Gebruiker:FabioDekker/VV Jong Ambon

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
S.V. Jong Ambon
Naam Sportvereniging Jong Ambon
Bijnaam De Ambonneeschen
De Roodhemden
De Roodbaadjes[1]
Opgericht 23 juni 1923[2]
Opgeheven 5 december 1957
Plaats Vlag van Nederland Batavia (1923-1949)
Vlag van Indonesië Jakarta (1948-1957)
Stadion Decapark[3]
Tenue
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

S.V. Jong Ambon was een Nederlands-Indische voetbalclub bestaand uit de Molukse diaspora die gevestigd was in Batavia. De club van de gelijknamige Molukse jeugdbeweging was aangesloten bij de Bataviaasche Voetbalbond en won tweemaal de Eerste klasse. Ten einde van het Nederlandse bewind in Indonesië ging Jong Ambon een korte tijd verder in de PSSI als Perkumpulan Olahraga Maluku, alvorens in 1957 te verdwijnen als gevolg van de ondergang van de Persija-competitie.

Hoewel de club zich buiten de Molukken bevond, kan S.V. Jong Ambon op basis van haar de resultaten, de internationals en het speelpeil van de competitie beschouwd worden als de succesvolste Molukse voetbalclub van Nederlands-Indië.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Ontstaan van de club[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen Nederlands-Indië gold de stad Batavia als de economische motor van de kolonie. Veel etniciteiten leefden door elkaar heen en vooral tussen de jaren 1910 en 1940 nam de bevolking op Java fors toe, ook door de toestroom vanaf de omliggende eilanden uit de Indische Archipel. Hierdoor was er ook een Molukse gemeenschap aanwezig, bestaande uit burgers, studenten en KNIL-militairen. Ook bestond er een Molukse jongerenorganisatie Jong Ambon, waar jeugd en jongvolwassenen tijdens groepsbijeenkomsten ter vermaak en ontspanning het voetbalspel beoefenden op een terrein achter de Chinese graven op Pontjol.[4]

De Molukkers van de jeugdbeweging formeerden vanaf 1923 een officieus team en speelden vriendschappelijke wedstrijden onder de naam Jong Ambon. De eerste bron waarin dit team vermeld wordt, beschrijft een wedstrijd te Batavia in december 1925 tegen Sekar Mendjaki (0-3 verlies)[5] Ook volgen oefenwedstrijden tegen andere Molukse clubs als Mena Moeria.[6] 1928 En Batavia? [7]

In 1929 waren er berichten dat ,,Ambonneesche jongelui" in Batavia een eigen voetbalvereniging wilden oprichten onder de clubnaam van ,,Sport-Vereeniging Jong Ambon". De uitgestrektheid van Nederlands-Indië maakte een nationale competitie onmogelijk. Slechts op regionaal niveau werden competities gespeeld en daarom deed S.V.J.A. de aanvraag om aan te sluiten bij de V.B.O., de voetbalbond van West Java.[8] In de statuten van de vereniging werd beschreven welke voetballers tot de club mochten toetreden: Leden kunnen zijn Ambonneezen, o.w. worden verstaan alle personen, afkomstig van de eilanden, behoorende tot het gouvernement der Molukken, en zij, die door aanhuwelijkings als anderzins aan Ambon verwant zijn.[9] De Molukse voetbalclub kreeg een keer per week de beschikking over het terrein van BVC OLIVEO. Op 25 mei 1930 honoreerde de voetbalbond het verzoek van de club om deel te nemen aan haar competitie.[10]

De beginjaren (1930-1932)[bewerken | brontekst bewerken]

SV Jong Ambon debuteerde in het seizoen 1930/31 in de Derde klasse A van de V.B.O.[11] De Ambonezen wonnen deze competitie glansrijk en mochten, na een 3-0 gewonnen promotie/degradatiewedstrijd tegen B.V.V., promoveren naar de Tweede klasse.[12] ,,Met het Jong Ambon elftal moet terdege rekening worden gehouden".[13]

