Overleg:Multiple sclerose

Virusinfectie

"Veel mensen denken daarom dat het te maken kan hebben met een late abnormale reactie op een in de vroege jeugd opgelopen virusinfectie."

Het zal iets anders liggen: in die gebieden krijgt men juist op zeer jonge leeftijd al bijv. de ziekte van Pfeiffer, die dan meestal weinig kwaad kan. Bij ons krijgen we die vaak pas op latere leeftijd, als er meer kans is op postvirale aandoeningen. Groet, Guido den Broeder 3 apr 2008 01:04 (CEST)

Hygiëne-theorie

"Ook de hygiëne-theorie blijft erg interessant."

Waarom dan? Wat houdt deze theorie in, en wat staat er in dat artikel (er is geen abstract)? Groet, Guido den Broeder 3 apr 2008 01:17 (CEST)

Gevonden, uitgelegd en de tekst neutraler geformuleerd. Guido den Broeder 20 jun 2008 15:16 (CEST)

Behandeling: voeding en training

Kennelijk ligt dit gevoelig, gezien een kleine bewerkingsoorlog tussen enkele medegebruikers. Daarom: heeft iemand bronnen voor deze twee punten? Groet, Guido den Broeder 20 jun 2008 15:19 (CEST)

Ik heb de bronnen gisteren toegevoegd.Cumulus 21 jun 2008 19:23 (CEST)

Mogelijk verband met dieet

Als ik de bronnen lees die bij dit kopje genoemd worden, lees ik dat er juist geen verband aangetoond kon worden, m.n. ook niet in de review van meerdere artikelen. Ik stel voor deze tekst te vervangen door: "Hoewel er enig onderzoek gedaan is naar de relatie tussen voeding en het voortschrijden van MS, is deze niet eenduidig aangetoond"Zwitser123 11 feb 2009 17:50 (CET)

Kan ik me op zich wel in vinden, al denk ik dat het zinvol is om wel te benoemen welke verbanden dan zijn onderzocht en niet eenduidig zijn aangetoond. Over het mogelijke verband tussen melkconsumptie had ik nog nooit gehoord en er is volgens mij weinig onderzoek (en mag wat mij betreft weg), maar over het mogelijke verband tussen vetzuursamenstelling van de voeding en MS is wel wat meer onderzoek gedaan, inderdaad nog niet met eenduidige uitkomsten. Als je wilt kan ik wel wat referenties toevoegen. Voorstel voor een alternatieve zin. "Er is door verschillende onderzoekers een verband gesuggereerd tussen het voedingspatroon en het voortschrijden van MS. Met name de melkconsumptie (+referenties) en de vetzuursamenstelling van de voeding (+referenties) zijn in dit verband genoemd. Er is echter nog geen eenduidig bewijs dat voeding invloed heeft op het verloop van de ziekte."

Prima zin. Vwb het vitamine D verhaal: ik heb samengevat wat daar voorheen foutief vermeld stond en voor de wijzigingen een bron gegeven. Is het relevant? Het is in elk geval een leuke verklaringspoging om het noord-zuid verschil in het voorkomen van de ziekte te verklaren. Zwitser123 12 mrt 2009 11:47 (CET)

Visie op rapportering over MS

Gezien de grote onwetendheid binnen de klinische wetenschap over MS lijkt het mij evident om alle nieuwe ontwikkelingen en vermoedens (uiteraard met bronvermelding) aan te brengen. Zaken als de hygiëne-theorie evenals (koeien)melkconsumptie zijn al geregeld naar voren geschoven wegens hun opmerkelijke bevindingen, ook door WOMS (wetenschappelijk onderzoek ms)en het MSIF. Doen we dit niet dan lijkt het lemma mij overbodig te worden. Laten we ook niet vergeten dat de huidige grote MS-medicatie, en zeker de interferonen, bitter weinig resultaat geven maar wel een reusachtige goudmijn betekenen voor de farmareuzen. (Dit gaat over miljarden euro's per jaar, kijk de balansen per product maar na) Het is dan ook niet verwonderlijk dat de research en onderzoek worden afgebouwd en alternatieve benaderingen in de kiem gesmoord. Zaken als MS dienen genuanceerd en met respect voor de complexe waarheid benaderd te worden. mvg Ant1 11 sept 2009

