Salomo: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Soczyczi (overleg | bijdragen)
informatie verplaatst en gewikificeerd
Regel 34: Regel 34:
In de [[archeologie]] van Israël zijn tot nu toe weinig sporen van Salomo's regering gevonden, wat waarschijnlijk te wijten is aan de vele verwoestingen en wederopbouwperiodes, waarbij oud bouwmateriaal hergebruikt werd, die bijna alle plaatsen en steden in Israël hebben ondergaan in de 3000 jaar sinds Salomo.
In de [[archeologie]] van Israël zijn tot nu toe weinig sporen van Salomo's regering gevonden, wat waarschijnlijk te wijten is aan de vele verwoestingen en wederopbouwperiodes, waarbij oud bouwmateriaal hergebruikt werd, die bijna alle plaatsen en steden in Israël hebben ondergaan in de 3000 jaar sinds Salomo.


==Salomo in andere culturen==
In [[Iran]] zijn verschillende bouwwerken die aan Salomo referen. Bekend is het [[werelderfgoed]] [[Takht-E Soleyman|De troon van Salomo]].
In [[Iran]] zijn verschillende bouwwerken die aan Salomo referen. Bekend is het [[werelderfgoed]] [[Takht-E Soleyman|De troon van Salomo]]. De groene ster op de [[Marokkaanse]] vlag is een verwijzing is naar het zegel van Salomo.


In het [[christendom]] wordt de regering van Salomo en de voorspoed die er toen was wel gezien als een voorafschaduwing van de regering van de [[Messias]] tijdens het [[1000-jarige rijk]].
In het [[christendom]] wordt de regering van Salomo en de voorspoed die er toen was wel gezien als een voorafschaduwing van de regering van de [[Messias]] tijdens het [[1000-jarige rijk]].




{| align="center" cellpadding="2" border="2"
{| align="center" cellpadding="2" border="2"
Regel 45: Regel 48:
Opvolger [[koninkrijk Israël]]: <br>'''[[Jeroboam]]'''
Opvolger [[koninkrijk Israël]]: <br>'''[[Jeroboam]]'''
|}
|}

Ook nog even vermelden dat de groene ster op de [[Marokkaanse]] vlag een verwijzing is naar de zegel van Salomo.


== Noten ==
== Noten ==

Versie van 20 jun 2008 12:52

Koning Salomo op een afbeelding in een negende-eeuwse bijbel
Koning Salomo. Illustratie uit de Perzische Sjahnama

Koning Salomo (Hebreeuws: שלמה) van Israël was een zoon die David bij Bathseba had. Hij werd op haar aandringen Davids troonopvolger. Shlomo (de Hebreeuwse naam van Salomo), regeerde volgens de bijbelse geschriften van ongeveer 970 v.Chr. tot 930 v.Chr. en bouwde volgens de Hebreeuwse Bijbel de eerste Joodse Tempel.

Wijsheid

Salomo (Salomon of Solomon; Sulayman in de Arabische traditie) staat bekend vanwege zijn wijsheid, wat onder meer blijkt uit zijn vermogen recht te spreken - bijvoorbeeld het beroemde salomonsoordeel. De Bijbelboeken, Prediker, Spreuken - die tot de wijsheidliteratuur worden gerekend -, alsmede het Hooglied, worden traditioneel beschouwd als van de hand van Salomo, al wordt door velen tegenwoordig aangenomen dat de boeken een latere (2e - 3e eeuw v.Chr.) compilatie zijn van verschillende geschriften die in omloop waren. Overigens kunnen onder deze bundels heel goed originele geschriften van Salomo zijn geweest maar werd zijn naam aan de hele compilatie gegeven. Ook bij de naburige beschavingen van Egypte en Mesopotamië deden dergelijke wijsheidsgeschriften de ronde. Een bekende Egyptische bundel wijze spreuken wordt toegeschreven aan farao Ramses I.

Regering en bouwactiviteit

Tijdens de regering van Salomo was het de Gouden Eeuw van het oude Israël. Het rijk strekte zich uit van Egypte tot de Eufraat en van de zee tot diep in het huidige Jordanië. Gedurende zijn regering was er geen oorlogsvoering nodig en konden de bewoners zich wijden aan de winstgevende tussenhandel via de vele handelswegen die door Israël en Jeruzalem liepen. Salomo sloot in 965 v.Chr. een handelscontract met koning Hiram van Tyrus, en bestelde bij hem materiaal en vaklui voor het opzetten van een vloot aan de Rietzee, waarop Hiram personeel plaatste met ervaring.[1] Bij Eilat (vroeger: Elot) was de werf van de schepen voor Salomo. In samenwerking met zijn bondgenoot Hiram van Tyrus breidde Salomo daarna ook de scheepvaart en handel op de Middellandse Zee en de Rode Zee uit. Volgens sommige legendarische verhalen gingen op deze reizen vele Israëlieten mee als scheepsbemanning en als kooplieden die zich vaak ook vestigden op verre handelsposten zoals in Tharsish, Libië, Etrurië en Ophir (wat misschien het huidige Jemen was). Zo begon er al een soort vrijwillige Diaspora 500 jaar voor de latere val van Jeruzalem door de Babyloniërs.

Op het laatst van zijn leven kwam hij, onder meer door de invloed van zijn vele heidense vrouwen en buitenlandse bezoekers, tot 'afgoderij', of tenminste tot het gedogen daarvan, hetgeen in de ogen van steile joden bijna even erg was. Om die reden voorspelden de profeten van God zijn nageslacht zware tijden en de spoedige ondergang van de eenheidsstaat. Na zijn dood eindigde de gouden eeuw voor Israël en brak bijna onmiddellijk een burgeroorlog uit. De noorderlingen (eigenlijke Israëlieten) vroegen Salomo's opvolger Rehabeam belastingvermindering, maar tevergeefs. Zij scheidden zich daarop af, wat uitdraaide op de splitsing van het eerste rijk in de koninkrijkjes Juda en Israël. Tijdens de onrust en instabiliteit die daarop volgde, begonnen ook weer de overvallen en invasies van de buurlanden, die al in de tijd van de Richteren gebruikelijk waren. Tenslotte maakten de Assyriërs en Babyloniërs een eind aan Israël en Juda als zelfstandige naties. Tot aan de stichting van de moderne staat Israël hadden de joden geen sterk en onafhankelijk thuisland meer.

De eerste tempel in Jeruzalem

Salomo keerde zich van het traditionele nomadische bestaan af[2] en bouwde, tegen de bezwaren van de profeten in[3], de eerste joodse tempel aldus de Bijbel. Zijn vader David wou hier al mee beginnen maar God zou, bij monde van de profeet Nathan [4], hem dit niet hebben toegestaan. Salomo kreeg wel toestemming voor de bouw en deed daarvoor beroep op geschoolde bouwmeesters, metselaars en kunstenaars. Ook vakarbeiders liet hij uit Fenicië komen. Zo bestelde hij bij Hiram (een 'bekwaam metaalbewerker uit Tyrus')[5] een aantal metaalbewerkers. Zij maakten voor hem twee bronzen zuilen, twee bronzen kapitelen, een vlechtwerk van snoeren in kettingvorm, rijen granaatappels, een grote 'zee' van gegoten metaal op twaalf bronzen runderen, tien bronzen onderstellen met ingedreven reliëfs, tien bronzen bekkens, veel potten, bestek en offerschalen. Dit alles diende om de tempel in te richten voor gebruik. De tempel werd ingewijd met de bede: "Geef regen op het land, dat Gij Uw volk ten erfdeel geschonken hebt" (I.Kon.8:36). De beschrijving van de tempel zelf in de Bijbel is redelijk globaal waarmee men een algemeen beeld krijgt van de opzet maar mist architectonische precisie, zodat er voor afbeeldingen en modellen verschillende interpretaties mogelijk zijn.

Archeologische opgravingen elders in Palestina en Syrië tonen aan hoe tempels in die tijd naar oudere Kanaänietische voorbeelden gebouwd werden, zoals die van Baäl-Hadad in Hasor, die als voorbeeld zou hebben gediend.[6][7] Deze bestond uit drie kamers. Het heilige der heiligen lag op het noorden, een kamer van ca. 13 bij 9 meter, met een diepe nis in de noordmuur. Daarvoor lag de grote zaal met het portaal ervoor. In het portaal stonden twee zuilen voor de ingang naar de grote zaal. Salomo's tempel was echter oost-west georiënteerd, en bevatte de Ark van het verbond, mogelijk met enkele bewakende cherubim en de grote bronzen slang.

Bouwwerken in andere steden

Onder Salomo werd niet alleen in Jeruzalem gebouwd, maar werd bijvoorbeeld ook de stad Megiddo herbouwd en versterkt met solide muren en met een typisch nieuw driedubbel poortcomplex, dat overigens door archeologen gesitueerd wordt in de 11e eeuw v.Chr.. In Hazor en in Gezer dateert uit dezelfde tijd een kazematmuur met telkens een gelijkaardig poortcomplex.

De keerzijde van de glorie die Salomo zijn land bracht waren de zware belastingen die hij hief om zijn vele bouwprojecten en zijn extravagante levensstijl te bekostigen. Zo zou hij een groot liefhebber van vrouwen zijn geweest die ereen uitgebreide harem op nahield. Salomo had, steeds aldus de Bijbel, zevenhonderd vrouwen en driehonderd bijvrouwen. Deze 'verzamelwoede' werd streng afgekeurd door de toenmalige profeten en ook de Tenach verbiedt de veelwijverij, wat erop wijst dat Salomo nog sterk met de oude Kanaänitische religie gelieerd was. De tempel was aanvankelijk ook niet alleen voor Jahweh bedoeld, ook andere goden werden er nog een hele tijd vereerd, zoals Dumuzi. Hij werd trouwens ingewijd met de bede: "Geef regen op het land, dat Gij Uw volk ten erfdeel geschonken hebt",[8] een toespeling op de eigenschappen van Baäl als regengod en god van de vruchtbaarheid.[9]

Op geen enkele plaats in Palestina is archeologisch materiaal gevonden dat zou wijzen op de bijbelse 'rijkdom van Salomo's hof'. Alles in de Bijbel klinkt wat dat betreft sterk overdreven: zijn wijsheid, zijn rijkdom, zijn vrouwen, bijvrouwen, zelfs de bouw van de tempel (een betrekkelijk klein bouwwerk).[10]

De Stallen van Salomo

De zogenaamde 'Stallen van Salomo' in Megiddo waren volgens archeologen geen paardenstallen, maar waarschijnlijk vooral voorraadmagazijnen. Ze dateren uit latere tijd en zouden rond 850 v.Chr. door Achab gebouwd zijn en niet door Salomo. Ook het watertoevoersysteem met diepe grote schacht en trappen, evenals datzelfde in Hazor zou door dezelfde koning zijn gebouwd, aldus Yadin.[11] Hazor is volgens archeologen wel herbouwd in de tijd van Salomo (11e eeuw v.Chr.) Stratum X toont een versterkte stad met kazematmuur (dubbele muur met kamers), met ook een typische Salomo poort. Tussendoor zijn er lagen die sporen van nomadisch verblijf aangeven.[12] Ook Megiddo blijkt herbouwd in de tijd van Salomo en versterkt met solide muren en een driedubbel poortcomplex.[13]

Latere invloed van Salomo's regering

In de Arabische en Perzische literatuur zijn nog vele verhalen overgeleverd over de wijsheid, rijkdom en magische krachten die Salomo (Suleiman) bezeten zou hebben.

In de archeologie van Israël zijn tot nu toe weinig sporen van Salomo's regering gevonden, wat waarschijnlijk te wijten is aan de vele verwoestingen en wederopbouwperiodes, waarbij oud bouwmateriaal hergebruikt werd, die bijna alle plaatsen en steden in Israël hebben ondergaan in de 3000 jaar sinds Salomo.

Salomo in andere culturen

In Iran zijn verschillende bouwwerken die aan Salomo referen. Bekend is het werelderfgoed De troon van Salomo. De groene ster op de Marokkaanse vlag is een verwijzing is naar het zegel van Salomo.

In het christendom wordt de regering van Salomo en de voorspoed die er toen was wel gezien als een voorafschaduwing van de regering van de Messias tijdens het 1000-jarige rijk.


Voorganger:
David
Verenigd koninkrijk Israël Opvolger koninkrijk Juda:
Rechabeam

Opvolger koninkrijk Israël:
Jeroboam

Noten

  1. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, pp. 144-145
  2. Michaël Kerrigan e.a., Midden-Oosterse Mythen, De eerste Heldendichten, p. 104
  3. II.Sam.7:5-7:
  4. II.Sam.7:5-7 :"Heb Ik ooit een van de stamhoofden van Israël gesproken: Waarom bouwt ge Mij geen huis van cederhout?"
  5. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, p. 144
  6. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, p. 140 (dr. Yigael Yadin)
  7. Midden-Oosterse Mythen, p. 104
  8. I.Kon.8:36
  9. Midden-Oosterse Mythen, p. 104
  10. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, p. 148
  11. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, p. 165
  12. Magnussen, M.,Graven in Bijbelse Bodem - Archeologie van de landen van de Bijbel, pp. 86, 153
  13. op. cit. p. 153

Zie ook

Sjabloon:Profeten uit de Tenach Sjabloon:Profeten in de islam