Bloedvergiftiging: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Versie 46330324 van 77.170.178.187 (overleg) ongedaan gemaakt. - Kliederen
samengevoegd met vertaling op overlegpagina.
Regel 18: Regel 18:
'''Bloedvergiftiging''' (wetenschappelijke benaming ''sepsis'') is een ernstig, soms dodelijk verlopend ziektebeeld, dat wordt veroorzaakt door een [[infectie]], meestal door [[bacterie|bacteriën]] of hun producten ([[toxine (gif)|toxinen]]). Bloedvergiftiging is een ontstekingsreactie van het hele lichaam als reactie op een infectie.
'''Bloedvergiftiging''' (wetenschappelijke benaming ''sepsis'') is een ernstig, soms dodelijk verlopend ziektebeeld, dat wordt veroorzaakt door een [[infectie]], meestal door [[bacterie|bacteriën]] of hun producten ([[toxine (gif)|toxinen]]). Bloedvergiftiging is een ontstekingsreactie van het hele lichaam als reactie op een infectie.


==Definitie en symptomen==
⚫
== Oorzaken ==
'''Bloedvergiftiging''' (wetenschappelijke benaming sepsis) is een [[ontsteking]] van het hele lichaam als gevolg van een [[infectie]].<ref name=Sepsis2012/> Veelvoorkomende symptomen zijn [[koorts]], een [[tachycardie|verhoogde hartslag]], [[hyperventilatie|snelle ademhaling]] en [[mentale verwardheid|verwardheid]].<ref name=CDC2014Q/> Er kunnen ook symptomen zijn die bij een specifieke infectie horen, zoals hoesten bij [[longontsteking]] of [[dysurie|pijn bij het plassen]] bij een [[pyelonefritis|nierbekkenontsteking]].<!-- <ref name=Tint2011/> --> Bij heel jonge kinderen, ouderen en mensen met een [[immuundeficiëntie|verzwakt immuunsysteem]] zijn er niet altijd symptomen aanwezig die bij een specifieke infectie horen en kan de [[hypothermie|lichaamstemperatuur laag]] of normaal zijn in plaats van [[koorts|hoog]].<ref name=Tint2011>{{cite book |last= Jui |first= Jonathan |chapter= Ch. 146: Septic Shock |editor-last1= Tintinalli |editor-first1= Judith E. |editor-last2= Stapczynski |editor-first2= J. Stephan |editor-last4= Cline |editor-first4= David M. |editor-last3= Ma |editor-first3= O. John |editor-last5= Cydulka |editor-first5= Rita K. |editor-last6= Meckler |editor-first6= Garth D. |editor7= American College of Emergency Physicians |display-editors= 4 |title= Tintinalli's Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide |edition= 7th |location= New York |publisher= [[McGraw-Hill Education|McGraw-Hill]] |pages=1003-14|year= 2011 |chapterurl= http://www.accessmedicine.com/content.aspx?aID=6364928 |url= http://accessmedicine.mhmedical.com/book.aspx?bookid=348 |accessdate= December 11, 2012 |via= AccessMedicine |subscription= yes}}</ref> '''Ernstige bloedvergiftiging''' leidt tot [[orgaanfalen|een verminderde orgaanfunctie]] of onvoldoende bloedtoevoer.<!-- <ref name=Sepsis2012/> --> Duidelijke aanwijzingen van onvoldoende bloedtoevoer zijn [[hypotensie|lage bloeddruk]], een hoge hoeveelheid [[melkzuur in het bloed]] of [[oligurie|verminderde urineproductie]].<!-- <ref name=Sepsis2012/> --> [[Septische shock]] is lage bloeddruk als gevolg van bloedvergiftiging waarbij geen verbetering optreedt nadat grote hoeveelheden infuusvloeistof zijn toegediend.<ref name=Sepsis2012>{{cite journal |last1= Surviving Sepsis Campaign Guidelines Committee including The Pediatric Subgroup |last2= Dellinger |first2= RP |last3= Levy |first3= MM |last4= Rhodes |first4= A |last5= Annane |first5= D |last6= Gerlach |first6= H |last7= Opal |first7= SM |last8= Sevransky |first8= JE |last9= Sprung |first9= CL |last10= Douglas |first10= IS |last11= Jaeschke |first11= R |last12= Osborn |first12= TM |last13= Nunnally |first13= ME |last14= Townsend |first14= SR |last15= Reinhart |first15= K |last16= Kleinpell |first16= RM |last17= Angus |first17= DC |last18= Deutschman |first18= CS |last19= Machado|first19= FR |last20= Rubenfeld |first20= GD |last21= Webb |first21= S |last22= Beale |first22= RJ |last23= Vincent |first23= J-L |last24= Moreno |first24= R |displayauthors= 4 |title= Surviving Sepsis Campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock: 2012 |journal= [[Critical Care Medicine (journal)|Critical Care Medicine]] |volume= 41 |issue= 2 |year= 2013 |pages= 580–637 |pmid= 23353941 |doi= 10.1097/CCM.0b013e31827e83af |url= http://www.sccm.org/Documents/SSC-Guidelines.pdf |via= [[Surviving Sepsis Campaign]]}}</ref>
⚫
Het binnentreden van bacteriën in de bloedbaan kan het gevolg zijn van een ontstoken wond of kies (bijvoorbeeld een kies met een kroon die een zenuwbehandeling heeft gehad en dus geen waarschuwingssignaal meer af kan geven), infectie van een orgaansysteem ([[longontsteking]], blaasontsteking ([[urineweginfectie]]) of [[huidinfectie]]).

