Wikipedia:Het Verleden/Archief/2019-11

Frans-Vlaamse Oorlog? Vlaamse Opstand? Oorlog om Vlaanderen?

Vandaag ben ik begonnen met het vertalen van het Engelstalige artikel Franco-Flemish War. Ik heb ondertussen ook al Sjabloon:Zijbalk Vlaamse Opstand gemaakt. Toch heb ik zo mijn twijfels over welke titel ik het artikel zou moeten geven. Als je de Engelse titel letterlijk vertaalt, bekom je Frans-Vlaamse Oorlog, maar in de Slag bij Bulskamp, die een onderdeel is van deze oorlog, stond er Vlaamse Opstand. Verder heet het Franse artikel 'Guerre de Flandre', letterlijk dus Oorlog om Vlaanderen. Volgens mij zou Vlaamse Opstand het beste zijn, aangezien dat de oorlog zelf beter omschrijft. Oorlog om Vlaanderen en Frans-Vlaamse Oorlog lijken eerder op een expansieoorlog van Frankrijk ... Ik denk wel dat alle titels aanvaardbaar zijn, maar welke is volgens jullie de beste? Leonidas1206 (overleg) 2 nov 2019 14:29 (CET)

Volgens Opstanden in Vlaanderen zijn er een aantal opstanden geweest, dan zou ik er de jaren (1279-1302) aan toe voegen. Hans Erren (overleg) 2 nov 2019 15:14 (CET)

Oké. Gewoon 'Vlaamse Opstand (1297-1305)' dan. Bedankt! Leonidas1206 (overleg) 2 nov 2019 17:59 (CET)

Georg - George/Joris/Georg

Ik heb de laatste tijd wat Duitse veldheren uit de 16e, 17e eeuw aangemaakt en dan kom je bij de kwestie van het hertalen van de naam. Houd je gewoon de Duitse naam? Vaak hebben ze ook een verlatijnste naam en zijn er ook alternatieve schrijfwijzen. Johann vind je vaak ook als Johan. Kies je dan maar steeds de Nederlandse variant van de naam?

Concreet: Ik ben bij het bewerken op een hele reeks Duitse vorsten, prinsen en edellieden gestoten die in het Duits Georg heten, maar op de Nederlandse wikipedia George worden genoemd. Maar George is geen Ndlse maar een Engelse voornaam. Als je het echt naar het Nederlands wil omzetten wordt het Joris. Maar dat staat misschien wat ver af van het Duitse origineel? Ik zou voorstellen Joris of Georg. Ik heb al een overlegpagina geopend op enkele van de betrokken pagina's en wacht wat advies voor ik zelf zou hernoemen. Het gaat om tientallen pagina's. Johanraymond (overleg) 5 nov 2019 22:58 (CET)

In principe zou je moeten kijken wat de gezaghebbende Nederlandstalige bronnen doen. Zijn die er niet, of niet eenduidig, kunnen we wat mij betreft gewoon de Duitse naam overnemen (zie in dat geval ook hier). Encycloon (overleg) 5 nov 2019 23:26 (CET)

Landschap Drenthe/Gewest Drenthe

Er wordt voorgesteld om de term "landschap" in de titel Drenthe (landschap) te vervangen door de term "gewest". Persoonlijk zou ik dat betreuren. In de meest recente literatuur over de geschiedenis van Drenthe (met name deel II "Geschiedenis van Drenthe, een nieuw perspectief" uit 2018) wordt veel aandacht besteed aan "de Landschap Drenthe" en de ontwikkelingen in de periode van eind 13 eeuw tot eind 18e eeuw in de Landschap Drenthe. Reacties van kenners van deze periode van de Nederlandse geschiedenis bij het overleg over de voorgestelde titelwijziging stel ik zeer op prijs. Gouwenaar (overleg) 24 nov 2019 13:46 (CET)

Eerstgeboorterecht

In het artikel Eerstgeboorterecht komt deze alinea voor: «In 1890 was het zoonloos overlijden van Willem III der Nederlanden reden voor het Groothertogdom Luxemburg om zich van de Nederlandse monarchie af te scheiden met een beroep op de oude Lex Salica, terwijl Nederland, na een periode van regentes Emma van Waldeck-Pyrmont, met Wilhelmina een vrouw op de troon kreeg. Terwijl Luxemburg met zijn nieuwe groothertog Adolf overstapte op de tak Nassau-Weilburg om een man op de troon te krijgen, schafte zijn zoon Willem IV van Luxemburg alsnog de Salische Wet af, omdat hij slechts dochters had, zodat in 1912 Maria Adelheid hem kon opvolgen.» Hoewel ik op dit moment niet over de bronnen (die liggen bij een goede vriend aan de andere kant van het land) beschik om de tekst aan te passen, is mijn geheugen goed genoeg om te weten dat er meerdere fouten in staan. De tekst suggereert dat Wilhelmina haar vader niet direct opvolgde en dat de opvolging van Willem III in Luxemburg door Adolf een bewuste keuze van Luxemburg was. Adolf behoorde daarnaast niet tot de tak Nassau-Weilburg en dat Willem IV de Salische Wet afschafte is ook onjuist. Ik weet niet goed hoe ik dit het beste kan oplossen, zonder in conflicten verzeild te raken. Graag advies. Mvg, Royalty & Nassau Expert (overleg) 24 nov 2019 17:04 (CET)