,,Steeds meer en meer blijkt, dat de nieuwbakken tweede klasser, Jong Ambon, een club is, die nog veel van zich zal doen hooren".[14] De team onder leiding van Dr. Rehatta (..) 1931/32 Tweede klasse B. Eerste wedstrijd werd gewonnen met 6-0 van TNH.[15] Het kampioenschap werd gehaald zonder verliespunten.[16] Net als de wedstrijd om het Tweede klasse kampioenschap tegen BVC (7-1 winst).[17] Na de twee promotie/degradatiewedstrijden tegen Sparta, promoveert Jong Ambon naar de Eerste klasse (3-1 winst en 4-3 winst).

De successen (1932-1942)[bewerken | brontekst bewerken]

Foto van het team van Jong Ambon in 1939.

1935 Wedstrijd tegen PSIM Yogyakarta (5-2 winst) en Inheems kampioensteam uit Solo?.[18] In 1936 tegen Tiong Hwa. [19] Tegen H.B.S.[20]

In 1938 maakten twee leden van Jong Ambon deel uit van het vertegenwoordigend team van de NIVU, dat ter gelegenheid van de wereldkampioenschappen voetbal een toernee maakte naar Europa. De uitverkorenen waren Pattiwael en Tahitu.

Sterkhouders uit die jaren waren de spelers Ch. Luhukay, H. Nunemeye en I.Pattiwael.

De roerige jaren (1942-1951)[bewerken | brontekst bewerken]

In 1942 overvielen de Japanners het eiland. bezetting van Nederlands-Indië. Kort na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945, volgde de Bersiap-periode, de strijd van paramilitaire nationalistische organisaties en bendes voor de Republiek Indonesië en politionele acties elkaar op.

Voetbalsport bedreigd in Jakarta in 1950.[21]

Op 17 augustus 1950 werd de Indonesische eenheidsstaat uitgeroepen door president Soekarno. Op Java wordt er geaarzeld door de Molukkers over hun perspectief op het eiland, maar ook over de situatie van de Molukse eilanden nadat de Republikeinen de deelstaten van de Verenigde Staten van Indonesië binnenvallen en vervolgens bezetten. Beïnvloed door de opkomst van allerlei nationalistische ideologieën en stromingen vond er in 1951 door een tweestrijd een scheuring plaats binnen SV Jong Ambon.[22] Bij deze scheuring splitste een Indonesische nationalistische vleugel zich af en ging onder invloed van andere Javaanse bewegingen in Jakarta de nieuwe voetbalclub ,,Bintang Timur" vormen. Een ander deel van de Molukkers op Java wilde terugkeren naar de Zuid-Molukken en zag toekomst in de uitgeroepen RMS, maar kozen in hun complexe situatie, voor een (tijdelijke) overkomst naar Nederland, waar zij aldaar in 1952 de voetbalvereniging ,,SV Jong Ambon" oprichtten en voortzetten.[23].[24] De overgebleven groep van SV Jong Ambon dat in Jakarta besloot te blijven maar daar wel verder wilde als specifieke Molukse vereniging, ging verder als ,,Perkumpulan Olahraga Maluku", ook veelal simpelweg Maluku genoemd.[25] De voetbalverenigingen Bintang Timur en Perkumpulan Olahraga Maluku sloten zich beiden aan bij de PSSI, waar ze vanaf dan uitkomen in de Persidja, de afdelingscompetitie van Jakarta.

Persidja-competitie (1951-1957)[bewerken | brontekst bewerken]

Tegen HBS[26] Tegen Persija.[27] Won van Bintang.[28]

In 1952 met de 5e plaats in de Eerste klasse B gegrepen naast de bovenste plaatsen om Hoofdklasse te spelen.

In het seizoen 1952/1953 staking eind van het jaar, waardoor de competitie doorging in 1954.

