Wikipedia:Auteursrechtencafé/Archief/2015-02

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie


Oude logo

In het artikel m.b.t. transavia is door Tantesok (alleen op dat onderdeel actief) meermaals het nieuwe transavia logo geplaatst, nu met de tekst: "This image only consists of simple geometric shapes and/or text. It does not meet the threshold of originality needed for copyright protection, and is therefore in the public domain. Although it is free of copyright restrictions, this image may still be subject to other restrictions. See WP:PD#Fonts or Template talk:PD-textlogo for more information." Geldt dit ook voor NL in dit geval het public domain? Mij staat bij dat vooral Engeland/Verenigde Staten veel ruimhatiger omgaan met public domain dan Nederland. Ondanks dat enkelen menen dat Copyvio opgelost is, twijfel ik er ten zeerste aan. Veiligheidshalve maar weer gerevert. - Bramvr (overleg) 9 feb 2015 21:43 (CET)[reageer]

Je zou alleen het woordmerk kunnen weergeven en het beeldmerk kunnen weglaten. Hannolans (overleg) 10 feb 2015 00:02 (CET)[reageer]
Op een beeldmerk dat uitsluitend uit letters bestaat, kun je m.i. niet of nauwelijks auteursrechten afdwingen. Het beeldmerk bestaat in dit geval uit nauwelijks meer dan de naam van het bedrijf in een bepaalde kleur (transavia). In het artikel threshold of originality op de Engelstalige Wikipedia staat weliswaar dat dat een concept in Anglo-American-based copyright law systems betreft, maar er worden ook voorbeelden uit andere landen gegeven. Er wordt ook een voorbeeld uit Nederland aangehaald, dat echter niet op afbeeldingen maar op zinsnedes betrekking heeft. Als het principe van de originaliteitsdrempel hier niet geldt, vraag ik me af waarom Commons (waar toch redelijk goed op dat soort dingen gelet wordt) die mogelijkheid biedt. Discussie daarover lijkt mij persoonlijk ook iets dat dan eerder op Commons dan hier gevoerd moet worden. Tegen het vorige logo van transavia (zie hiernaast), dat al meer 'originele kenmerken' vertoont, is overigens nooit bezwaar gemaakt. Richard 10 feb 2015 11:52 (CET)[reageer]
Het is wel zo dat de Nederlandse wetgeving anders is. Op lettertype rust auteursrecht in Nederland, en in Amerika niet. Omdat de logo's sowieso als handelsmerk beschermd zijn, lijkt het mij echter geen enkel probleem ze in Creative Commonsteksten op te nemen. En een rechtszaak van Transavia omdat iemand hun logo in tekst als illustratie gebruikt klinkt zeer onwaarschijnlijk en kom ik niet tegen. Volgens mij gaan alle rechtszaken (bijv bedrukte t-shirts met Heineken) via het merkenrecht.
Wat me wel fascineert is hoe dat dan zit met het ontsluiten van werken van grafisch ontwerpers bij hun eigen artikelen, bijvoorbeeld het werk van Irma Boom. Hannolans (overleg) 10 feb 2015 12:23 (CET)[reageer]
Ik denk dat het logodeel, de gestileerde t in een cirkel, wel degelijk auteursrechtelijk beschermd is in Nederland (zoals ook lettertypes dat zijn). Ik heb hem daarom voorgedragen voor verwijdering op commons. Groet, Lymantria overleg 10 feb 2015 12:46 (CET)[reageer]
Verwijdering op Commons? Heel vreemd. Op Commons staan honderdduizenden logo's. Ik dacht dat de discussie ging over het wel of niet mogen tonen op nl.wiki. Vraagje: wat is het probleem met het logo van Transavia in vergelijking met dat van McDonalds, Albert Heijn etc? Zijn er juridische issues mee? Hannolans (overleg) 10 feb 2015 12:55 (CET)[reageer]