Uitnodiging tot herwerking van het inleidend gedeelte

Kort na de aanvang stelt men dat MS waarschijnlijk een autoimmuunziekte zou zijn en men laat er onmiddellijk op volgen dat het er een is. Niemand betwijfelt dat autoimmuniteit een zeer belangrijke rol speelt bij MS maar dat lijkt me geen reden om het een autoimmuunziekte te noemen. Bij de bepaling van een autoimmuunziekte stelt men dat ze de ook de oorzaak moet zijn van de ziekte en dat is verre van bewezen. Integendeel, meer en meer stemmen gaan op die de oorzaak elders gaan zoeken. Chaudhury en Behan bv. zien het uitdrukkelijk niet en bevestigen dat klaar door een artikel te schrijven met titel 'Multiple sclerose is not an autoimmune disease'. Er is de evenaarsgradient en de theorie dat vitaminedeficientie te wijten zou kunnen zijn aan beperkte blootstelling aan UV-straling tijdens de kindsheid en vroege jeugd. Er is MTI (magnetization transfer imaging) waarbij blijkt dat voor de meeste MS-letsels zichtbaar worden op conventionele MRI (dus voordat Gd-enhancement en dus doorbreken van de BBB-barrière kan vastgesteld worden ze reeds kunnen met MTI waargenomen worden als loci met verminderde MTR's (magnetization transfer ratios). Tot slot is er dit jaar een artikel gepubliceerd waarbij gesuggereerd wordt dat vernauwing en/of afsluiting van venen wel eens aan de basis van MS zouden kunnen liggen (Zamboni e.a. 2009, zie voor volledige referentie Multiple sclerosis, Wikipedia). Dit lijkt me redenen genoeg om de hypothese van autoimmuunziekte voorlopig meer dan tussen haakjes te plaatsen. Er lijkt me eerst ziekte en daarna bijkomend een ongelukkige sterk verzwarende en in de ziekte zeer belangrijke slechte kwaliteit van de immuunreactie. In die zin zou ik het wel een autoimmunziekte durven noemen omdat deze ongelukkige reactie van het immuunsysteem altijd aanwezig is maar indien het niet de oorzaak is dan klopt het niet met de bepaling van autoimmuunziekte zoals op Wikipedia gegeven.

Soete Michel 7 okt 2009 11:43 (CEST)

Heb de tekst een klein beetje aangepast. Is het zo beter? Zwitser123 8 okt 2009 07:49 (CEST)

Dit lijkt me inderdaad beter.

91.180.224.156 11 okt 2009 20:54 (CEST)

VRAAGJE?

Waarom staat er nergens iets over de "ontdekking" Dr. Paolo Zamboni? Het zou er niet als hard feit van behandelmethode tussen hoeven staan, maar op zijn minst is een kleine vermelding wel de moeite waard. Het lijkt me vreemd om dit te onthouden van mensen die dit lezen, en hier misschien nikso ver gehoord hebben – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 84.82.9.208 (overleg · bijdragen)

Multipele sclerose of Multiple sclerose

Op 13 oktober 2010 10:58 heeft TaalVerbeteraar de naam van dit lemma gewijzigd van "Multiple sclerose" naar Multipele sclerose met als argument "Bron: Pinkhof Geneeskundig woordenboek, 11de druk (2006)". Ik heb zojuist die naamswijziging weer ongedaan gemaakt, omdat in de "Woordenlijst Nederlandse taal" (groene boekje) deze ziekte als 'Multiple sclerose' benoemd staat. Het Groene Boekje (van de Taalunie) heeft in dergelijke gevallen de voorkeur, wat een geneeskundig woordenboek ook zegt. Itsme (overleg) 3 mei 2011 07:14 (CEST)

In de Spellinggids staat helemaal niets over "dergelijke gevallen": de situatie waarin het Groene Boekje en een specialistisch woordenboek elkaar tegenspreken wordt in de Spellinggids niet genoemd. Het lijkt me evident dat in een artikel over een specialistisch onderwerp de spelling uit een specialistisch woordenboek op zijn plaats is. Overigens is het sowieso uiterst curieus dat het Groene Boekje "multiple sclerose" schrijft terwijl enkele regels eerder multipele als juiste schrijfwijze van het eerste woord wordt gegeven. - TaalVerbeteraar (overleg) 7 aug 2011 14:46 (CEST)

