Kubus (ruimtelijke figuur)

Hexaëder Kubus Zesvlak
Type	platonisch lichaam
Zijden	vierkanten
Zijvlakken	6
Hoekpunten	8
Ribben	12
Zijvlakken per hoekpunt	3
Ribben per zijvlak	4
Duaal veelvlak	achtvlak
Opengesneden zesvlak
De vijf regelmatige veelvlakken of platonische lichamen zijn: viervlak · kubus · regelmatig achtvlak · regelmatig twaalfvlak · regelmatig twintigvlak

Een kubus of (regelmatige) hexaëder is een regelmatig veelvlak, een zesvlak waarvan de zijvlakken vierkanten zijn. De kubus is een van de vijf platonische lichamen, die reeds beschreven zijn door Plato.

Een kubus is een bijzonder geval van een balk. Kubussen van gelijke grootte kunnen dus net als identieke balken zonder tussenruimten gestapeld worden in de vorm van een balk.

Eigenschappen

Een kubus is een balk met gelijke ribben en heeft daarom zes vierkante zijvlakken, twaalf ribben en acht hoekpunten.

De inhoud $V$ van een kubus wordt berekend met de formule $V=l^{3}$ waarbij $l$ de lengte van een ribbe is.

De oppervlakte $O$ van een kubus wordt berekend met $O=6\times {l}^{2}$ waarbij $l$ weer de lengte van een ribbe is.

De lengte $d$ van een lichaamsdiagonaal van een kubus wordt berekend met de formule $d={\sqrt {3}}\times l$, met $l$ als de lengte van een ribbe. Deze formule kan worden afgeleid door de stelling van Pythagoras twee keer toe te passen.

Een kubus heeft octahedrale symmetrie.

Gebruik dagelijks leven

Drie kubusvormige dobbelstenen

Rubiks kubus

De kubus komt in het dagelijks leven minder vaak voor dan een rechthoekig blok met verschillende zijden.

De vorm wordt gebruikt voor bijvoorbeeld de dobbelsteen. Het voordeel van het gebruik van een kubus als dobbelsteen is het feit dat een kubus een regelmatige veelvlak is, wat ervoor zorgt dat de kans dat een (zuivere) dobbelsteen op een vakje komt, voor ieder vakje gelijk is. Een ander voordeel is dat het duidelijk is welk vakje 'boven' komt te liggen (in stilstand); bij een regelmatig veelvlak als de tetraëder is dit niet zo. In ieder geval is de kubus het regelmatig veelvlak met het kleinste aantal zijden, waarbij één der vlakken boven ligt. Het eerstvolgend regelmatige veelvlak waarbij één der vlakken boven ligt, is de octaëder (achtvlak).

Een bekende puzzel is de Rubiks kubus.

Zie ook

• Eenheidskubus
• Isoperimetrisch quotiënt
• Ka'aba, een grote stenen structuur in de vorm van een kubus
• Kubuswoningen (Helmond)
• Kubuswoningen (Rotterdam)

Mediabestanden

Zie de categorie Cubes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.