Riffijns
| Riffijns (Tarifit) | ||||
| Gesproken in | Marokko, met minderheden in Algerije, Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Spanje en de Verenigde Staten | |||
| Sprekers | c.a. 6,4 miljoen
|
|||
| Rang | onbekend | |||
| Taalfamilie | *Afro-Aziatisch
|
|||
| Varianten | ▪ Westelijk-Riffijns ▪ Centraal-Riffijns ▪ Oostelijk-Riffijns |
|||
| Alfabet | Tifinagh, Arabisch en Latijns | |||
| Officiële status | ||||
| Officieel in |  Marokko (erkende minderheidstaal) |
|||
| Taalorganisatie | geen | |||
|
||||
.svg){kind=small}
Het Riffijns, ookwel Tarifit, Tarifiet of Tmazight genoemd, is een taal dat gesproken wordt door mensen in het noorden van Marokko, voornamelijk in de Rif. De lokale bevolking identificeert zich dan ook als Riffijn, oftewel "Arifi" (meervoud: "Irrifiyen").
Het Riffijns behoort tot de Berbertalen en maakt deel uit van de Zenatitalen, een talengroep met in totaal 12 talen en dialecten gesproken in Algerije, Marokko, Libië en Tunesië.
Wereldwijd zijn er ongeveer 6,4 miljoen sprekers.
Inhoud
Verspreiding binnen Marokko[bewerken]
Het Riffijns wordt voornamelijk gesproken in de noordelijke steden van Marokko. De taal wordt gesproken door ongeveer 3 miljoen mensen in steden zoals:
- Al Hoceima (en omgeving)
- Izemmouren ( en omliggende dorpen)
- Nador (en omgeving)
- Imzouren ( en omliggende dorpen)
- Bni Bouayach (en omliggende dorpen)
- Temsamane (en omliggende dorpen)
- Tighanimine
- Al Aâroui
- Selouane
- Beni Ansar
- Midar
- Bouayar
- Driouch
- Berkane
- Targuist
- Aknoul
Het Riffijns wordt ook nog gesproken door kleinere groepen (ongeveer 1,5 miljoen) in:
- Tetouan (vooral in Boussafou en Boujarah)
- Tanger (vooral in Bni Makada en Ahlan)
- Chefchaouen
- Ksar-el-Kebir
- Ksar-es-Sghir
- Larache
- Asilah
- Oujda
- Taza
- Taourirt
- Casablanca
- Fes
Alfabet[bewerken]
Het alfabet van het Riffijns is, zoals alle andere Amazighische talen het Tifinagh, maar daarnaast worden het Arabische en Latijnse alfabet ook gebruikt.
Dialecten[bewerken]
Het Tarifit bestaat uit drie dialecten die nauwelijks van elkaar verschillen, namelijk:
- het westelijk-Riffijnse dialect (Ait Waryaghar, Ibaqouyen, Ait Ammarth en Ait Yetteft): Al Hoceima, Imzouren, Beni Bouayach en omgeving.
- het centraal-Riffijnse Dialect (Igzenayen, Ait Touzine, Ait Temsaman, Iqeraiyen, Ait Uricec, Tafersite, Ait Saïd, Ibdarsen en Ait Buyahyi): Nador, Temsamane, Midar en omgeving.
- het oostelijk-Riffijnse dialect (Ikebdanen en Ait Iznassen): Zaio, Aklim en Berkane.
Verspreiding buiten Marokko[bewerken]
Het Tarifit (Riffijns) is de moedertaal van ongeveer 4,5 miljoen Riffijnse Marokkanen en van ongeveer 1,5 miljoen Marokkanen in Europa. Deze groep is vooral te vinden in Nederland, België, Frankrijk, Spanje en Duitsland. Verder is er nog een kleine groep Riffijnen in Algerije. Deze wonen in Tlemcen en Oran.
Arabisering[bewerken]
De taal is al sinds 1956 onderhevig aan arabisering. Het zal een vraag zijn hoelang de taal stand houdt tegen de Arabisering. Sinds 1956 zijn veel van oudsher Riffijns-sprekende gebieden gedeeltelijk gearabiseerd zoals de stammen Ait Buyahyi en Ait Stut nabij Nador en de stammen Icebdanen en de Ait Iznassen. De laatstgenoemde stam heeft te kampen met de hevigste arabisering van alle Riffijns-sprekende stammen.
Ook (van oudsher) Riffijnse steden krijgen het steeds meer te verduren. Bij steden zoals Taza, Taourirt, Oujda spreekt de meerderheid haast geen Riffijns meer.
 |
Zie de Wikipedia-test in het Riffijns op de Wikimedia Incubator |