Voor McDonald's zou je nog kunnen stellen dat dat een Amerikaans bedrijf betreft, voor Albert Heijn gaat die vlieger niet op. Verder is het (volgens mij en heel kort door de bocht) zo dat zolang een afbeelding op Commons staat, hij 'vrij' gebruikt mag worden. Het gebruik van een afbeelding die op Commons staat in de Nederlandstalige Wikipedia verbieden, klopt niet. Commons zou de striktste voorwaarden moeten hanteren. Anders heeft het bijvoorbeeld ook geen zin dat ze op de Engelstalige Wikipedia fair use-afbeeldingen lokaal opslaan. Richard 10 feb 2015 13:03 (CET)[reageer]
Afbeeldingen die op Commons staan mogen niet in elk land hetzelfde gebruikt worden, en onder dezelfde voorwaarden. Uitzonderingen staan in de betreffende licenties vermeld. Commons zou daarin niet de strikste voorwaarden moeten hanteren, want dan valt op een gegeven moment een afbeelding af vanwege bijv Koreaans of Nigeriaans auteursrecht. Een afbeelding op Commons mag je niet van uitgaan dat je die vrij mag gebruiken in de zin van vogelvrij. Soms is nog toestemming nodig of gewenst van de geportretteerde, zeker als je een foto commercieel zou gebruiken (http://www.nrc.nl/nieuws/2014/02/18/hoe-de-foto-van-mulisch-uitvaart-terechtkwam-op-een-abri/), en in geval van keurmerken en handelsmerken heb je zeer strikte voorwaarden, verschillend per land, bijvoorbeeld of een merk wereldwijd geregistreerd is. Hannolans (overleg) 10 feb 2015 13:24 (CET)[reageer]
Als je stelt dat logo's van Nederlandse bedrijven (als al duidelijk is wat een Nederlands bedrijf is in een geglobaliseerd landschap met postbusfirma's en overnames) van Commons af moeten, of niet gebruik mogen worden op de nl.wiki, zijn dat twee aparte discussies, met vergaande gevolgen. Maar ik snap niet waarom we een dergelijke discussie zouden voeren aangezien er geen jurisprudentie is op dit gebied en het dus door ontwerpers en bedrijven zelf nooit als een issue is ervaren. Ik zou eerst kijken of er juridische zaken zijn geweest waaruit blijkt dat er mogelijk een probleem is. Ik zou ook graag willen weten wat het specifieke probleem met Transavia is. Hannolans (overleg) 10 feb 2015 13:24 (CET)[reageer]
Commons hanteert het beginsel dat een afbeelding in de Verenigde Staten én in het land van herkomst vrij van rechten moet zijn (daarbij zijn persoons- en merkrecht aanvullende zaken). Dus een logo van McDonalds wordt anders benaderd dan van Albert Heijn of Transavia. Staat een afbeelding op Commons, dan kunnen we hem ook op nlwiki gebruiken. In principe wordt ook nl-wiki in de VS gepubliceerd. Groet, Lymantria overleg 10 feb 2015 13:40 (CET)[reageer]
land van herkomst en VS regel snap ik. Alleen niet hoe je dat zou gaan willen bepalen voor bedrijven. Starbucks en vele andere bedrijven hebben een postbus in Nederland, en zouden dus onder Nederlands auteursrecht vallen. Omgekeerd zijn Nederlandse bedrijven zoals Hema weer in buitenlandse handen. Het lijkt mij een vrij hopeloze exercitie zonder dat er een juridische noodzaak voor is. 'Staat een afbeelding op Commons, dan kunnen we hem op nlwiki gebruiken' snap ik niet. Er is toch ook materiaal zijn dat in de VS in het publieke domein zit, maar hier niet? Hannolans (overleg) 10 feb 2015 14:01 (CET)[reageer]
Wat is "hier" in jouw laatste zin? Nederland? België? Aruba? Suriname? Omdat nlwiki gepubliceerd wordt door de WMF onder Amerikaans recht, net als commons, gaat het publiceren op nlwiki goed als het ook mag op commons. Lymantria overleg 10 feb 2015 14:11 (CET)[reageer]
'Hier' bedoel ik in ieder geval Nederland mee. voor nlwiki geldt het Nederlands recht omdat de website zich in ieder geval op Nederland richt (https://blog.iusmentis.com/2010/12/09/op-welk-land-richt-een-website-zich/). In dat geval mag je geen werk plaatsen dat in Nederland auteursrechtelijk beschermd is. Gaan we er van uit dat voor een logo auteursrechten gelden, dan zou een logo van McDonalds wel op commons mogen, maar niet op nlwiki. Hannolans (overleg) 10 feb 2015 14:41 (CET)[reageer]