⚫
=== Symptomen of ziekteverschijnselen ===
Belangrijke gevolgen van die ontstekingsreactie zijn onder meer [[bloeddruk]]daling, [[koorts]], snelle [[hartslag]], samen wel aangeduid als warme [[shock]]. Centraal staat ook een vermindering van de doorbloeding van de [[orgaan|organen]] waardoor de toevoer en opname van zuurstof in het gedrang komt. De organen kunnen daardoor beschadigd worden. Als het meerdere organen betreft spreekt men van [[multi-orgaanfalen]] (ook wel bekend onder de afkorting [[MOF]], of beter [[MODS]] ([[multiple organ dysfunction syndrome]])). Soms is de beschadiging van tijdelijke aard, vooral als er tijdig wordt ingegrepen en de toevoer van [[Dizuurstof|zuurstof]] snel wordt hersteld. De orgaanbeschadiging kan ook definitief worden en dat kan dan uiteindelijk leiden tot de dood.
Belangrijke gevolgen van die ontstekingsreactie zijn onder meer [[bloeddruk]]daling, [[koorts]], snelle [[hartslag]], samen wel aangeduid als warme [[shock]]. Centraal staat ook een vermindering van de doorbloeding van de [[orgaan|organen]] waardoor de toevoer en opname van zuurstof in het gedrang komt. De organen kunnen daardoor beschadigd worden. Als het meerdere organen betreft spreekt men van [[multi-orgaanfalen]] (ook wel bekend onder de afkorting [[MOF]], of beter [[MODS]] ([[multiple organ dysfunction syndrome]])). Soms is de beschadiging van tijdelijke aard, vooral als er tijdig wordt ingegrepen en de toevoer van [[Dizuurstof|zuurstof]] snel wordt hersteld. De orgaanbeschadiging kan ook definitief worden en dat kan dan uiteindelijk leiden tot de dood.


===Lijst met symptomen===
⚫
== Gevoeligheid voor bloedvergiftiging ==
⚫
Zoals bij vele ziekten zijn heel jonge kinderen, oude mensen en patiënten met een verminderde [[afweer]] extra kwetsbaar. Een bekend voorbeeld van een vorm van bloedvergiftiging is de [[meningokok]]kensepsis (= bloedvergiftiging door de [[bacterie]] die ook hersenvliesontsteking of [[meningitis]] veroorzaakt). Deze ziekte kan zo snel verlopen dat de patiënt op het moment van de [[diagnose]] soms al niet meer te redden is.