Bedankt voor je opmerkzaamheid. Wilhelmina werd koningin bij het overlijden van haar vader. Het is geen probleem dit zonder bronvermelding aan te passen. Het is - ook uit mijn hoofd - inderdaad 1912 dat die wet werd aangepast. Ik zal eens kijken of ik daar iets in een van mijn boeken over kan terugvinden, maar er staat in elk geval niet in wie die wet veranderde. Alleen het jaartal kan ik controleren. HT (overleg) 24 nov 2019 17:41 (CET)

Dank voor de snelle reactie. Het was wel Willem IV die in 1907 een aanpassing doorvoerde, maar hij hief de Salische Wet niet op. Dat is een misverstand dat wel vaker in bronnen staat. Wat Willem IV in 1907 deed was een juridische fictie aan de Nassauische Erbverein van 1783 toevoegen. Als hij zonder zonen zou komen te overlijden dan zou zijn oudste dochter voor de erfopvolging als zoon beschouwd worden en hem opvolgen. Als deze dochter zonder mannelijke nakomelingen zou overlijden, of de laatste mannelijke nakomeling van haar zou overlijden, dan zou de tweede dochter van Willem IV voor de erfopvolging als zoon beschouwd worden en zou zij opvolgen; of, als ze al was overleden, haar mannelijke nakomeling volgens het eerstgeboorterecht. Enzovoort. Vrouwen bleven in Luxemburg formeel uitgesloten van de erfopvolging tot 2005. Royalty & Nassau Expert (overleg) 24 nov 2019 18:05 (CET)

Dank voor de info. Ik kan zelf alleen vinden dat in 1912 een dochter opvolgster werd, maar dat wisten we al. Verder nog zaken over de financiële afwikkeling tussen de Nederlandse Koning en Adolf, maar dat is niet van belang hier. Hoop dat iemand anders je meer kan helpen. Succes verder! HT (overleg) 24 nov 2019 19:41 (CET)

Dank voor je tijd en moeite! Mvg, Royalty & Nassau Expert (overleg) 24 nov 2019 22:04 (CET)

"Aventail" en "camail"

Heeft er iemand een idee hoe de begrippen "aventail" en "camail" vertaald moeten worden? Dit zijn de maliën beschermingsstukken die onderaan een helm (vaak bascinets) bevestigd werden. Ik weet echter niet hoe je dit in het Nederlands moet zeggen. Leonidas1206 (overleg) 28 nov 2019 17:06 (CET)

(harnas)kraag maakt het misschien wel duidelijk maar of het de correcte term is betwijfel ik. Halsberg werd ook ooit gebruikt voor de metalen plaat die de hals beschermde (laatste zin pagina) maar die maakte geen deel uit van de helm.Skaldis (overleg) 28 nov 2019 17:57 (CET)

Ik had ook al aan halsberg gedacht, maar aangezien dat toch wel echt een metalen plaat is, zal dat waarschijnlijk niet kloppen. Leonidas1206 (overleg) 28 nov 2019 18:22 (CET)

Hier staan ook tal van termen in die benaderen maar nooit echt juist zijn.Skaldis (overleg) 28 nov 2019 18:37 (CET)

Hoi Leonidas1206, een camail is volgens de online betaalversie van het Van Dale Groot woordenboek Frans-Nederlands een "maliënkap". Het woord staat ook in mijn al bijna antieke Kramers' Fransch Woordenboek uit 1937, en dat vertaalt het als "maliën hals- en schouderbedekking". Het woord aventail kan ik in geen enkel woordenboek vinden, maar het woord ventail wel. Het eerdergenoemde woordenboek van Van Dale vertaalt dat als "mondopening in vizierhelm". Ook volgens een aantal al wat oudere woordenboeken die inmiddels online staan zou het hier gaan om een mondgat, maar opvallend genoeg zou een ventail volgens de Woordenschat, verklaring van woorden en uitdrukkingen uit 1899 juist een "kijksleuf in den helm" zijn. Enfin, hopelijk kan je hier wat mee. Historische groet, Matroos Vos (overleg) 29 nov 2019 05:17 (CET)

Bedankt! Ik denk dat maliënkap de beste (en bondigste) vertaling zal zijn. Leonidas1206 (overleg) 29 nov 2019 16:25 (CET)