Nlwiki richt zich pertinent niet op Nederland. Nlwiki richt zich op iedereen die de Nederlandse taal machtig is, waar ook ter wereld. Het grootste deel daarvan is woonachtig in het Nederlands taalgebied. Slechts een klein gedeelte daar weer van, is woonachtig in Nederland. EvilFreD (overleg) 10 feb 2015 15:04 (CET).[reageer]
Zijdelingse opmerking: de strekking is duidelijk en correct, maar of je het een 'klein' gedeelte moet noemen betwijfel ik. Richard 10 feb 2015 15:14 (CET)[reageer]
Klinkt goed (en ben erg benieuwd waar het merendeel van de geregistreerde nl-gebruikers woont) maar wat is de reden dat Wikipedia zich in tegenstelling tot bijv Facebook en Google zich niet aan het Europees en Nederlands recht hoeft te houden (waaronder de cookiewet, portretrecht, privacywet, auteursrecht en het recht om vergeten te worden)? Hannolans (overleg) 10 feb 2015 15:33 (CET)[reageer]
Zolang een afbeelding op Commons staat, mag die gebruikt worden op nlwiki. Punt. Sjoerd de Bruin (overleg) 10 feb 2015 16:20 (CET)[reageer]
Met de redenering is dus dat nl.wikipedia.org zich niet specifiek tot het Nederlandse publiek en dus niet het Nederlands recht, maar het Amerikaans recht van toepassing is. Maar dan zouden we ook fair use mogen toepassen? Hannolans (overleg) 10 feb 2015 16:59 (CET)[reageer]
Dat zou je dan ter stemming moeten brengen, aangezien ongeacht de vraag of dat wettelijk toegestaan is, de gebruikersgemeenschap van de Nederlandstalige Wikipedia zich in 2004 in meerderheid heeft uitgesproken tégen het toepassen van fair use op nlwiki. EvilFreD (overleg) 10 feb 2015 17:42 (CET)[reageer]
Daarnaast zijn afbeeldingen die op de en-wiki onder fair use worden gebruikt, niet 'vrij' te gebruiken onder het auteursrecht. Alleen voor doeleinden die stroken met fair use zijn ze te gebruiken. Het zou vermoedelijk niet 'illegaal' zijn om die afbeeldingen op Commons te hosten, maar het gaat in tegen de gedachte achter Commons, nl. dat afbeeldingen in principe voor alle doeleinden vrij te gebruiken zijn (onder bepaalde, niet al te strikte, voorwaarden). Het merkenrecht en dergelijke wordt daarvan los gezien omdat dat geen auteursrechtelijke beperkingen zijn. Persoonlijk vind ik dat op Commons veel te snel wordt geconcludeerd dat een afbeelding niet aan de 'threshold of originality' voldoet, maar dat is mijn mening als leek. Verder is dit alles lastige materie waarover volgens mij maar beperkt jurisprudentie is. Uiteindelijk is het in geval van een eventuele klacht aan de Nederlandse (of Belgische, Surinaamse, etc.) rechter om te bepalen of hij zich bevoegd acht en of de zaak naar Nederlands recht moet worden behandeld. Overigens zijn er in ieder geval wel 'incidenten' waarbij werken die volgens Nederlands recht zonder meer geen inbreuk op het auteursrecht waren, van Commons verwijderd zijn omdat door of namens de auteursrechthebbende(n) werd geklaagd bij de WMF. (Het ging daarbij om foto's van sculpturen van een Amerikaanse kunstenaar die in de omgeving van Eindhoven in de openbare ruimte waren geplaatst, zie o.m. commons:Commons:Office_actions/DMCA_notices#Notification_of_DMCA_takedown_demand_-_Claes_Oldenburg). In die zin is men in ieder geval consequent: men handelt naar Amerikaans recht en is daarom verplicht op een zgn. DMCA takedown notice actie te ondernemen (op straffe van grote problemen, zie en:Online Copyright Infringement Liability Limitation Act). Paul B (overleg) 10 feb 2015 19:04 (CET)[reageer]
Ah, het is een Amerikaanse website, om een vergelijking te maken, net als de Wereldomroep uitzond naar verschillende taalgebieden. Ik was altijd in de veronderstelling dat ook het Europees recht gold. Hannolans (overleg) 11 feb 2015 11:33 (CET)[reageer]
