Naar inhoud springen

Olympische Zomerspelen 1984

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Spelen van de XXIIIe Olympiade
Olympische Zomerspelen 1984
Locatie Vlag van Verenigde Staten Los Angeles, Verenigde Staten
Deelnemende landen 140
Deelnemende atleten 6797 (5230 mannen, 1567 vrouwen)
Evenementen 221 in 23 sporten
Openings­ceremonie 28 juli 1984
Sluitings­ceremonie 12 augustus 1984
Officiële opening door President Ronald Reagan
Atleteneed Edwin Moses (atletiek)
Juryeed Sharon Webber (gymnastiek)
Olympische vlam Rafer Johnson (atletiek)
Vorige Spelen 1980: Moskou (Sovjet-Unie)
Volgende Spelen 1988: Seoel (Zuid-Korea)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport

De Olympische Zomerspelen van de XXIIIe Olympiade werden in 1984 gehouden in Los Angeles, Verenigde Staten.

Er waren geen andere steden die zich kandidaat hadden gesteld om deze Spelen te organiseren. Het was na 1932 de tweede keer dat Los Angeles de Spelen organiseerde. Op voorhand was men beducht voor de Spelen in deze grote stad. Men vreesde dat de organisatie weleens zou kunnen spaak lopen doordat die in een uitdijende grootstad van meer dan twaalf miljoen inwoners werd gehouden. Bovendien hield men er ook rekening mee dat smog een bedreiging zou kunnen vormen voor de prestaties van de atleten. De mascotte van deze Spelen was Sam de Arend.

Het was voor de derde opeenvolgende keer dat de Zomerspelen door een aantal landen werd geboycot. In 1976 betrof het de "Afrikaanse boycot", in 1980 de "Amerikaanse boycot" en deze editie, als antwoord op de Amerikaanse, de "Sovjet-boycot". Vanwege de door de Sovjet-Unie geleide boycot deden 140 landen mee, 60 meer dan in 1980.