Maluku speelt in het seizoen 1953/54 Eerste klasse A.[29] In 1954 werd Maluku tweede achter HBS in de Eerste klasse A. Omdat de Persidja bond besloot de Hoofdklasse uit te breiden met twee extra plaatsen, zal Maluku met HBS (4-1 winst[30]), VIOS en Bakti moeten spelen om promotie naar de Hoofdklasse.[31] Maluku werd groepswinnaar van de kwalificatiepoule en plaatste zich voor de Hoofdklasse.[32]

Voor het seizoen 1954/55 speelt Maluku in de Hoofdklasse.

In het seizoen 1955/56 eindigde Maluku op de 5e plaats van de Hoofdklasse (Noodcompetitie).[33]

In het seizoen 1956/57 eindige Maluku met de achtste plaats als hekkensluiter.[34] Hierop moest Maluku een promotie/degradatiewedstrijden spelen tegen POP, kampioen van de Eerste klasse. Deze werden gewonnen met 6-2.[35]

In 1957 zwaaide Pattiwael af.[36]

Voor het seizoen 1957/58 werd de selectie van Maluku sterk verjongd.[37][38] Ook werd kampioen Bintang Timur verslagen.[39] Bij onderbreking stond Maluku op de tweede plaats.[40]

Na zes speelrondes stond Maluku op tweede plaats en streden de Roodhemden nog volop voor het kampioenschap, maar nadat President Soekarno op 5 december 1957 alle overgebleven Nederlanders in Indonesië staatsgevaarlijk verklaarde en de situatie voor de Indo-Europeanen, Warga Negara’s en Peranakan-Chinezen in rap tempo verslechterde, werden - na een grote migratiegolf - haast alle voetbalclubs uit de Persidja-competitie plots inactief en werd het seizoen 1957/58 afgebroken.

De overgebleven voetballers uit de Persidja-competitie vormden nadien een combinatieteam, dat in clubverband verder ging als Persija Jakarta. Deze club zou gaan uitgroeien tot een grote topclub in het Voetbalkampioenschap van Indonesië. Met de ondergang van de Persija-competitie, verdween ook de Molukse club SV Jong Ambon (of Perkumpulan Olahraga Maluku) uit het Javaanse voetbal.

Competitieresultaten 1930–1957[bewerken | brontekst bewerken]

1
3A
1
2B
3
4
2
1
1
4
3
3
6
??
2
1B
3
1A
3
1B
5?
1B
2
1A
5
8
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 54 55 56 57
Persidja Hoofdklasse
Persidja Eerste klasse
Noodcompetitie
Competitie niet afgemaakt

In elke staaf van de grafiek staat van boven naar beneden vermeld:

  • Eindnotering
Dit is de positie die de club heeft bereikt in de competitie, zonder eventuele beslissings-, play-off- of nacompetitiewedstrijden die nodig zijn geweest om bijvoorbeeld de kampioen van de competitie te bepalen.
Indien een * achter het getal staat is de notering een tussenstand en kan het zijn dat de notering niet overeenkomt met de uiteindelijke eindstand van de competitie.
Staat er een - dan is het seizoen nog bezig en is er geen definitieve uitslag bekend.
Staat er xx op de positie van de notering, dan heeft de club vroegtijdig de competitie verlaten. Dit kan onder andere komen door terugtrekking van het team, faillissement van de club of door een uitgedeelde straf van de KNVB. In veel gevallen staat elders in het artikel de reden vermeld.
Staat er een ? dan is het resultaat uit het verleden onbekend, en is alleen de competitie en/of niveau bekend van dat seizoen.
In de seizoenen 2019/20 en 2020/21 werd wegens de coronacrisis het amateurvoetbal afgebroken. Daardoor kennen deze staven geen eindklassering (middels -- weergegeven).
  • Competitieniveau en/of afdelingsletter of Officiële eindstand Eredivisie
    • Competitieniveau en/of afdelingsletter
    Hierbij geeft het getal het niveau weer, dat ook terug te vinden is in de legenda. De letter is de afdelingsaanduiding en wordt gebruikt wanneer er meer afdelingen zijn op hetzelfde niveau. De afdelingsletter is altijd een hoofdletter en wordt meestal zonder nummer gebruikt.
    Voorbeeld: 2F is niveau 2e klasse competitie F.
    Het competitieniveau en nummer wordt niet vermeld wanneer er slechts één competitie van dit niveau was.
    • Officiële eindstand Eredivisie (getal staat tussen haakjes vermeld)
    Sinds de introductie van play-offwedstrijden voor Europees voetbal na afloop van de reguliere competitie in 2005/06, is de KNVB verplicht een eindstand van de Eredivisie door te geven aan de UEFA aan de hand van deze play-offwedstrijden.
    Bij deze eindstand staan clubs die zich hebben gekwalificeerd voor Europees voetbal hoger dan clubs die zich niet wisten te kwalificeren. Indien er geen verschil was tussen de eindnotering en de officiële eindstand, staat dit getal niet vermeld.
  • Onderafdeling
Hier staat afgekort de naam van de onderafdeling indien de club in dat jaar in een onderafdeling uitkwam. Tevens staat deze afkorting in de legenda en wordt gelinkt naar het artikel over deze onderafdeling. Deze afkorting wordt alleen vermeld wanneer de club in het verleden in verschillende onderafdelingen heeft gespeeld. Deze vermelding is in de staaf altijd in kleine letters. Deze onderafdelingen zijn na het seizoen 1995/96 afgeschaft. Heeft de club in slechts één onderafdeling gespeeld, dan is dit alleen terug te vinden in de legenda.