⚫
== Symptomen of ziekteverschijnselen ==
* hoge [[koorts]]
* hoge [[koorts]]
* [[tachycardie]] (snelle hartslag)
* [[tachycardie]] (snelle hartslag)
Regel 37: Regel 36:
* [[oedeem]]
* [[oedeem]]
* [[diffuse intravasale stolling]]
* [[diffuse intravasale stolling]]

⚫
== Oorzaken ==
Bloedvergiftiging is een [[immuunsysteem|reactie van het immuunsysteem]] op een infectie.<ref name=Tint2011/><ref name="Deutschman2014">{{cite journal|last=Deutschman|first=CS|last2=Tracey|first2=KJ|title=Sepsis: Current dogma and new perspectives|journal= [[Immunity (journal)|Immunity]] |volume=40|issue=4|pages=463–75|date=April 2014|pmid=24745331|doi=10.1016/j.immuni.2014.04.001}}</ref> De infectie wordt veelal veroorzaakt door [[bacteriën]], maar soms ook door [[schimmels]], [[virussen]] of [[parasieten]].<ref name=Tint2011/>

⚫
Het binnentreden van bacteriën in de bloedbaan kan het gevolg zijn van een ontstoken wond of kies (bijvoorbeeld een kies met een kroon die een zenuwbehandeling heeft gehad en dus geen waarschuwingssignaal meer af kan geven), infectie van een orgaansysteem ([[longontsteking]], blaasontsteking ([[urineweginfectie]]) of [[huidinfectie]]).

De primaire infectie komt vaak voor in de longen, hersenen, [[urinewegen]], op de huid en in de [[buikorganen]].<!-- <ref name=Tint2011/> --> Risicofactoren zijn onder andere een jonge of oude leeftijd, een verzwakt immuunsysteem als gevolg van aandoeningen zoals [[kanker]] of [[diabetes mellitus|diabetes]], en [[ernstig letsel]] of [[brandwonden]].<ref name=CDC2014Q>{{cite web |title= Sepsis Questions and Answers |url= http://www.cdc.gov/sepsis/basic/qa.html |website= cdc.gov |publisher= [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC) |accessdate= 28 November 2014 |date= May 22, 2014}}</ref> De diagnose wordt gesteld als er aan ten minste twee criteria voor [[systemisch inflammatoir respons syndroom]] (SIRS) als gevolg van een veronderstelde infectie wordt voldaan.<!-- <ref name=Tint2011/> --> Een [[bloedkweek]] wordt aanbevolen, bij voorkeur voordat met antibiotica begonnen wordt; een [[bacteriëmie|bloedinfectie]] hoeft echter niet aanwzig te zijn voor de diagnose.<ref name=Tint2011/> Een [[beeldvormend medisch onderzoek]] moet worden gedaan om de locatie van de infectie vast te stellen.<ref name=Sepsis2012/> Andere mogelijke oorzaken van vergelijkbare symptomen zijn onder meer: [[anafylaxie]], [[bijnierschorsinsufficiëntie]], [[hypovolemie|laag bloedvolume]], [[hartfalen]] en [[longembolie]].<ref name=Tint2011/>

⚫
== Gevoeligheid voor bloedvergiftiging ==
⚫
Zoals bij vele ziekten zijn heel jonge kinderen, oude mensen en patiënten met een verminderde [[afweer]] extra kwetsbaar. Een bekend voorbeeld van een vorm van bloedvergiftiging is de [[meningokok]]kensepsis (= bloedvergiftiging door de [[bacterie]] die ook hersenvliesontsteking of [[meningitis]] veroorzaakt). Deze ziekte kan zo snel verlopen dat de patiënt op het moment van de [[diagnose]] soms al niet meer te redden is.