  • Voor het eerst werden de spelen niet georganiseerd door een stadsbestuur maar door een consortium van zakenlieden. De toenmalige burgemeester van Los Angeles, Tom Bradley had immers gezien hoe de Spelen van Montreal waren uitgedraaid op een financieel fiasco. De zakenman Peter Ueberroth werd deze taak opgedragen en hij slaagde hier volledig in. Door een toename van de commercie werden deze Spelen financieel gezien zeer succesvol: er werd een winst gemaakt van meer dan 200 miljoen dollar. Vele sportaccommodaties en stadions werden gefinancierd met hulp van de commercie. Zo werd de bouw van het zwemstadion betaald door McDonald's en werd de accommodatie voor het wielrennen bekostigd door de firma 7-Eleven. De "officiële" snack van de Spelen was Snickers.
  • Tijdens de openingsceremonie in het Memorial Coliseum, die in ware Hollywoodstijl werd uitgevoerd, was de referentie aan Jesse Owens meer dan duidelijk: de kleindochter van Owens, Georgina Hemphill, droeg de olympische vlam het stadion binnen en gaf haar door aan de voormalige tienkamper Rafer Johnson. Memorabel is ook de aankomst van Bill Suitor die met een soort jetpack via het dak van het stadion kwam binnengevlogen.
Carl Lewis, winnaar van vier gouden medailles
  • Carl Lewis wist de prestatie van Jesse Owens te evenaren door vier gouden medailles te winnen, net als Owens tijdens de Spelen van 1936. Lewis was zeker geen onbekende. Het jaar voor de Spelen had hij op de wereldkampioenschappen te Helsinki drie titels veroverd. Op de Spelen won Lewis de 100 m in 9.99, het verspringen met 8 m 54 (zijn enige geldige sprong), de 200m en de 4 x 100 met een nieuw wereldrecord voor de Amerikaanse ploeg: 37.83.
  • De Amerikaan Edwin Moses haalde op de 400 m horden zijn tweede olympische titel.
  • In het zwemmen heren haalden de Amerikanen de meeste medailles binnen. Slechts enkele malen werd die dominantie doorbroken. De Duitser Michael Groß, bijgenaamd "de Albatros van Offenbach", won tweemaal goud. Hij won de 100 m vlinderslag in een nieuwe wereldrecordtijd (53.08) en de 200 m vrije slag, eveneens met een nieuw wereldrecord (1:47.44). Hij won ook nog zilver op de 200 m vlinderslag en de 4 x 200 m vrije slag, waarbij hij als laatste zwemmer slechts op vier honderdste van een seconde achter de uiteindelijke winnaars, de Amerikaanse ploeg, eindigde. Op de 200 m schoolslag won de Amerikaan Victor Davis in een nieuw wereldrecord. Bij de dames won Nederland 2x goud namelijk Petra van Staveren op 100 meter schoolslag en Jolanda de Rover op de 200m rugslag. Nederland had op papier de op een na beste ploeg op de 4x 100m wisselslag dames maar werd in de series door een verkeerde wissel gediskwalificeerd.
  • Een compromis waarbij de Republiek China (Taiwan) deelnam onder de naam "Chinees Taipei", maakte het mogelijk dat de Volksrepubliek China voor het eerst kon deelnemen aan de Spelen onder de naam "China".
  • Voor het eerst stond de marathon ook voor de vrouwen op het programma. Joan Benoit (VS) won, maar de meeste aandacht ging achteraf naar de Zwitserse Gabriela Andersen-Schiess. Zij had tijdens de race niet voldoende gedronken en leed aan uitdrogingsverschijnselen en was totaal uitgeput. Toen zij over de finishlijn kwam zij nauwelijks nog vooruit en maakte zij spastische bewegingen.
  • In het turnen bij de vrouwen won voor het eerst een Amerikaanse de meerkamp. Mary Lou Retton, de lievelinge van het publiek, won na een verbeten strijd met de Roemeense Ecaterina Szabo.
  • Nawal El Moutawakel was de eerste vrouwelijke olympisch kampioen uit haar land Marokko en zelfs uit een islamitisch land.
  • Synchroonzwemmen, ritmische gymnastiek en windsurfen maken hun debuut op de Spelen. Ook de marathon voor vrouwen (gewonnen door de Amerikaanse Joan Benoit) stond voor het eerst op het programma.
  • De Britse roeier Steve Redgrave wint zijn eerste olympische titel van de in totaal vijf die hij zal winnen op vijf verschillende Spelen.

Tijdens deze Spelen werd er gesport binnen 21 sporten. Als demonstratiesporten stonden Honkbal en Tennis op het programma.

Atletiek
Basketbal
Boksen
Boogschieten
Gewichtheffen
Handbal

Hockey
Judo
Kanovaren
Moderne vijfkamp
Paardensport
Roeien

Schermen
Schietsport
Turnen
Voetbal
Volleybal
Wielersport

Worstelen
Zeilen
Zwemsport
Baanzwemmen
Schoonspringen
Synchroonzwemmen
Waterpolo

Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1980) Opmerkingen
atletiek 3000m (v)
400m horden (v)
marathon (v)
zevenkamp (v)
vijfkamp (v)
boksen superzwaar (m)
gymnastiek ritmisch (v)
kanovaren K-4 500m (v)
schietsport luchtgeweer 10m (m)
sportpistool 25 m (v)
Kleinkalibergeweer 50 m, drie houdingen (v)
Luchtgeweer 10 m (v)
voor het eerst onderdelen puur voor vrouwen
synchroonzwemmen solo (v)
duet (v)
synchroonzwemmen wordt alleen door vrouwen beoefend
wielersport puntenkoers (m)
wegwedstrijd (v)
vrouwen mochten voor het eerst deelnemen aan het wielrennen.
zeilen windsurfen (m)
zwemmen 200m wisselslag (m)
4x100m vrije slag (m)
200 wisselslag (v)
+19 -1 +18

Deelnemende landen

[bewerken | brontekst bewerken]
Deelnemende landen. Blauw: debuterend land op de Zomerspelen. Groen: al eerder deelgenomen aan de Zomerspelen.