Onder de staaf staat het jaartal vermeld waarin het seizoen is afgesloten. 15 verwijst naar het seizoen 2014/15 en/of eventueel op het seizoen 1914/15.

Wanneer een staaf leeg is, zijn deze gegevens niet bekend. Het kan ook zijn dat de club dat seizoen niet heeft meegespeeld op het hogere amateurniveau, vroegtijdig de competitie heeft verlaten of uit de competitie is gezet.
In het seizoen 1944/45 was er wegens de Tweede Wereldoorlog geen regulier competitievoetbal.


Opmerking: In de 1e klasse en lager spelen de clubs in districten. Deze districten staan niet vermeld in de grafiek.

Erelijst[bewerken | brontekst bewerken]

Jong Ambon won tweemaal de 1e en 2e klasse van de Bataviaasche Voetbalbond.
Competitie Winnaar Runner up
Aantal Jaren Aantal Jaren
Batavia Afdeling Batavia (NIVU)
Eerste klasse 1936, 1937 1935, 1948
Tweede klasse 1932, 1933¹
Derde klasse 1931, 1932¹
Jakarta Afdeling Jakarta (PSSI)
Eerste klasse 1954
¹ Gewonnen door een reserve-elftal van SV Jong Ambon.

Internationals[bewerken | brontekst bewerken]

Jong Ambon leverde door de jaren heen internationals af voor het Nederlands-Indisch voetbalelftal.

Bewerk Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Periode Naam Interlands Doelpunten
1934 Hans Taihuttu ? ?
1934 A. Tetalepta ? ?
1938 Tjaak Pattiwael ? ?
1948 Janus Manuputty ? ?

Speelpeil[bewerken | brontekst bewerken]

Omdat er geen voetbalclubs, maar verschillende selecties XI uitkwamen in een nationale Nederlands-Indische competitie, vereist het historische en sportieve kennis om een inzicht te krijgen van het speelniveau van SV Jong Ambon. De club leverde internationals aan het Nederlands-Indisch voetbalelftal, waarvan Tjaak Pattiwael en Hans Taihuttu uitkwamen op het Wereldkampioenschap voetbal van 1938. Ook werden er met regelmaat spelers van Jong Ambon opgeroepen voor de selectie van Batavia XI dat jaarlijks uitkwam in het voetbalkampioenschap van Nederlands-Indië, waarin zij 17 keer landskampioen werden. In de afdeling Batavia, won Jong Ambon tweemaal de Eerste klasse en eindigde ze tweemaal als Runner-up.

