Hans Linthorst Homan
Johannes (Hans) Linthorst Homan (Assen, 17 februari 1903 – Rome, 6 november 1986) was een Nederlands politicus, bestuurder, en diplomaat uit het geslacht Linthorst Homan. Hij was een van de drie oprichters van de omstreden Nederlandsche Unie.
Linthorst Homan werd geboren als zoon van de latere commissaris van de Koningin van Drenthe Jan Linthorst Homan en Jeannette Staal. Ook de grootvader van vaderskant, Johannes Linthorst Homan, was commissaris van de Koningin van Drenthe. De grootvader van moederskant was Henri Staal, minister van Oorlog in het kabinet-De Meester. Linthorst Homan volgde te Assen het gymnasium, en studeerde van 1921 tot 1926 rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden, waar hij in 1934 promoveerde. Van 1926 tot 1932 was hij advocaat, in een praktijk met zijn broer Harry Linthorst Homan. Hierna was hij burgemeester van Vledder en lid Provinciale Staten van Drenthe voor de liberale Vrijheidsbond. Op 1 juni 1937 werd hij Commissaris van de Koningin in de provincie Groningen.
Na de Duitse inval in mei 1940 publiceerde Linthorst Homan op 12 juli 1940 de brochure Aanpakken! Een hartekreet van een jonge Nederlander, en op 24 juli richtte hij met Louis Einthoven en Jan de Quay de omstreden Nederlandsche Unie op. Van de drie was Linthorst Homan het meest gekant tegen defaitisme, maar hij was ook degene die het toegeeflijkst was tegenover de Duitse bezetter. Eind 1940 verklaarde hij te hopen dat Duitsland de oorlog met 3-2 zou winnen, en in februari 1941 pleitte hij binnenskamers voor een compromisvrede.
Linthorst Homan werd door de Duitsers per 9 augustus 1941 ontslagen als commissaris van de Koningin (na de oorlog door de Nederlandse Staat omgezet in eervol ontslag per 15 april 1945). Vanaf 13 juli 1942 verbleef hij in een gijzelaarskamp, aanvankelijk te Haaren en later te Sint-Michielsgestel. Op 20 april 1944 werd hij vrijgelaten, en in augustus van dat jaar voegde hij zich bij de illegaliteit van de provincie Groningen. Desondanks oordeelden twee zuiveringscommissies in 1945 dat Linthorst Homan niet in zijn functie van commissaris van de Koningin kon terugkeren. Nadat een regeringsonderzoek naar de Nederlandsche Unie in 1947 was afgerond, werd Linthorst Homan met terugwerkende kracht eervol ontslag verleend.
Hierna was hij geruime tijd ambteloos burger, maar vanaf 1952 volgde een diplomatieke carrière, onder andere als Permanent Vertegenwoordiger bij de EEG en de EGKS, en als vertegenwoordiger van de EEG. Daarnaast vervulde hij talloze nevenfuncties, waaronder voorzitter van het Nederlands Olympisch Comité (NOC). Hij overleed op 83-jarige leeftijd en ligt begraven in een familiegraf bij de Hervormde Kerk te Havelte.
Linthorst Homan was Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Literatuur
- J. Linthorst Homan Wat zijt ghij voor een vent? Levensherinneringen (1974)