Realityserie
Een realityserie of realitysoap is een televisieprogramma waarin niet geacteerd wordt maar waarin de kijker de 'realiteit' kan volgen.
Het is daardoor een mengeling van een documentaire en een soap. Ligt de nadruk op het eerste element en het spel (zoals in De Mol of Peking Express) dan spreekt men eerder van een realityserie, ligt de nadruk meer op de menselijke interactie dan noemt men het al gauw een (reality)soap.
Geschiedenis
Televisieprogramma's waarin mensen gefilmd worden in een ongeregisseerde situatie zijn al zo oud als de televisie zelf. In 1948 startte de Amerikaan Allen Funt zijn komisch programma Candid Camera, waarin de reactie van mensen in een bepaalde situatie gefilmd werd met een verborgen camera. Soortgelijke programma's verschenen ook elders in de wereld, zoals in Nederland het programma Poets en Bananasplit.
De eerste realitysoap was de serie An American Family op de Amerikaanse zender PBS, waarvan 12 afleveringen werden uitgezonden in 1973, over een gezin in echtscheiding. Een jaar later verscheen er in het Verenigd Koninkrijk een soortgelijk programma, The Family, over het arbeidersgezin Wilkins in Reading. Realityseries kwamen op tegen het eind van de jaren 80. Het programma Cops, voor het eerst uitgezonden in 1989, volgde politieagenten tijdens hun dagelijkse jacht op criminelen. Het KRO-programma Nummer 28 startte met een concept waarin een groep wildvreemden gedurende een langere periode bij elkaar gebracht werden, om daarna te volgen wat er zich in de groep zou afspelen.
Een van de bekendste realitysoaps was echter Big Brother (uit 1999, van Endemol). Mensen werden in dit programma tezamen in een huis opgesloten, en 24 uur per dag gevolgd door camera's. Na het wereldwijde succes van deze serie ontstond er een hausse van programma's in dit genre.
In andere voorbeelden van realitysoaps worden bekende mensen met de camera gevolgd, of gaat er een camerateam mee met mensen met een bepaald beroep (zoals parkeerwachters, politieagenten of een ambulanceteam, maar ook zeevissers enz.). Een ander voorbeeld is de Amsterdamse realitysoap West Side van de zender AT5. Het scenario hiervan ligt in hoofdlijnen vast, maar wordt gedurende de draaiperiode aangepast. De acteurs krijgen per draaidag het scenario te zien, zodat ze niet weten wat er in latere afleveringen verder gaat gebeuren.
Kritiek
Realitytelevisie wordt vaak bekritiseerd omdat deelnemers zich vaak laten gebruiken door de televisiemakers om spectaculaire televisie te maken. Voorbeelden zijn dat kandidaten in programma's als Big Brother en Temptation Island gebruikt werden om gedrag uit te lokken dat hogere kijkcijfers genereerde, maar waar ook de relaties en reputaties van de betrokkenen mee op het spel kwamen te staan. Vaak werd er alcohol aan de deelnemers gegeven wat tot promiscue gedrag leidde. In 2011 schreef Barbara Kuipers, een voormalig medewerker van realityprogramma's, een boek over de manipulaties bij het tot stand komen van realityprogramma's.[1]
Voorbeelden
- 't Is hier fantasties
- Adieu BZN
- Can't Buy Me Love
- Dat zal ze leren! (Nederland), Dat zal ze leren! (Vlaanderen), en (ook in Vlaanderen) het Engelse origineel That'll Teach 'Em
- De Bus
- De Gouden Kooi
- Nummer 28
- Op z'n Hollands
- Secret Story
- The Hills
- Tros Wanted
- Two-A-Days
- West Side
- Hogan Knows Best
- Keeping Up with the Kardashians
Spelformats
- Big Brother
- De Mol (Vlaanderen) en Wie is de Mol? (Nederland)
- Expeditie Robinson (Nederland en Vlaanderen)
- Fighting with the stars
- Peking Express
- Temptation Island
- Utopia/Utopia 2
- House of Talent
Soapy
- Patty's Posse
- De Bauers
- De Pfaffs
- De Planckaerts
- Gewoon Jan Smit
- Het leven zoals het is
- Oh Oh ...
- Operation Repo
- The Osbournes
- Barbie's bruiloft
- In Love with Sterretje
- Boer zkt Vrouw (Vlaanderen) en Boer zoekt Vrouw (Nederland)
- De Roelvinkjes
- Jersey Shore (uit de VS)
- Geordie Shore (uit het VK)
- Chateau Meiland
Zie ook
- ↑ demorgen.be - Reality-televisie is vaak allesbehalve realistisch
· 
· 