Vuilnisbelt

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Vuilnishoop in Tsjechië
Afvalstortplaats
Leven op een vuilnisbelt in Jakarta

Een vuilnisbelt, vuilnishoop, vuilstortplaats, stortplaats, vaalt of deponie is een plaats waar afval wordt gestort.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Het storten van afval en daarna afsluiten van de ontstane vuilnishoop was gedurende een groot deel van de 20e eeuw de belangrijkste methode om van huisvuil en ander afval af te komen. Meer recent worden steeds grotere gedeelten van het afval hergebruikt, en de rest in afvalverbrandingsinstallaties onder zeer gecontroleerde omstandigheden verbrand, waarbij eventueel elektriciteit gewonnen wordt.

Toch blijft het noodzakelijk om bepaalde materialen te storten. Zo worden niet brandbaar restafval zoals asbest, sterk vervuilde grond en ook de asresten van de vuilverbranding onder gecontroleerde omstandigheden gestort op stortplaatsen. Onder en boven het afval komen diverse lagen bentoniet (kleisoort) en folie om uitstroom van vervuild (regen) water tegen te gaan. In West-Europa zijn ongeveer 150.000 voormalige stortplaatsen.[1]

Een vuilnishoop moet niet worden verward met een composthoop, waar composteerbaar afval wordt gestort om daarna te worden hergebruikt. In Nederland liggen 3.800 voormalige (gesloten) stortplaatsen. Vuilstortplaatsen zijn ongewenste bedrijfsactiviteiten. Daardoor liggen de meeste (actieve) vuilstortplaatsen in het landelijk gebied.

Gecontroleerd en ongecontroleerd storten[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 2005 geldt voor een groot aantal afvalstromen (zoals huishoudelijk afval) een stortverbod. Alleen asbest en niet reinigbare vervuilde grond mogen in Nederland nog gecontroleerd worden gestort.[2]

Bij gecontroleerd storten ziet de overheid erop toe dat dit op een juiste manier gebeurd. De controle richt zich voornamelijk op het type materiaal, de hoeveelheid en de herkomst van de materialen.

Bij ongecontroleerd storten kan het gaan om illegale stortingen op een officiële stortplaats, het storten op een illegale stortplaats of storten in het landelijk gebied. Hierbij bestaat het risico op vervuiling. Vooral het illegaal dumpen van drugsafval in natuurgebieden is een groot probleem[3]: in 2018 werden er 292 illegale dumpingen geconstateerd.[4]

Sluiten en herontwikkelen van stortplaatsen[bewerken | brontekst bewerken]

Video over het herontwikkelen van / gebruiken van materialen uit stortplaatsen

Als een stortplaats vol is of vanwege een planologische beslissing gesloten wordt, moet hij worden afgesloten. Boven op de ontstane berg komt eerst een afdeklaag, die vervolgens met een leeflaag wordt bedekt. Voordat de voormalige stortplaats een andere bestemming kan krijgen, moet hij vaak nog inklinken.

Het proces van rottend afval zorgt ook voor de ontwikkeling van methaangas (ook wel stortgas of biogas genoemd): in 1990 waren de open huisvolstortten zelfs de grootste bron van methaanemissies in Nederland (6 % van de totale broeikasgasemissies)[5].

Men kan dit gas ook gebruiken om electriciteit te produceren. Maar na verloop van tijd neemt de hoeveelheid vocht in het stort af, waardoor ook de productie van gas terugloopt. In Ubach over Worms bedroeg deelectriciteitsproductie in 2003 nog 9 miljoen kWh, in 2015 was dit nog maar 3,5 miljoen kWh[6].

Een oude stortplaats is tevens een risico voor oppervlakte- en grondwater. Als een stortplaats niet op de juiste manier is afgesloten kunnen er verontreinigingen optreden.