== Diagnostiek ==
== Diagnostiek ==
Regel 50: Regel 59:


== Behandeling ==
== Behandeling ==
De patiënt moet zo snel mogelijk worden behandeld. Die behandeling dient in veel gevallen plaats te vinden op een [[intensive care]]-afdeling en bestaat altijd uit meerdere componenten. [[Toediening]] van [[antibiotica]], om de bacteriën te doden; toediening van grote hoeveelheden vocht om de doorbloeding van de organen op peil te houden; toediening van sterk werkende medicamenten die de bloedcirculatie verbeteren. Soms is een operatie nodig om de ontstekingshaard uit het lichaam te verwijderen. Niet zelden moet een patiënt ook kunstmatig worden beademd omdat de [[long (orgaan)|longen]] zijn aangedaan en/of de ademhalingskracht van patiënt onvoldoende is. De sterfte ten gevolge van bloedvergiftiging is in de landen met een moderne [[gezondheidszorg]], inclusief goede intensive care voorzieningen, ongeveer 30 tot 40%.
De patiënt moet zo snel mogelijk worden behandeld. Die behandeling dient in veel gevallen plaats te vinden op een [[intensive care]]-afdeling en bestaat altijd uit meerdere componenten.

Bloedvergiftiging wordt meestal behandeld met [[infuus]] en [[antibiotica]].<!-- <ref name=CDC2014Q/> --> Dit wordt vaak gedaan op een [[intensivecare-afdeling]].<!-- <ref name=CDC2014Q/> --> Als [[hydratatie]] niet genoeg is om de bloeddruk op peil te houden, kunnen [[vasopressor|bloeddrukverhogende]] medicijnen worden gebruikt.<!-- <ref name=CDC2014Q/> --> [[Kunstmatige beademing]] en [[dialyse]] kunnen noodzakelijk zijn ter ondersteuning van de longfunctie en nierfunctie.<ref name=CDC2014Q/> Voor de behandeling kunnen een [[centraal veneuze katheter]] en [[arteriële katheter]] worden geplaatst.<!-- <ref name=Sepsis2012/> --> Er kunnen ook metingen van het [[hartminuutvolume]] en van de [[zuurstofsaturatie|zuurstofsaturatie]] in de [[bovenste holle ader]] worden gedaan.<!-- <ref name=Sepsis2012/> --> Bij patiënten met bloedvergiftiging zijn preventieve maatregelen nodig tegen [[trombosebenen]], [[maagzweren]] en [[doorligwonden]], tenzij andere aandoeningen dit soort ingrepen belemmeren.<!-- <ref name=Sepsis2012/> --> Sommigen kunnen er baat bij hebben als hun [[bloedsuikerspiegel]] goed onder controle wordt gehouden met [[insuline]].<ref name=Sepsis2012/> Het gebruik van [[corticosteroïden]] is controversieel.<ref name=Steroids2012>{{cite journal |last=Patel |first=GP |last2=Balk |first2= RA |title= Systemic steroids in severe sepsis and septic shock |journal= [[American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine]] |date= January 15, 2012 |volume= 185 |issue= 2 |pages= 133–9 |pmid= 21680949 |doi= 10.1164/rccm.201011-1897CI |url= http://www.atsjournals.org/doi/full/10.1164/rccm.201011-1897CI#.VHVoJclZhsg}}</ref> [[Geactiveerd drotrecogin alfa]], dat oorspronkelijk op de markt was voor ernstige bloedvergiftiging, bleek niet te helpen en werd in 2011 uit de verkoop gehaald.<ref name=APC2012>{{cite journal |last1=Martí-Carvajal |first1=AJ |last2=Solà |first2= I |last3=Lathyris |first3= D |last4= Cardona |first4= AF |title= Human recombinant activated protein C for severe sepsis |journal= [[Cochrane Library|Cochrane Database of Systematic Reviews]] |date= March 14, 2012 |volume= 3 |pages= CD004388 |pmid= 22419295 |doi= 10.1002/14651858.CD004388.pub5 |editor1-last= Martí-Carvajal |editor1-first= Arturo J.}}{{Update inline|date=November 2014}}</ref>

Soms is een operatie nodig om de ontstekingshaard uit het lichaam te verwijderen. Niet zelden moet een patiënt ook kunstmatig worden beademd omdat de [[long (orgaan)|longen]] zijn aangedaan en/of de ademhalingskracht van patiënt onvoldoende is. De sterfte ten gevolge van bloedvergiftiging is in de landen met een moderne [[gezondheidszorg]], inclusief goede intensive care voorzieningen, ongeveer 30 tot 40%.

