Naar inhoud springen

Mond (orgaan)

Zoek dit woord op in WikiWoordenboek
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Arjuno3 (overleg | bijdragen) op 4 feb 2020 om 18:45. (Wijzigingen door 2001:1C03:4B08:E700:1974:618F:766A:C78C (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Nieuwsgierige Gebruiker)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

De mond is een orgaan in de vorm van een holte in het hoofd van mensen en de kop van de meeste dieren, naast de neus en oren. Deze lichaamsholte vormt de hoofdingang van het maag-darmstelsel; al het voedsel en alle drank die het lichaam binnenkomt passeert als eerste de mond.

Menselijke mond

De mond wordt aan de buitenzijde door de lippen begrensd. Met name door de lippen kan de menselijke mond op zich als een sensueel orgaan worden ervaren.
Zie Mond (mens) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Er zijn zowel duidelijke overeenkomsten als belangrijke verschillen tussen mensen en andere zoogdieren wat betreft anatomie en functie van de mond. De rol die de menselijke mond speelt in het voortbrengen van gesproken taal is vergelijkbaar met de manier waarop veel zoogdieren geluid via hun homologe lichaamsdeel voortbrengen. Ook de rol van de mond bij de ademhaling en in het digestief systeem is bij dieren hetzelfde, evenals de anatomische bouw. Helemaal uniek aan de menselijke mond is alleen het lippenrood.[bron?]

Dierenrijk

De snavel van een eend is homoloog aan de menselijke mond.
Open muil van een leeuw. Dit orgaan is homoloog aan de mond bij mensen.

Bij dieren wordt het met de menselijke mond homologe orgaan soms ook de mond genoemd. Naargelang het soort dier (zoogdier, reptiel, vis,vogel, arthropode, enz.) wordt echter meestal gesproken van een bek (o.a. bij vissen), muil (zoogdieren en reptielen), snavel (vogels) of mondwerktuig (insecten). Er zijn echter ook diersoorten waarbij het met de mond homologe orgaan ontbreekt, zoals lintwormen.

Mond vs anus

Een gemeenschappelijk kenmerk van alle gewervelden is dat de mond/bek/snavel e.d. de eerste uitwendige opening vormt van het spijsverteringsstelsel, dus de ingang voor alle voedsel en drank, terwijl de anus de tweede uitwendige opening hiervan is, ofwel de uiteindelijke uitgang. Bij Protostomia ontwikkelt gedurende de embryonale fase het eerste uiteinde zich tot de ingang (de mond) en het tweede zich tot de uitgang (de anus). Bij Deuterostomia ofwel nieuwmondigen is de ontwikkeling precies andersom.

Zie de categorie Mouths van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.