Er namen 140 landen deel aan deze Spelen. Achttien landen debuteerden: Bahrein, Bangladesh, Bhutan, Britse Maagdeneilanden, Djibouti, Equatoriaal-Guinea, Gambia, Grenada, Mauritanië, Mauritius, Noord-Jemen, Oman, Qatar, Rwanda, de Salomonseilanden, Samoa, Tonga en de Verenigde Arabische Emiraten. Voor de Volksrepubliek China was het de tweede deelname, maar weer voor het eerst actief sinds 1952 op de Spelen nadat in 1979 overeengekomen was dat de Chinese Republiek (Taiwan) onder de naam Chinees Taipei uitkomt en in 1980 een van de boycottende landen was. Zaïre nam voor het eerst onder deze naam deel, in 1968 nam het deel als Congo-Kinshasa.

Vlag van Algerije Algerije 32
Vlag van Amerikaanse Maagdeneilanden Amerikaanse Maagdeneilanden 33
Vlag van Andorra Andorra 2
Vlag van Antigua en Barbuda Antigua en Barbuda 13
Vlag van Argentinië Argentinië 87
Vlag van Australië Australië 246
Vlag van de Bahama's Bahama's 22
Vlag van Bahrein Bahrein 10
Vlag van Bangladesh Bangladesh 1
Vlag van Barbados Barbados 16
Vlag van België België 67
Vlag van Belize Belize 11
Vlag van Benin Benin 3
Vlag van Bermuda Bermuda 12
Vlag van Bhutan Bhutan 6
Vlag van Bolivia Bolivia 12
Vlag van Duitsland Bondsrepubliek Duitsland 394
Vlag van Botswana Botswana 7
Vlag van Brazilië Brazilië 151
Vlag van Britse Maagdeneilanden Britse Maagdeneilanden 9
Vlag van Canada Canada 439
Vlag van de Kaaimaneilanden Kaaimaneilanden 8
Vlag van Centraal-Afrikaanse Republiek Centraal-Afrikaanse Republiek 2
Vlag van Chili Chili 57
Vlag van China China 219
Vlag van Chinees Taipei Chinees Taipei 59
Vlag van Colombia Colombia 37
Vlag van Costa Rica Costa Rica 28
Vlag van Cyprus Cyprus 10
Vlag van Denemarken Denemarken 63
Vlag van Djibouti Djibouti 3
Vlag van Dominicaanse Republiek Dominicaanse Republiek 39
Vlag van Ecuador Ecuador 10
Vlag van Egypte Egypte 114
Vlag van El Salvador El Salvador 10

Vlag van Equatoriaal-Guinea Equatoriaal-Guinea 5
Vlag van Fiji Fiji 15
Vlag van de Filipijnen Filipijnen 20
Vlag van Finland Finland 88
Vlag van Frankrijk Frankrijk 243
Vlag van Gabon Gabon 4
Vlag van Gambia Gambia 7
Vlag van Ghana Ghana 23
Vlag van Grenada Grenada 7
Vlag van Griekenland Griekenland 51
Vlag van Guatemala Guatemala 24
Vlag van Guinee Guinee 3
Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië 338
Vlag van Guyana Guyana 6
Vlag van Haïti Haïti 4
Vlag van Honduras Honduras 12
Vlag van Hongkong Hongkong 48
Vlag van Ierland Ierland 43
Vlag van IJsland IJsland 32
Vlag van India India 48
Vlag van Indonesië Indonesië 16
Vlag van Irak Irak 24
Vlag van Israël Israël 31
Vlag van Italië Italië 305
Vlag van Ivoorkust Ivoorkust 12
Vlag van Jamaica Jamaica 45
Vlag van Japan Japan 247
Vlag van Joegoslavië Joegoslavië 143
Vlag van Jordanië Jordanië 12
Vlag van Kameroen Kameroen 49
Vlag van Kenia Kenia 60
Vlag van Koeweit Koeweit 23
Vlag van Lesotho Lesotho 4
Vlag van Libanon Libanon 21
Vlag van Liberia Liberia 9