⚫
Recent{{wanneer?}} is een wereldwijde campagne gestart (''The Surviving Sepsis Campaign'') om de kans van bloedvergiftigingspatiënten op een goed herstel zo groot mogelijk te maken.


==Prognose, epidemiologie en geschiedenis==
⚫
Recent is een wereldwijde campagne gestart (''The Surviving Sepsis Campaign'') om de kans van bloedvergiftigingspatiënten op een goed herstel zo groot mogelijk te maken.
De prognose wordt gedeeltelijk bepaald door de ernst van de ziekte, waarbij de kans op overlijden 30% is bij bloedvergiftiging, 50% bij ernstige bloedvergiftiging en 80% bij septische shock.<ref name=Jawad2012>{{cite journal |last1= Jawad |first1= I |last2= Lukšić |first2= I |last3= Rafnsson |first3= SB |title= Assessing available information on the burden of sepsis: Global estimates of incidence, prevalence and mortality |journal= Journal of Global Health |date= June 2012 |volume= 2 |issue= 1 |pages= 010404 |pmid= 23198133 |pmc= 3484761 |doi= 10.7189/jogh.02.010404 |doi-broken-date= 2015-02-02|url=http://www.jogh.org/documents/issue201201/12-Article%20Jawad.pdf}}</ref> Het totaal aantal gevallen wereldwijd is niet bekend, aangezien er weinig gegevens uit [[ontwikkelingslanden]] zijn.<ref name=Jawad2012/> Naar schatting worden miljoenen mensen per jaar getroffen door bloedvergiftiging.<ref name=Sepsis2012/> In [[ontwikkelde landen]] krijgen jaarlijks ongeveer 0,2 tot 3 per 1000 mensen bloedvergiftiging. Dit komt neer op ongeveer een miljoen gevallen per jaar in de Verenigde Staten.<ref name=Jawad2012/><ref name=Martin2012>{{cite journal |last1= Martin |first1= GS |title= Sepsis, severe sepsis and septic shock: Changes in incidence, pathogens and outcomes |journal= [[Expert Review of Anti-infective Therapy]] |date= June 2012 |volume= 10 |issue= 6 |pages= 701–6 |pmid= 22734959 |pmc= 3488423 |doi= 10.1586/eri.12.50}}</ref> Het aantal gevallen van de ziekte neemt steeds toe.<ref name=Sepsis2012/> Bloedvergiftiging komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.<ref name=Tint2011/> De term septikemie verwijst naar de micro-organismen van de toxinen in het bloed en wordt niet meer vaak gebruikt.<ref name="1992consensus">{{cite journal |pages= 1644–55 |doi= 10.1378/chest.101.6.1644 |title= Definitions for sepsis and organ failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. The ACCP/SCCM Consensus Conference Committee. American College of Chest Physicians/Society of Critical Care Medicine |year= 1992 |last1= Bone |first1=R |last2= Balk |first2= R |last3= Cerra |first3= F |last4= Dellinger |first4= R |last5= Fein |first5= A |last6= Knaus |first6= W |last7= Schein |first7= R |last8= Sibbald |first8= W |displayauthors= 4 |journal= [[Chest (journal)|Chest]] |volume= 101 |issue= 6 |pmid= 1303622 |url= http://journal.publications.chestnet.org/data/Journals/CHEST/21647/1644.pdf}}</ref><ref name=NEJM2013>{{cite journal |title= Severe sepsis and septic shock |journal= [[The New England Journal of Medicine]] |date= August 29, 2013 |volume= 369 |issue= 9 |pages= 840–51 |doi= 10.1056/NEJMra1208623 |pmid=23984731 |first1= DC |last1= Angus |first2= T |last2= van der Poll |layurl= http://blogs.nejm.org/now/index.php/severe-sepsis-and-septic-shock/2013/08/30/ |laydate= August 30, 2013 |url= http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMra1208623}}</ref> De aandoening werd al in de tijd van [[Hippocrates]] beschreven.<ref name=NEJM2013/>


