Boeing 737

Boeing 737
Boeing 737
Fabrikant	Boeing
Lengte	35,23 m
Spanwijdte	28,88 m
Hoogte (vanaf de grond)	11,13 m
Stoelen voor passagiers	189
Leeggewicht	33.190 kg
Vleugeloppervlak	159 m²
Motoren	2 x CFM56-3 of 2x CFM56-7 (NG)
Kruissnelheid	0,78 mach (≈850 km/h)
Status	in gebruik
Aantal gebouwd	7457 (januari 2013)
Portaal    Luchtvaart

Interieur van een 737-800

De Boeing 737 is een populair tweemotorig narrow-body passagiersvliegtuig dat sinds 1967 door Boeing wordt vervaardigd. Het is inmiddels het best verkochte verkeersvliegtuig ooit.

Geschiedenis

Met het ontwerpen van de Boeing 737 werd begonnen in november 1964. De 737 werd ontworpen als aanvulling op de grotere 707- en 727-jetliners en als vliegtuig voor regionale vluchten. Aanvankelijk werd uitgegaan van een toestel voor 60 tot 85 passagiers, maar omdat de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa dat onvoldoende vond, werd het aantal stoelen vergroot tot 100. Een groot aantal onderdelen was gebaseerd op die van de Boeing 727, zoals de romp. Om het onderhoud te vereenvoudigen, werden de motoren onder de lage vleugel geplaatst.

De Boeing 737 (type -100) maakte op 8 april 1967 zijn eerste vlucht: een 100-zits vliegtuig met een vliegbereik van 1100 km.

Lufthansa was de eerste afnemer met 24 toestellen van het type Boeing 737-100, waarvan er verder maar enkele werden gebouwd. Nog geen jaar na de introductie van de 737-100 kwam Boeing met de verlengde Boeing 737-200. De Boeing 737-200 was veel succesvoller dan de Boeing 737-100. Een Boeing 737-200 in all economy-class-uitvoering kon 129 passagiers vervoeren en had ten opzichte van de Boeing 737-100 een verdubbeld vliegbereik: 2200 km. Zo konden Europese chartermaatschappijen direct van het Europese vasteland naar de Canarische Eilanden vliegen.

In 1980 begon Boeing met een ontwikkelen van een verlengde versie van de Boeing 737, de Boeing 737-300. Behalve een langere romp, kreeg deze versie ook nieuwe motoren, de CFM-56. Deze pasten niet onder de vleugels. Om ze toch voldoende vrij van de grond te houden, werden ze 'voor' de vleugelrand geplaatst en werd de onderkant afgeplat. De 737-300 vloog voor het eerst in 1984. Later, in 1988, volgde de verder verlengde 737-400 en in 1989 de juist kortere Boeing 737-500, even groot als de 737-200. Deze succesvolle nieuwe modellen worden tegenwoordig aangeduid als 'Classic' 737, alhoewel het eigenlijk de tweede generatie van de 737 is.

In het midden van de jaren negentig had Boeing weer een nieuwe serie 737 op de tekentafel liggen om in 1998 met de productie te beginnen, Boeing 737 Next Generation. Belangrijkste verschil met de 'Classic' is de toepassing van een nieuw vleugelontwerp. De 737-500 en -300 werden opgevolgd door respectievelijk de even grote Boeing 737-600 (100-130 passagiers) en Boeing 737-700 (110-149 passagiers). Voor de 737-400 kwam de grotere Boeing 737-800 (150-189 passagiers) in de plaats, die dezelfde capaciteit kreeg als de concurrerende Airbus A320. Daarnaast volgde nog de verder verlengde Boeing 737-900 (150-189 passagiers). De 737-900 heeft hetzelfde aantal uitgangen als de kleinere -800 en heeft hierdoor dezelfde maximale capaciteit. Bij de 737-900ER zijn twee extra deuren toegevoegd waardoor de maximale capaciteit 215 passagiers bedraagt. Hiermee kan deze variant ook de Boeing 757 vervangen.

In augustus 2011 maakte Boeing bekend wederom een nieuwe versie te gaan ontwikkelen, de 737MAX. De huidige varianten worden daarbij voorzien van een nieuwe generatie motoren, de CFM International Leap-X. Deze motoren zijn 10 tot 12 procent zuiniger dan de huidige. Daarnaast zal technologie uit de Boeing 787 worden gebruikt. De 737MAX zal naar verwachting vanaf 2017 worden geleverd.

In juli 2011 waren al 6848 exemplaren gefabriceerd (het 6000e is afgeleverd aan Norwegian in april 2009) en waren er nog eens 2146 in bestelling. De Boeing 737 wordt gebouwd in Renton in de Amerikaanse staat Washington. De romp van het toestel wordt echter in een Boeingfabriek in Kansas gemaakt en vervolgens per trein naar Renton vervoerd.

Klanten

De eerste afgeleverde Boeing 737-100 was bestemd voor Lufthansa. Het prototype werd gedurende dertig jaar gebruikt door NASA.

In Nederland is Transavia de oudste gebruiker van de Boeing 737 en gebruikte sinds 1974 737-200's om de Caravelle-vloot te vervangen. Evenals door de KLM, werden begin jaren tachtig orders geplaatst voor de Boeing 737-300 en deze kwamen bij beide maatschappijen vanaf 1986 in gebruik. Transavia was één van de eerste klanten die een order plaatsten voor B737-800NG's. De bestelling voor in eerste instantie acht toestellen werd later vergroot tot 21 stuks. Ook de Boeing 737-700 (tien stuks) maakt deel uit van de vloot van Transavia.

KLM beschikt per 1 maart 2012 over achttien 737-700's, drieëntwintig 737-800's (met nog vier toestellen in bestelling) en vijf 737-900's. Eind 2011 werd afscheid genomen van de 737 Classic, waarvan KLM er zestien 737-300's en elf 737-400's in haar vloot heeft gehad.

Corendon Dutch Airlines vliegt met 1 Boeing 737-800 Next Generation, afkomstig van Flydubai, de vloot zal elk jaar worden uitgebreid met een B737-800NG. Ook ArkeFly beschikte in de zomer van 2008 over een Boeing 737-900ER. Deze werd geleased van de inmiddels failliete maatschappij Futura. Om dit gat op te vullen heeft Arke een deal gesloten met Transavia om de geleasede 737-800 van MiamiAir uit te lenen aan Arke.

De grootste klanten van de Boeing 737 zijn Southwest Airlines, Ryanair, American Airlines en Delta Airlines.

Versies

Boeing 737-700 van Sky Europe

Boeing 737-400 van British Airways

Boeing 737-800 van Air Berlin

Alle modellen zijn tweemotorig, maar er bestaan talloze variaties, aangeduid door achtervoegsels:

• de 737-100 en 737-200 (Original)
• de 737-300, 737-400, en 737-500 (Classic/PG)
• de 737-600, 737-700, 737-800, 737-900 en -900ER (NG)

De 100- en 200-toestellen zijn herkenbaar aan hun low bypass turbofanmotoren (buisvormige motoren), die voor en achter de vleugel uitsteken, en aan de omhooggebogen staartvin. Latere toestellen (vanaf de 737-300) hebben high bypass turbofanmotoren (vatvormige motoren) die aan de voorkant van de vleugel uitsteken, een vlakke onderkant en een knik aan de basis van de staart (dorsal fin).

Van de meeste 737-types bestaan toestellen die kunnen worden omgebouwd tot vrachtvliegtuig (Convertible), met stoelen gemonteerd op verwisselbare vloerdelen (Quick Change), of met passagiers en vracht gecombineerd (Combi). Daarnaast bestaan er privétoestellen voor zakenlieden (Executive, en 737-BBJ); versies voor de Amerikaanse luchtmacht (CT-43A, NT-43A en C-40A Clipper); toestellen voor patrouille (MP Surveiller, en 737-MMA); en een soort AWACS 'voor de arme man' (737-AEW&C).

Business Jet

De Boeing 737 kan ook als Business Jet geleverd worden voor zakelijke klanten. Een Boeing Business Jet is in 3 varianten leverbaar:

• BBJ1, de versie van Boeing 737-700, die met 52 luxe business-class-stoelen uitgerust wordt
• BBJ2, de versie van Boeing 737-800, die met 90 luxe business-class-stoelen kan vervoerd worden.
• BBJ3, de versie van Boeing 737-900ER, die met ongeveer 100 luxe business-class-stoelen uitgerust wordt.

Hij kan ook ingericht worden als een echte zakenjet met eventueel slaapkamer, badkamer en/of kantoor. De Business Jet Boeing 737 wordt standaard afgeleverd met sterkere vleugels, ruimere brandstofvoorzieningen en sterkere motoren. Het vliegbereik van een BBJ is afhankelijk van de versie, van 7000 tot en met 10.000 km. Zo kan een Business Jet Boeing 737 makkelijk de Atlantische Oceaan oversteken, bijvoorbeeld van Amsterdam naar New York. Het vliegbereik van de standaardversies van de Boeing 737-700, 737-800 en 737-900 is 5400 km.

Kenmerken

Kenmerken van de 737:

• kruissnelheid: 0,73 tot 0,82 mach (bij 0,78 mach zo'n 460 knopen oftewel ongeveer 850km/h)
• vliegplafond: 9.750 tot 12.500 meter (32.000 tot 41.000 voet) (afhankelijk van het type)
• voortstuwing: twee JT8D (100, 200), CFM56-3 (300, 400, 500) of CFM56-7 (600, 700, 800, 900, 900X) turbofanmotoren
• spanwijdte: tussen 28,35 en 35,79 meter
• capaciteit: 85 (737-100) tot 215 passagiers (737-900ER)

De 737 Next Generation, waaronder de -600, -700, -800, -900 en daarvan afgeleide modellen vallen onder de modernste vliegtuigen ter wereld. De cockpit is bijna volledig elektronisch, en bevat onder andere 6 grote lcd-schermen waarop de vlieginstrumenten en vliegtuiginstrumenten gepresenteerd worden. De besturing geschiedt echter nog niet door middel van fly-by-wire zoals dat bij de Boeing 777 al wel het geval is.

Ongevallen

Hieronder een (onvolledige) lijst van ongevallen waarbij een Boeing 737 betrokken was.

• Op maandag 17 juli 2000 stortte een 737-200 van Alliance Air neer in India. Er vielen 61 doden, waaronder vijf mensen op de grond.
• Op zondag 14 augustus 2005 stortte een 737-31S van Helios Airways neer in Griekenland. Er vielen 121 doden.
• Op dinsdag 23 augustus 2005 stortte een 737-200 van TANS Perú neer in Peru. Er vielen 43 doden.
• Op zaterdag 30 september 2006 stortte een 737-800 van Gol Linhas Aereas neer in Brazilië. Er vielen 155 doden.
• Op maandag 1 januari 2007 stortte een 737-200 van Aviation Development Company Airlines neer in Nigeria. Er vielen 97 doden.
• Op maandag 1 januari 2007 stortte een 737-400 van Adam Air neer in Indonesië. Er vielen 104 doden.
• Op woensdag 7 maart 2007 stortte een 737-400 van Garuda Indonesia neer in Indonesië. Er vielen 21 doden.
• Op zaterdag 5 mei 2007 stortte een 737-800 van Kenya Airways neer in Kameroen. Er vielen 114 doden.
• Op zondag 24 augustus 2008 stortte een 737-200 van Itek Air neer nabij de Kirgizische hoofdstad Bisjkek. Er vielen 65 doden.
• Op zondag 14 september 2008 stortte een 737-500 van Aeroflot neer bij het naderen van het vliegveld van Perm. Er vielen 88 doden.
• Op woensdag 25 februari 2009 stortte een 737-800 van Turkish Airlines neer nabij de luchthaven Schiphol. Er vielen 9 doden.
• Op maandag 25 januari 2010 stortte een 737-800 van Ethiopian Airlines vlak na vertrek uit Beiroet in de Middellandse Zee. Er vielen 90 doden.
• Op dinsdag 13 april 2010 schoot een 737-300 van Merpati Nusantara Airlines bij Manokwari door over de landingsbaan. Er raakten 23 mensen gewond.
• Op zaterdag 22 mei 2010 stortte een 737-800 van Air India Express neer nabij de luchthaven van Mangalore in India. Er vielen zeker 158 doden.
• Op maandag 16 augustus 2010 stortte een 737-700 van Aires Airline neer bij de luchthaven van Gustavo Rojas Pinilla in Colombia. Er viel 1 dode.
• Op zaterdag 20 augustus 2011 stortte een 737-200 van First Air neer bij Resolute Bay in het poolgebied van Canada. Er vielen 12 doden.
• Op vrijdag 20 april 2012 stortte een 737-200 van Bhoja Air neer bij Benazir Bhutto International Airport bij Islamabad. Geen van de 127 inzittenden heeft het ongeluk overleefd.

Boeing 7x7-serie tijdlijn, 1958-heden

Externe links

• (en) Boeing: Commercial Airplanes - 737 Home
• (en) The Boeing 737 technical site
• (en) AirSafe: Fatal Boeing 737 Plane Crashes

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Boeing 737 op Wikimedia Commons.