Vlag van Liechtenstein Liechtenstein 7
Vlag van Luxemburg Luxemburg 5
Vlag van Madagaskar Madagaskar 4
Vlag van Malawi Malawi 15
Vlag van Maleisië Maleisië 21
Vlag van Mali Mali 4
Vlag van Malta Malta 8
Vlag van Marokko Marokko 40
Vlag van Mauritanie Mauritanië 4
Vlag van Mauritius Mauritius 4
Vlag van Mexico Mexico 99
Vlag van Monaco Monaco 8
Vlag van Mozambique Mozambique 9
Vlag van Myanmar Birma 1
Vlag van Nederland Nederland 127
Vlag van de Nederlandse Antillen Nederlandse Antillen 8
Vlag van Nepal Nepal 11
Vlag van Nicaragua Nicaragua 25
Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland 130
Vlag van Niger Niger 3
Vlag van Nigeria Nigeria 33
Vlag van Noord-Jemen Noord-Jemen 2
Vlag van Noorwegen Noorwegen 104
Vlag van Oeganda Oeganda 26
Vlag van Oman Oman 16
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk 102
Vlag van Pakistan Pakistan 29
Vlag van Panama Panama 8
Vlag van Papoea-Nieuw-Guinea Papoea-Nieuw-Guinea 7
Vlag van Paraguay Paraguay 14
Vlag van Peru Peru 38
Vlag van Portugal Portugal 39
Vlag van Puerto Rico Puerto Rico 51
Vlag van Qatar Qatar 27
Vlag van Congo-Brazzaville Congo-Brazzaville 10

Vlag van Roemenië Roemenië 125
Vlag van Rwanda Rwanda 3
Vlag van Salomonseilanden Salomonseilanden 3
Vlag van Samoa Samoa 8
Vlag van San Marino San Marino 19
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië 40
Vlag van Senegal Senegal 24
Vlag van de Seychellen Seychellen 9
Vlag van Sierra Leone Sierra Leone 7
Vlag van Singapore Singapore 5
Vlag van Soedan Soedan 5
Vlag van Somalië Somalië 7
Vlag van Spanje Spanje 185
Vlag van Sri Lanka Sri Lanka 4
Vlag van Suriname Suriname 5
Vlag van Swaziland Swaziland 8
Vlag van Syrië Syrië 7
Vlag van Tanzania Tanzania 18
Vlag van Thailand Thailand 35
Vlag van Togo Togo 6
Vlag van Tonga Tonga 7
Vlag van Trinidad en Tobago Trinidad en Tobago 16
Vlag van Tsjaad Tsjaad 3
Vlag van Tunesië Tunesië 23
Vlag van Turkije Turkije 47
Vlag van Uruguay Uruguay 19
Vlag van Venezuela Venezuela 26
Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten 7
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten 565
Vlag van Congo-Kinshasa Zaïre 8
Vlag van Zambia Zambia 16
Vlag van Zimbabwe Zimbabwe 16
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea 204
Vlag van Zweden Zweden 176
Vlag van Zwitserland Zwitserland 129

Belgische prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie België op de Olympische Zomerspelen 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (1) Roger Ilegems wielrennen, puntenwedstrijd
Zilver Zilver (1) Dirk Crois - Pierre-Marie Deloof roeien, dubbeltwee
Brons Brons (2) Ingrid Lempereur zwemmen, 200 m schoolslag
Ann Haesebrouck roeien, skiff

