Atlanta

Zie Atlanta (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Atlanta.

Atlanta Stad in de Verenigde Staten Situering Staat Georgia County Fulton County DeKalb County Coördinaten 33°45'25"NB, 84°23'25"WL Algemeen Oppervlakte 343,0 km² - land km² - water 1,8 km² Inwoners (2020) 416,474 ( inw./km²) - agglomeratie 5.618.431 Portaal    Verenigde Staten

Atlanta

Skyline van de buurt Midtown

Atlanta

World of Coca Cola

Buitenwijken van Atlanta

Atlanta is de hoofdstad en tegelijk grootste stad van de staat Georgia in de Verenigde Staten en telt 416.474 inwoners (2000). De gehele agglomeratie van Atlanta telt 5.618.431 inwoners (2010), de 10e grootste van de VS. Het is het belangrijkste industrie-, verkeers-, handels- en financiële centrum van het zuidoosten van de Verenigde Staten. Belangrijke attracties zijn onder meer het Martin Luther King, Jr. National Historic Site, het Georgia Aquarium, 's werelds grootste, en de World of Coca-Cola.

Geschiedenis

Atlanta anno 1864. Winkelstraat incl. slavenhandel

De stad werd in 1837 gesticht als eindpunt van een spoorlijn, met de toepasselijke naam Terminus. In 1843 werd de plaats omgedoopt tot Marthasville, en in 1845 kreeg het de huidige naam Atlanta (afkorting van "Atlanta-Pacifica", vanwege het idee dat de spoorwegverbindingen die via Atlanta liepen de west- en oostkust van de VS één dag zouden verbinden). Tussen 1845 en 1854 kwamen spoorlijnen aan uit vier verschillende richtingen, en werd Atlanta ineens het spoorwegknooppunt van de hele zuidelijke VS. Toen in 1861 de Amerikaanse Burgeroorlog uitbrak, had de stad al 9.000 inwoners. Atlanta was een belangrijk doelwit van de Unionisten, vanwege het belang als handelsknooppunt. In 1864 werd de stad 107 dagen belegerd en na evacuatie van de bewoners goeddeels in de as gelegd. Daarna werd Atlanta in korte tijd weer opgebouwd en hoofdstad van Georgia in 1868.

In 1886 werd Coca-Cola voor het eerst verkocht in een drogisterij in Atlanta. In 1889 kreeg de stad voor het eerst elektrische trams, en er ontstonden tussen 1890 en 1920 veel nieuwe wijken. De mooie eengezinswoningen van die periode is nog te zien in wijken zoals Inman Park en Virginia-Highland. In 1949 werden de laatste tramlijnen opgeheven en werden trolleybussen ingezet, die zelf in 1963 zouden worden opgeheven ten gunste van bussen.

Beath-Dickey House (1890) in de wijk Inman Park, Atlanta

In 1865 werden de zwarte slaven bevrijd, mochten in sommige gevallen stemmen, en werd de eerste van meerdere prestigieuze zwarte universiteiten opgericht, Atlanta University. Ondanks het feit dat in de laatste decennia van de 19e eeuw zwarten veel rechten verloren, en ondanks Jim Crow-wetten in het bijzonder vanaf 1910, ontstond er in Atlanta toch een zwarte middenklasse en opperklasse. In de eerste helft van de 20e eeuw werd Auburn Avenue ("Sweet Auburn") de "rijkste zwarte straat ter wereld" benoemd. Aan het begin van de jaren 50, begonnen zwarten huizen te kopen in wijken die voor ze tot toen toe verboden waren, terwijl een groeiende stadssnelwegssysteem het blanken mogelijk maakte naar de buitenwijken te verhuizen.

Martin Luther King

Martin Luther King kwam uit en predikte in Atlanta, en Atlanta was een belangrijk centrum van de zwarte burgerrechtenbeweging in de jaren 60. Met steun van de federale overheid, werd rassensegregatie geleidelijk afgeschaft over het decennium heen. Atlanta kende in die periode weinig rassengeweld zoals het geval in andere Amerikaanse steden, vooral vanwege een proactieve acties door de blanke politieke leiders zoals burgemeester Ivan Allen, Jr.

Vanaf 1965 tot 1975 werden veel winkelcentra in de buitenwijken gebouwd, en het stadshart als winkelgebied begon achteruit te gaan. Maar in het centrum ontstond daarvoor in de plaats een groot kantoor- en congresgebied inclusief een nieuw congrescentrum en meerdere wolkenkrabbers, veel door John Portman ontworpen, een architect uit Atlanta bekend om zijn atrium hotels.

