Bibliotheek Rotterdam

Bibliotheek Rotterdam
Opgericht	1604
Locatie	Rotterdam
Type	Openbare bibliotheek, WSF-bibliotheek
Collectie
Aantal	> 500.000 boeken en andere materialen
Overig
Aantal bezoekers	2,4 miljoen
Afbeeldingen
	Centrale Bibliotheek Rotterdam en hoofdkantoor van de Bibliotheek Rotterdam
	Website

De Bibliotheek Rotterdam is de openbare bibliotheek-organisatie voor de Nederlandse gemeente Rotterdam. De Centrale Bibliotheek is gevestigd op de hoek van de Hoogstraat en de Binnenrotte nabij het Station Rotterdam Blaak in Rotterdam Centrum. Voorts zijn er veertien filialen verspreid over de hele stad (situatie 2017).

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Ontstaan[bewerken | brontekst bewerken]

De eerst bekende bemoeienis van de stad Rotterdam is in 1604 wanneer geld uitgetrokken wordt voor de inrichting van een 'publycke bibliotheke' ofwel de 'Bibliotheca Laurentiana' in de Laurenskerk. In 1799 eindigt de betrokkenheid van de stad bij deze bibliotheek vanwege de toen doorgevoerde scheiding van kerk en staat.

In 1869 wordt de grondslag gelegd voor de huidige Bibliotheek door archivaris J.H. Scheffer. Vanaf 1891 bestond in Museum Boymans tweemaal per week de mogelijkheid voor iedereen om boeken te raadplegen. Dankzij de inspanningen van bibliothecaris Gerrit van Rijn bestond vanaf 1902 deze mogelijkheid 7 dagen per week. In 1907 kreeg de voormalige Gemeentebibliotheek een eigen onderkomen aan het Van Hogendorpsplein.

Gemeentebibliotheek aan de Nieuwe Markt[bewerken | brontekst bewerken]

Vanaf 1923 tot 1983 was de Gemeentebibliotheek gevestigd aan de Nieuwe Markt nr. 1, met een zijgevel aan de Gedempte Botersloot, vlak bij de huidige Bibliotheek. Voor de entree stond het Vrijheidsbeeld van de Maagd van Holland.

Tijdens het bombardement op Rotterdam is het gebouw slechts licht beschadigd, de meeste gebouwen in de omgeving brandden af. De ruimte die hierdoor vrijkwam, werd gebruikt voor de aanbouw van een oostelijke vleugel.

Toen verdere bebouwing uitbleef en de nieuwe gevel dus 'blind' bleef, voegde men een drie verdiepingen hoog affiche toe van het schoolrapport waarmee Bob den Uyl in 1940 overging van de vierde naar de vijfde klas van de lagere school. De beoordeling in cijfers van het laatste trimester ontbreekt. De goudkleurige letters met de tekst "Gemeente-bibliotheek" zijn nooit van de gevel verwijderd.

Meer recent is er een tekst van Freek de Jonge in neonletters toegevoegd. Dit gebouw was tot 2012 in gebruik als Nationaal Onderwijsmuseum (voorheen onder de naam Schoolmuseum). Ook zat daar tot dat jaar de Ontdekhoek, een plek waar kinderen allerlei wetenschappelijke proefjes konden doen. Deze is sindsdien gevestigd in Crooswijk. In het najaar van 2013 start in dit gebouw het Erasmus University College.

Centrale Bibliotheek Rotterdam aan de Hoogstraat[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 1983 is Bibliotheek Rotterdam gevestigd in een modern gebouw aan de Hoogstraat. Het is ontworpen door Jaap Bakema en Hans Boot van het architectenbureau Van den Broek en Bakema. De architectuur doet denken aan het Centre Pompidou in Parijs, met stalen buizen die vanaf het dak langs de glazen gevel naar beneden lopen. Het gebouw wordt soms gekscherend de 'glazen waterval' genoemd. Op de gevel aan de gedempte Binnenrotte staat een tekst van Erasmus, inclusief zijn handtekening, in neon-buis letters: "Heel de wereld is mijn vaderland". Het is een knipoog naar een spreuk die aan de overkant van de Blaak te lezen is op een kantoorgebouw, uit het werk van Lucebert: "Alles van waarde is weerloos".