Nederlandse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederland op de Olympische Zomerspelen 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (5) Dames hockeyers hockey
Stephan van den Berg zeilen, windsurfen
Jolanda de Rover zwemmen, 200m rugslag
Ria Stalman atletiek, discuswerpen
Petra van Staveren zwemmen, 100m schoolslag
Zilver Zilver (2) Dames estafetteploeg zwemmen, 4 x 100m vrije slag
Greet en Nicolette Hellemans roeien, dubbel-twee
Brons Brons (6) Dames acht roeiploeg roeien
Annemiek Derckx kanovaren
Jolanda de Rover zwemmen, 100m rugslag
Arnold Vanderlyde boksen, zwaargewicht
Annemarie Verstappen zwemmen, 100m vrije slag
Annemarie Verstappen zwemmen, 200m vrije slag

Nederlands-Antilliaanse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Nederlandse Antillen op de Olympische Zomerspelen 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bij hun zevende deelname werden de Nederlandse Antillen vertegenwoordigd door acht olympiërs in twee sporten. In de atletiek namen drie deelnemers deel. In de zwemsport vijf; drie namen aan het baanzwemmen deel en twee kwamen uit in de debuterende sportdiscipline synchroonzwemmen. Bij het synchroonzwemmen behaalde het duo Esther Croes en Nicole Hoevertsz op het onderdeel duet de beste prestatie met de 18e plaats.

Surinaamse prestaties

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Suriname op de Olympische Zomerspelen 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Namens Suriname namen vijf olympiërs deel in drie sporten. In de atletiek namen Siegfried Cruden (400 en 800 m) en Tito Rodrigues (1500 m) deel. Bij judo nam Mohamed Madhar in de klasse voor middengewichten (-80 kg) deel. In de zwemsport discipline baanzwemmen namen Anthony Nesty (100 m vrije- en 100 m vlinderslag) en Hugo Goossen (100 m rugslag) deel.

Medaillespiegel

[bewerken | brontekst bewerken]

Er werden 688 medailles uitgereikt. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

In de volgende tabel staat de top-10 en het Belgische en Nederlandse resultaat. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1984 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 83 61 30 174
2 Vlag van Roemenië Roemenië ROM 20 16 17 53
3 Vlag van Duitsland Bondsrepubliek Duitsland FRG 17 19 23 59
4 Vlag van China China CHN 15 8 9 32
5 Vlag van Italië Italië ITA 14 6 12 32
6 Vlag van Canada Canada CAN 10 18 16 44
7 Vlag van Japan Japan JPN 10 8 14 32
8 Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland NZL 8 1 2 11
9 Vlag van Joegoslavië Joegoslavië YUG 7 4 7 18
10 Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea KOR 6 6 7 19
13 Vlag van Nederland Nederland NED 5 2 6 13
21 Vlag van België België BEL 1 1 2 4

De Sovjet-boycot

[bewerken | brontekst bewerken]
Boycottende landen in oranje en rood

In een reactie op de boycot van de Spelen in Moskou geleid door de Verenigde Staten werden deze Spelen geboycot door een aantal landen uit het Oostblok onder leiding van de Sovjet-Unie. Als officiële reden voor de boycot haalde de Sovjet-Unie de onveiligheid van de grootstad, de luchtvervuiling en de niet-geoorloofde deelname van beroepsvoetballers in het olympisch voetbaltoernooi aan. De meeste satellietstaten volgen het Sovjet voorbeeld. Roemenië nam wel deel, waarschijnlijk in een poging om zijn autonomie ten overstaan van Moskou te bevestigen. De overige Oostblokstaten hielden in hetzelfde jaar de Vriendschapsspelen (Droezjba-84) in Moskou als alternatieve Olympische Spelen.

Niet-deelnemende landen

[bewerken | brontekst bewerken]

Veertien landen namen deel aan de Sovjet-boycot[1]. Dit waren Afghanistan, Angola, Bulgarije, Cuba, de DDR, Ethiopië, Hongarije, Laos, Mongolië, Noord-Korea, Polen, Sovjet-Unie, Tsjecho-Slowakije en Vietnam.

Iran en Libië boycotten de Spelen eveneens maar dit stond los van de Sovjet-boycot.

Zie de categorie 1984 Summer Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.