In 1970 werden zwarten de meerderheid van de stad, en kreeg Atlanta in 1973 haar eerste zwarte burgemeester, Maynard Jackson. Daarna werkten de zwarte politieke leiders succesvol met hoofdzakelijk blanke bedrijven en handelskamer om voor economische groei van de stad de zorgen, terwijl ze de zwarte MKB toch nog steunden. In de jaren 70 was het meeste deel van het metrosysteem (MARTA) gebouwd.

In 1996 was de stad gastheer van de Olympische Zomerspelen, en kreeg het vanwege de hitte de bijnaam Hotlanta. De in Atlanta gevestigde luchtvaartmaatschappij Delta Air Lines bleef groeien, en sinds 1998-9 is de luchthaven van Atlanta 's werelds drukste een het belangrijkste knooppunt van het luchtverkeer binnen de Verenigde Staten.

Centennial Olympic Park, herdenking aan de Olympische Zomerspelen van 1996

Sinds de jaren 90 heeft gentrificatie nieuw leven in veel de oudste buurten van de stad ingeblazen. Eengezinswoningen uit de jaren (19)10 en 20 werden gerenoveerd, verlaten fabrieken werden tot woon-, winkel- en horecacomplexen gemaakt, en nieuwe complexen werden gebouwd onder het concept "mixed-use" (wonen/werken/winkels/horeca in een complex of gebouw). In 2005 kocht de stad de BeltLine, een 35-km-lang voormalige spoorweglijn om de binnenstad heen, die naar een loop- en fietspad tevens tramlijn wordt geconverteerd.

Geografie

Atlanta kent drie belangrijke commerciële centra binnen de stadsgrenzen: Downtown (centrum), maar daarnaast ook wijken die ontstonden als buitenwijken: Midtown en Buckhead. Commerciële centra en clusters kantoorgebouwen zijn er ook in de buitenwijken, met name het gebied Cumberland/Galleria (in Cobb County) en Perimeter (net buiten de stadsgrenzen van Atlanta in de stad Sandy Springs), maar ook tientallen kilometers verder langs de snelwegen I-75 in Cobb County, Georgia 400, en I-85 in Gwinnett County. Deze gebieden bevatten belangrijke voorsteden zoals Marietta, Kennesaw, Sandy Springs, Alpharetta, en Duluth.

Economie

In Atlanta staat het hoofdkantoor van over de hele wereld bekende bedrijven zoals The Coca-Cola Company, UPS en CNN. Het vliegveld van Atlanta, Hartsfield-Jackson Atlanta International Airport, is met 89 miljoen mensen die vliegen per jaar de drukste ter wereld. Dit komt ook door de aanwezigheid van Delta Air Lines. Deze luchtvaartmaatschappij is de grootste werkgever van de stad, en de derde van de regio.

Nederlandse bedrijven

De Nederlands-Amerikaanse Kamer van Koophandel voor de zuidoostelijke VS is in Atlanta gevestigd. Er is ook een Atlanta Holland Club. Beide houden maandelijkse borrels en vieren Koninginnedag. Air France-KLM heeft in Atlanta management-personeel zitten als onderdeel van de joint venture met Delta Air Lines m.b.t. transatlantische vluchten.

Nederlandse investering financierde de bouw van de wolkenkrabber 191 Peachtree. In 1989 waren er 85 Nederlandse bedrijven aanwezig in Atlanta, incl. de ABN, de ING, en Nationale Nederlanden. Noro, een bedrijf van Paul Fentener van Vlissingen, opende een kantoor in Atlanta in de jaren 80 en bezat meerdere gebouwen en complexen in de stad. Grand Cypress Resort, Inc., een investeringsbedrijf van de PGGM, was gevestigd in Atlanta.

Cultuur

Muziek

In 2009 noemde de New York Times Atlanta "het zwaartepunt van de hip-hop'". Veel sterren van de hip-hop, R&B en neo soul hebben Atlanta als thuisbasis.