In het artikel transavia (Nederland) is de afbeelding vooruitlopend op de resultaten van de verwijderingsnominatie op Commons opnieuw verwijderd. Ik heb nu in plaats van de afbeelding gewoon de tekst transavia geplaatst. Veel meer dan dat is dit specifieke logo niet en hier kan volgens mij niemand bezwaar tegen maken. Richard 11 feb 2015 12:11 (CET)[reageer]
Tenzij het overduidelijk een uitgemaakte zaak is, niet vooruitlopen op wat er op Commons gebeurt. — Zanaq (?) 11 feb 2015 13:39 (CET)
Dat was mijn gedachte ook, maar Bramvr (overleg | bijdragen | verwijderde bijdragen | massaal verwijderen | logboek | blokkeren) (die dit kopje gestart heeft) dacht daar anders over. Ik wilde er geen bewerkingsoorlog over beginnen. Richard 11 feb 2015 13:50 (CET)[reageer]
Zojuist heeft Woodcutterty (overleg | bijdragen | verwijderde bijdragen | massaal verwijderen | logboek | blokkeren) de gewraakte afbeelding weer geplaatst. Richard 11 feb 2015 15:21 (CET)[reageer]
Dat heeft u goed gezien. Woody|(?) 11 feb 2015 15:28 (CET)[reageer]
Zeg maar jij hoor. Met de samenvatting die je hier gebruikte ben ik overigens niet zo gelukkig, maar als het allemaal onzin is, dan is de samenvatting die je bij het terugplaatsen van de afbeelding gebruikte dat ook, daar die overeenkomt met opmerkingen van Sjoerd, Zanaq en mijzelf. Richard 11 feb 2015 19:46 (CET)[reageer]
Sjoerd waar haal jij die "punt" vandaan? In Nederland kennen we geen fair use, kennen we op ELK logo een copyright al is het lettertype nog zo algemeen en ontwerptechnisch nog zo vaag ..... Die "rare T" is het onderscheidingsmerk van Transavia. Ik ben van mening dat we dit logo in Nederland NIET mogen gebruiken ook al staat dat op commons. PUNT. - Bramvr (overleg) 11 feb 2015 21:07 (CET)[reageer]
Het is in een project als dit verstandig om particuliere meningen niet leidend te laten zijn als er een set afspraken ligt. Afspraken zijn nodig en we moeten er met elkaar binnen die afspraken zo goed mogelijk uit zien te komen. Dan toch naar de eigen mening handelen is contraproductief, al heeft een aantal wikipedianen daar moeite mee naar gelang de overtuiging met betrekking tot de eigen mening sterker is. Eén van die afspraken is dat afbeeldingen van commons mogen worden gebruikt en als dat niet zou mogen dan moet dat aldaar worden uitgevochten. Niet hier. Lymantria overleg 11 feb 2015 22:01 (CET)[reageer]
Zo werd er ook in eerdere instantie gereageerd: het staat op commons dus het mag. punt. NEE: de tags die er onderhangen kloppen niet. In Nederland kennen we net "te algemeen om onderscheidend te zijn", dat is geen prviémening. - Bramvr (overleg) 11 feb 2015 22:40 (CET)[reageer]
Alles wat niet verkondigd wordt door de WMF-jurist, is een privémening. — Zanaq (?) 12 feb 2015 20:44 (CET)
Zo lust ik nog wel een meter bier Zanaq, ik verkondig enkel iets wat we met zijn allen dienen te kennen: de wet en dat is volgens mij nog steeds geen privémening. Voor mij is een privémening "ik vind ....." of "wa's da unne waus zeg" - Bramvr (overleg) 12 feb 2015 21:02 (CET)[reageer]
Tja, als het allemaal zo eenvoudig was, zouden er geen horden advocaten een dik belegde boterham verdienen aan grensoverschrijdend intellectuele-eigendomsrecht. Dat het Nederlands recht hier onverkort van toepassing is, lijkt me uit de mond van een leek inderdaad een privémening. Naar mijn mening zouden we er goed aan doen om steeds te zorgen dat zulke logo's zowel in het land van herkomst als in de VS in het publieke domein vallen (voor zover we dat met enige zekerheid kunnen vaststellen); is het heel goed mogelijk dat dit logo in Nederland auteursrechtelijk beschermd is; en zijn logo's beslist niet relevant genoeg om daar een hele uitzonderingenfabriek voor op te tuigen. Maar dat is mijn mening. Paul B (overleg) 12 feb 2015 21:25 (CET)[reageer]