[[Categorie:Bacteriële infectieziekte]]
[[Categorie:Bacteriële infectieziekte]]

Versie van 7 aug 2016 22:26

Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Bloedvergiftiging
Sepsis
Coderingen
ICD-10 A40 - A41.0
ICD-9 995.91
DiseasesDB 11960
MedlinePlus 000666
MeSH D018805
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Bloedvergiftiging (wetenschappelijke benaming sepsis) is een ernstig, soms dodelijk verlopend ziektebeeld, dat wordt veroorzaakt door een infectie, meestal door bacteriën of hun producten (toxinen). Bloedvergiftiging is een ontstekingsreactie van het hele lichaam als reactie op een infectie.

Definitie en symptomen

Bloedvergiftiging (wetenschappelijke benaming sepsis) is een ontsteking van het hele lichaam als gevolg van een infectie.[1] Veelvoorkomende symptomen zijn koorts, een verhoogde hartslag, snelle ademhaling en verwardheid.[2] Er kunnen ook symptomen zijn die bij een specifieke infectie horen, zoals hoesten bij longontsteking of pijn bij het plassen bij een nierbekkenontsteking. Bij heel jonge kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn er niet altijd symptomen aanwezig die bij een specifieke infectie horen en kan de lichaamstemperatuur laag of normaal zijn in plaats van hoog.[3] Ernstige bloedvergiftiging leidt tot een verminderde orgaanfunctie of onvoldoende bloedtoevoer. Duidelijke aanwijzingen van onvoldoende bloedtoevoer zijn lage bloeddruk, een hoge hoeveelheid melkzuur in het bloed of verminderde urineproductie. Septische shock is lage bloeddruk als gevolg van bloedvergiftiging waarbij geen verbetering optreedt nadat grote hoeveelheden infuusvloeistof zijn toegediend.[1]

Symptomen of ziekteverschijnselen

Belangrijke gevolgen van die ontstekingsreactie zijn onder meer bloeddrukdaling, koorts, snelle hartslag, samen wel aangeduid als warme shock. Centraal staat ook een vermindering van de doorbloeding van de organen waardoor de toevoer en opname van zuurstof in het gedrang komt. De organen kunnen daardoor beschadigd worden. Als het meerdere organen betreft spreekt men van multi-orgaanfalen (ook wel bekend onder de afkorting MOF, of beter MODS (multiple organ dysfunction syndrome)). Soms is de beschadiging van tijdelijke aard, vooral als er tijdig wordt ingegrepen en de toevoer van zuurstof snel wordt hersteld. De orgaanbeschadiging kan ook definitief worden en dat kan dan uiteindelijk leiden tot de dood.

Lijst met symptomen

Oorzaken

Bloedvergiftiging is een reactie van het immuunsysteem op een infectie.[3][4] De infectie wordt veelal veroorzaakt door bacteriën, maar soms ook door schimmels, virussen of parasieten.[3]

Het binnentreden van bacteriën in de bloedbaan kan het gevolg zijn van een ontstoken wond of kies (bijvoorbeeld een kies met een kroon die een zenuwbehandeling heeft gehad en dus geen waarschuwingssignaal meer af kan geven), infectie van een orgaansysteem (longontsteking, blaasontsteking (urineweginfectie) of huidinfectie).