Afhankelijk van de locatie van de vuilstort kan er een alternatieve bestemming gezocht worden voor een vuilstort. Vaak krijgt zo'n gebied een recreatieve bestemming zoals een park, golfbaan of amfitheater. In Nederland loopt er ook een experiment om een kantoorgebouw op een afgewerkt deel van een stortplaats te bouwen.[7] Ook zonneparken worden steeds populairer vanwege de energietransitie.

Doordat de prijs van grondstoffen omhoog is gegaan zijn er hier en daar plannen om vuilnisbelten te openen en de aanwezige stoffen te gaan terugwinnen, ook wel urban mining of afvalmining genoemd. Hierbij wordt de vuilstort heropend en worden door middel van scheidingstechnieken verschillende materialen uit de vuilstort gehaald. In veel delen van de wereld wonen mensen bij of op een vuilnisbelt en halen goederen uit het vuil om in hun levensonderhoud te voorzien.

Vuilnisbelten in Europa[bewerken | brontekst bewerken]

Volgens een rapport van Eurostat uit 2013 komt het merendeel van het huishoudelijk afval in de Europese Unie nog steeds op de vuilnisbelt terecht. 37% van het afval dat een Europeaan gemiddeld produceert in een jaar komt op de vuilnisbelt terecht, terwijl 25% gerecycleerd, 15% gecomposteerd en 23% verbrand wordt.[8]

In Duitsland, Nederland, Zweden, België, Oostenrijk en Denemarken zijn er nagenoeg geen vuilnisbelten meer in gebruik en wordt er meer gerecycleerd en gecomposteerd. In andere Europese landen, zoals Roemenië, Bulgarije en Malta, belandt er meer afval op de vuilnisbelt.[8]

Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder is een lijst van (voormalige) grote vuilnisbelten in Nederland te raadplegen. De vermelde oppervlaktes zijn oftewel overgenomen uit de bron, of door opmeting (polygoontool) van de luchtfoto's van Google Earth.

Noot bij de onderstaande tabel: het oppervlakte zegt niets over het totale volume aan afval. Zo heeft de Zuringspeel een afvalberg van ca. 16-17m hoogte, maar de (in oppervlak gelijke) Belvédère in Maastricht was van Maasniveau tot aan de top wel 29-30 meter hoog. Het afvalpakket van de Kreupelbusch is op bepaalde plekken zelfs 45 meter dik.

