Theo Olof

Theo Olof
	Theo Olof (links), samen met Luv'
Algemene informatie
Volledige naam	Theodor Olof Schmuckler
Geboren	5 mei 1924
Geboorteplaats	Bonn
Overleden	9 oktober 2012
Overlijdensplaats	Amsterdam
Land	Nederland
Werk
Genre(s)	Klassieke muziek
Instrument(en)	Viool
	(en) Discogs-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Theo Olof (Bonn, 5 mei 1924 - Amsterdam, 9 oktober 2012) was een in Duitsland geboren Nederlandse violist en schrijver over klassieke muziek.

Levensloop

Hij werd geboren als Theodor Olof Schmuckler. Hij was de zoon van de violist en viooldocente Elvira Wolffberg-Schmuckler. Zij ontving haar diploma aan het toenmalige conservatorium (nu Hochschule für Musik und Tanz) in Keulen. Theo droeg dus aanvankelijk de achternaam van zijn moeder en niet die van zijn vader, Wolffberg. Vanwege de toenemende haat tegen joden door de nazi-partij in Duitsland veranderde hij zijn achternaam. Zijn tweede voornaam werd zijn achternaam en hij nam afstand van zijn officiële achternaam Schmuckler.

Olof week in de jaren dertig voor het toenmalige nationaalsocialistische Duitse regime uit naar Nederland. Hij gaf zijn eerste concert met het Concertgebouworkest op elfjarige leeftijd, onder leiding van Bruno Walter.

Net als Herman Krebbers, Lola Mees, Willem Noske, Kees Kooper, Davina van Wely en vele andere bekende Nederlandse violisten was Olof leerling van Oskar Back. Hij volgde diens lessen aan het Amsterdams Muzieklyceum aan het Albert Hahnplantsoen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest hij als Jood onderduiken. Zo was hij twee weken in Bilthoven ondergedoken bij de schrijfster Elisabeth de Meijier.

In 1951 won Theo Olof de vierde prijs bij de Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel. 1951 zou het enige jaar in de geschiedenis van de Koningin Elisabethwedstrijd zijn waarin een Nederlandse violist in de finale kwam (in dit geval zelfs twee, de andere laureaat was Kees Kooper). Olof was gedurende tientallen jaren samen met Herman Krebbers concertmeester van het Residentie Orkest onder Willem van Otterloo en nadien bij het Concertgebouworkest onder Bernard Haitink. Zij combineerden hun positie bij deze orkesten met een carrière als solist in binnen- en buitenland. Ook speelden zij vaak samen, vooral in werken van Bach (Dubbelconcert), Bartók (44 duo's) en de Nederlandse componisten Henk Badings en Géza Frid, die ieder een dubbelconcert aan hen opdroegen.

Theo Olof was tot 1982 tevens hoofdleraar aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Daarnaast schreef hij over zijn leven als violist. Vooral het pocketboek vol anekdoten Daar sta je dan, verschenen in 1958, werd vele malen herdrukt. Ook zocht hij naar het verloren gewaande instrument de luthéal, om Tzigane van Ravel te kunnen uitvoeren zoals de componist zich dat oorspronkelijk had voorgesteld. Hij vond het enige nog bekende exemplaar tenslotte in het MIM in Brussel, ingebouwd in een Pleyel-vleugel uit 1911.

Theo Olof behoorde tot de initiatiefnemers van Hilversum 4 (nu Radio 4), de radiozender voor klassieke muziek van de Nederlandse Publieke Omroep, die in 1975 voor het eerst uitzond. Op 13 september 2009 ontving hij uit handen van minister van Cultuur Plasterk de allereerste Radio 4 Prijs wegens zijn verdiensten voor de muziek in Nederland. Tevens stond Theo Olof aan de wieg van de Nederlandse tak van de European String Teachers Association.

Olof overleed op 9 oktober 2012 op 88-jarige leeftijd.^[1]

Composities opgedragen aan Theo Olof

Diverse componisten droegen werken op aan Theo Olof:

Vioolconcert (1950) van Hans Henkemans
Vioolconcert (1969) van Bruno Maderna

Opgedragen aan Theo Olof en Herman Krebbers gezamenlijk:

20 duo's voor twee violen (1951) van Géza Frid
Concert voor twee violen en orkest, op. 40 (1952) van Géza Frid
Concert voor twee violen en orkest (1954) van Henk Badings
Suite voor twee violen nr. 1, op. 110 (1955) van Willem Rettich
Rapsodie van Wolfgang Wijdeveld (ter gelegenheid van hun 20-jarig jubileum als duo).

Opnamen

Werken met orkest

Bach: Concert voor twee violen in d, BWV 1043
- Herman Krebbers, viool, Residentie Orkest o.l.v. Willem van Otterloo (1952)
- Herman Krebbers, viool, Amsterdams Kamerorkest (1964/67)
Badings: Concert voor twee violen en orkest
- Herman Krebbers, viool, Residentie Orkest o.l.v. Willem van Otterloo (1955)
Beethoven: Romanze in G, op. 40
- Residentie Orkest o.l.v. Willem van Otterloo
Berg: Kammerkonzert
- Theo Bruins, piano, Concertgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink (1984)
Britten: Vioolconcert, op. 15
- Hallé Orchestra o.l.v. Sir John Barbirolli (1948)
Hartmann: Concerto funebre
- Concertgebouworkest o.l.v. Kurt Sanderling (1983)
Van Hemel: Vioolconcert nr. 1 (1944)
- Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Paul Hupperts
Henkemans: Vioolconcert
- Concertgebouworkest o.l.v. Eduard van Beinum (1951)
Kox: Vioolconcert
- Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Paul Hupperts
Maderna: Vioolconcert
- Sinfonie-Orchester des Saarländischen Rundfunks o.l.v. Bruno Maderna (1969)
- Concertgebouworkest o.l.v. Diego Masson (1975)
Mozart: Vioolconcert nr. 2 in D, KV 211
- Concertgebouworkest o.l.v. Karel Ančerl (1969)
Mozart: Vioolconcert nr. 5 in A, KV 219
- Musical Masterworks Symphony Orchestra (= Radio Filharmonisch Orkest) o.l.v. Walter Goehr
Nardini: Vioolconcert in e
- Amsterdams Kamerorkest o.l.v. André Rieu sr.
Rawsthorne: Vioolconcert nr. 1
- New Philharmonia Orchestra o.l.v. Sir Adrian Boult (1972)
Tsjaikovski: Vioolconcert in D, op. 35
- Frysk Orkest o.l.v. Libor Pešek (1973)
Tsjaikovski: Doornroosje
- Jean Decroos, cello, Concertgebouworkest o.l.v. Antal Doráti
Van Vlijmen: Omaggio a Gesualdo per violino e sei gruppi strumentali
- Radio Blaasensemble o.l.v. Hans Vonk (1971)
Van Vlijmen: Quaterni II
- Theo Bruins, piano, Vicente Zarzo, hoorn, Concertgebouworkest o.l.v. Lucas Vis
Vivaldi: Concert voor twee violen in a, op. 3 nr. 8
- Herman Krebbers, viool, Amsterdams Kamerorkest (1964/1967)