De primaire infectie komt vaak voor in de longen, hersenen, urinewegen, op de huid en in de buikorganen. Risicofactoren zijn onder andere een jonge of oude leeftijd, een verzwakt immuunsysteem als gevolg van aandoeningen zoals kanker of diabetes, en ernstig letsel of brandwonden.[2] De diagnose wordt gesteld als er aan ten minste twee criteria voor systemisch inflammatoir respons syndroom (SIRS) als gevolg van een veronderstelde infectie wordt voldaan. Een bloedkweek wordt aanbevolen, bij voorkeur voordat met antibiotica begonnen wordt; een bloedinfectie hoeft echter niet aanwzig te zijn voor de diagnose.[3] Een beeldvormend medisch onderzoek moet worden gedaan om de locatie van de infectie vast te stellen.[1] Andere mogelijke oorzaken van vergelijkbare symptomen zijn onder meer: anafylaxie, bijnierschorsinsufficiëntie, laag bloedvolume, hartfalen en longembolie.[3]

Gevoeligheid voor bloedvergiftiging

Zoals bij vele ziekten zijn heel jonge kinderen, oude mensen en patiënten met een verminderde afweer extra kwetsbaar. Een bekend voorbeeld van een vorm van bloedvergiftiging is de meningokokkensepsis (= bloedvergiftiging door de bacterie die ook hersenvliesontsteking of meningitis veroorzaakt). Deze ziekte kan zo snel verlopen dat de patiënt op het moment van de diagnose soms al niet meer te redden is.

Diagnostiek

De diagnose bloedvergiftiging kan worden bevestigd doordat bacteriën of andere micro-organismen in het bloed (bloedkweek) of in andere onder normale omstandigheden steriele lichaamssappen worden gevonden.

Risicogroepen

  • mensen met kronen (vaak heeft de kies een zenuwbehandeling ondergaan en kan een ontsteking jarenlang sluimerend aanwezig zijn: moeheid)
  • Kankerpatiënten met name die met chemotherapie zijn behandeld
  • Ouderen, omdat die vaak een minder goed werkend afweersysteem hebben
  • Kinderen jonger dan vier jaar
  • Postoperatieve patiënten (= na een heelkundige ingreep)
  • Patiënten met een verminderde afweer (aids-patiënten en patiënten met afweeronderdrukkende geneesmiddelen, bijvoorbeeld bij de ziekte van Crohn of reuma)

Behandeling

De patiënt moet zo snel mogelijk worden behandeld. Die behandeling dient in veel gevallen plaats te vinden op een intensive care-afdeling en bestaat altijd uit meerdere componenten.

Bloedvergiftiging wordt meestal behandeld met infuus en antibiotica. Dit wordt vaak gedaan op een intensivecare-afdeling. Als hydratatie niet genoeg is om de bloeddruk op peil te houden, kunnen bloeddrukverhogende medicijnen worden gebruikt. Kunstmatige beademing en dialyse kunnen noodzakelijk zijn ter ondersteuning van de longfunctie en nierfunctie.[2] Voor de behandeling kunnen een centraal veneuze katheter en arteriële katheter worden geplaatst. Er kunnen ook metingen van het hartminuutvolume en van de zuurstofsaturatie in de bovenste holle ader worden gedaan. Bij patiënten met bloedvergiftiging zijn preventieve maatregelen nodig tegen trombosebenen, maagzweren en doorligwonden, tenzij andere aandoeningen dit soort ingrepen belemmeren. Sommigen kunnen er baat bij hebben als hun bloedsuikerspiegel goed onder controle wordt gehouden met insuline.[1] Het gebruik van corticosteroïden is controversieel.[5] Geactiveerd drotrecogin alfa, dat oorspronkelijk op de markt was voor ernstige bloedvergiftiging, bleek niet te helpen en werd in 2011 uit de verkoop gehaald.[6]

Soms is een operatie nodig om de ontstekingshaard uit het lichaam te verwijderen. Niet zelden moet een patiënt ook kunstmatig worden beademd omdat de longen zijn aangedaan en/of de ademhalingskracht van patiënt onvoldoende is. De sterfte ten gevolge van bloedvergiftiging is in de landen met een moderne gezondheidszorg, inclusief goede intensive care voorzieningen, ongeveer 30 tot 40%.

Recent[(sinds) wanneer?] is een wereldwijde campagne gestart (The Surviving Sepsis Campaign) om de kans van bloedvergiftigingspatiënten op een goed herstel zo groot mogelijk te maken.