Vuilnisbelten in Nederland
Naam Plaats Provincie Opp. (ha) Opening Sluiting Status Herbestemming Bron
Armhoede Lochem Gelderland 14 Afgewerkt Zonnepark [9]
Bavelse Berg Bavel / Breda Noord-Brabant 35,2 Afgewerkt Panoramaberg, toekomstig zonnepark [10]
Beijers Bos Haps Noord-Brabant 20,6 In Reserve [11]
’t Bellegoor Beltrum Gelderland 18,3 Jaren 70 Afgewerkt Toekomstig zonnepark [12][13]
Belvédère Maastricht Limburg 20 1970 1993 Afgewerkt Zonnepark [14]
Beukenberg Oirsbeek Limburg 6,5 1974 1993 Afgewerkt Natuurgebied [15]
Boekelerdijk Alkmaar Noord-Holland 30 In Exploitatie / Afgewerkt Zonnepark op zuidelijke helling [16]
Boeldershoek Hengelo Overijssel 74 1986 In Exploitatie [17]
Borgerswold Veendam Groningen 27,5 Afgewerkt Schaapswijde [18]
Bosscherveld Maastricht Limburg 6 Voor 1930 1963 ?? Afgewerkt Milieupark Het Rondeel [19][20]
Bovenveld Rheezerveen Overijssel 17,3 In Exploitatie [21]
Braambergen Almere Flevoland 35 Afgewerkt Mountainbikeparcours [22][23]
Brüggenhütte Dinxperlo Gelderland 2,3 Afgewerkt Natuur- en recreatiepark Zie artikel
Bult van Putman Westervoort Gelderland 13,9 Afgewerkt Schaapswijde [24]
Coupépolder Alphen aan den Rijn Zuid-Holland 24 1934 1984 Afgewerkt Golfbaan Zie artikel
Crayestein-West Dordrecht Zuid-Holland 25 1984 2013 Afgewerkt Golfbaan [25][26]
Derde Merwedehaven Dordrecht Zuid-Holland 52,6 2013 In afwerking [27]
Diemerzeedijk Amsterdam Noord-Holland 43,6 Jaren 1960 Afgewerkt Sport- en recreatiezone Diemerpark Zie artikel
Elsenburgerbos Rijswijk Zuid-Holland 24 ± Afgewerkt Natuur- en recreatiepark Zie artikel
Fort de Pol Zutphen Overijssel 10,8 1920 1992 Afgewerkt Natuurgebied, 1 windmolen [28]
Het Friese Pad Emmeloord Flevoland 22 2011 Afgewerkt Golfbaan [29][30]
Gansoyensesteeg Waalwijk Noord-Brabant 12,3 Afgewerkt Zonnepark, windmolenpark [31]
Geliskensdijkweg Venlo Limburg 9,5 1956 1978 Afgewerkt Recreatiepark [32]
De Gorzen Ridderkerk Zuid-Holland 40 1945 1970 Afgewerkt Natuur- en recreatiepark Zie artikel
Het Groene Schip Spaarnwoude Noord-Holland 12,4 2012 2019 Afgewerkt Panoramaberg, 30 meter hoog. [33]
Groenewoud Kortenhoef Noord-Holland 30 1959 1973 Afgewerkt Natuurgebied [34]
Gulbergen Nuenen / Mierlo Noord-Brabant 70 2003 Afgewerkt Golfbaan, mountainbikeparcours, evenemententerrein

Noot: tevens hoogste punt van Noord-Brabant.

