Geologisch monument Typelocatie Maastrichtien
.jpg)
Het Geologisch monument Typelocatie Maastrichtien is een geologisch monument in Nederlands Zuid-Limburg in de gemeente Maastricht. Het monument ligt ten zuiden van Maastricht en ten zuiden van Sint Pieter, niet ver van de Maas onder de hoeve en Kasteelruïne Lichtenberg. Deze kasteelruïne staat boven op een kale bergwand die grotendeels resteert als gevolg van het door de ENCI in de ENCI-groeve afgraven van de Sint-Pietersberg, onderdeel van het Plateau van Caestert.
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]In 1798 beschreef Barthélemy Faujas de Saint-Fond het Histoire naturelle de la montagne de Saint-Pierre de Maestricht, waarin hij de natuurlijke historie en de fossielen van de Sint-Pietersberg nauwkeurig beschreef. Het boek werd een standaardwerk en in 1802 in het Nederlands vertaald.[1][2]
In 1849 wees de geoloog André Hubert Dumont de kalksteenwand onder de hoeve Lichtenberg aan als de typelocatie van het Maastrichtien, de laatste tijdsnede in het Laat-Krijt. Hierdoor geniet deze kalkwand internationale bekendheid en werd hij sindsdien door tal van gelogen van over de hele wereld bestudeerd.[1][2]
In 1964 werd er tegen de kalkwand een stellage gebouwd om het hele profiel aan kalksteen te kunnen bemonsteren.[2]
Geologie
[bewerken | brontekst bewerken]In de ontsluiting onder de hoeve Lichtenberg is de Formatie van Gulpen en de Formatie van Maastricht ontsloten. Van boven naar beneden zijn op de typelocatie ontsloten:[2][1]
- löss van het Laagpakket van Schimmert uit de Formatie van Boxtel (Weichselien, Pleistoceen, Kwartair)
- Laagpakket van St. Pietersberg uit de Formatie van Beegden (Cromerien, Pleistoceen, Kwartair)
- Laagpakket van Klimmen uit de Formatie van Tongeren (Tongrien, Oligoceen, Tertiair)
- Formatie van Maastricht (Maastrichtien, Boven-Krijt)
- Formatie van Gulpen (Maastrichtien, Boven-Krijt)
- Formatie van Vaals
Bij het informatiebord aan de voet van de kalkwand onder hoeve Lichtenberg zijn vooral Kalksteen van Gronsveld t/m Kalksteen van Lanaye goed te zien.[2]
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van geologische monumenten in Zuid-Limburg
- Lithostratigrafie van het Boven-Krijt en Danien in Zuid-Limburg
-
Bord geologisch monument voor kalkwand. Ter hoogte van de houten planken: Horizont van ENCI. Ter hoogte bovenzijde bovenste ingang: Horizont van Sint Pieter. Onder het geel onder de bovenste ingang: Horizont van Lichtenberg. -
Geologische doorsnede van de ENCI-groeve -
Schematisch profiel door de ENCI-groeve -
Profiel met boring
.jpg)
.png)
- Bioklasten-stratigrafie of ecozonatie voor het krijt (Santoniaan - Campaniaan - Maastrichtiaan) van Zuid-Limburg en oostelijk België, P.J. Felder, 2001
- ↑ a b c Krijt van Zuid-Limburg, serie Geologie van Nederland, W.M. Felder, P.W. Bosch, Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO, 2000, ISBN 90-6743-710-7
- ↑ a b c d e Geologische monumenten in Zuid-Limburg (cd-rom), P.W. Bosch, W.M. Felder, Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO, 1999