De passage in de Spellinggids waarnaar ik verwees, zijn de eerste drie zinnen onder het kopje "Hoofdafspraak voor de spelling": te weten: "Het Groene Boekje (...) is de leidraad voor de spelling. Wordt een woord niet in het Groene Boekje gevonden, dan hanteren we de spelling die in Van Dale staat, daarna eventueel die van andere naslagwerken." Zowel in het Groene boekje als in Van Dale staat de in dit lemma beschreven ziekte genoemd als "Multiple sclerose". Dat in het door u genoemde naslagwerk de ziekte met een extra "e" vermeld staat is volgens de regels van de Wikipedia Spellingsgids dan niet relevant. Dat in het Groene Boekje ook het "Multipel" nog een eigen vermelding heeft, is wat mij betreft in dit kader niet mee dan inderdaad een curiositeit. In Van Dale staan zowel multipel als multiple broederlijk naast elkaar. Overigens vermelden ook relevante organisaties als stichting MS Research, Nationaal MS Fonds en de MS Vereniging en Stichting MS Anders op hun websites de ziekte als Multiple Sclerose, dus zonder de extra E. Met vriendelijke groet, Itsme (overleg) 7 aug 2011 23:56 (CEST)

Het is belachelijk dat Pinkhof hier niet de status krijgt die het (in ieder geval in de medische wereld) al jaren heeft. Pinkhof wordt al jaren erkend als dé autoriteit op het gebied van spelling van medische terminologie. Wat die verenigingen spellen maakt natuurlijk geen zier uit; ze kunnen hun eigen naam niet eens volgens de regels spellen (er ontbreekt een koppelteken in "MS Research" en "MS Fonds", en bij "Multiple Sclerose Vereniging" is er overduidelijk sprake van onjuist spatiegebruik). Maar goed, ik ga er verder geen woorden aan vuil maken, ik heb geen zin om hier een editwar over te beginnen. - TaalVerbeteraar (overleg) 26 aug 2011 13:53 (CEST)

Bedankt voor uw reactie. Gezien uw reactie heb ik zojuist de titel van dit artikel weer terugveranderd in "Multiple sclerose". Toch verbaast het me dat een taalverbeteraar op Wikipedia lijkt te willen zondigen tegen de hoofdafspraak van de Wikipedia Spellingsgids. Met vriendelijke groet, Itsme (overleg) 27 aug 2011 23:46 (CEST)

Als taalverbeteraar probeer ik zo veel mogelijk de juiste spelling toe te passen, ook als die in tegenspraak is met Wikipedia-richtlijnen. Mvg, TaalVerbeteraar (overleg) 28 aug 2011 15:03 (CEST)

Auto-immuunziekte?

Ms is Auto-immuunziekte?: "MS is currently believed to be an immune-mediated disorder", de stelligheid op de Nederlandsche pagina moeten we (nogmaals) laten varen, toch? kennelijk neemt men sommige dingen voor waarheid aan, als er geen bronvermelding is, blijft het mogelijk een AI ziekte Alphons1968 (overleg) 3 okt 2011 11:11 (CEST)

Zucht

@Alphons: ik stel het niet op prijs hoe je over me schrijft. We kunnen van mening verschillen, maar daarmee hoef je niet denigrerend over me te schrijven. Hierbij mijn tekst van de verwijderlijst: Op mijn o.p. gaat de discussie als volgt: Alphons verwijst naar de samenvattinng van een voor mij tegenwoordig niet te raadplegen artikel in "acta phlebologica" aug 2011 waaar zou worden aangetoond dat de bewuste bloedvatafwijking vaker voorkomt bij Ms pat tov een in de samenvatting niet nader omschreven controlegroep. Een andere wikipediaan wijst op een artikel van okt 2011 waarin een meta-onderzoek gedaan wordt naar alle onderzoeeken. Het blijkt dat de onderzoeken elkaar steeds tegenspreken. Bij statistische verwerking kun je de conclusie trekken dat de aderafwijking meer bij MS patienten voorkomt. De schrijvers wijzen er op dat deze correlatie geen oorzakelijk verband inhoudt, het is zeker niet bewezen dat de eventuele afwijking ook de klachten veroorzaakt. Sterker nog, zeg ik dan, een auto-immuunoorzaak is praktisch bewezen. Deze hypothese kan kort vermeld worden in het artikel over MS, maar als we alle onbewezen hypothesen uit de geneeskunde een eigen artikel gaan geven wordt zinvolle informatie moeilijjer, niet makkelijker te vinden. --Koosg (overleg) 12 okt 2011 10:45 (CEST)

Beste Alphons, naar mijn beste weten kan ik me geen onaangenamheden van mijn kant naara jou toe herineren, opmerkingen over klok en klepel~en trollen enzovoorts komen van jouw kant.

Wil je svp geen bijdragen meer van overlegpagina's verwijderen? Dat is echt not done. Je kunt je argumenten opperen, liefst op de verwijderlijst, maar van andermans teksten hebb je af te blijven. --Koosg (overleg) 12 okt 2011 22:59 (CEST)

Discussie verder op verwijderlijst. Koosg (overleg) 13 okt 2011 01:20 (CEST)

Kans op MS verhoogt door virus?

Ik was een Duitse tekst aan het lezen voor een schoolopdracht en mijn oog viel op het volgende feit. De kans op MS wordt met ongeveer 25% verhoogt na het hebben van Gordelroos. Nu kan ik geen secundaire bron vinden maar in [[1]] artikel wordt het genoemd. Ctrl-f Gürtelrose en je bent bij de juiste alinea. Roan1601 (overleg) 29 jan 2012 15:15 (CET)

De link waar je naar verwijst werkt voor mij niet, maar de Spiegel is geen tijdschrift dat specifiek bekend staat om zijn medische kennis.

Gordelroos is een virus dat zich vaak openbaart bij een verminderde weerstand. De schubs of exacerbaties die kunnen optreden bij MS, treden ook eerder op bij een verminderde weerstand, zoals door ontstekingen elders in het lichaam. De kans hierop gaat dus omhoog, maar nergens is voor zo ver ik weet nog een wetenschappelijk aangetoond verband gevonden voor gordelroos als oorzaak. Ciell 29 jan 2012 19:35 (CET)

Overdaad aan niet-relevante bronnen schaadt

Dit artikel is een voorbeeld van hoe overmatig gebruik van niet-relevante bronnen een artikel kan schaden. In de eerste zin (die voor velen de belangrijkste is), staan meteen 8 verwijzingen. Van die 8 zijn er 2 dubbele. Slechts 1 is volgens mij relevant: de laatste (6). De overige zijn verwijzingen naar woordenboeken ivm de schrijfwijze. Die horen daar niet te staan. Temeer omdat punt 8.1 gaat over de schrijfwijze. Ook daar wordt je echter weer overdonderd met zinloze referenties. Als je iets specifiek wil aantonen over een schrijfwijze, volstaat 1 bron ruimschoots. Het artikel gaat over een aandoening en daar moeten bronnen over gaan. Verschillende schrijfwijzen zijn nuttig en interessant, maar zijn niet de essentie. Als ik goed tel, betreffen niet minder dan 17 van de 67 bronnen woordenboeken e.d. Dit maakt het artikel flink wat oninteressanter. Queeste (overleg) 14 jan 2014 18:54 (CET)

Zoals je ziet heeft het weinig zin om dat hier aan de orde te stellen. De collega die al die woordenboeklinks toevoegt is een gelovige met een missie, en de rest van de gebruikers heeft het onderhand opgegeven. Het enige dat nog een kans biedt is een wiu-sjabloon en dat zal ik dan ook maar doen. Peter b (overleg) 9 nov 2014 10:41 (CET)

Ik ben het eens met Queeste en Peter dat taalkundige bronnen in de inleiding storend werken en die heb ik dan verplaatst met met als argument "Bronnen in inleiding vermelden is niet nodig, inleiding geeft immers samenvatting van artikel en de taalkwestie komt later terug". Verder vind ik het feit dat er een hoofdstuk over een taalkundige kwestie gaat niet storend, zeker niet nu de referenties vrijwel alleen in die sectie gelinkt worden (en dat het dus duidelijk is, dat het bronnen voor de taalkwestie zijn). Deze mededeling in enigszins aangepaste vorm ook op de pagina-beoordelingslijst geplaatst. - FakirNL_overleg 9 nov 2014 20:51 (CET)

Met dank aan Fakir.NL voor de praktische oplossing.--Jc kortekaas apotheker (overleg) 10 nov 2014 17:50 (CET)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Multiple sclerose. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20100504170853/http://jrsm.rsmjournals.com/cgi/content/full/99/11/589 toegevoegd aan http://jrsm.rsmjournals.com/cgi/content/full/99/11/589

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 22 jul 2017 21:54 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 4 externe link(s) gewijzigd op Multiple sclerose. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20121208094707/http://www.toekomstmetms.nl/multiple-sclerose-behandelen/verschillende-behandelingen-therapievergelijker-therapievergelijker/ toegevoegd aan http://www.toekomstmetms.nl/multiple-sclerose-behandelen/verschillende-behandelingen-therapievergelijker-therapievergelijker/
• Archief https://web.archive.org/web/20140116071515/http://www.msweb.nl/therapeutisch/2436 toegevoegd aan http://www.msweb.nl/therapeutisch/2436
• Archief https://web.archive.org/web/20070530180748/http://ms.nextstepsites.nl/CMS/content.m/ae5f7636-f598-4c3f-a328-04f381368654/ toegevoegd aan http://ms.nextstepsites.nl/CMS/content.m/ae5f7636-f598-4c3f-a328-04f381368654/
• Archief https://web.archive.org/web/20091229051418/http://www.fondazionehilarescere.org/pdf/CX.PDF toegevoegd aan http://www.fondazionehilarescere.org/pdf/CX.PDF

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 8 sep 2017 06:12 (CEST)

Ocrelizumab

Ik heb dit middel opgenomen als nieuwe behandeling voor PP MS, er stond nog geschreven dat daarvoor geen medicatie beschikbaar was.