[35]
Hazenweg Weert Limburg 25 In afwerking Rrecreatiegebied, electriciteitswinning (stortgasonttrekking) [36]
Heidekamppark Stein Limburg 33 1965 2005 ? Afgewerkt Recreatiepark, weiland [37]
Hettekensweg Schinnen Limburg 23 In afwerking [38]
Ilperveld Landsmeer Noord-Holland 70 Afgewerkt Natuurgebied [39]
Kasteel Wijlreweg Wijlre Limburg 3 1955 1971 Afgewerkt Weiland, picknickplaats, bos en tennisvelden [40]
Keelgras Mariahout Noord-Brabant 6 Afgewerkt Natuurgebied Zie artikel
Keijenberg Wageningen Gelderland 13 Afgewerkt Natuurgebied [9]
Kloosterlaan Farmsum Groningen 19 1978 1997 In afwerking Toekomstig zonnepark [41]
Koegorspolder Sluiskil Zeeland 10,5 Afgewerkt Weiland [42]
Wieringermeer (Koggenrandweg) Middenmeer Noord-Holland 21 In afwerking Zonnepark [16]
De Koornwaard Empel Noord-Brabant 20 ? 1964 1975 Afgewerkt Natuurgebied Zie artikel
De Kragge Oost (II) Bergen op Zoom Noord-Brabant 16 1990 2003 In afwerking Wordt gebruikt als op- en overslagterrein door Attero Zie artikel
De Kragge West (I) Bergen op Zoom Noord-Brabant 20,4 1935 ± 1990 Afgewerkt Natuurgebied, mountainbikeparcours Zie artikel
Kreupelbusch Ubach over Worms Limburg 40 1974 1993 Afgewerkt Recreatiepark, weiland voor Gallowayrunderen, electriciteitswinning (stortgasonttrekking), toekomstig zonnepark [43][44]
Landgraaf Noord Landgraaf Limburg 33 Afgewerkt Natuurgebied [45][46]
Landgraaf Zuid Landgraaf Limburg 17 In Exploitatie [45][47]
Langen Akker Berg en Terblijt Limburg 11 1969 1989 Afgewerkt Recreatiepark, weiland voor Gallowayrunderen. Onderdeel van natuurgebied Bergse Heide [48]
De Langenberg Zelhem Gelderland 17,5 Jaren 70 1996 Afgewerkt Recreatiepark [12]
C2-deponie Loswalweg Maasvlakte Zuid-Holland 15 1989 2005 Afgewerkt Grasland [27]
Oost-Abtspolder (DOP-NOAP) Rotterdam / Schiedam Zuid-Holland 50 1960 2009 In afwerking Toekomstige golfbaan Zie artikel
Oosterbroek Velsen Noord-Holland 40 Eind Jaren 1960 Afgewerkt Onderdeel van Recreatiegebied Spaarnwoude. Bevat SnowWorld Amsterdam, een klimmuur en festivalterrein Zie artikel
Peutersweg Bocholtz Limburg 7 1958 1987 Afgewerkt Natuurgebied [49]
Meersteeg Geldermalsen Gelderland 18,3 Afgewerkt Zonnepark, windmolenpark [9]
Moervaart West Bergen op Zoom Noord-Brabant 20 In afwerking [50]
Moervaart Oost Bergen op Zoom Noord-Brabant 15,7 In afwerking [50]
Montfort Montfort Limburg 35 In afwerking Milieustation, overslagstation [51]
Naarderbos Naarden Noord-Holland 17 2005 Afgewerkt Golfbaan, recreatiepark. Bevatte drie voormalige stortlocaties: Hollandse Brug, Biezenveld, Oude Belt [52][53]
Nauernaschepolder Nauerna Noord-Holland 72 Begin Jaren 80 2022 In Exploitatie (afbouw) Na afbouw een natuur- en recreatiepark [16]
Nedereindse Plas Nieuwegein Utrecht 11,5 1992 Afgewerkt Recreatiepark met wieler- en skeelercentrum Zie artikel
NEKAMI-groeve Maastricht Limburg 2,3 1963 ± 1970 ?? Afgewerkt Natuurgebied, speeltuin [54]
