Watersportbaan

De Watersportbaan in Gent, gezien vanaf de halfcirkelvormige Westerlaan

Watersportbaan, aankomsttoren en appartementsgebouw

De Watersportbaan, officieel: Nationale Watersportbaan Georges Nachez, is een waterbaan in de Belgische stad Gent. Ze is 2300 meter lang en 76 meter breed (net een 5-baans roeibaan) en werd in 1954 voor het eerst gebruikt. Het water staat in verbinding met de talrijke aanpalende rivieren en kanalen zoals de Coupure, het Kanaal Gent-Brugge en de Leie, waarvan een zijarm (de Leiearm van Akkergem) trouwens dwars door de roeibaan stroomt, alsook met het zuidelijker gelegen meer van het recreatiedomein Blaarmeersen.

Urbanisatieproject

Koninklijke Roeivereniging Club Gent

Vroeger clubhuis Koninklijke Cano Club Gent

De Watersportbaan was een groot urbanisatieproject uitgevoerd in de oude Gentse Neermeersen na de Tweede Wereldoorlog. Het deel tot de 1500m-lijn was eerder al een Leie-arm. De huidige zwaaikom was destijds een vuilnisbelt die zo volledig werd gesaneerd. Het project bestond uit sociale woningbouw, waaronder de woontorens aan de Jubileumlaan, dat ondertussen als merkwaardig is beschermd, een klein winkelcentrum, scholen en met als centraal element de Watersportbaan. Die had oorspronkelijk de naam 'Geo Nachez'. Met de uitgegraven grond werden de moerassige Meersen gedempt.

De baan werd aangelegd met het oog op de voor Gent tweede Europese kampioenschappen roeien van 1955. Er worden watersporten zoals roeien, kajak en kanopolo beoefend. Ook hengelsport is aanwezig. Rond de baan is een Finse piste van ongeveer 5 km (exacte afstand: 4967 m) aangelegd die veel gebruikt wordt door joggers. Naast de watersportbaan liggen het recreatiedomein de Blaarmeersen en de Topsporthal Vlaanderen.

Sport

Roeien en Kajak

Ondanks het gegeven dat de meeste grote internationale FISA-roeiregatta's tegenwoordig ingericht worden op 8-baans-roeibanen met Albano-indeling, is dit een wedstrijdbaan voor 2 middelgrote internationale FISA-selectieregatta's, maar ook voor kleinere competities. De belangrijkste middelgrote publiekstrekkers zijn de jaarlijkse Internationale Regatta van Sport Gent, internationaal bekend als de Ghent May Regatta, tevens International Belgian Open Regatta, de Lenteregatta (Springregatta) en de kleine maar oudste Internationale Regatta KRCG.

Bijzondere tribunes

Bijzonder ook is dat aan de Watersportbaan de roeiwedstrijden op beide oevers van dichtbij kunnen gevolgd worden en een open tribune van 250 m op het einde langs de Yachtdreef en aan Kanodreef en de Watersportlaan.

Toproeisters

Roeisters en roeiers die hier leerden roeien en hun loopbaan uitbouwden zijn wereldkampioene op de wereldkampioenschappen roeien 2014 Eveline Peleman en meervoudig vice-wereldkampioene lichtgewichten dames Rita Defauw, Vice-Europees kampioene Annick De Decker en Olympisch Steven Redgrave - challenger Jaak Van Driessche.

Kanaal

Een van de aanleidingen om deze nieuwe locatie uit te bouwen voor de roeisport was dan ook het economisch succes van het Kanaal Gent-Terneuzen, waar sinds het laatste kwart van de 19de eeuw grote internationale FISA-roeiwedstrijden werden gehouden en de eerste Europese kampioenschappen roeien voor Gent, tijdens de wereldtentoonstelling van 1913. Dat waren massale publiekstrekkers, waarvoor lange elektrische volgtrams werden ingelegd.