Paul, begrijp me niet verkeerd, ik ben niet voor of tegen logo's in artikelen, als we ze plaatsen: wel graag voorzien van de correcte data op commons en met jouw persoonlijke idee van logo's in land van herkomst en VS rechtenvrij, daar ben ik het mee eens. Waar ik niet mee kan leven zijn onjuiste data qua copyrights in commons en oerwouden aan logo's. - Bramvr (overleg) 13 feb 2015 18:02 (CET)[reageer]
Even gekeken naar onze buurlanden. Franse Wikipedia lost dit met Franse logo's op door ze op hun eigen systeem te plaatsen: https://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Image_non_libre_de_logo en Duitsland lost dit eveneens op door ze op hun eigen systeem te plaatsen: https://de.wikipedia.org/wiki/Kategorie:Datei:Logo --Hannolans (overleg) 13 feb 2015 21:23 (CET)[reageer]
Die methode wordt gebruikt om afbeeldingen die niet helemaal vrij bruikbaar zijn, onder beperkte voorwaarden toch weer te kunnen geven (hierboven als fair use aangegeven). Op de Nederlandstalige wikipedia is ervoor gekozen dat niet te doen. Op Commons kan zoiets ook niet (en dat zorgt er dan weer voor dat afbeeldingen die op Commons staan op de Nederlandstalige wikipedia in principe altijd gebruikt kunnen worden – en dat problemen met afbeeldingen op Commons en niet op Wikipedia opgelost moeten worden). In dit specifieke geval zou het wel lokaal opslaan de wereld op zijn kop zijn: de afbeelding mag niet op Commons omdat er Nederlandse auteursrechten geschonden worden. Dan zou je hem wel op de 'Nederlandse' wikipedia zetten? Richard 16 feb 2015 10:16 (CET)[reageer]
Die logo's hebben ze licentietags meegegeven die correct verwijzen naar de geldende juridische regels voor het gebruik van logo's in resp Frankrijk en Duitsland. Dat zouden wij ook kunnen doen voor de Nederlandse logo's met een correcte juridische verwijzing. Maar je zou het inderdaad ook op Commons kunnen laten afhandelen. Je zou dan kunnen stellen dat door gelijktijdige wereldwijde publicatie van een internationaal logo geen echt land van origine is te geven, waardoor logo's van Nederlandse bedrijven wel op Commons kunnen --Hannolans (overleg) 16 feb 2015 15:47 (CET)[reageer]
Het zou kunnen... maar er is ooit besloten dat niet te doen. Die stelling lijkt me juridisch bijzonder glad ijs én ondoorzichtig voor met name bedrijven die al eerder Nederlands dan internationaal waren. Richard 16 feb 2015 16:27 (CET)[reageer]
Dat is afhankelijk of Nederlandse in tegenstelling tot Amerikaanse logo's onder Amerikaans recht auteursrecht hebben. Dat is toch niet het geval, of wel?Hannolans (overleg) 16 feb 2015 17:19 (CET)[reageer]
Dat is precies wat ik bedoel. Je wilt nu stellen dat Amerikanen zich niet aan Nederlandse wet- en regelgeving hoeven te houden, ook niet als het om Nederlandse bedrijven gaat. Dat ze dat niet altijd doen is, ben ik met je eens. Of dat juridisch gezien ook klopt...? Zie ook de opmerking van Lymantria van 10 feb 2015 13:40. Commons zou volgens de eigen regels zo'n afbeelding dus niet mogen opslaan. Richard 16 feb 2015 17:38 (CET)[reageer]

──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────── De heren geleerden hebben inmiddels besloten dat het logo niet aan de minimale eisen voldoet om auteursrechtelijk beschermd te kunnen zijn: de verwijderingsnominatie is afgewezen. Dat impliceert volgens de geldende normen en waarden op de Nederlandstalige Wikipedia dat het logo in artikelen gebruikt mag worden. Richard 20 feb 2015 11:59 (CET)[reageer]