Nijehaske Heerenveen Friesland 44 In afwerking Ecopark De Wierde [55]
Nijmegen-West Weurt Gelderland 25,5 In Exploitatie [9]
Parkietenbos Oranjestad Aruba 18,5 In Exploitatie [56]
Park Meermond Heemstede Noord-Holland 4,4 Afgewerkt Natuurgebied, speeltuin [57]
Polenweg Nieuwdorp Zeeland 35,8 In Exploitatie [42]
De Reeven Azewijn Gelderland 11 Jaren 70 2010 Afgewerkt Zonnepark [58]
Sandersweg Maastricht Limburg 5 Afgewerkt Bos, deels afgegraven ivm. aanleg Belvédèrelaan in 2019. [59]
Schoteroog Haarlem Noord-Holland 17,4 1998 Afgewerkt Panoramaberg, recreatiepark Zie artikel
De Spinder Tilburg Noord-Brabant 60 In Exploitatie Toekomstig windmolenpark [60][61]
Het Tiende Vrij Eijsden Limburg 8,1 1870 1993 Afgewerkt Bos [62]
de Teerputten Vasse Overijssel 3 1957 1972 Afgewerkt Niet-toegankelijk natuurgebied Zie artikel
Ullerberg Ermelo Gelderland 24 Afgewerkt Natuurgebied [9]
VAM-berg Wijster Drenthe 119 1931 In Exploitatie / Afgewerkt Afgewerkte deel (2001): wielerparcours, informatiecentrum. Noot: het hoogste punt van Drenthe. [63][64]
Vathorst Amersfoort Utrecht 29,7 In Exploitatie [65]
Vellertheuvel Apeldoorn Gelderland 7 1963 1981 Afgewerkt Recreatiepark met kunstwerk, woonwijk Zuidbroek [66]
Venraysbroek Venray Limburg 6 1967 1982 Afgewerkt Bos, weiland, toekomstig zonnepark [67]
Vlagheide Schijndel Noord-Brabant 45 1969 2003 Afgewerkt Panoramaberg, weiland [68]
Vloedbelt Zenderen Overijssel 17,2 1994 2021 In afwerking Toekomstig zonnepark en mestverwaardingsinstallatie [17][69]
Volgermeerpolder Amsterdam Noord-Holland 50 Jaren 1960 Jaren 1970 Afgewerkt Natuurgebied Zie artikel
WALD Winterswijk Gelderland 6,9 Jaren 1970 Afgewerkt Natuurgebied [12]
Wambachgroeve Tegelen Limburg 14 1975 1997 Afgewerkt Recreatiepark, weiland voor Gallowayrunderen en schapen [70]
De Weperbult Oosterwolde Friesland 12 1970 1994 Afgewerkt Panoramaberg met kunstwerk [71]
Westerhornseweg Usquert Groningen 11,9 In Exploitatie [72]
Wijde Ee Drachten Friesland 5 In Reserve [73]
Wilhelminapark Rijswijk Zuid-Holland 10 ± Afgewerkt Stadspark Zie artikel
Wilp-Achterhoek Wilp-Achterhoek Gelderland 39 In Exploitatie [74]
Winschoterweg Noord Groningen Groningen 20,5 In Exploitatie / Afgewerkt Recyclagebedrijf bovenop stortberg [75]
Winschoterweg Zuid Groningen Groningen 19 In Exploitatie / Afgewerkt Recyclagebedrijf bovenop stortberg [75]
De Zandberg Mook Limburg 5 1963 2007 Afgewerkt Recreatiepark, weiland schapen, mountainbikeparcours [76]
Het Zandgat Dieren Gelderland 3 1937 1963 Afgewerkt Woonwijk sinds 1978 Zie artikel
Zeeasterweg Lelystad Flevoland 40 In Exploitatie [22]
Zevenbergen Zevenbergen Noord-Brabant 24,6 Afgewerkt Electriciteitswinning (stortgasonttrekking) [77]
Zuringspeel Horst Limburg 21 1969 1991 Afgewerkt Golfbaan, uitzichtpunt met kunstwerk [78]
Zweekhorst Zevenaar Gelderland 21 In Exploitatie [9]