Verenigingen en clubs

Er zijn 7 watersportclubs actief rond de watersportbaan, waarvan vijf roeiverenigingen en twee kajakclubs. De Koninklijke Roeivereniging Club Gent, gesticht in 1871, is de oudste, met vooroorlogs internationaal palmares is gelegen aan de Yachtdreef bij de zwaaikom. Kort daarna werd Koninklijke Roeivereniging Sport Gent gesticht, die te vinden is aan het universitair sportcomplex. Zij zijn ook de organisatoren van de Meiregatta, waar Eveline Peleman, de wereldkampioene skiff 2014 lid is. De 3de club is de Gentse Roei- en Sportvereniging, gelegen aan de Vissersdijk, naast een fitnesszaal (sportschool) aan de Blaarmeersen. Ze heeft sinds de zestig negentig van vorige eeuw met de gebroeders Lenders en de succesvolle olympische deelname van vooral Jaak Van Driessche, maar ook de opgemerkte 8e plaats van Christophe Raes en Bart Poelvoorde. Ze organiseert de Lenteregatta en is huidig laureaat in het nationaal koninginnenummer. Twee kleinere clubs van recenter datum zijn de doelgroepclubs Studentenroeien Gent en de Vereniging Veteranen Roeiers, waarvan de recreatieve studenten vanaf 2010 eerst enkele jaren versmolten met de oudere wedstrijdroeiers, om sinds 2015 met de steun van de Vlaamse Roeiliga en Sport Vlaanderen voluit te ontwikkelen.

De kajak- en kanoclubs Koninklijke Cano Club Gent (Royal Cano Club of KCCG) en de Gekko, zijn beide ook gevestigd aan de Yachtdreef.

Baanrecords voor roeien

	Internationaal			Nationaal
	Jaar	Tijd	Team	Jaar	Tijd	Team
MSA (2000 m)
1X	1991	6.55.64	IRL (O'Toole N.)	2005	6.59.94	KRB Tim Maeyens
2X	2005	6.26.94	BEL	2005	6.26.94	KRB
4X	1990	5.55.44	GBR	1999	5.58.13	Belgian Olympic Team
2-	1990	6.38.29	GBR	1990	6.41.37	CRB
2+	1991	7.17.82	GRE	1969	7.23.20	RARC/SRNA/KRWB
4-	1999	6.02.70	NED	1995	6.03.22	KRB/TRT/GRS/KRNSO
4+	1987	6.14.10	GER	1981	6.29.44	KRSG
8+	1990	5.37.92	DDR	1995	5.46.06	KRSG/KRCG/RARC-KAWV/CNNA/CRB
WSA (2000 m)
1X	1991	7.29.87	BEL (Bredael A.)	1991	7.29.87	BEL (Bredael A.)
2X	1990	6.57.30	DDR	1991	7.08.29	BTR/CRB
4X	1990	6.46.48	GBR	2000	6.53.26	TRT
2-	1990	7.25.41	DDR	2010	7.55.60	KRSG/KRCG
4-	1990	6.38.70	GER	2008	7.38.90	KRSG
4+	1985	7.16.45	GER	1986	7.57.37	TRT
8+	1987	6.30.73	GER	2014	6.51.97	KRSG
LMSA (2000 m)
1X	1990	7.06.00	IRL (O'Toole N.)	2007	7.10.78	KRB (Van der Fraenen W.)
2X	1990	6.27.08	NED	2001	6.30.61	KRB
4X	1990	6.04.06	NED	2005	6.08.97	KRB/GRS/RCND
2-	2001	6.49.39	GER	1999	7.08.84	RCAE/KRSG
4-	1990	6.08.96	NED	2003	6.14.11	KRSG
8+	1990	5.52.20	GER	1999	6.08.70	KRCG/KRB/KRSG

