Beneden-Leeuwen
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Gelderland
| ||
| Gemeente |  West Maas en Waal
| ||
| Coördinaten | 51° 53′ NB, 5° 31′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 10,31[1] km² | ||
| - land | 9,55[1] km² | ||
| - water | 0,77[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
7.105[1] (689 inw./km²) | ||
| Woningvoorraad | 3.156 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 6658 | ||
| Netnummer | 0487 | ||
| Woonplaatscode | 1769 | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| Beneden-Leeuwen in gemeente West Maas en Waal | |||
| |||
Beneden-Leeuwen is een dorp gelegen in de Nederlandse provincie Gelderland, gelegen aan de rivier de Waal. In het lokale dialect en daarnaast vooral tijdens carnaval wordt het Lauwe genoemd.
Etymologie
Het tweede deel van de naam gaat terug tot hlaiwa, het Oergermaanse woord voor grafheuvel. Hetzelfde geldt voor de naam Boven-Leeuwen.[2]
Geschiedenis
Beneden-Leeuwen was al bewoond in de Romeinse tijd; de huidige Zandstraat, die het dorp van west naar oost doorsnijdt, vormt ruwweg het tracé van de antieke weg, die via de meer stroomopwaarts gelegen nederzettingen bij Ewijk voerde naar Noviomagus (Nijmegen). Bij de opgravingen van 2002 ("De Ret") bleek het te gaan om een Bataafs-Romeinse nederzetting met een aanvankelijk grote militaire invloed. Mogelijk waren onder de bewoners oud-soldaten.
Na de Bataafse Opstand (69 na Chr.) gaat het civiele karakter overheersen. De boeren verbouwden haver en gerst. Verder werd in Beneden-Leeuwen waarschijnlijk brons en lood gegoten en bewerkt. De bewoning gaat, met een onderbreking in de late derde eeuw, door tot in de Late Oudheid en Middeleeuwen.[3]
De geschiedenis wordt verder gedomineerd door de relatie tot het water van de Waal. De Wiel is een overblijfsel van een van de dijkdoorbraken. Een andere herinnering is het monumentje, opgericht in 1874, voor de slachtoffers van de watersnoodramp van 1 februari 1861, waarbij het kleine dorp niet minder dan zevenendertig doden te betreuren had. Koning Willem III bracht een bezoek aan het dorp.[4]
Tot 1 januari 1818 vormde Beneden-Leeuwen samen met Boven-Leeuwen de gemeente Leeuwen, die op die datum opging in de gemeente Wamel. De gemeente Wamel ging in 1984 op haar beurt op in de gemeente West Maas en Waal, waartoe ook de plaatsen Alphen, Altforst, Appeltern, Dreumel, Maasbommel en Wamel behoren.
Bezienswaardigheden
In de Zandstraat staat het voormalig gemeentehuis (1899), ontworpen door architect Derk Semmelink. Verdere bezienswaardigheden zijn het Streekhistorisch Museum Tweestromenland en de herdenkingskapel voor de Stoottroepen. Het meest opvallende monument is de korenmolen De Wielewaal.
-
Erekerkhof bij de herdenkingskapel -
De Wielewaal
Bekende inwoners
Geboren
- Jona Lendering (1964), geschiedkundige
- Marco Pastors (1965), politicus
- Julian Sas (1970), gitarist
- Arno van Zwam (1969), voetballer en voetbaltrainer
- Rob Janssen (1988), radio-dj en zanger onder de artiestennaam Lamme Frans
Zie ook
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|
· 
· 