België[bewerken | brontekst bewerken]

Enkele grote (voormalige) vuilnisbelten / stortlocaties in België zijn:

Vuilnisbelten wereldwijd[bewerken | brontekst bewerken]

Onderstaande lijst bevat vuilnisbelten met een oppervlakte boven de 90 hectare (ca. 200 voetbalvelden). Enkele kleinere storten zijn ook opgenomen ter referentie.

Grootste vuilnisbelten wereldwijd
Land Stad Naam / stadsdeel Opp. (ha) Vol. (Mton) Opening Sluiting Opmerking Bron
Verenigde Staten New York Fresh Kills Landfill 890 150 1946 2001 Verspreid over 13 locaties op Staten Island. In 1986 werd er dagelijks 29.000 ton afval gestort. Hoogte 30 tot 71 m. [79][80]
Zuid-Korea Incheon Sudokwon 500 1992 Elke dag komt er 13.400 ton afval bij. Bestaat uit site 1 (Dream Park, voltooid in 2000) en site 2 (Oryu-Dong). Sites 3 en 4 in voorbereiding. [81][82]
Mexico Mexico-Stad Bordo Poniente 375 70 1985 2011 Elke dag kwam er 12.000 ton afval bij. [81][83]
China Shanghai Laogang 361 Elke dag komt er 20.000 ton afval bij. Totale volume-capaciteit van het terrein is 80 miljoen m³. [84]
Verenigde Staten La Puente Puente Hills Landfill 280 130 1957 2013 Dagelijks werd er 13.200 ton afval gestort, aangevoerd door 1600 trucks. Hoogste punt 150 meter. produceert jaarlijks 40 MW aan electriciteit. [80][85][86]
Italië Rome Malagrotta 240 2013 Elke dag kwam er 5000 ton afval bij. [87]
Brazilië Brasilia Lixão da Estrutural 195 50 1951 2018 Grootste stort van Zuid-Amerika. [88][89]
Verenigde Staten Brea (Californië) BKK landfill 187 [90]
Verenigde Staten Los Angeles Olinda landfill 170 [91]
Brazilië Rio de Janeiro Jardim Gramacho 154 1978 2012 [92][93]
Zuid-Korea Seoel Nanjido landfill 151 92 1977 1992 Bestaat uit 2 bergen: Noeul en Haneul (Sky Park). bevat een muur van 89m hoog, de vuilnisberg zelf gaat tot 99 meter. [94]
India Mumbai Deonar dumping ground 132 60 1927 35 meter hoog. [81][95]
Verenigde Staten Clark County (Las Vegas) Apex Landfill 128 Noot: volgens de bron is dit de grootste ter wereld met 2200 acres (8,9 km²). Echter dit is het hele terrein, inclusies reserves voor de komende 200 jaar. Huidige grootte is via Google Maps opgemeten. [81]
Nederland Wijster VAM-berg 119 1931 Zie tabel Nederland
Indonesië Jakarta Bantargebang 100 40 1989 Elke dag komt er hier 7000 ton afval bij, tot 40m hoog. Naar schatting wonen er ongeveer 3.000 tot 18.000 gezinnen op deze vuilnisbelt, die voor hun inkomen geheel afhankelijk zijn van deze berg. [96][97][98][99]
China Hongkong WENT landfill 99,4 [81][100]
China Guangdong Xinfeng 92 [81]
Servië Belgrado Vinčа Landfill 68 1977 Grootste actieve en onbehandelde vuilnisbelt van Europa, Elke dag komt er 4500 ton afval bij. 70 meter hoog. [101]
Japan Tokio Sea Forest Park 62,5 [102][103]
Verenigde Staten Fresno Fresno Sanitary Landfill 60 1937 1989 Eerste moderne vuilnisbelt in de Verenigde Staten Zie artikel
Zuid-Afrika Durban Bisasar Road 48 1980 Grootste vuilnisbelt van Afrika. Elke dag komt er 5.000 ton afval bij. [104]
Nigeria Lagos Olusosun landfill 43 1992 Elke dag komt er 10.000 ton afval bij, waaronder 500 containers uit de hele wereld, voornamelijk met elektronisch afval. Zie artikel
Brazilië Brasilia Sanitário da Samambaia 40 [105]
China Xi'an Jiangcun Landfill 36,4 1994 Elke dag komt er 10.000 ton afval bij. Totale volume-capaciteit van het terrein is 34 miljoen m³. [106]
Duitsland Berlijn Oderbruchkippe 30 5 1963 1967 Heringericht als Volkspark Prenzlauer Berg Zie artikel
India New Delhi Ghazipur 28,3 5,5 1984 Naar verwachting in 2020 even hoog is als de Taj Mahal (73 m). Elke dag komt hier 2500 ton afval bij, zodat de berg 10 meter per jaar hoger wordt. [107][108]

Rampen met afvalbergen[bewerken | brontekst bewerken]

Afvalbergen kunnen gemakkelijk onstabiel worden door regen of grondverzakkingen. Een instorting kan rampen veroorzaken, als de stortplaats te dicht bij bewoond gebied is gelegen. Enkele rampen kwamen in het nieuws:

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

External Sites[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Vuilnishoop van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Vuilnisbelt&oldid=58171937"