Trivia

• Swissair: De Watersportbaan werd omstreeks het begin van de jaren 80 van de vorige eeuw gebruikt als 1 april grap. Er werd een verhaal verteld omtrent een verkeersvliegtuig van Swissair dat in de Watersportbaan was neergekomen, waarbij een dringende oproep naar de Gentse bevolking werd gedaan om pingpongballetjes op te sturen naar de brandweer, om vervolgens met behulp van een grote ingezamelde hoeveelheid van deze (in de romp van het vliegtuig gebrachte) balletjes het gezonken toestel naar de oppervlakte te hijsen. Om de geloofwaardigheid van het verhaal kracht bij te zetten werd vooraf een staartdeel van een verkeersvliegtuig nagemaakt met daarop een afbeelding van het typische kruis van Swissair. Enkel het staartdeel van het vliegtuig was zichtbaar. Dit was het enige deel dat niet gezonken was. In deze 1 april grap kwam ook het zich in de buurt van de Watersportbaan bevindende AZ Jan Palfijn aan bod, omdat daar mensen waren opgenomen die zich in het neergestorte vliegtuig bevonden.
• Uitbaggeren: De stad Gent heeft in 2019 besloten dat deze watersport wedstrijdbaan gedurende het jaar 2021 zou worden uitgebaggerd. Waar drie internationale roeiregatta plaatsvinden kon men niet langer vrede nemen met de extreem geringe diepte en het vele slib.
• Betonoevers: De tijdens de jaren tachtig gerealiseerde betonnen oevers waren een zegen voor het Hengelaarvissen , maar maakten het roeien in de grote boordroei-boottypes, zoals de gestuurde acht en de gestuurde en ongestuurde vier heel erg storend voor de massaal aanwezige skiffs en kleine boottypes, vooral dan bij de jeugd en de lichtgewichten onder hen.
• Brug: Er bestaan plannen om over het middendeel van de Watersportbaan een brug voor voetgangers en fietsers te plaatsen, zodanig dat men halverwege de Watersportbaan van het aanpalend noordnoordoostelijk gebied naar het zuidzuidwesten zou kunnen wandelen of fietsen, en vice versa, zonder langsheen het oostzuidoostelijke of westnoordwestelijke uiteinde van de watersportbaan te moeten wandelen of fietsen. Het zou vooral voor bewoners van de nabij gelegen gemeenten Ekkergem en Malem interessant zijn om in minder dan geen tijd naar de Blaarmeersen te wandelen of te fietsen.
• Schaatspiste: Tijdens extreem strenge winterperiodes kan er op het ijs van de Watersportbaan gewandeld en geschaatst worden. In het midden van de kom (het oostzuidoostelijk gedeelte van de Watersportbaan) staat dan telkens een relatief zwaar landbouwtransportmiddel op het ijs geparkeerd om de sterkte van de ijslaag aan te tonen.
• Natuurkunde en optica: Tijdens onbewolkte hemel kan 's morgens vanaf de Verenigde Natieslaan een gedeelte van de primaire regenboog worden waargenomen in de waternevel van de fontein die zich in het midden van de kom aan het oostzuidoostelijk gedeelte van de Watersportbaan bevindt.
• Zonlichtreflectie: Als kort voor zonsondergang boven het westnoordwestelijke gedeelte van de horizon, gedurende de weken na het begin van de astronomische lente en de weken vóór het begin van de astronomische herfst, de reflectie van het zonlicht op het wateroppervlak van de gehele Watersportbaan waarneembaar is vanaf de Verenigde Natieslaan (aan de kom), kunnen pogingen ondernomen worden om het schijnsel van het gereflecteerde zonlicht, afkomstig van het wateroppervlak, te zien te krijgen op de onderzijde van een gelijkmatig wolkendek boven de oostzuidoostelijke horizon. Dit soort waarnemingen lukken het best met rechtlijnige waterlopen en langwerpige waterbekkens zoals de Watersportbaan. Het experiment met de Watersportbaan kan ook uitgevoerd worden kort na zonsopkomst boven de oostzuidoostelijke horizon, gedurende de weken na het begin van de astronomische herfst en de weken vóór het begin van de astronomische lente. Het schijnsel van het gereflecteerde zonlicht, afkomstig van het wateroppervlak, kan dan waargenomen worden op de onderzijde van een gelijkmatig wolkendek boven de westnoordwestelijke horizon.

Zie ook

Herringblink (de reflectie van zonlicht op rechtlijnige wateroppervlakten zoals de Watersportbaan, zichtbaar tegen de onderkant van een gelijkmatig wolkendek)

Externe link

• Webpagina over de watersportbaan

Mediabestanden

Zie de categorie Watersportbaan van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties