Sonnenborgh (Utrecht): verschil tussen versies
kGeen bewerkingssamenvatting |
k HTML-entities in tekst |
||
| Regel 46: | Regel 46: | ||
* [[Lijst van rijksmonumenten in Utrecht (stad)]] |
* [[Lijst van rijksmonumenten in Utrecht (stad)]] |
||
* [[Zocherpark]] |
* [[Zocherpark]] |
||
* [[Publiekssterrenwacht#Sterrenwachten in Belgi.C3.AB en Nederland|Lijst met sterrenwachten in |
* [[Publiekssterrenwacht#Sterrenwachten in Belgi.C3.AB en Nederland|Lijst met sterrenwachten in België en Nederland]] |
||
{{Appendix|1=bronnoot|2= |
{{Appendix|1=bronnoot|2= |
||
Versie van 3 mrt 2015 13:34
| Sonnenborgh | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Locatie | Zonnenburg 2, Utrecht | |||
| Coördinaten | 52° 5′ NB, 5° 8′ OL | |||
| Type | Sterrenwacht | |||
| Thema | Publiekssterrenwacht en museum voor weerkunde, sterrenkunde en bastiongeschiedenis | |||
| Huisvesting | ||||
| Monumentstatus | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 18403 | |||
| Gebouwd | 1544-1558 | |||
| [Website Sonnenborgh museum & sterrenwacht Officiële website] (en) Atlas Obscura-pagina | ||||
| ||||
Sonnenborgh is een bolwerk en publiekssterrenwacht in de Nederlandse stad Utrecht.
Keizer Karel V liet ter verdediging van de stad Utrecht tussen 1544 en 1558 vier stenen bolwerken aanleggen aan de binnenkant van de Stadsbuitengracht. Sonnenborgh is daar één van. Het werd onder leiding van stadsbouwmeester Willem van Noort gebouwd en kon in 1552 in gebruik worden genomen. De andere waren aan de zuidkant van de stad Manenborgh (1553-1554) en Sterrenburg (1554), met aan de noordkant Morgenster (ca. 1544). Sonnenborgh is gelegen in de zuidoostelijke hoek van de binnenstad aan de singel.
In 1636 werd de Universiteit Utrecht opgericht en het bolwerk werd in 1639 door de hoogleraar plantkunde Regius deels voorzien van een academische kruidentuin tot in 1724 de tuin naar de Lange Nieuwstraat in Utrecht verhuisde (de huidige Oude Hortus).[1] De hoogleraar Buys Ballot zorgde er medio 19e eeuw voor dat de Sterrenwacht van de Smeetoren, waar reeds meteorologische waarnemingen werden gedaan, naar de Sonnenborgh verhuisde. Na de chemie richtte Buys Ballot zich vooral op meteorologie en in 1854 richtte hij op deze plaats het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) op.
Na het vertrek van het KNMI naar De Bilt in 1897, onder leiding van directeur Maurits Snellen, stond Sonnenborgh weer geheel in het teken van de sterrenwacht. Bekende wetenschappers die met de Sonnenborgh in sterrenkundig opzicht verbonden waren zijn Marcel Minnaert en Kees de Jager. Nu is er Sonnenborgh - museum & sterrenwacht gevestigd, een publiekssterrenwacht en een museum voor weerkunde, sterrenkunde en bastiongeschiedenis. Ook stichting De Koepel was tot eind 2013 gevestigd in Sonnenborgh.
In 2001 werden tijdens restauratiewerkzaamheden de resten aangetroffen van het eerste chemisch laboratorium in Utrecht. Dit werd rond 1695 in dit bolwerk gevestigd en stond onder leiding van Johann Conrad Barchusen.[2][3]
Sonnenborgh doet mee aan de Utrechtse Museumnacht en de Landelijke Sterrenkijkdagen.
Zie ook
- Lijst van rijksmonumenten in Utrecht (stad)
- Zocherpark
- Lijst met sterrenwachten in België en Nederland
Bronnen en noten
|
-Flag.svg){kind=small}
· 
· 
· ·