De volgende hip-hop-, rap-, R&B- en soulartiesten hebben met singles of albums nummer 1 of nummer 2 in de VS bereikt:

Artiest	Jaar	Rang.	Singlenaam	Jaar	Rang.	Albumnaam
B.o.B	2010	1	Nothin' on You	2010	1	B.o.B Presents: The Adventures of Bobby Ray
Cee Lo Green	2010	2	F**k You!
Ciara	2004	1	Goodies	2006	1	Ciara: The Evolution
D4L	2006	1	Laffy Taffy
Kris Kross	1992-1995	1	4 nr. 1 singles	1992	1	Totally Krossed Out
Lil Jon	2004	2	Get Low
Lloyd				2007	2	Street Love
Ludacris	2003-2006	1	4 nr. 1 singles	2003-2010	1	4 nr. 1 albums
Monica	1998-1999	1	3 nr. 1 singles	2003	1	2 nr. 1 albums
Outkast	2000-2003	1	3 nr. 1 singles	2003	1	Speakerboxxx/The Love Below
Shop Boyz	2007	2	Party Like a Rockstar
The-Dream				2009	2	Love vs. Money
T.I.	2008	1	2 nr. 1 singles	2006-2008	1	3 #1 albums
Toni Braxton	1996-2000	1	2 nr. 1 singles	1993	1	Toni Braxton
Usher	1998-2010		9 nr. 1 singles	2004-2010		3 nr. 1 albums
Young Jeezy				2006-2008	1	2 nr. 1 albums

Andere artiesten uit Atlanta zijn o.a.:

• Andre 3000
• Arrested Development (band)
• Big Boi
• India.Arie
• Indigo Girls
• Jermaine Dupri
• Keri Hilson
• Ying Yang Twins
• Yung Joc

De stad was een zwaartepunt van de countrymuziek vanaf de ontwikkeling van die muzieksoort in de jaren 1910 met de Georgia Old-Time Fiddlers' Conventions, tot de jaren 1950; daarna nam Nashville definitief over als hoofdstad van de countrymuziek.

Atlanta was en is een zwaartepunt van de zwarte en blanke gospelmuziek. De jaarlijkse Dove Awards van de Gospel Music Association worden daar sinds 2011 uitgereikt.

Demografie

Van de bevolking is 9,7% ouder dan 65 jaar en bestaat voor 38,5% uit eenpersoonshuishoudens. De werkloosheid bedraagt 5,1% (cijfers volkstelling 2000).

Ongeveer 4,5% van de bevolking van Atlanta bestaat uit hispanics en latino's, 61,4% is van Afrikaanse oorsprong en 1,9% van Aziatische oorsprong. Maar over de gehele agglomeratie Atlanta is de bevolkingsindeling anders: 57,8% blank, 31,7% zwart, en 4,2% aziatisch (2008). Hispanics (die van elke ras kunnen zijn) waren in 2008 9,6% van de bevolking.

Het aantal inwoners steeg van 393.760 in 1990 naar 416.474 in 2000.

In 2010 beweerden 2.594 (0.6%) van de bevolking van Nederlandse afkomst zijn en rond 200 mensen die in Nederland werden geboren.

Klimaat

In januari is de gemiddelde temperatuur 5,0 °C, in juli is dat 26,0 °C. Jaarlijks valt er gemiddeld 1289,6 mm neerslag (gegevens op basis van de meetperiode 1961-1990).

Openbaar vervoer

De stad Atlanta en de kerngebieden van de agglomeratie, Fulton County en DeKalb County, sturen samen een openbaar vervoerdienst aan, MARTA (Metropolitan Atlanta Rapid Transit Authority). MARTA verzorgt busvervoer en bedruipt de metro van Atlanta, die bestaat uit een noord-zuid- en een oost-westlijn. De metro bedient de luchthaven, Atlanta-centrum en drie van de vier andere belangrijkste commerciële wijken, Midtown, Buckhead en Perimiter. Een groot probleem is dat werkgevers en commerciële centra zijn verspreid over diverse gebieden in de agglomeratie, vooral over de zgn. "buitenwijken" in het noorden (noorden van Fulton County, Cobb County en Gwinnett County). Deze gebieden hebben geen metro- of spoorverbindingen, er is grote drukte op de weinige snelwegen die er zijn en vanwege de grote afstanden kan het uren duren om er met de bus heen te komen vanuit andere delen van Groot-Atlanta. Er wordt steeds meer over gesproken om een regionaal spoorsysteem op te zetten om belangrijke commerciële centra in de buitenwijken met de rest van de agglomeratie te verbinden, en ook een tramlijn langs Cobb Parkway in Cobb County, die Kennesaw, Marietta, en het gebied Cumberland/Galleria zou verbinden.