Kan iemand een link naar de Engelstalige pagina over dit middel maken? De instructies hiervoor, daar kom ik niet uit. Zo blijft het een “wees link”. Dokkie (overleg) 3 dec 2018 22:49 (CET)

Bedankt voor je aanvulling Dokkie! Een rode link blijft op Wikipedia een rode link, totdat iemand het Nederlandstalige artikel schrijft. Het staat je vrij om het Engelstalige artikel te vertalen naar het Nederlands, maar we linken in het artikel niet naar een anderstalige Wikipedia.

Vriendelijke groet, Ciell 4 dec 2018 12:10 (CET)

Medicijn dosis, waarom?

Waarom wordt in het artikel de dosering van medicijnen genoemd? En dat zonder bronnen? Dat kan (en moet) in een farmaceutisch naslagwerk gevonden worden en is geen encylopedische informatie. (daarnaast is het m.i. riskant voor het geval iemand het tot leidraad neemt, i.v.m. vandalisme, wijzigende samenstellingen van medicijnen etc) Zwitser123 (overleg) 31 mei 2019 18:49 (CEST)

Hoi Zwitser,

Voor de medicijnen bij MS staat de dosis nagenoeg vast: je hebt daar als patiënt weinig keus in en ook de neuroloog volgt eigenlijk altijd de aanwijzingen van de fabrikant. De wijziging die gisteren werd gedaan ging over de eerste 2/4/(..) weken van het medicijn, waar er inderdaad tegenwoordig vaak wordt gekozen om te starten met de halve dosering omdat deze geleidelijke gewenning tot minder bijwerkingen zou leiden. Ik ben het met je eens dat deze wijziging beter met bron zou kunnen worden gedaan, maar even zoeken op het medicijn bevestigt deze wijziging in online repetoria. Ciell 1 jun 2019 18:51 (CEST)

Probleem met het archiveren van links in het artikel

Hallo. Tijdens het archiefproces heeft het archief fouten gevonden voor een of meer sites die ik voor archivering heb ingediend. Hieronder heb ik de links opgenomen die een fout blijkt te bezitten met het volgende foutbericht.

• http://dx.doi.org/10.1002/14651858.CD004192.pub2 met fout
• http://dx.doi.org/10.1258/jrsm.99.11.589 met fout

Dit is de enige melding met betrekking tot deze links, en er wordt geen verdere poging genomen om de links te archiveren.

Groet.Ciell need me? ping me! 5 aug 2021 18:44 (CEST)

Referenties gevonden in artikelgeschiedenis

Hallo medebewerkers,

Om de kwaliteit van bronvermeldingen binnen Wikipedia te verbeteren hebben we gekeken of er in de artikelgeschiedenis van dit artikel links naar externe webpagina's of naar andere wikis staan. In het verleden werd veel gebruik gemaakt van deze optie om de bron van een bewerking aan te geven, maar tegenwoordig worden bronnen meestal in het artikel zelf getoond. Het zou dus kunnen dat in de geschiedenis waardevolle bronnen staan die in het artikel zelf kunnen worden meegenomen.

Meer informatie over dit project is terug te vinden in de FAQ.

In de artikelgeschiedenis van Multiple_sclerose zijn de volgende bewerkingen gevonden:

• 2009-11-25 16:00:48 (anonieme gebruiker) (/* Differentiaaldiagnose */ bronvermelding: http://www.nationalmssociety.org/about-multiple-sclerosis/diagnosing-ms/index.aspx)

Zouden jullie kunnen kijken of deze links geschikt zijn om in de bronvermelding in het artikel mee te nemen? Bij voorbaat dank.

Groet, Valhallasw-toolserver-botje (overleg) 17 apr 2022 07:19 (CEST)

Als de bovenstaande bronnen zijn bekeken dan kan deze melding worden verwijderd. Als een lege overlegpagina overblijft dan kan deze met {{nuweg|afgehandelde botmelding}} voor verwijdering worden aangedragen.