Marcello Gandini, van het Italiaanse Bertone. Die naar waarschijnlijkheid het model oorspronkelijk voor volvo had bedoeld als in Volvo Tundra) en voor Citroën was dit een breuk met het verleden. En doorslag voor het vlotten van de bx. Dit verklaart de slogan die gebruikt werd bij de introductie: 'Voici la nouvelle Citroën." Dit is niet zomaar een nieuwe Citroën, dit is hét nieuwe Citroën. Het definitieve ontwerp zou na slechts 6 maanden gereed zijn. Hoewel een team van Citroën oorspronkelijk instond voor de vormgeving van het interieur, werd ook hier uiteindelijk voor het ontwerp van Gandini gekozen. Enkel de meterbehuizing werd gewijzigd.

Voor zijn introductie werd de BX uitvoerig getest op testbaan van Citroën in La Ferté-Vidame. Voor de naam van de BX werden de letters van project XB omgewisseld, zodat hij in lijn zou liggen met de grote CX en de later te introduceren kleine AX.

Geleverde motoren

Gegevens van de basismodellen:

Benzinemotoren

BX
Type	Motor			Vermogen	Koppel	Overbrenging	0–100 km/h	Topsnelheid	Jaartal
	Inhoud	Cilinders	Kleppen
14	1.360 cm³	4-in-lijn	8V	62 pk	106 Nm	4-bak	15,6 sec	155 km/h	1983 - 1986
14	1.360 cm³	4-in-lijn	8V	63 pk	106 Nm	4-bak	15,6 sec	155 km/h	1986 - 1989
14 E/RE	1.360 cm³	4-in-lijn	8V	72 pk	106 Nm	5-bak	13,5 sec	163 km/h	1983 - 1986
14 E/RE	1.360 cm³	4-in-lijn	8V	72 pk	105 Nm	5-bak	13,5 sec	163 km/h	1986 - 1989
14 Injection/TE/TGE/Deauville	1.360 cm³	4-in-lijn	8V	75 pk	109 Nm	5-bak	13,3 sec	170 km/h	1989 - 1993
16 RE	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	75 pk	123 Nm	5-bak	14,1 sec	165 km/h	1988 - 1989
16 RS/TRS	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	94 pk	135 Nm	5-bak	11,3 sec	176 km/h	1983 - 1986
16 RS/TRS	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	94 pk	135 Nm	5-bak	11,3 sec	176 km/h	1986 - 1988
16 TGI/TZI	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	90 pk	128 Nm	5-bak	11,5 sec	174 km/h	1989 - 1993
16 TRI	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	105 pk	135 Nm	5-bak	10,1 sec	185 km/h	1986 - 1989
19 GT	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	105 pk	158 Nm	5-bak	10,0 sec	185 km/h	1983 - 1986
19 TRS	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	105 pk	158 Nm	5-bak	10,0 sec	185 km/h	1986 - 1988
19 TRS	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	97 pk	147 Nm	5-bak	10,9 sec	180 km/h	1988 - 1989
19 TRI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	103 pk	142 Nm	5-bak	9,9 sec	187 km/h	1986 - 1988
19 TZI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	109 pk	158 Nm	5-bak	10,7 sec	189 km/h	1989 - 1993
19 Sport	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	126 pk	172 Nm	5-bak	8,9 sec	195 km/h	1985 - 1986
19 GTI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	125 pk	170 Nm	5-bak	8,9 sec	198 km/h	1986 - 1989
19 GTI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	122 pk	150 Nm	5-bak	10,9 sec	196 km/h	1989 - 1993
19 GTI 4WD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	122 pk	150 Nm	5-bak	11,2 sec	188 km/h	1989 - 1992
19 GTI 16V	1.905 cm³	4-in-lijn	16V	160 pk	181 Nm	5-bak	7,9 sec	218 km/h	1987 - 1989
19 GTI 16 Valve	1.905 cm³	4-in-lijn	16V	147 pk	166 Nm	5-bak	9,6 sec	213 km/h	1989 - 1982
BX Break
16 RE	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	75 pk	123 Nm	5-bak	14,8 sec	161 km/h	1988 - 1989
16 RS	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	94 pk	135 Nm	5-bak	11,7 sec	170 km/h	1985 - 1988
16 TGI	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	88 pk	128 Nm	5-bak	11,9 sec	170 km/h	1989 - 1994
16 TRI	1.580 cm³	4-in-lijn	8V	105 pk	127 Nm	5-bak	10,8 sec	180 km/h	1986 - 1989
19 TRS	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	105 pk	158 Nm	5-bak	10,5 sec	182 km/h	1985 - 1988
19 TRS	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	97 pk	147 Nm	5-bak	11,6 sec	175 km/h	1988 - 1989
19 TRI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	103 pk	142 Nm	5-bak	10,9 sec	182 km/h	1986 - 1988
19 TZI	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	122 pk	150 Nm	5-bak	11,6 sec	189 km/h	1989 - 1994
19 4WD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	109 pk	158 Nm	5-bak	12,5 sec	178 km/h	1989 - 1992

