Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid; SZW
Functiehouders
Minister	Wouter Koolmees
Staatssecretaris	Tamara van Ark
Secretaris-generaal	Loes Mulder
Geschiedenis
Opgericht	25 september 1918
Algemeen
Land	Nederland
Adres	Parnassusplein 5, Den Haag
	Officiële website
Portaal	Nederland ; Politiek

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is een Nederlands ministerie, gevestigd in Den Haag. Het heeft als taken: het stimuleren van de werkgelegenheid, moderne arbeidsrelaties en het zorg dragen voor een activerende sociale zekerheid.

Bewindspersonen

De bewindslieden van het ministerie SZW zijn sinds 26 oktober 2017 minister Wouter Koolmees (D66) en staatssecretaris Tamara van Ark (VVD).

Taken

Werkgelegenheid en arbeidsmarkt

Bevorderen van werkgelegenheid en een goed functionerende arbeidsmarkt; met speciale aandacht voor minder kansrijke groepen zoals langdurig werklozen, arbeidsgehandicapten en etnische minderheden.

Sociale zekerheid

Bevorderen dat uitkeringsgerechtigden zo snel mogelijk zelfstandig in hun bestaan kunnen voorzien. Voor mensen die niet zelf in staat zijn om door werk in hun eigen onderhoud te voorzien en voor mensen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, waarborgt SZW een inkomen.

Inkomens

Bevorderen van een evenwichtige inkomensverdeling. SZW is verantwoordelijk voor het vaststellen van het minimumloon en het sociaal minimum bij uitkeringen.

Arbeidsomstandigheden

De zorg voor veiligheid en gezondheid op het werk. Het arbeidsomstandighedenbeleid is mede gericht op preventie van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid, en op vroegtijdige re-integratie.

Arbeidsverhoudingen

Werken aan goede arbeidsverhoudingen tussen werkgevers en werknemers. Daarbij gaat het zowel om het faciliteren en stimuleren van moderne arbeidsrelaties, als om de rechtsbescherming van werknemers.

Organisatie

Het ministerie bestaat uit stafdirecties, beleidsdirecties en uitvoerende onderdelen. De organisatiestructuur ziet er als volgt uit:

Directoraat-generaal Participatie en Inkomenswaarborg, met de directies: Inkomensverzekeringen en -voorzieningen; Naleving; Re-integratie en Participatie; Relatiebeheer, Uitvoeringsontwikkeling en Aansturing.
Directoraat-generaal Werk, met de directies: Arbeidsmarkt en Sociaal-Economische Aangelegenheden; Arbeidsverhoudingen; Gezond en Veilig Werken; Internationale Zaken; Uitvoeringstaken Arbeidsvoorwaardenwetgeving; projectdirectie Leren en Werken.
De Inspectie SZW die begin 2012 van start ging na fusie van de Arbeidsinspectie, de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) en de Inspectie Werk en Inkomen. Zij houdt toezicht op arbeidswetten, spoort fraude, arbeidsuitbuiting en georganiseerde criminaliteit op en onderzoekt de werking van het stelsel van sociale zekerheid.
De stafdirecties vallen direct onder verantwoordelijkheid van de secretaris-generaal: de directies Communicatie; Financieel Economische Zaken; Wetgeving, Bestuurlijke en Juridische Aangelegenheden. De directies Bedrijfsvoering Bestuursondersteuning en het Agentschap SZW vallen onder verantwoordelijkheid van de plaatsvervangend secretaris-generaal.

Gebouw

Het ministerie werd vroeger gehuisvest in een door architect Herman Hertzberger ontworpen gebouw tegenover het Station Den Haag Laan van NOI aan het randje van de Haagse wijk Bezuidenhout. Onder (oud-)medewerkers van het ministerie staat het gebouw bekend als 'de Anna' - naar de Anna van Hannoverstraat, waaraan het gebouw gevestigd is. Tegenwoordig is het ministerie gehuisvest in het Rijkskantoor 'de Resident' aan het Parnassusplein 5 in het centrum van Den Haag.

Geschiedenis

Het ministerie van Arbeid, de voorloper van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, werd ingesteld in 1918, bij het aantreden van het eerste kabinet-Ruijs de Beerenbrouck. Het besluit hiertoe staat in het Staatsblad van 25 september 1918.^[1] Het ministerie moest onder meer toezien op "de beveiliging bij het verblijven in fabrieken en werkplaatsen" en "overmatigen gevaarlijken arbeid van jeugdige personen en van vrouwen" tegengaan.

De eerste minister van Arbeid was de sociaal bevlogen rooms-katholiek Piet Aalberse. Die ging voortvarend aan de slag: al in 1919 trad de Arbeidswet in werking. Daarin werden onder meer de 8-urige werkdag en de 45-urige werkweek geregeld. Verder kwamen er strengere regels voor (zwaar) werk door vrouwen en voor kinderarbeid. Ook nam Aalberse het initiatief tot de oprichting van de Hoge Raad van Arbeid, de voorloper van de Sociaal-Economische Raad.