Geboren

• Margaret Mitchell (8 november 1900-1949), schrijfster
• Ralph Metcalfe (29 mei 1910-1978), atleet en politicus
• Martin Luther King (15 januari 1929-1968), dominee en mensenrechtenactivist
• Edward Patten (2 augustus 1939-2005), zanger van Gladys Knight & the Pips
• Joe South (1940-2012), singer-songwriter, gitarist
• Merald "Bubba" Knight (4 september 1942), zanger van Gladys Knight & The Pips
• Gladys Knight (28 mei 1944), soulzangeres
• Brenda Lee (1944), zangeres
• Edith McGuire (3 juni 1944), sprintster
• LaTanya Richardson (21 oktober 1949)
• Boyd Gaines (11 mei 1953), acteur
• Spike Lee (20 maart 1957), acteur en regisseur
• Steve Whitmire (24 september 1959), poppenspeler van onder meer Kermit de Kikker
• Will Wright (20 januari 1960), computerspellenontwerper (The Sims(en 2+3) en Spore)
• Steven Soderbergh (1963), filmregisseur
• Kristin Hersh (1966), singer-songwriter
• Julia Roberts (28 oktober 1967), actrice
• Lil' Jon (27 januari 1970), rapper
• Cat Power (1972), singer-songwriter
• Chris Tucker (31 augustus 1972), acteur
• Stephen Dorff (29 juli 1973), acteur
• Ed Helms (24 januari 1974), acteur, komiek
• Adam Nelson (7 juli 1975), kogelstoter
• Kanye West (8 juni 1977), rapper en producer
• Kenan Thompson (10 mei 1978), acteur, komiek
• Brittany Murphy (10 november 1977), actrice
• Terrence Trammell (23 november 1978), hordeloper
• T.I. (25 september 1980), rapper
• Keri Hilson (27 oktober 1982), songwriter
• Yung Joc (2 april 1983), rapper
• Raven-Symoné (10 december 1985), actrice
• Blake Wagner (29 januari 1988), voetballer
• Devon Werkheiser (8 maart 1991), acteur
• Chloë Moretz (10 februari 1997), actrice

Stedenbanden

• Boekarest (Roemenië), sinds 1994
• Brussel (België), sinds 1983
• Cotonou (Benin), sinds 1995
• Daegu (Zuid-Korea), sinds 1981
• Fukuoka (Japan), sinds 2005
• Lagos (Nigeria), sinds 1974
• Montego Bay (Jamaica), sinds 1972
• Neurenberg (Duitsland), sinds 1998
• Newcastle-upon-Tyne (Engeland, Verenigd Koninkrijk), sinds 1977
• Olympia (Griekenland), sinds 1994
• Port of Spain (Trinidad en Tobago), sinds 1987
• Ra'annana (Israël), sinds 2000
• Rio de Janeiro (Brazilië), sinds 1972
• Salcedo (Dominicaanse Republiek), sinds 1996
• Salzburg (Oostenrijk), sinds 1967
• Taipei (Taiwan), sinds 1974
• Tbilisi (Georgië), sinds 1988
• Toulouse (Frankrijk), sinds 1974

Plaatsen in de nabije omgeving

De onderstaande figuur toont nabijgelegen plaatsen in een straal van 12 km rond Atlanta.

Plaatsen in de omgeving

Atlanta

Candler-McAfee (12 km)

Decatur (10 km)

Druid Hills (8 km)

East Point (10 km)

Gresham Park (10 km)

Hapeville (11 km)

North Decatur (12 km)

North Druid Hills (10 km)

Externe links

Mediabestanden

• http://www.atlantaga.gov/

Referenties

· ·

Grootste stedelijke agglomeraties van de Verenigde Staten (2020)

1. New York (22,5 mln) · 2. Los Angeles (18,6 mln) · 3. Chicago (10 mln) · 4. Washington D.C.-Baltimore (10 mln) · 5. San Jose-San Francisco (9,6 mln) · 6. Boston (8,3 mln) · 7. Dallas (8,2 mln) · 8. Houston (7,3 mln) · 9. Philadelphia (7,2 mln) · 10. Atlanta (6,9 mln) · 11. Miami (6,9 mln) · 12. Detroit (5,3 mln) · 13. Phoenix (5,1 mln) · 14. Seattle (5 mln) · 15. Orlando (4,2 mln) · 16. Minneapolis (4 mln) · 17. Cleveland (3,6 mln) · 18. Denver (3,6 mln) · 19. San Diego (3,3 mln) · 20. Portland (3,3 mln) · 21. Tampa (3,2 mln) · 22. Saint Louis (2,9 mln) · 23. Charlotte (2,8 mln) · 24  Salt Lake City (2,7 mln) · 25. Sacramento (2,7 mln) · 26. San Antonio (2,6 mln) · 27. Pittsburgh (2,6 mln) · 28. Columbus (2,5 mln) · 29. Kansas City (2,5 mln) · 30. Indianapolis (2,5 mln)