Dieselmotoren

BX
Type	Motor			Vermogen	Koppel	Overbrenging	0–100 km/h	Topsnelheid	Jaartal
	Inhoud	Cilinders	Kleppen
19 D/TRD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	65 pk	118 Nm	5-bak	15,5 sec	157 km/h	1983 - 1986
19 D/TRD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	71 pk	120 Nm	5-bak	16,3 sec	165 km/h	1986 - 1989
19 TD/TZD/Deauville D	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	71 pk	120 Nm	5-bak	16,3 sec	165 km/h	1989 - 1993
TRD Turbo	1.769 cm³	4-in-lijn	8V	90 pk	180 Nm	5-bak	12,1 sec	180 km/h	1988 - 1989
TZD Turbo	1.769 cm³	4-in-lijn	8V	90 pk	180 Nm	5-bak	12,1 sec	180 km/h	1989 - 1993
BX Break
19 RD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	65 pk	118 Nm	5-bak	16,3 sec	155 km/h	1985 - 1986
19 RD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	71 pk	120 Nm	5-bak	16,8 sec	162 km/h	1986 - 1989
19 TGD	1.905 cm³	4-in-lijn	8V	71 pk	120 Nm	5-bak	16,8 sec	162 km/h	1989 - 1994
TRD Turbo	1.769 cm³	4-in-lijn	8V	90 pk	180 Nm	5-bak	12,6 sec	174 km/h	1988 - 1989
TZD Turbo	1.769 cm³	4-in-lijn	8V	90 pk	180 Nm	5-bak	12,6 sec	174 km/h	1989 - 1994

Gelijkenis met de Volvo Tundra

Volgens een hardnekkig gerucht zou de BX gebaseerd zijn op een conceptmodel dat Marcello Gandini reeds eerder getekend had voor Volvo. Hoewel de Volvo 343 Tundra inderdaad sterke uiterlijke gelijkenissen met de Citroën vertoont, is het verhaal hoogstwaarschijnlijk andersom. De Tundra werd pas in maart 1979 gepresenteerd, nadat Gandini zijn concept voor de BX aan de Citroëndirectie had voorgesteld. Volgens Gandini zelf "werden scherpe, gedefinieerde lijnen hip in autodesign vanaf de tweede helft van de jaren 70. Ze waren het nieuwe handelsmerk van Bertone. Bovendien is het niet verwonderlijk dat wanneer je op een half jaar tijd twee gelijkwaarige auto's moet tekenen, dat ze op elkaar gaan lijken. Al klinkt het natuurlijk niet leuk als je een auto ontwerpt voor een merk als volvo, en je concept de deur wordt gewezen.. "

Verstelbare hoogte: zakken van maximum- tot minimumhoogte

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Citroën BX van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

· ·

Citroën-modellen