Naar inhoud springen

Iris (trein)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Iris
TEE Iris in Zürich 1979
TEE Iris in Zürich 1979
Soort

Trans Europ Express (TEE) (1974–1981)/ InterCity (IC) (1981–1987)/ EuroCity (EC) (1987 -)

Land(en) Vlag van Zwitserland Zwitserland /

Vlag van Frankrijk Frankrijk / Vlag van Luxemburg Luxemburg / Vlag van België België

Eerste rit 28 mei 1974
Spoorwegmaatschappij(en)
Huidige SBB /

NMBS

Treindienst
Startpunt Zürich HB
Eindpunt Brussel Zuid/midi
Technische gegevens
Spoorwijdte 1435 mm
Elektrificatie 3000 V = / 15 kV 16 2/3 Hz / 25 kV 50 Hz
Routekaart
TEE Iris 1974
TEE Iris 1974
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer
Iris in het station van Luxemburg op 10 juni 1991
De Iris op 12 september 1987 in Luxemburg

De Iris was een Europese internationale trein voor de verbinding Brussel - Zürich. De Iris is, net als tegenligger Edelweiss, genoemd naar een plaatselijke bloem. De Gele lis (Iris) was wijdverspreid in de Zenne-vallei waar Brussel in ligt. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gebruikt de iris sinds 1991 als embleem.

De Iris is in 1974 aan het TEE-net toegevoegd toen de TEE Edelweiss werd ingekort tot Brussel. Het betreft de "spiegel" van de Edelweiss. De capaciteit op de route tussen de Europese instellingen (Brussel, Luxemburg en Straatsburg) werd hiermee verdubbeld. De Iris vertrok 's morgens uit Brussel en 's middags uit Zürich, terwijl de Edelweiss 's morgens uit Zürich vertrok en 's middags uit Brussel.

Toen in 1987 het EuroCity-net van start ging, waarin ook tweedeklasrijtuigen zijn toegestaan, is de Iris daarin opgenomen. De Iris reed sindsdien met Belgische rijtuigen van en tot Bazel.

Trans Europ Express

[bewerken | brontekst bewerken]

Rollend materieel

[bewerken | brontekst bewerken]

De treindienst werd vanaf mei 1974 tot 30 mei 1981 verzorgd door de meersysteemtreinstellen van de SBB.

Route en dienstregeling

[bewerken | brontekst bewerken]

Op 28 mei 1974 kwam de TEE Iris in dienst die met een spiegelbeeldige dienstregeling ten opzichte van de Edelweiss ging rijden. De Iris uit Zürich kreeg nummer TEE 92 en uit Brussel TEE 91. De Edelweiss uit Zürich kreeg nummer TEE 90 en uit Brussel TEE 93.

TEE 91 TEE 93 land station km TEE 90 TEE 92
07:01 16:13 Vlag van België België Brussel Zuid 0 14:04 22:34
Vlag van België België Brussel Noord 6
Vlag van België België Brussel Leopoldswijk 13
Vlag van België België Namur 68
Vlag van België België Arlon 206
Vlag van Luxemburg Luxemburg Luxembourg 233
Vlag van Frankrijk Frankrijk Thionville 266
Vlag van Frankrijk Frankrijk Metz Ville 296
Vlag van Frankrijk Frankrijk Strasbourg-Ville 455
Vlag van Frankrijk Frankrijk Colmar 520
Vlag van Frankrijk Frankrijk Mulhouse 561
Vlag van Zwitserland Zwitserland Basel 595
13:54 23:11 Vlag van Zwitserland Zwitserland Zürich 683 07:05 15:37

Vanaf 27 mei 1979 werd door TEE 92 ook gestopt in Baden. Op 30 mei 1981 is de Iris overgeschakeld op getrokken rijtuigen, zowel eerste als tweede klas.

Omdat de trein door de toevoeging van tweedeklasrijtuigen niet meer aan de TEE-eisen voldeed is de dienst voortgezet als IC 394, 395. De trein was samengesteld uit SBB Eurofima Z1-rijtuigen.

De Iris werd op 31 mei 1987 met de nummers EC 94 (Chur - Brussel) en EC 95 (Brussel - Chur) in het EuroCity-net opgenomen. Hierbij werd dezelfde route aangehouden als de Intercity. Later zijn de treinnummers met twee verhoogd.

Route en dienstregeling

[bewerken | brontekst bewerken]
EC 96 land station km EC 97
10:23 Vlag van Zwitserland Zwitserland Chur 0 21:49
10:34 Vlag van Zwitserland Zwitserland Landquart 14 21:35
**:** Vlag van Zwitserland Zwitserland Maienfeld 19
**:** Vlag van Zwitserland Zwitserland Bad Ragaz 21
Vlag van Zwitserland Zwitserland Sargans 27
**:** Vlag van Zwitserland Zwitserland Ziegelbrücke 60
**:** Vlag van Zwitserland Zwitserland Pfäffikon 83
**:** Vlag van Zwitserland Zwitserland Wädenswil 93
11:50 Vlag van Zwitserland Zwitserland ZürichHB 117 19:45
12:16 Vlag van Zwitserland Zwitserland Baden (Aargau) 139 **:**
Vlag van Zwitserland Zwitserland Lenzburg 154 **:**
Vlag van Zwitserland Zwitserland Aarau 166 **:**
Vlag van Zwitserland Zwitserland Sissach 184 **:**
Vlag van Zwitserland Zwitserland Liestal 191 **:**
13:06 Vlag van Zwitserland Zwitserland Basel 205 18:25
Vlag van Frankrijk Frankrijk Mulhouse 239
Vlag van Frankrijk Frankrijk Colmar 280
14:44 Vlag van Frankrijk Frankrijk Strasbourg-Ville 345 17:08
16:02 Vlag van Frankrijk Frankrijk Metz Ville 504 15:40
16:24 Vlag van Frankrijk Frankrijk Thionville 534 15:22
16:49 Vlag van Luxemburg Luxemburg Luxembourg 567 14:49
17:18 Vlag van België België Arlon 594 14:30
**:** Vlag van België België Libramont
18:37 Vlag van België België Namur 732 13:12
19:10 Vlag van België België Brussel Leopoldswijk 787 12:38
19:20 Vlag van België België Brussel Noord 794 12:28
19:26 Vlag van België België Brussel Zuid 800 12:20

Op 14 maart 2016 werd bekendgemaakt dat de EuroCity-treinen Iris en Vauban geschrapt zouden worden.[1] De laatste jaren vertrok de trein vanuit Bazel in plaats van Zurich en werden er veel stops in kleine plaatsen toegevoegd waardoor de reistijd tussen Bazel en Brussel was opgelopen tot meer dan zeven uur. De laatste treinen stopten naast de klassieke stops ook in Ottignies, Gembloux, Ciney, Marloie, Jemelle, Libramont, Marbehan in België en Sélestat in Frankrijk.

De NMBS was, net als de CFL, voorstander om de trein te behouden, maar de afwerking van de hogesnelheidslijn LGV Est tussen Parijs en Straatsburg maakte het behoud van de trein niet langer interessant voor de andere partner(s). Ter vervanging komt er een hst-verbinding Brussel - Straatsburg via Parijs. Via de hogesnelheidslijnen wordt de reistijd naar Straatsburg twee uur korter. Vanuit Straatsburg is Zwitserland te bereiken. Om het verlies van de EuroCity op de lijn Brussel - Luxemburg op te vangen rijden er twee extra Intercity's tussen beide steden.