Prognose, epidemiologie en geschiedenis

De prognose wordt gedeeltelijk bepaald door de ernst van de ziekte, waarbij de kans op overlijden 30% is bij bloedvergiftiging, 50% bij ernstige bloedvergiftiging en 80% bij septische shock.[7] Het totaal aantal gevallen wereldwijd is niet bekend, aangezien er weinig gegevens uit ontwikkelingslanden zijn.[7] Naar schatting worden miljoenen mensen per jaar getroffen door bloedvergiftiging.[1] In ontwikkelde landen krijgen jaarlijks ongeveer 0,2 tot 3 per 1000 mensen bloedvergiftiging. Dit komt neer op ongeveer een miljoen gevallen per jaar in de Verenigde Staten.[7][8] Het aantal gevallen van de ziekte neemt steeds toe.[1] Bloedvergiftiging komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.[3] De term septikemie verwijst naar de micro-organismen van de toxinen in het bloed en wordt niet meer vaak gebruikt.[9][10] De aandoening werd al in de tijd van Hippocrates beschreven.[10]

  1. ↑ a b c d e f Surviving Sepsis Campaign Guidelines Committee including The Pediatric Subgroup, Dellinger, RP, Levy, MM, Rhodes, A, Annane, D (2013). Surviving Sepsis Campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock: 2012. Critical Care Medicine 41 (2): 580–637. PMID 23353941. DOI: 10.1097/CCM.0b013e31827e83af.
  2. ↑ a b c Sepsis Questions and Answers. cdc.gov. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (May 22, 2014). Geraadpleegd op 28 november 2014.
  3. ↑ a b c d e f Jui, Jonathan (2011). Tintinalli's Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide, 7th. McGraw-Hill, New York, "Ch. 146: Septic Shock", pp. 1003-14. Geraadpleegd op 11 december 2012.
  4. ↑ Deutschman, CS, Tracey, KJ (April 2014). Sepsis: Current dogma and new perspectives. Immunity 40 (4): 463–75. PMID 24745331. DOI: 10.1016/j.immuni.2014.04.001.
  5. ↑ Patel, GP, Balk, RA (January 15, 2012). Systemic steroids in severe sepsis and septic shock. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 185 (2): 133–9. PMID 21680949. DOI: 10.1164/rccm.201011-1897CI.
  6. ↑ Martí-Carvajal, AJ, Solà, I, Lathyris, D, Cardona, AF (March 14, 2012). Human recombinant activated protein C for severe sepsis. Cochrane Database of Systematic Reviews 3: CD004388. PMID 22419295. DOI: 10.1002/14651858.CD004388.pub5. Sjabloon:Update inline
  7. ↑ a b c Jawad, I, Lukšić, I, Rafnsson, SB (June 2012). Assessing available information on the burden of sepsis: Global estimates of incidence, prevalence and mortality. Journal of Global Health 2 (1): 010404. PMID 23198133. PMC 3484761. DOI: 10.7189/jogh.02.010404.
  8. ↑ Martin, GS (June 2012). Sepsis, severe sepsis and septic shock: Changes in incidence, pathogens and outcomes. Expert Review of Anti-infective Therapy 10 (6): 701–6. PMID 22734959. PMC 3488423. DOI: 10.1586/eri.12.50.
  9. ↑ Bone, R, Balk, R, Cerra, F, Dellinger, R, Fein, A (1992). Definitions for sepsis and organ failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. The ACCP/SCCM Consensus Conference Committee. American College of Chest Physicians/Society of Critical Care Medicine. Chest 101 (6): 1644–55. PMID 1303622. DOI: 10.1378/chest.101.6.1644.
  10. ↑ a b Angus, DC, van der Poll, T (August 29, 2013). Severe sepsis and septic shock. The New England Journal of Medicine 369 (9): 840–51. PMID 23984731. DOI: 10.1056/NEJMra1208623.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bloedvergiftiging&oldid=47214408"