Op basis van de resultaten van Jong Ambon in de Eerste klasse, het speelpeil van de competitie, de successen van het samengestelde Batavia XI en de aanwezigheid van de internationals binnen de club, is te stellen dat Jong Ambon mogelijk de sterkste inheemse voetbalclub was van Nederlands-Indië, en — hoewel de club zich buiten de Molukken bevond — eveneens beschouwd kan worden als de succesvolste Molukse voetbalclub tijdens het Nederlandse bewind in Indonesië.

Nalatenschap[bewerken | brontekst bewerken]

Een jaar na de opheffing van de club, werd op 14 juni 1958 door de Molukse gemeenschap in de Nederlandse provincie Zeeland de SV Jong Ambon opgericht en voortgezet als Molukse vereniging in het Nederlands amateurvoetbal. Op 15 april 2021 werd op Ambon met Jong Ambon FC eveneens een voetbalclub opgericht dat uitkomt in Molukse competitie van de Indonesische voetbalbond.

Kladblok[bewerken | brontekst bewerken]

Kort na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945, volgde de Bersiap-periode, de strijd van paramilitaire nationalistische organisaties en bendes voor de Republiek Indonesië en politionele acties elkaar op.

Na de soevereiniteitsoverdracht in 1949 wensten de overgebleven Molukkers, die tijdelijk op Java verbleven, terug naar Ambon om de Molukken te beschermen tegen het Indonesische leger dat de Molukken was binnengevallen. Deze keuze werd niet gehonoreerd door de Nederlandse overheid. De meerderheid van de Molukkers koos voor een tijdelijke overkomst naar Nederland en daarmee werd SV Jong Ambon in Batavia in 1952 opgeheven. Na een lange reis, kwam op 22 juni 1951 kwam het allerlaatste troepentransport, de Kota Inten II, aan in de Rotterdamse haven.

Na de komst van de Brits-Indische militairen op Java, breekt de Bersiap-periode aan. Een periode van extreem geweld breekt aan tegen iedereen die banden heeft met het Koloniale bewind. Een deel van de Molukse bevolking was pro-japans, vanwege de idee van 'Azie voor de Aziaten', de slogan van de Japanners. Anderen pleegden verzet.

Op Java strijdgroepen kwam het latere Pattimura-bataljon voor.

Veel Molukkers keerden zich tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië aan de kant van Nederland, keerden tegen de Japanse bezetting en daarna tegen het Indonesisch nationalisme. Andere Molukkers stonden minder omwelwillend tegenover de Japanse bezetters en kenden een andere loyaliteit tegenover Nederland.

Molukkers maken geen onderdeel uit van de Indische gemeenschap, want zij hebben een eigen gemeenschap Op Java wort er geaarzeld. Door de vijandige houding van de Javaanse bevolking leiden de de patimura's, Molukkers die voor Indonesië hadden gekozen. sloten aan bij de zogenaamde PRI Maluku, een vrijheidsbeweging van jonge Molukkers die voor de onafhankelijkheid van Indonesië vochten. Na de tweede politionele in 1949 voerde de internationale gemeenschap en met name de VS de druk in Nederland op.

Overig[bewerken | brontekst bewerken]

  • Drie clubs met de naam SV Jong Ambon:
  • 1 in Batavia (-1950; japanse inval),
  • Vanaf 1934 tot 1950 zustervereniging in Soerabia (VSO). Nieuwe VSO competitie in 1933?[41] In december 1934 werd vervolgens aan de voetbalvereniging rechtspersoonlijkheid verleend.[42] In 1948, nadat Batavia Jakarta werd, werd S.V. Jong Ambon hernoemd naar Perkumpulan Olahraga Maluku Muda (P.O.M.M.).[43]
  • Ook in Makassar zustervereniging Jong Ambon, maar trok zich terug in 1932, attempting to establish an "Indonesische Voetbalbond". Terugtrekken uit comoetitie? Aansluiten bij een Indonesische voetbalbond in 1932?[44]
  • Jong Ambon in Geleen, opgericht in 1951.[45]

West-Java (Batavia en Bandoeng), Soerabaja (in 1949) en later in Cimahi. De clubkleuren zijn Rood.

Tekst over Ambonezen in vereningsverband [46][47]

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]