Wet toekomst pensioenen
| Wet toekomst pensioenen | ||||
|---|---|---|---|---|
| Citeertitel | Wet toekomst pensioenen | |||
| Titel | Wijziging van de Pensioenwet, de Wet inkomstenbelasting 2001 en enige andere wetten in verband met herziening van het pensioenstelsel, standaardisering van het nabestaandenpensioen, aanpassing van de fiscale behandeling van pensioen en enige andere wijzigingen ten aanzien van pensioen (Wet toekomst pensioenen) | |||
| Afkorting | Wtp | |||
| Soort regeling | wet in formele zin/wijzigingswet | |||
| Rechtsgebied | Arbeidsrecht en sociaal-zekerheidsrecht Pensioenrecht | |||
| Status | aangenomen | |||
| Amendeert | o.a. Pensioenwet Wet inkomstenbelasting 2001 Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers | |||
| Goedkeuring en inwerkingtreding | ||||
| Ingediend op | 29 maart 2022 door Carola Schouten | |||
| Aangenomen door | Tweede Kamer op 22 december 2022; Eerste Kamer op 30 mei 2023 | |||
| Gepubliceerd op | 30 juni 2023[1] | |||
| Gepubliceerd in | Staatsblad | |||
| In werking getreden op | 1 juli 2023 | |||
| Lees online | ||||
| Wet toekomst pensioenen | ||||
| ||||
De Wet toekomst pensioenen (afgekort Wtp) is een Nederlandse wijzigingswet. Deze wet herziet het Nederlandse pensioenstelsel en wijzigt daarvoor dertien wetten, waaronder de Pensioenwet. De wet is per 1 juli 2023 in werking getreden, waarbij pensioenfondsen vooralsnog tot 2028 de tijd hebben om over te stappen naar het nieuwe stelsel.
Inhoud
[bewerken | brontekst bewerken]De wet heeft betrekking op het aanvullende pensioen dat opgebouwd wordt bij een pensioenfonds. De doorsneesystematiek wordt vervangen door persoonlijke pensioenpotjes per deelnemer. De pensioenfondsen doen tevens geen toezeggingen meer over de hoogte van de pensioenuitkering, maar gaan uit van het opgebouwde vermogen. Omdat inleg op jonge leeftijd meer tijd heeft om te renderen, weegt dat zwaarder in nieuwe stelsel. Omdat de toezegging verdwijnt, beweegt het pensioen ook sneller mee met de stand van de financiële markten.[2]
Voor deze transitie moet 1.500 miljard euro pensioengeld in collectieve pensioenpotten verdeeld worden over persoonlijke pensioenpotjes. Dit proces wordt invaren genoemd.
Een pensioenpotje vertegenwoordigt de actuariële waarde van een pensioenaanspraak. Dat betekent dat het persoonlijke potje niet kan opraken door lang leven, maar dat er geen geld overblijft voor erfgenamen bij vroegtijdig overlijden.
Totstandkoming
[bewerken | brontekst bewerken]Pensioenakkoord
[bewerken | brontekst bewerken].jpg)
Al sinds 2004 was er de wens in de Nederlandse politiek en bij werkgevers en vakbonden om het pensioenstelsel te hervormen, onder meer vanwege de vergrijzing. In 2010 kwamen zij tot een politiek akkoord, maar deze werd grotendeels niet uitgevoerd vanwege de begrotingscrisis van de overheid in 2012.[3] De landsadvocaat had op basis van dat toenmalige akkoord voor de juridische houdbaarheid geadviseerd om invaren niet te verplichten.[4] De ambtelijke adviezen op het advies van de landsadvocaat werden openbaar gemaakt op 8 december 2023. Het advies van de landsadvocaat bleef geheim, maar de strekking werd duidelijk.[5]
Uiteindelijk werd in 2019 alsnog een pensioenakkoord gesloten, wat de basis vormde voor de Wet toekomst pensioenen. Voorwaarde voor steun van de vakbonden hiervoor was een beperktere verhoging van de AOW-leeftijd. In juni 2020 werd een verdere uitwerking van het pensioenakkoord gepresenteerd.[6] Het ledenparlement van vakbond FNV stelde aanvankelijk stemming uit, maar stemde in juli in met de uitwerking.[7]
Wetsbehandeling
[bewerken | brontekst bewerken]Het pensioenakkoord moest vervolgens uitgewerkt worden tot een wet. Eind 2020 presenteerde minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wouter Koolmees de conceptwet. Op de consultatie kwamen achthonderd reacties. Door dit hoge aantal duurde het verwerken langer dan gepland, waardoor de wet een jaar vertraagd werd.[8]
Tweede Kamer
[bewerken | brontekst bewerken]De opvolger van Koolmees, minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen Carola Schouten, diende op 29 maart 2022 uiteindelijk het wetsvoorstel in bij de Tweede Kamer. De Kamer debatteerde ruim honderd uur over het wetsvoorstel.[9] Het kabinet-Rutte IV had weliswaar een meerderheid in de Tweede Kamer, maar moest met het oog op de minderheid in de Eerste Kamer ook oppositiepartijen overhalen. GroenLinks en Partij van de Arbeid stelden drie wijzigingsvoorstellen als voorwaarde, zoals wettelijke doelstelling om aantal werknemers zonder pensioenregeling te halveren. Deze werden aangenomen met steun van de coalitie. Achttien andere wijzigingsvoorstellen kregen eveneens een meerderheid, zoals het beperken van vrijheid van fondsen, minder extreme beleggingsrisico's en het gelijktrekken van gepensioneerden.[10] Op 22 december 2022 werd de wet aangenomen in de Tweede Kamer, gesteund door VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en Volt (93 stemmen voor, 48 tegen).[11]
Eerste Kamer
[bewerken | brontekst bewerken]Na behandeling in de Tweede Kamer werd het naar de Eerste Kamer verstuurd. Oppositiepartijen PVV, 50PLUS, JA21 en SP probeerden daar de wetsbehandeling te vertragen, omdat in maart de Provinciale Statenverkiezingen 2023 plaatsvonden en eind mei de Eerste Kamerverkiezingen 2023. Er werden bijvoorbeeld meer dan duizend schriftelijke vragen over de wet gesteld.[12]
Om tegemoet te komen aan zorgen in de Eerste Kamer beloofde minister Schouten pensioenfondsen tot minimaal 2028 te geven om over te stappen op het nieuwe stelsel. Ook zegde zij toe een regeringscommissaris aan te stellen die in de gaten moet houden of dit haalbaar is.[13]
Tijdens de behandeling in de Eerste Kamer stelde de SP dat een tweederdemeerderheid vereist was voor de wet. De wet wijzigt namelijk de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa), waarvoor de grondwet stelt dat een tweederdemeerderheid vereist is. Volgens minister Schouten was dat echter niet nodig omdat het slechts om wetstechnische wijzigingen gaat die juist geen wijzigingen in de praktijk te betekenen. Op 30 mei stemde de Eerste Kamer in met de constatering dat een gewone meerderheid voldoende is.[14] Dezelfde avond stemde de Eerste Kamer ook in met de voorliggende wet (46 voor, 27 tegen).[15]
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Wet toekomst pensioenen - eerstekamer.nl
- Nieuwe pensioenwet: wat betekent het voor u? - rijksoverheid.nl
Bronvermelding
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Staatsblad 2023, 216 (30 juni 2023). Geraadpleegd op 1 juli 2023.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Een miljardenoperatie met de pensioenen – waar is dat voor nodig?", NRC, 30 maart 2022. Geraadpleegd op 23 mei 2023.
- ↑ Tamminga, Menno, "Pensioenakkoord 2019: zoek de verschillen met 2010", NRC, 6 juni 2019. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Wolzak, Martine, Oud advies zorgt voor twijfel over overhevelen €1500 mrd naar nieuw pensioenstelsel. Financieel Dagblad (11 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.
- ↑ van Wensen, Jeroen, Oud advies zorgt voor twijfel over overhevelen €1500 mrd naar nieuw pensioenstelsel. Elsevier Weekblad (9 december 2023). Geraadpleegd op 11 december 2023.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Uitwerking pensioenakkoord afgerond, Koolmees stelt kortingen uit", NRC, 12 juni 2020. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Vakbond FNV stemt in met pensioenakkoord", NRC, 4 juli 2020. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Nu al vertraging voor nieuw pensioenstelsel", NRC, 10 mei 2021. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Na bijna 15 jaar discussie geeft de Tweede Kamer groen licht voor de nieuwe pensioenwet", NRC, 15 december 2022. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Deze veranderingen heeft de Tweede Kamer afgedwongen in de pensioenwet", NRC, 21 december 2022. Geraadpleegd op 22 december 2022.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, "Pensioenwet met ruime steun door Tweede Kamer", NRC, 22 december 2022. Geraadpleegd op 3 januari 2023.
- ↑ Lammers, Esther, Tegenstanders proberen in de laatste week de nieuwe pensioenwet nog tegen te houden. Trouw (20 mei 2023). Geraadpleegd op 30 mei 2023.
- ↑ Minister komt senaat tegemoet, meer tijd voor pensioenfondsen. NOS Nieuws (23 mei 2023). Geraadpleegd op 30 mei 2023.
- ↑ Brandbrief hoogleraren aan Eerste Kamer: nieuwe pensioenwet ongrondwettelijk. NOS Nieuws (29 mei 2023). Geraadpleegd op 30 mei 2023.
- ↑ Pelgrim, Christiaan, Senaat steunt pensioenwet na verhitte discussies over de Grondwet. NRC (30 mei 2023). Geraadpleegd op 30 mei 2023.