Diensten en activiteiten[bewerken | brontekst bewerken]

De collectie van de bibliotheek omvat meer dan 500.000 boeken, cd-roms, dvd's, video's en e-books. Tevens circa 60 abonnementen op papieren dagbladen, 1.400 abonnementen op tijdschriften, waaronder digitale uitgaves. De Centrale Discotheek Rotterdam (CDR), gevestigd in het gebouw van de Centrale Bibliotheek, bezit ruim 400.000 cd's, 300.000 lp's en 50.000 dvd's. Deze Centrale Discotheek was tot 1996 gevestigd op de Mauritsweg, naast de voormalige bioscoop Calypso. Sinds 1 januari 2022 maakt deze collectie deel uit van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. De Centrale Bibliotheek aan de Hoogstraat beslaat 24.000 m².

Het meest opvallende collectieonderdeel van de bibliotheek is de zogenaamde Erasmuscollectie. Dit is de grootste collectie ‘over’ en ‘van’ Erasmus ter wereld. Op donderdag 18 mei 2023 is bij de Uitvoerende Raad^[1] van Unesco besloten dat de Erasmus Collectie Rotterdam samen met 64 andere documentair erfgoed collecties wordt toegevoegd aan het internationale Memory of the World register^[2].

Tevens is er de Window of Shanghai collectie met ongeveer 500 Chinese, Engelse en Chinees-Engelse boeken die door de Shanghai Library zijn geschonken aan Bibliotheek Rotterdam.

Ook worden er vooral in de Centrale Bibliotheek Rotterdam activiteiten, workshops en filmvoorstellingen georganiseerd en zijn er studie- en werkruimtes beschikbaar. Met ruim 2,4 miljoen bezoekers per jaar is de Centrale Bibliotheek Rotterdam de meest bezochte culturele instelling van Rotterdam.

Vestigingen[bewerken | brontekst bewerken]

Behalve de Centrale Bibliotheek Rotterdam heeft Bibliotheek Rotterdam nog veertien vestigingen in de Rotterdamse wijken, waarvan de meest recente in Slinge werd geopend in februari 2017.

Openbare bibliotheek in Hoogvliet
Openbare bibliotheek Het Lage Land

In totaal zijn er anno 2019 bibliotheken in de wijken Charlois, Delfshaven, Feijenoord, Het Lage Land, Hoek van Holland, Hoogvliet, IJsselmonde, Kralingen, Lombardijen, Nesselande, Ommoord, Overschie, Rozenburg, Schiebroek, en Slinge. Verder is er sinds enige jaren in het Rotterdam Centraal een stationsbibliotheek, Hillegersberg kent een Uitleenpunt, en door de stad rijdt ook de Bibliobus.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Nominations of new items of documentary heritage to be inscribed on the Memory of the World international register: list of nominations. Unesco (14 april 2023). Gearchiveerd op 22 mei 2023. Geraadpleegd op 22 mei 2023. "The IAC decided to nominate the following 64 new items of documentary heritage to be inscribed on the Memory of the World International Register for the 2022-2023 nomination cycle, which are now submitted to the Executive Board for its endorsement (see document 216 EX/12). The titles and submitters of these nominations are presented below while their corresponding explanatory details, as submitted by the nominators and reviewed by the IAC, are summarized online at https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000385078."
↑ Redactie Rotterdam, "Wereldwijde erkenning voor Rotterdamse Erasmuscollectie", Algemeen Dagblad, 18 mei 2023. Gearchiveerd op 24 mei 2023. Geraadpleegd op 24 mei 2023.

[1] (en) Nominations of new items of documentary heritage to be inscribed on the Memory of the World international register: list of nominations. Unesco (14 april 2023). Gearchiveerd op 22 mei 2023. Geraadpleegd op 22 mei 2023. "The IAC decided to nominate the following 64 new items of documentary heritage to be inscribed on the Memory of the World International Register for the 2022-2023 nomination cycle, which are now submitted to the Executive Board for its endorsement (see document 216 EX/12). The titles and submitters of these nominations are presented below while their corresponding explanatory details, as submitted by the nominators and reviewed by the IAC, are summarized online at https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000385078."

[2] Redactie Rotterdam, "Wereldwijde erkenning voor Rotterdamse Erasmuscollectie", Algemeen Dagblad, 18 mei 2023. Gearchiveerd op 24 mei 2023. Geraadpleegd op 24 mei 2023.

[1]

[2]